Lobbing w Unii Europejskiej - podstawy

Lobbing w Unii Europejskiej

Lobbing

Konspekt

Czym jest lobbing?

Funkcjonowanie Unii Europejskiej

Procedura ustawodawcza

Dylematy europejskiej polityki energetycznej

Lobbing w Europie

Lobbing w UE - narzdzia

1

2

3

4

5

6

o W Europie lobbying pojawi si po powstaniumonarchii stanowej. W praktyce, pierwszym

nowoytnym teoretykiem lobbingu by N. Machiavelli(1469-1527)

o Ang. lobby: w Izbie Gmin i innych parlamentach wielki hall wejciowy lub pomieszczenie dostpne dla

publicznoci, suce gwnie kontaktom midzydeputowanymi a osobami nie bdcymi czonkami

parlamentu (The Oxford English Dictionary)

o Pierwszy zanotowany przypadek uycia sowa lobby

w znaczeniu odnoszcym si do Izby Gmin - 1640 r.

o W Stanach Zjednoczonych pojcie lobby utrwalio siwobec gmachu Kapitolu, stanowicym siedzib

Kongresu (od 1800 r.) i Izby Reprezentantw (od1811 r.)

Geneza pojcia lobbingu

Lobbing jest zatem dziaalnoci:

o legaln,

o naturalnym elementem demokracji reprezentatywnej,

o na pograniczu interesu prywatnego i publicznego,

o zmierzajc do wywierania wpywu na dziaania

organw wadzy publicznej,

o pozwalajc organom wadzy na uzyskanie

informacji nt. interesariuszy, ich stanowisk i interesw,

o wymagajc regulacji i nadzoru ze strony wadz

publicznych.

Lobbingiem nie jest dziaalno nielegalna, w szczeglnoci zwizana z patn protekcj.

Waciwoci lobbingu

Percepcja lobbingu

rdo: EU lobbying survey 2013 by BM

Unia Europejska

o 37% - zwiksza poziom partycypacji spoecznej

o 28% - dostarcza uytecznych informacji we waciwym czasie

o 10% - pozwala zrozumie jzyk ekspercki

o 26% - niska transparentno

o 24% - daje nieproporcjonaln wag elitom i najbogatszym

o 23% - nie dostarcza obiektywnych informacji

Polska

o 50% - zwiksza poziom partycypacji spoecznej

o 13% - dostarcza uytecznych informacji we waciwym czasie

o 33% - pozwala zrozumie jzyk ekspercki

o 20% - niska transparentno

o 30% - daje nieproporcjonaln wag elitom i najbogatszym

o 43% - nie dostarcza obiektywnych informacji

Biznes

o 68% - energia

o 60% - zdrowie i farmaceutyki

o 53% - usugi finansowe

o 52% - rolnictwo

o 48% - IT i telekomy

o 46% - obronno

o 42% - handel

NGOs

o 52% - ochrona rodowiska

o 49% - prawa czowieka

o 38% - energia

o 37% - ochrona zdrowia

o 37% - rolnictwo

o 33% - sprawy spoeczne

o 25% - usugi finansowe

Najskuteczniejsi - UE

rdo: EU lobbying survey 2013 by BM

Funkcjonowanie

Unii Europejskiej

Instytucje UE

Historia Unii Europejskiej https://www.youtube.com/watch?v=XgnXwrsMBUs

EU i proces decyzyjny: https://www.youtube.com/watch?v=EX-4mzcfyLY

Prezydenci o swoich instytucjach https://www.youtube.com/watch?v=d0diZ48_q7U

Komisja Europejska

Rada Europejska

Parlament Europejski

https://www.youtube.com/watch?v=XgnXwrsMBUshttps://www.youtube.com/watch?v=EX-4mzcfyLYhttps://www.youtube.com/watch?v=d0diZ48_q7U

10

Parlament Europejski

Nowy system przeliczania gosw od 2014 (CH, traktat lizboski),

Obecnie 751 deputowanych (96 Niemcy, 74 Francja, 73 Wlk. Brytania i Wochy, 54 Hiszpania)

Polska 51 deputowanych Posowie EPP (19 PO, 4 PSL), S&D (4 SLD, 1 UP), ECR

(19 PiS), EFD i niezrzeszeni 4.

Parlament Europejski

Na czele Parlamentu Europejskiego stoi przewodniczcy, 14 zastpcw i 5 kwestorw (Prezydium PE)

20 staych Komisji, 36 delegacji,

Wybory co 5 lat.

12

Rada Europejska

Rada Europejska okrela oglny kierunek polityczny UE i jej priorytety.

Rada Europejska nie jest jednak instytucj legislacyjn, ustala natomiast program polityczny UE.

Przewodniczcy: Donald Tusk (mandat 2,5 roku, moliwe przeduenie o kolejne 2,5).

Skad: Szefowie Pastw lub rzdw Pastw Czonkowskich, jak rwnie jej przewodniczcy oraz przewodniczcy Komisji. W jej pracach uczestniczy wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczestwa.

Rada Europejska zbiera si dwa razy w cigu procza, zwoywana przez jej przewodniczcego.

Komisja Europejska

Kolegium Komisarzy - jeden obywatel kadego PastwaCzonkowskiego, przy czym skad ten obejmuje jejprzewodniczcego i wysokiego przedstawiciela Unii do sprawzagranicznych i polityki bezpieczestwa, ktry jest jednym zwiceprzewodniczcych Komisji.

Kontrolne w stosunku do Pastw Czonkowskich i StranikTraktatw (np. skarga do Trybunau Sprawiedliwoci)

pomoc pastwa,

reguy konkurencji

Prawodawcze:

wyczna inicjatywa ustawodawcza (art. 17 ust.2)

akty delegowane

akty wykonawcze

Wykonawcze:

wykonuje budet UE

stosunki zewntrzne

14

Rynek energii:

Maro efovi (SVK), VP Energy Union

Miguel Arias Caete(ESP), Climate Action and Energy

Elbieta Biekowska (POL), Internal Market, Industry

Phil Hogan (IRL), Agriculture and RuralDevelopment

Violeta Bulc (SLO), Transport

Karmenu Vella (MAL),Environment

Margrethe Vestager(DEN), Competition

15

33 DGS +

European Action

Service

rednio 12 DG

pracuje przy jednym

zagadnieniu

Organ midzyrzdowy gwny organ decyzyjny obecnie wraz z PE, organ ustawodawczy Unii Europejskiej - stranik interesw pastw czonkowskich w systemie UE.

W skad wchodz przedstawiciele pastw czonkowskich na szczeblu ministerialnym.

Rotacyjna prezydencja krajw czonkowskich 6-miesicznych cyklach.

10 konfiguracji Rady w zalenoci od zagadnienia: AGRIFISH, COMPET, ECOFIN, EYCS, EPSCO, ENV, FAC, GAC, JHA, TTE.

16

Rada Unii Europejskiej

Jakie s jej zadania?

Uchwala akty prawne UE.

Koordynuje ogln polityk gospodarcz pastw czonkowskich UE.

Podpisuje umowy midzy UE a innymi krajami.

Zatwierdza roczny budet UE.

Okrela kierunki polityki zagranicznej i polityki obrony UE.

Koordynuje wspprac midzy sdami i organami policji pastw czonkowskich.

Uchwalanie aktw prawnych UE

Rada i Parlament wsplnie podejmuj ostateczn decyzj w sprawie nowych aktw prawnych UE zaproponowanych przez Komisj.

17

Rada Unii Europejskiej

18

Rada Unii Europejskiej

O ile Traktaty nie stanowi inaczej, Rada stanowi wikszoci kwalifikowan: co najmniej 55% Pastw Czonkowskich, ktrych czna populacja to co najmniej 65% ludnoci Unii.

http://www.consilium.europa.eu/pl/council-eu/voting-system/voting-calculator/

Mniejszo blokujca: co najmniej 4 kraje, 35% ludnoci UE.

Inne procedury gosowania (20% przypadkw):

Wikszo zwyka (15 pastw)

Jednomylno

http://www.consilium.europa.eu/pl/council-eu/voting-system/voting-calculator/

Procedura ustawodawcza

Etapy tworzenia prawa w UE

Komisja EuropejskaKomisarze nominowani przez Kraje Czonkowskie

Rada UERzdy Krajw Czonkowskich

Parlament Europejski751 posw z wyborw

bezporednich

Propozycja legislacji

Przyjmowanie aktw wykonawczych do aktw

uchwalonych przez Rad i Parlament

Komisja Europejska

Wspdecyzja ws legislacji

Traktat Lizboski i procedura

zwyka

Jest to obecnie najbardziej powszechna z procedur legislacyjnych

Nowe obszary: imigracja, wsppraca sdowa wsprawach karnych, policyjna oraz niektre przepisy zzakresu polityki handlowej czy wsplnej politykirolnej.

obecnie 89% projektw uchwalanych jest wramach procedury zwykej (przed TraktatemLizboskim 49%)

Od 2004 roku 94% uzgodnie w ramachprocedury wspdecydowania dyskutowanychbyo w ramach nieformalnych trilogw, zanimrozpocza si formalna debata i gosowanie wodpowiedniej komisji PE.

22

Procedura zwyka w piguce

23

COREPER(mandat

polityczny)

Trilog

(4 column

document)

Coreper

(akceptacja,

skierowanie pisma

do PE )

PE

(sesja plenarna)

Lingwici

Prawnicy

(Rada i PE)

COREPER

punkty A

RADA

Punkty A

GRUPA

Akt prawny

publikacja

Nieformalne trilogi z

PE oraz MS

Komisja PE

(poprawki i gosowanie

w komisji wiodcej

Dokument:

Outcome of

proceedings

Procedura zwyka: trilogi

rdo: Ministerstwo Gospodarki

24

Przebieg negocjacji

Porozumienie moliwe w nastpujcy sposb

1.W pierwszym czytaniu: legislatorzy uzgadniaj kompromisowy

tekst przed pierwszym czytaniem, a projekt zostaje przyjty na

posiedzeniu plenarnym PE, a potem przez Rad UE.

2.Tzw. wczesne drugie czytanie: legislatorzy uzgadniaj

kompromisowy tekst po pierwszym czytaniu w Parlamencie, ale

zanim Rada przyjmie swoje stanowisko. Wwczas porozumienie

przyjmowane jest najpierw przez Rad, a nastpnie przez Parlament.

3.W drugim czytaniu: legislatorzy uzgadniaj tekst kompromisowy

przed drugim czytaniem w Parlamencie. Porozumienie jest osigane

na posiedzeniu plenarnym (drugie czytanie), a nastpnie

przyjmowane przez Rad w drugim czytaniu.

4.Tzw. Koncyliacja. Jeli Rada nie akceptuje projektu w brzmieniu z

drugiego czytania parlamentarnego, legislatorzy mog uzgodni tekst

wsplny w ramach tzw. Conciliation Committee. Wsplny tekst musi

by uchwalony na trzecim czytaniu przez Parlament i Rad.

Dylematy europejskiej

polityki energetycznej

Rynek energii w Europie

rdo: Climate Policy Observer, 2015

Zuycie energii pierwotnej

rdo: IEA, 2014

Realizacja polityki 20-20-20

rdo: Komisja Europejska, 2014

Polityka Klimatyczna 2030

rdo: Komisja Europejska, 2015

Lobbing w Europie

Modele lobbyingu

o Model pluralistyczny:

o Kraje anglosaskie (USA, Wlk. Brytania)

o Unia Europejska

o Model korporatywistyczny:

o Europa kontynentalna Niemcy, Austria,

Skandynawia

Interesariusze w UE

Instytucje europejskie

NGOs

Agencje unijne

Rzdy narodowe

Org. branowe

Korp. i zwizki

zawodowe

Biznes i lobbyci

Grupy eksperckie

Media

Lobbing: wszystkie dziaania majce na celu wywarcie wpywu na procesy ksztatowania polityki i

podejmowania decyzji przez instytucje europejskie

Lobbyci: osoby prowadzce tego rodzaju dziaania,

pracujce w rnych organizacjach, takich jak: agencje lobbingowe, kancelarie prawne, organizacje

pozarzdowe, niezalene orodki badawcze, jednostki lobbystyczne w przedsibiorstwach (in-house

representatives) czy organizacje branowe

Regulamin Parlamentu Europejskiego, art. 9 pkt 4:

(...) osoby, ktre chciayby mie czsty dostp do

lokali Parlamentu w celu dostarczania informacji posom w ramach ich mandatu parlamentarnego, w

interesie wasnym lub osb trzecich.

Dwa odrbne rejestry lobbystw (KE oraz PE i Rady)

maj zosta poczone i sta si obowizkowe w 2017.

Lobbing w UE - definicje

rdo: Europejska Inicjatywa na rzecz przejrzystoci oraz Regulamin PE

Rejestr Komisji Europejskiej (stan na 16.05.2015): 7438 podmiotw, w tym:

892 agencje lobbingowe i kancelarie prawne,

3790 przedsibiorstwa dziaajce we wasnym

imieniu, organizacje branowe, zwizki zawodowe itd.

1877 organizacji pozarzdowych,

500 organizacji akademickich i think-tankw,

38 organizacji religijnych i wyznaniowych,

341 przedstawicielstwa wadz publicznych,

W sumie ok. 30 000 osb.

Lobbing w UE statystyki

rdo: Europejska Inicjatywa na rzecz przejrzystoci

T. Blair b. premier brytyjski (1997-2007), obecnie: Tony Blair Associates

J. Fischer b. minister spraw zagranicznych Niemiec (1998-2005), obecnie: Joschka Fischer & Company

Ch. McCreevy b. minister finansw Irlandii (1997-2004), b. komisarz ds. rynku wewntrznego (2004-

2010), obecnie: doradca Ryanair

A. Fogh Rasmussen b. premier Danii (2001-2009),

b. sekretarz generalny NATO (2009-2014), obecnie: Rasmussen Global

G. Schrder b. kanclerz Niemiec (1998-2005),

obecnie: Nord Stream AG

G. Verheugen b. komisarz (1999-2010), obecnie:

European Experience Company

Przegld lobbystw w Europie

Revolving Doors

Gwne obszary konfliktu pomidzy biznesem a NGOs:

TTIP umowa handlowa midzy USA a Uni Europejsk: domniemane zagroenie dla zdrowia i demokracji w

Europie

CETA umowa handlowa midzy Kanad a Uni Europejsk: przepisy o tzw. ISDS

COP21 w Paryu: kwestia globalnego porozumienia w sprawie ochrony klimatu (post Kyoto)

Wdroenie dyrektywy tytoniowej: ochrona zdrowia publicznego wbrew interesom koncernw

Szczelinowanie hydrauliczne: domniemane zagroenie dla rodowiska w Europie

Etykietowanie ywnoci: regulacja rynku ywnociowego,

ograniczenie dostpu do niezdrowej ywnoci

Corporate Europe Observatory

Organizacje pozarzdowe kontra biznes

Kategoria: finanse

Goldman Sachs for aggressive lobbying to defend theirfinancial weapons of mass destruction

AIMA for deceptive lobbying to block regulation of damaging speculation in the financial sector

Royal Bank of Scotland for exploiting insider contacts by

headhunting former EU Commissioner Gnter Verheugen as an advisor

Kategoria: klimat

Arcelor Mittal for lobbying on CO2 cuts under the

Emissions Trading Scheme (ETS) raking in windfall profitsunder the EU ETS at the same time

BusinessEurope for its aggressive lobbying to block

effective climate action in the EU while claiming to supportaction to protect the climate

RWE for claiming to be green while lobbying to keep itsdirty coal-and oil-fired power plants open

Worst EU Lobbying Awards

Nominacje 2010

Lobbying w UE - narzdzia

39

EUR-Lex prawodawstwo UE

39

http://eur-lex.europa.eu/browse/summaries.html

http://eur-lex.europa.eu/browse/summaries.html

40

Obserwator legislacyjny PE

40

http://www.europarl.europa.eu/oeil/home/home.do

http://www.europarl.europa.eu/oeil/home/home.do

41

Konsultacje spoeczne

41

41

http://ec.europa.eu/yourvoice/consultations/index_pl.htm

http://ec.europa.eu/yourvoice/consultations/index_pl.htm

EU Who is Who

http://europa.eu/whoiswho/public/

http://europa.eu/whoiswho/public/

EU Transparency Register

http://ec.europa.eu/transparencyregister/public/homePage.do

http://ec.europa.eu/transparencyregister/public/homePage.do

EU Issue Tracker

http://www.euissuetracker.com/en/Pages/default.aspx

http://www.euissuetracker.com/en/Pages/default.aspx

Dzikuj za uwag

Bartosz Kwiatkowski

T +48606351772