Legal Problems of Implementing the ASEAN Multilateral ...connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7... · Implementing the ASEAN Multilateral Agreement on the Liberalization

MFU Connexion, 7(1) || page 157

ปญหาทางกฎหมายเกยวกบการน าความตกลงหลายฝายและพธสารวาดวยการเปดเสรบรการขนสงผโดยสารทางอากาศของอาเซยน

ในการแขงขนของธรกจสายการบนของไทย** Legal Problems of Implementing the ASEAN Multilateral Agreement

on the Liberalization of Passenger Air Services in the Thai Domestic Aviation Business

กมลนยน ชลประทน1* และชลอ วองวฒนาภกล1

Kamonnai Chonpratin and Chalor Wongwattanapikul

บทคดยอ บทความชนนน าเสนนอผลาากงานวายทไดศกาาเสกยวกบการน าความตกลงหลาย

ฝายและพธนารวาดศวยการเสปดเสนรบรการขนนงผศ โดยนารทางอากาของอาเสซยนในการแขงขนของธรกานายการบนของไทยทรบทนนนบนนนาากมหาวทยาลยแมฟศาหลวง โดยเสหนวาแตละประเสทนมาชกอาเสซยนตางบงคบใชศกฎหมายใหศ เสขศ ากบบรบทของประเสทตน แตเสมอมการรวมกลมกนางไมอาาหลกเสลยงการบงคบใชศกฎเสกณฑกลางรวมกน ประเสทนมาชกางไดศาดท า “ความตกลงพหภาคอาเสซยนวาดศวยการเสปดเสนรอยางเสตมทของบรการขนนงผศ โดยนารทางอากา” ซงเสปนไปตามแผนปฏบตการในการรวมกลมการเสปดเสนรของการขนนงทางอากาของอาเสซยนและแผนการาดตงประชาคม

1 School of Law, Mae Fah Luang University, Chiang Rai, Thailand

* Corresponding author E-mail: [email protected] ** This article is based on the author’s research on “Legal Problems of Implementing the ASEAN Multilateral Agreement on the Liberalization of Passenger Air Services in The Thai Domestic Aviation Business”, Funded by Mae Fah Luang University.


เสราฐกาอาเสซยน แตความตกลงดงกลาวไมมนภาพบงคบ เสปนเสพยงการเสปดโอกานใหศประเสทนมาชกน าไปอนวตการเสทานน และในนวนของกฎหมายการแขงขนทางการคศา บางประเสทนมาชกอยในระหวางรางกฎหมายางมเสพยง “นโยบายการแขงขนของอาเสซยน” ปรบใชศ เสปนการชวคราวขนอยกบความนมครใา างไมเสพยงพอทาะรองรบการแขงขนทเสพมนงขนไดศอยางทนการณ

ประเสทนมาชกอาเสซยนควรมกฎหมายกลางควบคมการแขงขนในธรกานายการบนรวมกน เสพอใหศทกนายการบนไมวาในฐานะใด ตกอยภายใตศบงคบของกฎหมายฉบบเสดยวกน เสพอความเสปนเสอกภาพระหวางประเสทนมาชก

ค าส าคญ: การแขงขนทางการคศา / เสปดเสนรการขนนงทางอาการะหวางประเสท / ประชาคมเสราฐกาอาเสซยน

Abstract This article is based on the author’s research on “Legal Problems of

Implementing the ASEAN Multilateral Agreement on the Liberalization of Passenger Air Services in the Thai Domestic Aviation Business,” Funded by Mae Fah Luang University. ASEAN countries have also concerned this point, so that they are combined together known as “ASEAN Community” in order to set free international transport by air in ASEAN members. However, it is hard to harmonize their laws and regulations to be perfect unification, especially in case of law enforcement in which it is significantly influenced by different nature of such countries. Accordingly, the ASEAN Multilateral Agreement on the Full Liberalization of Passenger Air Services (MAFLPAS) has been enacted consistently with the ASEAN Regional Guideline Competition Policy. Nevertheless, the MAFPAS is not yet in force as it is just a choice to be


voluntary implemented by the members. Additionally, due to some member countries have no written competition law because ASEAN Competition Policy is temporary and conditional enforced, so that there are lack of effective international laws and rules to support the current high competitiveness of airline industry

The outcomes of this study demonstrate that ASEAN members should have international airline business law, in order to govern all airline industry under the same rules, concurrently with the revision of its provisions to be acceptable for implementation from all ASEAN member countries.

Keywords: Competition / Free international transport by air / ASEAN community

บทน า การขนนงทางอากานบเสปนการขนนงทไดศ รบความนยมมากในปาาบน เสนองดศวย

การเสดนทางทนะดวก รวดเสรวและปลอดภยทนด เสมอเสทยบกบการเสดนทางดศวยวธอน อกทงรฐเสหนวา การเสดนทางทางอากาเสปนกระบวนการทมบทบาทตอการตดนนใาในการด าเสนนกากรรมทางเสราฐกา ไมวาาะเสปนการผลตนนคศาและบรการ การน าเสขศาและนงออกนนคศ าหรอการอปโภคนนคศ าและบรการ ทงดศ านการคศ า การลงทนและการทองเสทยว ซงการขนนงผศ โดยนารทางอากานน ในมมมองของรฐแตเสดม เสปนการใหศบรการนาธารณปโภค2 ประเสภทหนงทมความน าคญตอนวนรวม รฐางา าเสปนตศองเสขศา 2 “นาธารณปโภค” (Public Utilities) หมายถง บรการนาธารณะทาดท าขนเสพอเสอออ านวยประโยชนแกประชาชนในนงทา าเสปนตอการด าเสนนชวต เสปนการตอบนนองความตศองการของประชาชน และมหลกการน าคญคอ ตศองไมแนวงหาก าไร เสนองาากเสปนนงา าเสปนทประชาชนตศองบรโภคในชวตประา าวน อศางาาก มาตรฐานใหมของการาดท าบรการนาธารณะระดบชาตในประเสทไทย (Boramanand, 2011)


มามบทบาทในการควบคมการประกอบธรกานายการบนทใหศบรการขนนงผศ โดยนารและไปราณยภณฑ3 ซงในขณะนนการใหศบรการเสดนอากาของไทยางเสรมาากการใหศบรการโดยรฐแตเสพยงผศ เสดยวานกระทงรฐไมอาาใหศบรการดศวยตนเสองไดศอยางทวถง าากการไดศ รบนทธการบนทเสพมมากขน รฐางไดศ เสปดโอกานใหศ เสอกชนเสขศามาประกอบกาการขนนงผศ โดยนารทางอากา ซงในนวนของการบรการขนนงผศ โดยนาร รฐมอ านาาหนศาทในการควบคมและด าเสนนการตามประกาของคณะปฏวต ฉบบท 58 ทหศามมใหศผศ ใดประกอบกาการเสดนอากา เสวศนแตาะไดศ รบอนญาตหรอไดศ รบนมปทานาากรฐ เสพราะเสหนวานงผลกระทบตอความเสปนอย ความปลอดภยและความผานกของประชาชน4 การด าเสนนงานของรฐางมลกาณะเสพอเสปนตวอยางแกเสอกชนทาะด าเสนนการดศวยตนเสองในอนาคต านกระทงตอมารฐเสหนวาเสอกชนมความพรศ อมทงดศานเสงนทน บคลากรทมความเสชยวชาญและมกยภาพในการด าเสนนการ รฐางไดศ เสปดโอกานใหศเสอกชนเสขศามาใหศบรการอยางเสปนขนเสปนตอน (Gradual Liberalization) อยางทเสหนในปาาบนวาธรกานายการบนมบทบาทน าคญในการนนบนนนระบบการคศาและมแนวโนศมขยายตวเสพมขนอยางตอเสนองและประเสทตางๆ ทวโลก ตางพยายามพฒนาการขนนงทางอากาของประเสทตนใหศมกยภาพและเสพมประนทธภาพ เสพอเสขศานตลาดการแขงขนและเสตรยมตวในการเสปดเสนรทางการคศาและการบรการในภมภาคอาเสซยน าากการทรฐเสปดโอกานใหศนายการบนเสอกชนเสขศ ามาใหศบรการมากขน ทงเสนศนทางภายในประเสทและระหวางประเสทนน นงผลดเสปนการเสพมทางเสลอกใหศแกผศ ใชศบรการ ประชาชนเสกดแรงางใาทาะเสดนทางโดยอากายานมากขน การแขงขนใน

3 กาการไปราณยภณฑ อยภายใตศบงคบของพระราชบญญตไปราณย พ..2477 4 การเสดนอากายงถอวาเสปนกาการคศาขายอนเสปนนาธารณปโภคแกประชาชน ตามประกาคณะปฏบต ฉบบท 58 ขศอ 3(4) แตหากพาารณาาากรปแบบการด าเสนนงานของรฐในปาาบนาะพบวา การด าเสนนงานของรฐมการแนวงหาก าไรและแขงขนกบเสอกชนอยางชดแาศง างเสปนการด าเสนนงานทแตกตางาากนยามค าวา “นาธารณปโภค” ทรฐาะตศองด าเสนนงานโดยไมแนวงหาก าไร เสนองาากเสปนนงา าเสปนทประชาชนตศองบรโภคในชวตประา าวน


ธรกาการบนางเสพมนงขนอยางเสหนไดศชด รวมถงการด าเสนนงานนาธารณปโภคทไมแนวงหาก าไรของรฐ างมการเสปลยนแปลงไปนการประกอบกาการแขงขนกบเสอกชนอยางเสตมรปแบบ

เสมอเสอกชนมโอกานเสขศ ามาใหศบรการเสดนอากา ธรกานายการบนางเสกดการแขงขนทมพฒนาการคอนขศางรวดเสรว ดศวยการเสพมา านวนของคแขงในตลาด นงผลใหศทกนายการบนไมอาาหยดพฒนาตนเสองไดศ าากเสดมทแตละนายการบนแขงขนกนใหศบรการแบบเสตมรปแบบ (Full Service) ซงหมายถง นายการบนทใหศบรการทมคณภาพนงกวานายการบนตศนทนต า รปแบบการใหศบรการ เสชน ใหศบรการขนนงทงคนโดยนารและไปราณยภณฑ เสพอการบรการทใหศความนะดวกนบายแกผศทเสดนทางแบบพเสาแตอตราคาบรการคอนขศางนง นวนของรปแบบการด าเสนนธรกา คอ นายการบนมบคลากรา านวนมากางนามารถด าเสนนงานไดศครบทกกระบวนการและแบงความรบผดชอบในงานออกเสปนหลายนวน นวนกลยทธทางการตลาด ใชศวธใหศบรการอยางดในระหวางการเสดนทาง การก าหนดเสวลาเสดนทางของเสทยวบนทเสหมาะนม ออกเสดนทางตรงเสวลา ใหศบรการอาหารและเสครองดมโดยไมตศองาายเสพมาากคาโดยนาร แตเสนองดศวยผศ ใชศบรการนายการบนในอดตมา านวนไมมาก เสฉพาะคนทมฐานะทางการเสงนคอนขศางดทาะไดศใชศบรการการเสดนทางโดยนายการบน ในขณะทประชาชนทวไปมกเสลอกใชศบรการการเสดนทางดศวยวธอนทประหยดและเสหมาะนมกบฐานะตนมากกวา แตในปาาบน เสมอนายการบนเสอกชนเสขศามาใหศบรการมากขน การแขงขนทมากขนนงผลใหศนายการบนมความา าเสปนทาะตศองแขงขนในดศานราคามากกวาการบรการ เสพราะความา าเสปนทางเสราฐกาทท าใหศผศ บรโภคหนมาเสลอกใชศ บรการนายการบนโดยพาารณาาากราคาเสปนน าคญ หากผศบรโภคเสหนวานายการบนใดใหศบรการในราคาประหยด ผศบรโภคาะหนไปใชศบรการนายการบนนน างเสปนเสหตผลใหศนายการบนตางๆ หนมาใหศบรการแบบราคาประหยดทเสรยกวา นายการบนตศนทนต า (Low Cost Carrier) (Cento, 2008) คอ นายการบนทประกอบกาการและด าเสนนการภายใตศนโยบาย ลดตศนทน ตดนวนทไมา าเสปนออกไป เสชน การใหศบรการอาหารหรอขนมระหวางการ


เสดนทาง เสพอประหยดตอคาใชศาายและนามารถก าหนดราคาแกผศบรโภคในราคาทต าลงไดศ แตยงคงไวศซงการรกาาความปลอดภยทไมมการลดตศนทนแตอยางใด ซงปาาบนนายการบนตศนทนต านนเสขศาเสปนทางเสลอกล าดบตศนๆ เสมอมการเสดนทางของผศบรโภค

เสมอประเสทนมาชกอาเสซยนเสหนวาธรกาการขนนงผศ โดยนารทางอากาเสปนประโยชนแกการพฒนาเสราฐการวมกน างเสหนควราดตงตลาดรวมอาเสซยนระหวางประเสทนมาชก โดยมวตถประนงคเสพอประโยชนแกประเสทนมาชก ทงในดศ านเสราฐกา นงคม การคศาการลงทนและลดขศอา ากดในการขนนงคนโดยนารและนนคศาระหวางประเสทของนายการบนในอาเสซยน เสพอประโยชนในการด าเสนนกากรรม เสชงพาณชยของประเสทนมาชก รวมถงตอยอดธรกาการทองเสทยวทปาาบนแตละประเสทอาเสซยนไดศ รบความนยมมากขนาากชาวตางชาต ธรกานายการบนางเสปนปาายหนงทนนบนนนการเสารญเสตบโตในหลายๆ ดศ าน และเสปนธรกาทมความา าเสปนตศองเสปดเสนรอยางเสรงดวน โดยประเสทไทยรบหนศาทน ารองในการพฒนาดศานธรกาการบนเสพอรองรบการเสปดเสนรการบนในอาเสซยน นอกาากนประเสทไทยมความมงหวงทาะเสปน “นยกลางการบนของอาเสซยน” (Hub) รวมถงความมงหมายทาะเสปน “นยกลางซอมบ ารงอากายานในอาเสซยน” ในอนาคต

เสมอมการรวมตวเสชนน ประเสทไทยและประเสทนมาชกอนไดศ รวมกนาดท า “ความตกลงพหภาคอาเสซยนวาดศวยการเสปดเสนรบรการขนนงผศ โดยนารทางอากา” (The ASEAN Multilateral Agreement on the Full Liberalization of Passenger Air Services: MAFLPAS) ทก าหนดวารฐตศองนนบนนนใหศ เสกดการแขงขนเสนรอยางเสปนธรรมโดยอายกลไกตลาดและปราาากการแทรกแซงของรฐและการประกอบธรกานายการบนควรตงอยบนพนฐานของการแขงขนทเสทาเสทยมและเสปนธรรม เสมอใดทรฐมนโยบายเสปดเสนรการบนภายในประเสทและนนบนนนใหศ เสอกชนเสขศามามบทบาทในการประกอบการขนนงผศ โดยนารทางอากามากขน การก ากบดแลโดยรฐตศองไมเสปนอปนรรคตอการเสขศานตลาด (Barrier of Entry) กฎเสกณฑการควบคมดแลควรเสปนในลกาณะเสอออ านวยในการแขงขน ควรอายหลกทางเสราฐานตรทมการปลอยใหศการ


แขงขนเสปนไปตามกลไกตลาด เสพอใหศการแขงขนเสกดประนทธภาพนงนด ลดกฎเสกณฑบางประการทไมนอดคลศองกบนภาพเสราฐกา นงคมและการแขงขนอยางเสชนในปาาบน

สภาพการแขงขนของธรกจสายการบน าากการกาา ผศวายเสหนวาแตละประเสทนมาชกมาดแขงและาดออนทแตกตาง

แตนามารถเสตมเสตมซงกนและกนไดศ เสพอใหศ เสกดการรวมตวกนพฒนาไปนเสปศาหมายทตงไวศ รวมกน บทความวายนขอกลาวถงเสพยงาดแขงและาดออนของประเสทไทยในการแขงขนของธรกานายการบนภายใตศนโยบายการเสปดเสนรนานฟศาในประชาคมเสราฐกาอาเสซยน ดงน

1. จดแขงธรกจสายการบนของไทยในอาเซยน เสนองดศวยพนทขนาดของประเสทไทยมขนาดใหญและลกาณะทตงทางภมานตร

ทไดศ เสปรยบ มพรมแดนนประเสทเสพอนบศานไดศมากทนดในอาเสซยน ไมวาาะเสปนการเสดนทางทางบก ทางน า หรอทางอากา างเสออตอการเสปนนยกลางการบนและนยกลางการลงทนในอาเสซยน มความเสชอมโยงทางเสราฐการะหวางประเสทมาโดยตลอด โดยเสฉพาะกบประเสทเสพอนบศานและดศวยการเสปนประเสททพฒนาเสหนอกวาประเสทนมาชกอน เสชน การใหศบรการนาธารณปโภคคอนขศางทวถงโดยเสฉพาะเสมองหลวง อยางกรงเสทพฯ ในนวนของการพฒนาประชากรในประเสท ประเสทไทยถอวาเสปนประเสททประชาชนไดศรบการกาาขนพนฐานอยางกวศางขวาง างมขศอไดศเสปรยบในเสรองทกาะการท างานตามไปดศวย

เสพอรองรบการเสตบโตของการขนนงทางอากา ประเสทไทยางมการนนบนนนดศานการกาา โดยการเสปดนอนหลกนตรดศานการบนหลากหลายนถาบน ซงเสออตอการท าหนศาทผศน าการเสปดเสนรการบนของไทย เสพราะนามารถโยกยศายนกบนหรอลกเสรอเสขศามาท างานแกประเสทหรอกลมประเสทนมาชกไดศอยางไมยากนก และทน าคญกฎหมาย


ของไทยมการตราและบงคบใชศกฎหมายในนวนทเสกยวขศองกบการบนไดศอยางเสปนรปธรรมมาโดยตลอด

2. จดออนธรกจสายการบนของไทยในอาเซยน ประเสทไทยมปญหาความขดแยศงทางการเสมอง มการเสปลยนแปลงรฐบาลบอยครง

นงผลใหศการด าเสนนงานตามนโยบายของรฐบาลขาดความตอเสนอง ดศานการคศาชายแดนพบปญหาความไมนงบเสรยบรศ อยบรเสวณชายแดนภาคใตศทเสปนอปนรรคในการใชศประโยชนาากพนทชายแดน การตดตอระหวางประเสทและปาายดศานความปลอดภย นอกาากน พบวาาดออนหนงในการเสปดเสนรอาเสซยนของไทย ไดศแก ปญหาดศานการใชศภาาาองกฤาทยงขาดประนทธภาพ ทงทกฎบตรอาเสซยนขศ อ 34 บญญตวา “The working language of ASEAN shall be English” ซงหมายความวา “ภาาาทใชศ ในการท างานของอาเสซยน คอ ภาาาองกฤา” (Onwimon, 2016) อปนรรคทน าคญอกประการหนง คอ ประชากรไทยยงขาดความเสขศาใาเสกยวกบการเสปนประชาคมเสราฐกาอาเสซยน างท าใหศประชาชนไมนามารถใชศประโยชนาากการเสปดเสนรไดศ เสทาทควรและไมมการเสตรยมความพรศ อมท เสพยงพอเสพ อรองรบการแข งขนททวนงข นไดศ ทนเสวลา (Chareonwongsak, 2012) โดยเสฉพาะการเสปดเสนรบรการขนนงผศ โดยนารทางอากาในอาเสซยนทการแขงขนาะเสพมนงขน รวมถงธรกาเสกยวขศอง เสชน ธรกาการทองเสทยวทมการขยายตว เสพราะการขนนงทงายและนะดวกนบายขน ผศ ใชศบรการมทางเสลอก ดศาน ผศ ใหศบรการในขณะทราคาคาโดยนารลดลง ดศวยา านวนผศ ใหศบรการา านวนมากและหลากหลายรปแบบ าากการวายพบวา ผศประกอบการทขาดองคความรศ ในการเสปดเสนรมกาะเสปนผศประกอบการรายเสลก ในขณะทผศประกอบการรายใหญมองคความรศ และความนามารถเสพยงพอตอการแนวงหาประโยชนาากการเสปดเสนรอาเสซยน อาาเสปนเสพราะผศ ประกอบการรายใหญนยมเสขศ าไปลงทนระหวางประเสทมาเสปนเสวลานาน างมความคศนเสคยในการลงทนกบตางชาตเสปนอยางด

ในนวนของการใหศ บรการนาธารณปโภค แมศประเสทไทยาะมการใหศบรการนาธารณปโภคหลากหลาย แตการใหศบรการดงกลาวกลบกระากตวในเสมองหลวงและ


เสกดปญหาขดขศองบอยครง ไมนามารถรองรบความตศองการเสดนทางของผศ ใชศบรการไดศอยางเสตมประนทธภาพ โดยเสฉพาะการเสดนทางนนนามบน รวมถงปญหารถตดขดบนทศองถนนโดยเสฉพาะเสมองหลวง ) เสมอเสทยบกบประเสททตศองการเสปนนยกลางการบนเสชนเสดยวกบไทยอยางประเสทนงคโปร นามารถพฒนานาธารณปโภคดศ านการบน รวมถงการเสขศาใชศบรการนนามบนไดศมประนทธภาพกวาประเสทไทย

ในนวนของการลงทนของนกลงทนตางชาตมกฎหมายทยงเสปนขศอา ากด เสชนมาตรา 31 แหงพระราชบญญตการเสดนอากา พ..2497 ในนวนทเสกยวขศ องกบกรรมนทธในนวนนาระน าคญหรอา านวนหศ นทไมเสอ อตอการเสปดเสนรทแทศ ารง เสชนเสดยวกบประกากระทรวงคมนาคม เสรอง หลกเสกณฑและเสงอนไขในการอนญาตใหศประกอบกาการคศาขายในการเสดนอากา พ..2559 ในนวนผศขอรบใบอนญาตและอ านาาในการบรหาร ตามมาตรา 15 ทยงคงนดนวนผศ ถอหศนนญชาตไทยไมนศอยกวารศ อยละ 51 และผศ ถอหศนตางชาตตศองไมเสกนรศ อยละ 49 และอ านาาบรหารกาการภายใตศการควบคมของกรรมการผศ มนญชาตไทยไมนศ อยกวานองในนาม ตามมาตรา 17 แตทงน แมศ วาาะยงไมไดศมการปรบปรงแกศ ไขในนวนของกรรมนทธและการถอหศ น แตประเสทไทยไดศนรศ างแรงางใาแกนกลงทนดศานภาาอากรอนเสปนปาายน าคญอยางหนงในการตดนนใาลงทนของนกลงทนตางชาตททดเสทยมกบประเสทนมาชกอนในอาเสซยน (Muthitacharoen, 2017)

แนวคดการแขงขนทเปนธรรมและเทาเทยม แนวคดการบงคบใชศ กฎหมายอยางเสปนธรรมและเสทาเสทยม ไมวาบงคบใชศ กบ

ผศประกอบการของไทยหรอผศประกอบตางชาตทเสขศามาใหศบรการในประเสทไทยนน ดศวยเสหตผลในการบญญตกฎหมายของแตละประเสทนมาชกมความแตกตางกน และกฎหมายทบงคบใชศภายในประเสทของแตละประเสทนน ยงมการยกเสวศนการบงคบใชศแกผศประกอบกาการบางราย โดยเสฉพาะหนวยงานของรฐทเสหนวา การยกเสวศนการบงคบใชศ าะเสปนประโยชนแกการด าเสนนงานมากกวา เสพราะการด าเสนนงานของรฐโดย


ธรรมชาตมหลายขนตอนและวตถประนงคในการด าเสนนงานกเสพอประโยชนของชาตและประชาชนเสปนหลก ซงกาการทมผลกระทบตอประชาชนหรอความมนคงของชาตโดยตรง รฐางไมอนญาตใหศ เสอกชนเสขศามาประกอบกาการ แตปาาบนเสมอรฐเสปดโอกานใหศเสอกชนเสขศามาประกอบกาการแขงขนแลศวนน รฐมหนศาทในการนรศ างระบบการแขงขนใหศเสปนธรรมแกผศประกอบการทกราย

1. แนวคดในการปรบปรงแกไขกฎหมายภายในประเทศ เสนองดศ วยการเสปนประชาคมเสราฐกาอาเสซยนทตศ องมการเสปดเสนรการคศ า

การบรการ การลงทนรวมถงการเสคลอนยศายแรงงาน แตกฎหมายทบงคบใชศภายใน แตละประเสทนมาชกมความแตกตางกน ทงระบบการอนญาตใหศนกลงทนตางชาตเสขศามาประกอบกาการภายในประเสท ธ รกานายการบนของไทยก เสชนกน ท งพระราชบญญตการเสดนอากา พ..2497 และพระราชบญญตการประกอบธรกาของคนตางดศาว พ..2542 ในปาาบนยงไมนอดรบกบการเสปดเสนรบรการขนนงผศ โดยนารทางอากาในอาเสซยน โดยเสฉพาะนดนวนการถอหศนของนกลงทนตางชาตทผศวายเสหนวาควรไดศ รบการแกศ ไขปรบปรง หรอกฎหมายการแขงขนทางการคศาทแตละประเสทมนภาพบงคบทแตกตางกน ดงน เสพอใหศ แนวคดวาดศ วยการใชศ กฎหมายรวมกนของประเสทนมาชกอาเสซยนและแนวคดในการปรบปรงแกศ ไขกฎหมายมความนอดคลศอง อาาเสรมตศนาากการปรบปรงแกศ ไขกฎหมายภายในประเสทใหศมความนอดคลศองกบความตกลงตางๆ ทประเสทนมาชกอาเสซยนไดศาดท ารวมกนเสทาทเสหมาะนมกบบรบทของประเสทตน โดยอายความนมครใาและความพรศ อมของประเสทนมาชก เสพอใหศมการปรบตวในการบงคบใชศ เสนยกอน แตหากประเสทใดไมอาาอนวตการความตกลงไดศ กไมา าตศองบญญตหรอแกศ ไขกฎหมายภายในประเสทตนใหม เสพราะทกประเสทยงคงมอ านาาอธปไตยในการบงคบใชศกฎหมายภายในประเสทตน

2. แนวคดการบงคบใชกฎหมายกลางของรฐสมาชกอาเซยน แนวคดทาะนรศ างกฎหมายกลางเสพอบงคบใชศ รวมกนเสพราะตศองการรวมกนเสปน

ตลาดเสดยว (Single Market) เสพอประโยชนแหงประชาคมเสราฐกาอาเสซยน ซงเสปน


เสพยงเสนาหลกหนงทประเสทนมาชกตางตศองการพฒนา การบงคบใชศกฎหมายรวมกนางเสปนนงทตศองใหศความน าคญอยางยง เสพอมใหศ เสกดปญหาการบงคบใชศกฎหมายไมเสปนธรรมและเสทาเสทยม หากมการบงคบใชศกฎหมายทแตกตางกนในแตละประเสทนมาชก ตางฝายตางบงคบใชศกฎหมายแหงตน การรวมกนเสปนหนงเสดยวตามค าขวญแหงประชาคมอาเสซยนทวา “หนงวนยท น หนงเสอกลกาณ หนงประชาคม” หรอ “One Vision, One Identity, One Community” คงเสปนนงทเสปนไปไดศยาก นงทาะท าใหศการบงคบใชศกฎหมายระหวางประเสทนมาชกไดศดทนด คอ การนรศ างกฎหมายบงคบใชศรวมกนระหวางประเสทนมาชกเสพอความเสปนเสอกภาพ โดยาดเสรมตศนของการบงคบใชศกฎหมายรวมกน อาาเสรมาากการปรบปรงและแกศไขกฎหมายใหศมความเสปนกลางมากทนดเสทาทาะท าไดศ แตทงน ทกประเสทนมาชกยงคงมอ านาาอธปไตยเสปนของตนเสองทประเสทอนมอาากศาวลวง อกทงการบญญตกฎหมายของแตละประเสทตศองมความเสหมาะนมกบบรบทของประเสท รวมถงระบอบการปกครอง เสมอทกประเสทนมาชกมความพรศ อมในการเสปดเสนรหรอพรศ อมปรบตวใหศ เสขศากบกฎหมายทบงคบใชศ รวมกนไดศ ประเสทนมาชกควรปรบใชศความตกลงพหภาคอาเสซยนวาดศวยการเสปดเสนรอยางเสตมทของบรการขนนงผศ โดยนารทางอากาและนโยบายการแขงขนของอาเสซยนทมรวมกน โดยปรบเสปลยนนถานะใหศมนภาพบงคบอยางกฎหมายทบงคบใชศ รวมกนระหวาง รฐนมาชกหรอกฎหมายกลางในกรณท เสก ดขศ อพพาทระหวางกน เสพอปกปศองผลประโยชนของรฐนมาชกทกประเสทอยางเสปนธรรมและเสทาเสทยม

กลาวโดยนรป ปญหาน าคญในการเสผชญอปนรรคการบงคบใชศกฎหมายภายในเสกยวกบการเสดนอากาทแตละประเสทมความแตกตางกน โดยขนอยกบบรบทของความมนคงและความปลอดภย แตเสมอใดกตามทมการเสปดเสนรฯ และการเสดนอากาเสปนไปตามความตกลงพหภาคเสพอใหศประเสทนมาชกอาเสซยนนามารถขนนงผศ โดยนารทางอากา ประเสทนมาชกนามารถใหศบรการระหวางกนไดศ โดยไมา ากดา านวนเสทยวบน ความา ความถและเสนศนทาง ในขณะทกฎหมายภายในของแตละประเสทยงมการา ากดและการา ากดกไมเสทากน ประเสทนมาชกาะแกศ ไขปญหารวมกนอยางไร


ปญหานผศ วายเสหนวา ประเสทนมาชกอาเสซยนควรนรศ างกรอบกฎหมายทบงคบใชศรวมกน มใชเสพยงแนวปฏบตทไมมนภาพบงคบ เสพอกใหศ เสกดความเสปนเสอกภาพในการบงคบใชศกฎหมาย ลดความเสหลอมล าและนรศ างความเสปนธรรม

การบงคบใชกฎหมายในปจจบนท เปนอปสรรคตอการเปดเสรบรการขนสงผโดยสารทางอากาศในอาเซยน

งานวายเสรองนไดศกาาถงการบงคบใชศกฎหมายทเสกยวขศอง 2 ฉบบเสปนหลก ไดศแก 1. การบงคบใชพระราชบญญตการเดนอากาศ พ.ศ.2497 พระราชบญญตฉบบนเสปนการอนวตการบางนวนตามอนนญญาวาดศวยการบน

พลเสรอนระหวางประเสท (Convention on International Civil Aviation) หรอทเสรยกวาอนนญญาชคาโก ทเสปรยบเสนมอนธรรมนญการบนระหวางประเสท าากการทประเสทนหรฐอเสมรกาไดศนงนานนไปยงประเสทตางๆ ทเสปนพนธมตร ใหศ เสขศารวมเสปนรฐนมาชกภาค โดยมขศ อผกพนทาะปฏบตตามนนธนญญาและเสปนรฐนมาชกโดยนารต (Rojcheewin, 2003) ซงพระราชบญญตการเสดนอากา พ..2497 มผลบงคบใชศ เสมอวนท 25 ธนวาคม พ..2497 มการแกศ ไขเสพมเสตมรวม 9 ครง มบทบญญตทงนน 11 หมวด 103 มาตรา (Piputvat, 2011) แบงการดแลออกเสปน 4 ดศ าน ไดศ แก ความปลอดภย (Safety) ดศานเสราฐกา (Economy) ดศานความมนคง (Security) และดศานนงแวดลศอม (Environment) โดยงานวายนไดศท าการกาาเสฉพาะดศ านเสราฐกา เสนองาากเสปนนวนทเสกยวขศองกบการประกอบธรกาและการแขงขนของนายการบนโดยตรง ซงพระราชบญญตฉบบนมบทบญญตในดศานเสราฐกาเสพยงบางนวนเสทานน เสชน การก าหนดราคาคาโดยนารและคาบรการนนามบน โดยใหศกฎหมายดศานเสราฐกาอยในอ านาาของฝายบรหารทาะใชศดลพนาและกระทรวงคมนาคมเสปนผศ ประกาก าหนด นอกาากน ประเสทไทยไดศอนวตการภาคผนวกของอนนญญาฯ เสปนกฎหมายล าดบรองตางๆ เสชน กฎกระทรวง ขศอบงคบของกรมการบนพลเสรอน ค านงกระทรวงคมนาคม ประกากรมการขนนงทางอากา (กรมการบนพลเสรอนเสดม) เสปนตศน และท


น าคญประเสทนมาชกอาเสซยนทกประเสทเสปนพนธมตรตามอนนญญาฉบบน (The Government of the United States of America, 2016)

ในนวนของราคาคาโดยนารซงถอวาเสปนปาายในการตดนนใาเสลอกใชศบรการของผศโดยนาร พระราชบญญตฉบบนไดศก าหนดใหศอ านาาแกคณะกรรมการการบนพลเสรอนเสปนผศ ก าหนดหลกเสกณฑและว ธการค านวณคาโดยนารของนายการบนไวศ ในกฎกระทรวง5 โดยค านงถงความเสหมาะนมและเสปนธรรมตอผศ โดยนาร าากเสดมทประเสทไทยเสคยใชศหลกเสกณฑการก าหนดราคาคาโดยนารทงขนต าและขนนง โดยการก าหนดเสพดานขนต าเสพอปศองกนมใหศมการก าหนดราคาทต า เสพอท าลายคแขง และก าหนดเสพดานขนนงเสพอมใหศนายการบนมงหวงก าไรมากานเสกนนมควรเสชนกน แตเสมอรฐเสปดเสนรการบนภายในประเสท รวมถงการเสขศามาใหศบรการของนายการบนตศนทนต า รฐางมความา าเสปนตศองยกเสลกการก าหนดราคาขนต า เสพราะเสหนวาเสปนประโยชนแกนายการบนในการก าหนดราคาใหศถกลงไดศและเสปนประโยชนแกผศ โดยนารในการเสลอกใชศบรการ แตทงน ใชวานายการบนทกนายาะนามารถก าหนดราคาใหศต าไดศตามทตศองการ เสพราะพฤตกรรมดงกลาวอาาเสปนพฤตกรรมทตศองหศามตามพระราชบญญตการแขงขนทางการคศา พ..2542 และฉบบแกศไขปรบปรง พ..2560 ดงนนหากนายการบนใดก าหนดราคาต าานมผลเสปนการท าลาย ท าใหศ เสนยหาย ขดขวาง กดกนหรอา ากดการประกอบธรกาาะตศองไดศ รบโทาตามพระราชบญญตดงกลาว นอกาากน ปาาบนประกากระทรวงคมนาคม เสรอง หลกเสกณฑและเสงอนไขในการอนญาตใหศประกอบกาการคศาขายในการเสดนอากา พ..2559 ไดศก าหนดหลกเสกณฑการก าหนดราคาคาโดยนารและคาระวางไวศ ในขศอ 38 โดยใหศก าหนดในอตราทเสปนธรรมและเสนมอภาค อกทงตศอง

5 มาตรา 15 แหงพระราชบญญตการเสดนอากา พ..2497 “ใหศคณะกรรมการการบนพลเสรอนมอ านาาหนศาทตามทระบไวศในพระราชบญญตนและในเสรองตอไปน… (3) พาารณาก าหนดหลกเสกณฑและวธการค านวณคาโดยนารและคาระวางน าหรบอากายานขนนงตามมาตรา 20…”


นะทศอนตศนทนทแทศารงแนวงหาก าไรอยางนมเสหตนมผลไมนรศ างภาระแกผศ ใชศบรการ การใหศบรการมความเสหมาะนม และยงคงไวศ ซงการก าหนดราคาทตศองเสปนไปตามหลกเสกณฑทก าหนดตามมาตรา 20 แหงพระราชบญญตการเสดนอากา พ..2497 เสนองดศ วยการก าหนดราคาโดยปกตของนายการบนาะประกอบไปดศวย คาโดยนาร (Fares) ภาานนามบน (Airport Tax) ภาาน ามน (Fuel Surcharge) คาธรรมเสนยมการาอง (Processing Service) ภาามลคาเสพม (Value Added Tax) นอกาากนแตเสดมการก าหนดอตราคาโดยนารอาามคาใชศาายอนแอบแฝง เสชน คาประกนภยทนายการบนตศนทนต ามกใชศวธใหศผศ โดยนารเสลอกวาาะซอบรการนหรอไมขนอยกบความนมครใา แตในปาาบนเสมอมบงคบใชศหลกเสกณฑและเสงอนไขในการอนญาตใหศประกอบกาการคศาขายในการเสดนอากา พ..2559 ผศ ใหศบรการขนนงทางอากาาะตศองประกาอตราคาโดยนารและคาระวางในอตราทนอดคลศองกบหลกเสกณฑทก าหนดไวศในกฎหมายวาดศวยการเสดนอากาและกฎหมายทเสกยวขศอง ซงการค านวณราคาคาโดยนารเสมอรวมคาธรรมเสนยมเสหลานแลศวนน หากมราคารวมไมต ากวาตศนทนเสฉลยรวม (Average Total Cost)6 ถอวานายการบนไม ไดศ ก าหนดราคาต ากวาทนอนเสปนความผดตามพระราชบญญตการแขงขนทางการคศา โดยการก าหนดราคามเสหมาะนมและเสปนธรรมแกผศ ใชศบรการ ตามมาตรา 20 แหงพระราชบญญตการเสดนอากา พ..2497 มไดศนงเสกนอตราขนนงทกฎกระทรวงก าหนด

แตทงน เสมอพระราชบญญตการเสดนอากา พ..2497 ไดศมบทบญญตถงการก าหนดราคาคาโดยนารและคาบรการเสปนการเสฉพาะ กไมา าตศองน าบทบญญตแหงพระราชบญญตการแขงขนทางการคศา พ..2542 และฉบบป พ..2560 มาบงคบใชศทบซศอนอก นอกเสนยาากวาเสปนพฤตกรรมการก าหนดราคาคาโดยนารต ากวาทน (Predatory Pricing) ซงหมายถง การก าหนดราคาา าหนายทต ากวาตศนทนแปรผน

6 ตศนทนเสฉลยรวม (Average Total Cost) ประกอบไปดศวย ตศนทนการผลตหรอตศนทนทซอมารวมกบคาใชศาายขายและบรหารและคาใชศาายอนๆ


(Average Variable Cost)7 เสพอใหศผศ โดยนารหนมาเสลอกใชศบรการนายการบนของตน านเสปนเสหตใหศนายการบนอนไมอาาแขงขนไดศและตศองออกาากตลาดไปในทนด อนเสปนเสหตมาาากทรฐไดศมการยกเสลกการก าหนดราคาขนต าภายหลงาากการเสปดเสนรการบนภายในประเสท หากนายการบนใดนามารถแบกรบการขาดทนไดศในบางชวงเสวลาอาามพฤตกรรมการก าหนดราคาทเสปนการท าลายผศแขงขนรายอนไดศอก

2. พระราชบญญตการแขงขนทางการคา พ.ศ.2542 และพระราชบญญตการแขงขนทางการคา พ.ศ.25608

ในธรกานายการบนของไทยมผศ ใหศบรการทงในนถานะเสอกชนและรฐวนาหกาหรอทเสรยกวา “นายการบนของรฐ”9 แตการบงคบใชศกฎหมายเสพอควบคมการแขงขนอยางพระราชบญญตการแขงขนทางการคศา พ. .2542 (ฉบบเสดม) กลบไมบงคบใชศแกนายการบนของรฐทมฐานะเสปนรฐวนาหกา แตยงคงไวศซงการบงคบใชศ แกนายการบนเสอกชนเสทานน ทงทมการแขงขนในธรกาขนนงผศ โดยนารทางอากาอยางชดเสาน เสนองดศวยมาตรา 4(2)10 เสปนบทบญญตยกเสวศนการบงคบใชศพระราชบญญตดงกลาวแกรฐวนาหกาตามกฎหมายวาดศวยวธการงบประมาณ เสชน นายการบนไทย เสปนตศน ซงการพาารณา

7 ตศนทนแปรผน (Average Variable Cost) คอ ตศนทนทซอวตถดบการผลตนนคศาเสพอา าหนาย ไมรวมคาใชศาายขายและบรหารและคาใชศาายอนๆ 8 วายฉบบนด าเสนนการานแลศวเสนราในระหวางทยงบงคบใชศพระราชบญญตการแขงขนทางการคศา พ..2542 แตในระหวางทาดท าบทความไดศ มการประกาใชศพระราชบญญตการแขงขนทางการคศา พ..2560 บทความวายฉบบนางขอเสปรยบเสทยบการบงคบใชศกฎหมายทงนองฉบบในคราวเสดยว 9 นายการบนของรฐ หมายถง นายการบนทใหศบรการขนนงผศ โดยนารหรอไปราณยภณฑทรฐก าหนดใหศเสปนนายการบนใดใหศนทธพเสาใดๆ าากรฐหรอไดศ รบนทธการบนระหวางประเสท ซงนายการบนนนอาาเสปนนาการบนของรฐเสองหรอนายการบนของเสอกชนทรฐก าหนดกไดศ 10 มาตรา 4 “พระราชบญญตนมใหศใชศบงคบแกการกระท าของ (2) รฐวนาหกาตามกฎหมายวาดศวยวธการงบประมาณ”


ความเสปนรฐวนาหกาประเสภทดงกลาว พาารณาาากนดนวนการถอหศนของรฐโดยตรง11 ซงผลของการใชศ กฎหมายแตกตางกนในการควบคมการแขงขนของธรกาประเสภทเสดยวกน นงผลถงความยงยากในการก ากบดแล ดศวยฐานะความเสปนรฐวนาหกาของการบนไทยนงผลใหศการด าเสนนงานของบราทเสปนไปอยางงายดายเสมอเสทยบกบนายการบนเสอกชน แมศทผานมารฐาะพยายามใหศมความเสทาเสทยมกนในการแขงขนแลศวกตาม แตกไมอาาบงคบใชศพระราชบญญตการแขงขนทางการคศา พ. .2542 อยางเสตมประนทธภาพ เสหตเสพราะการยกเสวศนไมบงคบใชศกฎหมายดงกลาวแกนายการบนของรฐ ซงหากรฐยงคงยกเสวศนการบงคบใชศพระราชบญญตดงกลาวแกนายการบนรฐวนาหกายอมเสปนการขดกบแนวนโยบายดศานเสราฐกาตามรฐธรรมนญทรฐตศองนนบนนนระบบเสราฐกาแบบเสนรและเสปนธรรม

ตอมา ในป พ. .2560 พระราชบญญตการแขงขนทางการคศ าไดศมการแกศ ไขปรบปรงบทบญญตมาตรา 4(2) ดงน

“พระราชบญญตนมใหศ ใชศบงคบแกการกระท าของรฐวนาหกา องคการมหาชนหรอหนวยงานอนของรฐ ทงน เสฉพาะในนวนทด าเสนนการตามกฎหมายหรอมตของ

11 การพาารณานดนวนการถอหศนของรฐนงผลใหศการบนไทยมฐานะเสปนนายการบนของรฐ ขนอยกบวาพาารณาตามกฎหมายฉบบใด เสชน พระราชบญญตวธการงบประมาณ พ. .2502 เสปนการพาารณาาากนดนวนการถอหศนของรฐโดยตรง ไดศแก กระทรวงการคลง ในอตรารศ อยละ 51.03 ธนาคารออมนนในอตรารศ อยละ 2.13 (อกทงยงมการถอหศนโดยอศอมของกระทรวงการคลงผานกองทนรวม วายภกาหนง โดย บลา.เสอมเสอฟซ า ากด (มหาชน) และกองทนรวม วายภกาหนง โดย บลา.กรงไทย า ากด (มหาชน) แตเสปนการถอหศนโดยผานกองทนฟนฟและพฒนาระบบนถาบนการเสงนางมใชการถอหศ นในกองทนทงนองโดยตรง) อนนงผลแกนถานะความเสปนรฐวนาหกาของการบนไทยตามพระราชบญญตฉบบน แตหากพาารณาการเสปนรฐวนาหกาของการบนไทยตามพระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ. .2535 โดยนบนดนวนการถอหศนทงหมดของรฐในการบนไทยไมวาทางตรงหรอทางอศอม รฐาะถอหศนในการบนไทยมากถงรศ อยละ 68.28


คณะรฐมนตรทมความา าเสปน เสพอประโยชนในการรกาาความมนคงของรฐ ประโยชนนาธารณะ ผลประโยชนนวนรวมหรอาดใหศมนาธารณปโภค”

าากบทบญญตมาตรา 4(2) ฉบบใหมาะเสหนไดศวา แมศวานายการบนนนาะมนถานะเสปนรฐวนาหกากมไดศ หมายความวาาะไดศ รบยกเสวศ นาากการบงคบใชศพระราชบญญตการแขงขนทางการคศ า พ ..2560 อยางเสดดขาด เสชนเสดยวกบพระราชบญญตฉบบเสดม แตการาะไดศ รบการยกเสวศนบงคบใชศ กตอเสมอมนถานะเสปนรฐวนาหกาทด าเสนนการตามกฎหมายหรอมตของคณะรฐมนตรทมความา าเสปน างตศองพาารณาตอไปวา การใหศบรการของนายการบนของรฐในปาาบนยงเสปนการด าเสนนการตามกฎหมายหรอมตคณะรฐมนตรทควรไดศ รบการยกเสวศนาากการบงคบใชศกฎหมายตอไปหรอไม หากไมเสขศาเสงอนไขดงกลาวนนหมายความวา ทกนายการบนาะตศองตกอยภายใตศบงคบของระราชบญญตการแขงขนทางการคศา พ..2560 ทงนน แมศวาธรกาการเสดนอากายงถอไดศวาเสปนกาการคศาขายอนเสปนนาธารณปโภคแกประชาชน ตามประกาคณะปฏวต ฉบบท 58 ขศอ 3(4) กตาม12 แตหากมใชรฐวนาหกาทด าเสนนการตามกฎหมายหรอมตคณะรฐมนตรกมไดศ รบการยกเสวศนาากการบงคบใชศ กฎหมายเสชนกน

าากการกาาทงหมดาะพบวา พระราชบญญตการแขงขนทางการคศา พ..2560 ไดศมการปรบปรงแกศ ไขกฎหมายใหศนอดคลศองกบนภาวะการแขงขนทเสพมนงขนในทกธรกาใหศมความเสทาเสทยมกนมากทนดเสทาทาะนามารถท าไดศ ลดการยกเสวศนการบงคบใชศกฎหมายเสพยงตามความา าเสปนและนมควรเสทานน ดงนน เสมอมการเสปดเสนรการบนอาเสซยนเสตมรปแบบ การปรบปรงแกศ ไขกฎหมายาะนรศ างความเสชอมนในการลงทนแก 12 ประกากระทรวงคมนาคม เสรอง หลกเสกณฑและเสงอนไขในการอนญาตใหศประกอบกาการคศาขายในการเสดนอากา พ..2559 ขศอ 87 บญญตไวศวา “บรรดากฎ ระเสบยบ ประกา หลกเสกณฑเสงอนไข หรอขศอก าหนดใดๆ ทออกโดยอายอ านาาตามความในขศอ 3(4) ขศอ 4 ขศอ 7 ขศ อ 9 และขศอ 17 แหงประกาของคณะปฏวตฉบบท 58 ประกา ณ วนท 26 มกราคม พ..2515 ใหศมผลใชศไดศตอไปเสทาทไมขดหรอแยศงตอประกาน”


นกลงทนตางชาตไดศไมยาก หากเสกดกรณพพาท การบงคบใชศกฎหมายทมอยนามารถนรศ างความเสปนธรรมแกทกนายการบน ไมวาระหวางนายการบนไทยดศวยกนเสองหรอนายการบนตางชาตทเสขศ ามาใหศบรการอยางไมา ากดในประเสทไทยตางตศองตกอยภายใตศบงคบของกฎหมายฉบบเสดยวกน ทงผศประกอบการในฐานะรฐวนาหกาและเสอกชน

การบงคบใชกฎหมายระหวางประเทศสมาชกอาเซยน ประเสทนมาชกอาเสซยนทง 10 ประเสท ไดศมความรวมมอในดศ านตางๆ ดศ วย

แนวคดการรวมกนเสปนตลาดเสดยว (Single Market) เสพอเสปดเสนรการคศาและบรการ 11 นาขาเสรงรด (Priority Sectors) โดยประเสทไทยท าหนศาทรบผดชอบนาขาการทองเสทยว (Tourism) และการบน (Air Travel) ซงการขนนงทางอากาอยในความรบผดชอบของประเสทไทยในฐานะผศประนานงานหลก มหนศาทผลกดนใหศ เสปดเสนรการบนอาเสซยน เสพอนรศ างความเสตบโตของการขนนงทางอาการวมกน างไดศมการรวมมอกนาดท า “บนทกความเสขศาใาวาดศวยการนงนนคศาทางอากาของอาเสซยน” (ASEAN Memorandum of Understanding on Air Freight Service) ซงถอเสปนกศาวแรกของความรวมมอดศานการขนนงทางอากาของอาเสซยน โดยบนทกนเสปนบนทกความตกลงแลกเสปลยนนทธการบนขนนงเสฉพาะนนคศาระหวางประเสทนมาชกอาเสซยน เสพมเสตมาากความตกลงทวภาคทแตละประเสทมตอกน (The Civil Aviation Authority of Thailand, 2015) ตอมามการพฒนาโดยการก าหนดกรอบแนวทางน าหรบการเสปดเสนรการบนในอาเสซยน ทก าหนดกรอบในการขนนงคนโดยนารและขนนงนนคศ า เสพอใหศการเสปดเสนรทางอากาของอาเสซยนเสปนการเสปดเสนรอยางเสปนล าดบ ซงการก าหนดกรอบดงกลาวใหศแตละประเสททมความพรศ อมและนมครใานามารถเสปดเสนรดศานการบนไดศกอนก าหนด นอกาากน ประเสทนมาชกยงไดศ รวมกนาดท า “ความตกลงพหภาคและพธนารวาดศวยการเสปดเสนรบรการขนนงเสฉพาะกลมนนคศาในอาเสซยน” (Multinational Agreement on the Full Liberalization of All Cargo Air Services and Protocal) โดยประเสทไทย ประเสท


บรไน ดารนซาลาม และประเสทนงคโปร ไดศ รวมลงนามเสพอใหศมการเสปดเสนรบรการขนนงเสฉพาะนนคศา แตทงน การเสปดเสนรการเสดนอากาทประเสทไทยเสปนเสาศาภาพยงไมอาาด าเสนนการไดศน าเสราลลวงตามก าหนดการ (ป พ..2558) เสนองาากประเสทไทยและประเสทนมาชกอนยงคงตศองการระยะเสวลาในการเสตรยมความพรศ อมภายในประเสท ทงดศานนาธารณปโภคและกฎหมายทเสกยวขศอง เสพอใหศนามารถรองรบการเสปดเสนรการเสดนอากาไดศอยางมประนทธภาพ นอกาากน “ความตกลงพหภาคและพธนารวาดศวยการเสปดเสนรบรการขนนงเสฉพาะกลมนนคศาในอาเสซยน” ทไดศาดท ารวมกนนน มไดศมนภาพบงคบแกประเสทนมาชก แตเสปนเสพยงแนวนโยบายใหศประเสทนมาชกถอปฏบตรวมกนเสทาทแตละประเสทาะนามารถน าไปใชศ ใหศ เสกดประโยชนแกประเสทตนไดศ การรวมมอกนเสทาทผานมาางยงขาดความเสปนเสอกภาพดศานการบงคบใชศกฎหมายรวมกน

บทสรป าากการวายพบวาประเสทไทยยงคงตศองพฒนาประเสทเสพอเสตรยมความพรศ อมเสขศา

นการเสปดเสนรการบนอยางมาก และควรแกศไขปรบปรงกฎหมายภายในทบงคบใชศอยใหศมความเสปนนากลและนามารถบงคบใชศ ไดศารงอยางเสปนธรรมและเสนรตามทไดศวางหลกไวศ เสพอนรศ างความเสชอมนแกนกลงทนตางชาตวาเสมอเสขศามาลงทนในประเสทไทยแลศวนนาะไดศ รบการบงคบใชศ กฎหมายตามมาตรฐานเสดยวกน อนาะเสปนการปกปศองผลประโยชนของรฐนมาชกทกประเสท และในเสมอประเสทนมาชกอาเสซยนไดศ รวมกนท าความตกลงพหภาคอาเสซยนวาดศวยการเสปดเสนรบรการขนนงผศ โดยนารทางอากา (The ASEAN Multilateral Agreement on the Full Liberalization of Passenger Air Services: MAFLPAS) แลศวนน การบงคบใชศกฎหมายของประเสทนมาชกอาเสซยนไมควรแตกตางกนมากานเสกนไป แมศแตละประเสทาะใหศความน าคญกบการบญญตกฎหมายใหศ เสขศ ากบบรบทของประเสทตนกตาม แตเสมอมการรวมมอกนเสพอเสปนประชาคมเสราฐกาอาเสซยนแลศวนน กฎหมายทบงคบใชศ รวมกนควรเสปนกฎหมายกลาง


ทแตละประเสทรวมกนตราขน เสพอใหศ เสกดประโยชนาากการบงคบใชศกฎหมายทเสปนเสอกภาพและเสปนธรรมแกทกประเสทนมาชก ลดความเสหลอมล า แมศการด าเสนนงานอาาใชศระยะเสวลานาน แตกไมอาาหลกเสลยงไดศหากตศองมการรวมกลมกน

โดยประเสทนมาชกอาเสซยนตศองเสรมาากการน านโยบายการแขงขนของอาเสซยน (The ASEAN Regional Guideline Competition Policy) เสชนเสดยวกนกบความตกลงพหภาคอาเสซยนวาดศวยการเสปดเสนรบรการขนนงผศ โดยนารทางอากา ทมไดศมนภาพบงคบในฐานะกฎหมายทประเสทนมาชกทกประเสทตศองปฏบตตาม แตทกประเสทนมาชกไดศ นรศ างรวมกนแลศ วนน ไปอนวตการใหศ เสขศ ากบกฎหมายประเสทตนเสพอประโยชนในการตรากฎหมายฉบบใหมหรอแกศ ไขปรบปรงภายในทบงคบใชศ อยในปาาบนใหศมความนอดคลศองกนใหศมากทนดเสทาทาะเสปนไปไดศในกรณนมครใา แตหากตศองการใหศมนภาพบงคบโดยเสรว ประเสทนมาชกอาเสซยนควรรวมมอกนพฒนาใหศความตกลงพหภาคอาเสซยนวาดศวยการเสปดเสนรบรการขนนงผศ โดยนารทางอากาและนโยบายการแขงขนของอาเสซยน ใหศมนภาพบงคบในฐานะกฎหมายทบงคบใชศ รวมกน ดงนน ภายหลงาากการนรศ างกฎหมายกลางบงคบใชศ รวมกนมไดศหมายความวาาะยกเสลกการบงคบใชศกฎหมายภายในทเสกยวขศอง หากแตการบงคบใชศกฎหมายกลางรวมกนนนเสปนการบงคบใชศ เสฉพาะกรณการเสกดขศอพพาทระหวางประเสทนมาชกรวมกนเสทานน อาาเสปนเสพยงการเสรมตศนและปรบตวตอการเสขศารวมเสปนประชาคมเสราฐกาอาเสซยน แตเสชอวาในอนาคตประเสทนมาชกาะนามารถมกฎหมายบงคบใชศ รวมกนอยางเสปนเสอกภาพไดศน าเสรา

กลาวโดยนรป ผศ วายางเสหนวาประเสทนมาชกควรบงคบใชศกฎหมาย 2 ระดบ ไดศแก ระดบภายในประเสททอาาน าความตกลงรวมกนมาอนวตการเสปนกฎหมายภายในหรอไมกไดศตามความนมครใาและระดบกฎหมายทบงคบใชศ รวมกนระหวางรฐนมาชกหรอกฎหมายกลาง ในกรณทเสกดขศ อพพาทหรอขศ อนงนยในการบงคบใชศกฎหมายระหวางประเสทนมาชก แตกฎหมายฉบบนอาาตศองใชศ ระยะเสวลาในการพาารณาคอนขศางยาวนานเสพอหาความเสหมาะนมและเสปนธรรมแกทกประเสท


References Boramanand, N. (2011) The new standard of public services at the national

level in Thailand (มาตรฐานใหมของการจดท าบรการสาธารณะระดบชาตในประเทศไทย), Bangkok: Winyuchon. (in Thai)

Chareonwongsak, K. (2012) Thailand's readiness to become an ASEAN economic community: Strengths and weaknesses (ความพรอมของไทยในการเขาเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน: จดแขงและจดออน), Available: http://www.kriengsak.com/issues/aec [1 July 2016] (in Thai)

The Government of the United States of America. (2016) Convention on International Civil Aviation signed at Chicago on 7 December 1944 (รายนามประเทศพนธมตรทไดลงนามตามอนสญญาวาดวยการบนพลเรอนระหวางประเทศหรออนสญญาชคาโก 1944), Available: http:// www.icao.int/secretariat/legal/List%20of%20Parties/Chicago_EN.pdf [1 December 2016] (in Thai)

Handbook on Competition Policy and Law in ASEAN for Business 2013 (คมอนโยบายและกฎหมายแขงขนทางการคาของ ASEAN ส าหรบนกธรกจ 2013). (2013) Available: http://otcc.dit.go.th/wp-content/uploads/ 2015/03/handbook.pdf [1 October 2016] (in Thai)

Muthitacharoen, A. (2017) Tax incentives, international tax and FDI: Evidence from South-East Asia, Available: https://www.pier.or.th/wp-content/ uploads/2016/12/PIER-Research-Exchange_Athipat-Muthitacharoen.pdf [7 December 2017]


Onwimon, S. (2013) The use of English and other languages in the future of ASEAN in Thailand (การใชภาษาองกฤษและภาษาอนในภมภาคกบอนาคตของไทยในอาเซยน), Available: http://www.dla.go.th/upload/ ebook/column/2013/5/2560_5264.pdf [25 November 2017] (in Thai)

Piputvat, S. (2011) Civil Aviation Law and Regulations (เอกสารประกอบการเรยนกฎหมายและระเบยบการบนพลเรอน), Bangkok: College of Tourism and Hospitality, Rangsit University. (in Thai)

Rojcheewin, N. (2003) Law making and execution of annexes to the Convention on International Civil Aviation by International Civil Aviation Organization (การสรางกฎเกณฑและการบงคบใหเปนไปตามภาคผนวกแหงอนสญญาวาดวยการบนพลเรอนระหวางประเทศ), Master’s thesis, Thammasat University. (in Thai)

Thanitcul, S. (2010) Description and case study of the Competition Act B.E. 1999 (ค าอธบายและกรณศกษาพระราชบญญตการแขงขนทางการคา พ.ศ. 2542), Bangkok: Winyuchon Publication House Co., Ltd. (in Thai)

The Civil Aviation Authority of Thailand. (2015) ASEAN multilateral agreement on air services (ความตกลงพหภาคอาเซยนวาดวยการเปดเสรอยางเตมทของบรการขนสงผโดยสารทางอากาศ), Available: http://www.aviation.go.th/rbm/47-multiateralAgr.pdf [15 January 2016] (in Thai)

Wongwattanapikul, C. (1990) Air law (กฎหมายอากาศ), Bangkok: Ramkhamhaeng University Press. (in Thai)

Legal Problems of Implementing the ASEAN Multilateral ...connexion.mfu.ac.th/assets/uploads/ejournal/Vol.7... · Implementing the ASEAN Multilateral Agreement on the Liberalization

Documents