Top Banner
WEDNESDAY, FEBRUARY 9, 2011 CHUNGGAM LEKHABU BUNG I 1960 -2000 NAMPI LUNLAI CHENG Col. Sonkhopao: Khang nu nunga gamle nam thudolla hungvai kondoh masapen ana hin vangset jeh’in ana lolhing thei tapon hijongleh anam ngailut nahi suhmil theijin a’umpoi.1975 kumin jong D. Gangte in MNF sunga tohkhompi dingin lekha anathotnin hiche chunga jongchun kipah tah’in ahin donbutne, ahin don butna lekhachu hitihin akisune.“Kanga ilut’tah D.Gangte nalekha kamu achun kakipah lhehjenge kahinkho sunga kale khamu lah’a kakipana pentah hina laijinte, keiman hitobanga nampi dinga natohnahi umlouding hitante tia kagel ahitan,tuhin keiman nampidingin lou-hon (Medicine garden)khat kabollin hijongleh nangman neihin tem nachu kipah tah in kasange hinlah ichihthei louvuleh songkul lutsa kahitan govt.nin ahetpou pouleh hithei louding ahin, phante nati niniuleh speedboat khatna khen beihella ka inkouva neihung pohdohjeng louvuleh phaponte, chuleh keiman hichemong tipong kate neikoi koinao vachu umjeng dingin kakigel lhai.”Hitihin lekha ahinthotne.Amahi nampi dinga lunggel thengtah le ngailut naleh gentheina a kipum pehna neilah’a amasaloi ahin, hijeh’hin nampi ngailu kiseina chana suhmil theilouho lah’a amasaloi hijingdinga lomtah ahi. DEMKHOSIEK Gangte : Chunggam mite lah’a lungdih tahleh lungtheng tah’a gamlenam dinga ngailutnale natohna ananeiho lah’a manlu tahkhat anahi.Chuleh amahi lungthim giltah chihna thuhtah neimi ahin imacha bolmo neibeh sehlou chuleh hoichanah chejongleh alunggel kikhel chomlou mi guntah khatchu ahin, gam lenam angailutna to kilhonna tohthei nading hinkhole phat amanchah thei tahlouhi aman jong phamo ana salheh e. Ama jonghi nampi khan khoto’ho kigeldoh nalah ’a aminhi sanatuija sutdingloi ahin, chule adamlaija athuseiho jong asei bangin aguilhung jinge.
207

KUKI HISTORY.

Aug 18, 2015

Download

Documents

kuki history.
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript

WEDNESDAY, FEBRUARY 9, 2011CHUNGGAM LEKHABUBUNG I1960 -2000NAMPILUNLAICHENGCol. Sonkhopao: Khangnnnga ga!l" na!#h$olla hng%a& kon$oh!a'ap"nana h&n%ang'"# ("h)&n ana lolh&ng #h"& #apon h&(ongl"h ana! nga&l# nah& 'h!&l #h"&(&n a)!po&.19*+k!&n (ong,. Gang#" &n MN-'nga #ohkho!p& $&ng&n l"kha ana#ho#n&n h&.h" .hnga(ong.hn k&pah #ah)&n ah&n $on/#n"0 ah&n $on /#na l"kha.h h&h&n ak&'n".1Kanga &l#)#ah,.Gang#" nal"kha ka! a.hn kak&pah lh"h("ng"kah&nkho 'nga kal" kha! lah)a kak&panap"n#ahh&nala&(&n#"0 k"&!anho/angana!p& $&ngana#ohnah& !lo$&nghan#"#&akag"lahan0#h&n k"&!an na!p&$&ng&n lo-hon 2M"$&.&n" ga3$"n4kha# ka/oll&n h&(ongl"h nang!ann"&h&n #"! na.h k&pah #ah &n ka'ang" h&nlah &.h&h#h"& lo%l"h 'ongkll#'a kahan go%#.n&nah"#popol"hhh"& lo$&ngah&n0 phan#"na#& n&n&l"h'p""$/oa# kha#nakh"n/"&h"llaka&nko%a n"&hng poh$oh("ng lo%l"h phapon#"0 .hl"h k"&!an h&.h"!ong #&pong ka#" n"&ko&ko&nao %a.h !("ng $&ng&n kak&g"l lha&.5H&h&n l"kha ah&n#ho#n".A!ah& na!p& $&nga lngg"l#h"ng#ahl"nga&l# nal"hg"n#h"&na ak&p!p"hnan"&lah)aa!a'alo&ah&n0 h&("h)h&nna!p&nga&l k&'"&na .hana 'h!&l #h"&loho lah)a a!a'alo& h&(&ng$&nga lo!#ah ah&.,EMKH6SIEKGang#": Chngga!!"lah)alng$&h#ahl"hlng#h"ng#ah)aga!l"na!$&nga nga&l#nal" na#ohna anan"&ho lah)a !anl #ahkha# anah&.Chl"h a!ah& lng#h&! g&l#ah.h&hna #hh#ah n"&!& ah&n &!a.ha /ol!o n"&/"h '"hlo .hl"h ho&.hanah .h"(ongl"h alngg"lk&kh"l .ho!lo!& gn#ahkha#.hah&n0 ga!l"na!anga&l#na#ok&lhonna#oh#h"& na$&ngh&nkhol" pha# a!an.hah #h"& #ahloh& a!an (ong pha!o ana 'alh"h ". A!a (ongh& na!p& khankho#o)ho k&g"l$ohnalah)aa!&nh& 'ana#&(a'#$&nglo&ah&n0.hl" a$a!la&(aa#h'"&ho (ong a'"& /ang&n ag&lhng (&ng".,3.7!khohao: A!ah&B3!aga!'ng!&ah&n.a/&n"#!&n&'#"3anah&n.hl"ha!/a''a$o3(ong anah&n ga!l"na! nga&l#na (alla a#oh #h"&.han #ong(&ng !&kha#anah&n0 khangg& #h(ong#hh#ah &n ana holl&n18o))khang'&!na la&/#&(ongana'n".A!ah& &n'ng!&ho$&nga!&pha.ho! #ah 'h!&l #h"&lo kha# .h ah&.Lal$"nga: MN-l"a$"3ah&nga!l"na!nga&l#nana#onglah)alolh&nnakha# h&n/ol$ohp"nalolh&ngp"n .h ah&n0#a M&9o3a! '#a#" kh a!a)a kona hng k&'"!$oh ah&n na!p& na#ong laha '&n#h"& !l" #ohga 'o$oh p"n ah&("h &n khang #h'&!)!a 'h!&l #h"&lo p"n$&ng l" g"l$oh(&ngp"n$&ng .h aha&.7!ngl K&pg"n:Anglo Kk& :a3 la&(&n ;a!p& k&hona)a a.hapa#oh ana(ao%&n gaalla&(&n a!akhop& o#hangl&"na: Ga!l"na!nga&l# na $&!'"# lng#h&!n"& k!'ao#ah !an&p3a KNAp3"'&$"n#(ong ana#h ah&n KNA k&ph$oh a k&pa# a!a pha# 'ng.h 1Gol$"n ag"5ah&nala&(". PS"h-khohaoK&pg"n&nP>o#hangl&"naP3"'&$"n#naaha&h& Sa$a3 H&ll' 'ang&nka)(o& #&nana'"&(".A!a/angakah#ahl"hang'an#ah.hl"lng$&h#ah)ana#ongh& #g"&(&na)!khah&hla&(" a!a (ongh& na!p& nga&l k&'"&na (o'")ag"l $oh!a'a# p"na lo!#ah ah&.KNA P3"'&$"n#ana#ohkhang.hnana!p& $&nganga&l#na#ah/"han"&(aanak&p!p"h("h&na!& p&n(onga!ah& p3"'&$"n# holah a h&n a#ah'an p"n&n0 ak&n"pp& p"nn nga&l# #h a(ong anga&l p"n%".&gh# h& kho.h"n!o na/"p!&nak&n"a&.Ha/ang $&n!n ah&("hh&n !&p&(ong h& a$"h &n #khangah&n Hao'a kho'ahna ga!ah ko&!aak&holno! #apo& h&("h a h& hao'ah&n a.h"n kho!p&ho .h &(aka&(a anga&l#$&ng a!a(ong !&nga&l# a.han#h"& na$&ng.h a!a$&nga khohp"n ah&. Ch#&a.h ak&/ol$oh#h"& kah'"a kho.h"n(o'"h& $"#lo$&ngkhang#olo$&ngah&(&ng".Go%#.nakona kho'ngl" ga!'ngpha#.ho!na#h"&hol"khan#ona #h&l(o'"(ong ak&!#h"&(o'" '!anglo%a pohl##h"&.hanna pohl#(oh$&ng ah&.Kho'ng nga&l#l" nga&l#lo #hl" kho.h"n !&l" !&lo $&ng.h a/ll" al"h.hHao'ap lhoh/)a k&nga!ah ah&. Hao'an &kho'ng ("pho& anga&(&n !&p& lng!onga .h"n.h"h na$&ng khoh'ah anga&(" .h/anakhan#o #h"&na #h&lho (ongh& kho'ng ah&%anga /ol$oh#h"& a#a!&n ho&la&!n h&(ongl" pohl#na/ol$oh#h"&.hankhan#ona #h&l (o'"h& pohl#na /ol#h"& .han/ol$ohna $&nga la!ka&$&ngah&.