Koncepcja zarządzania energią na przykładzie Miasta ...zlotow.nazwa.pl/Dokumenty/konferen_en_2017/9. koncepcja zarzadzania...tworzy Miasto Bydgoszcz oraz gminy Stowarzyszenia Metropolia

Koncepcja zarządzania energią

na przykładzie Miasta Bydgoszczy

– członka Energie Cités

Tomasz Bońdos

Koordynator Zespołu ds. Zarządzania Energią

URZĄD MIASTA BYDGOSZCZY

tel.: (52) 58 58 664

email: [email protected]łotów 12 października 2017 r.

Zarządzanie energią a regulacje prawne

Obowiązki gminy w tym zakresie regulują następujące akty prawne:

➢ Ustawa o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r. (tekst jednolity z

dnia 09.10.2017 r. Dz. U. poz. 1875)

➢ Ustawa Prawo energetyczne z dnia 10 kwietnia 1997 r. (tekst jednolity z

dnia 06.02.2017 r. Dz. U. poz. 220);

oraz krajowe dokumenty strategiczne:

➢ Polityka energetyczna Polski do 2025 r. przyjęta przez Radę Ministrów

4stycznia 2005 r.

➢ Krajowy Plan Działań dotyczący efektywności energetycznej (EEAP) 2007

ogłoszony przez Ministerstwo Gospodarki w czerwcu 2007 r.

➢ Opracowanie Planu Gospodarki Niskoemisyjnej jest spójne z polityką Polski

i wynika z Założeń Narodowego Programu Rozwoju Gospodarki

Niskoemisyjnej, przyjętych przez Radę Ministrów 16 sierpnia 2011r

Zadania publiczne gminy w dziedzinie energetyki

zostały określone w art. 18 ust. 1 prawa energetycznego:

Do zadań własnych gminy w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną,

ciepło i paliwa gazowe należy:

1) planowanie i organizacja zaopatrzenia w ciepło, energię

elektryczną i paliwa gazowe na obszarze gminy;

2) planowanie oświetlenia miejsc publicznych i dróg znajdujących się

na terenie gminy;

3) finansowanie oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych znajdujących

się na terenie gminy;

4) planowanie i organizacja działań mających na celu racjonalizację

zużycia energii i promocję rozwiązań zmniejszających zużycie

energii na obszarze gminy.

Utworzenie Zespołu ds.

Zarządzania Energią

➢ W 2013 roku utworzono jednoosobowe

stanowisko Energetyka Miejskiego

➢ W 2016 roku utworzono Zespół ds.

Zarządzania Energią, w którym obecnie

pracuje 6 osób

5

Zespół ds. Zarządzania Energią koordynuje realizację:

➢ Planu Ochrony Klimatu i Adaptacji do Skutków Zmian Klimatu

(POKASZK)

➢ raportowania działań realizacji SEAP

➢ opracowania Bilansu Klimatycznego

➢ opracowania Inwentaryzacji Gazów Cieplarnianych

➢ opracowania Planów Gospodarki Niskoemisyjnej

➢ zobowiązań płynących z przystąpieniem Miasta Bydgoszczy

do „Porozumienia między Burmistrzami”

➢ projektów zwiększających udział energii odnawialnej

w bilansie energetycznym Miasta

➢ plan zaopatrzenia w Miasta w ciepło, energię, elektryczną i

paliwa gazowe

6

Ponadto ZZE podejmuje działania zmierzające do oszczędności w zakresie

zużycia energii w sektorze publicznym miasta Bydgoszczy poprzez:

➢ organizowanie przetargów na grupowy zakup energii elektrycznej

oraz paliwa gazowego dla Bydgoskiej Grupy Zakupowej, którą

tworzy Miasto Bydgoszcz oraz gminy Stowarzyszenia Metropolia

Bydgoszcz.

➢ Zawieranie umów na dostawę ciepła, energii elektrycznej i gazu

➢ analizowanie zapotrzebowania placówek gminnych w media, w celu

prawidłowego doboru taryfy optymalizacji zużycia

➢ monitorowanie temperatur wewnętrznych w budynkach publicznych

oraz temperatur zewnętrznych

➢ udział Miasta w unijnych i międzynarodowych programach i

projektach z zakresu efektywnego wykorzystania energii, wody oraz

ochrony środowiska

➢ rozpowszechnianie dobrych praktyk, informacji na temat

wdrażanych zadań i projektów

7

Bydgoska Grupa Zakupowa

dostawy energii elektrycznej

Okres dostawLiczba

zamawiającychWolumen MWh Ilość PPE

01.03.2012-28.02.2013 10 26 494 1 441

01.03.2013-28.02.2014 8 23 903 1 161

01.03.2014-28.02.2015 11 47 668 2 296

01.03.2015-29.02.2016 13 70 713 2 974

01.03.2016-30.06.2017 17 136 011 3 076

01.07.2017-30.06.2018 20 108 439 3 332

8

Dotychczas przeprowadzono 6 przetargów na zakup energii

elektrycznej w ramach Bydgoskiej Grupy Zakupowej.


dostawy energii elektrycznej – oszczędności

Oszczędności na zakupie energii elektrycznej liczone

w stosunku do cennika lokalnego dostawcy na przestrzeni

6 lat (od początku uczestniczenia w grupie zakupowej)

➢ uzyskane przez Miasto Bydgoszcz i jednostki

organizacyjne to ponad 14,5 mln zł brutto

➢ uzyskane przez Miasto i uczestniczące w grupie

podmioty Miasta to niemal 55,0 mln zł brutto.

9


dostawy energii elektrycznej – oszczędności

Oszczędności Grupy w poszczególnych latach

Okres dostawOszczędności brutto

[zł]

01.03.2012-28.02.2013 1.294.608

01.03.2013-28.02.2014 2.789.771

01.03.2014-28.02.2015 7.044.987

01.03.2015-29.02.2016 10.092.029

01.03.2016-30.06.2017 24.665.688

01.07.2017-30.06.2018 22.085.474

10

L.p. Zamawiający

Ilośćpunktów

poboru

Szacowane zużycie [kWh]

Koszt zakupu gazu ziemnego (z wyłączeniem dystrybucji)

zł brutto

Oszczędność względem standardowego cennika

Cennik PGNiGObrót Detaliczny

Przetarg na 2017/18 r

zł brutto %

Bydgoska Grupa Zakupowa (BEZ GMIN)

136 64 087 611 7 424 219,18 6 965 909,34 458 309,84 6,17%

1 Miasto Bydgoszcz 94 9 691 676 1 148 480,63 1 075 035,46 73 445,17 6,39%

2Wielospecjalistyczny Szpital Miejski im. Dr. Emila Warmińskiego SPZOZ

1 680 096 80 201,17 75 755,07 4 446,10 5,54%

3Szpital Uniwersytecki nr 2 im. Dr. Jana Biziela w Bydgoszczy

1 9 523 127 1 096 600,83 1 021 949,96 74 650,87 6,81%

4Administracja Domów Miejskich "ADM" Sp. z o.o.

19 2 011 378 240 018,10 226 490,34 13 527,76 5,64%

5Bydgoskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o.

3 1 597 081 189 501,64 177 896,93 11 604,71 6,12%

6Komunalne Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Spółka z o.o. w Bydgoszczy

15 7 678 646 908 967,15 849 228,88 59 738,27 6,57%

7Kujawsko-Pomorskie Centrum Pulmonologii

1 5 060 567 585 861,46 543 063,20 42 798,26 7,31%

8Bydgoski Park Przemysłowo Technologiczny Sp. z o.o.

1 1 762 249 212 619,55 197 310,03 15 309,52 7,20%

9Szpital Uniwersytecki nr 1 im. Dr. Antoniego Jurasza

1 26 082 791 2 961 968,65 2 799 179,47 162 789,18 5,50%

11


dostawy gazu ziemnego – oszczędności 2017/2018

➢ koszt inwestycji UM: 38 000 zł

➢ koszt etatu oraz narzędzi pracy: 55 tyś zł/rok

➢ 210 budynków w gestii Miasta

➢ możliwość sterowania 90 budynkami (budynki oświaty - obecnie)

➢ wkrótce + 50 budynków (budynki użyteczności publicznej)

= docelowo ok. 140 budynków

➢ pozostałe 70 budynków nie jest ogrzewane z sieci miejskiej – brak

możliwości sterowania za pomocą aplikacji

➢ obniżenie temperatury w godzinach pracy o ok. 1-2°C

➢ poza godzinami pracy obniżenie temperatury o 6°C

12

Baza Zarządzania Ciepłem

Planowane oszczędności w budynkach oświaty -

około 10% planu ok. 1,4 mln zł

Przykład oszczędności cieplnej dla 46 obiektów UM

1 kwartał 2016 /2017 r.

13

porównanie sprzedaży , dla 46 szt. obiektów UM grupy objętych

obniżeniami temperatur , dla 1-ego kwartału 2016 r. i 2017 r.

Działanie pilotażowe mające na celu optymalizacje ogrzewania

budynków publicznych poprzez dostosowanie temperatury

w budynkach do grafików użytkowania placówek.

Dyrektorzy placówek

Wydział Edukacji i Sportu

Inspektor w Zespole ds. Zarządzania Energią

nadzorujący realizacje grafików

KPEC

Dolina nocna 16°C

Zapotrzebowanie szczytowe 23°C

Zmniejszczenie nastaw

Podczas weekendów 16-17°C

Baza Zarządzania Ciepłem

15

Szkic obecnie budowanego systemu zarządzania energią w Bydgoszczy

Baza Zarządzania Energią

Cechy systemu Bazy Zarządzania Energią

➢ system ma monitorować miasto w zakresie zużycia energii, emisji

➢ poprzez bieżący monitoring kosztów energii system ma pomóc

w planowaniu budżetu

➢ docelowo system ma integrować inne aplikacje miejskie związane z

danymi wykorzystywanymi do zarządzania energią (np. systemy księgowe,

żeby uniknąć powielania wprowadzania danych do wielu systemów)

➢ system powinien również umożliwiać monitorowanie realizacji i raportowanie

realizowanych programów typu PGN, można w to włączyć powietrze

➢ system powinien obsługiwać również interfejs GIS-owy - dane przestrzenne,

wybór obiektów na mapie, wizualizacje itp.

➢ system ma być docelowo elementem Smart City, jedną z jego

podstawowych platform

Cechy systemu Bazy Zarządzania Energią

➢ system ma być otwartą platformą, którą łatwo poszerzyć o dodatkowe

elementy i funkcje

➢ system ma być szyną danych i umożliwiać podłączanie nowych

jednostek/użytkowników na zasadzie wejść i wyjść do systemu

➢ system ma importować gotowe pliki wsadowe zawierające dane z faktur

w formatach CSV (energia elektryczna, gaz, ciepło, woda), które mają

wprowadzać do systemu bezpośrednio dostawcy mediów - docelowo

z wszystkimi dostawcami (np. ENEA i KPEC MWiK umożliwiają to już

teraz)

➢ system ma być bazą wszystkich obiektów miejskich - baza energetyczna -

charakterystyka wszystkich obiektów, w tym dane z audytów energetycznych,

zużycia historyczne i bieżące itd.

19

Projekt CEC5 „Demonstracja efektywności energetycznej

i wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w

budynkach publicznych"

Centrum Demonstracyjnego Odnawialnych Źródeł Energii na terenie Zespołu Szkół Mechanicznych nr 2 w Bydgoszczy

Budynek spełnia normy domów

pasywnych:

➢ zużycie energii pierwotnej

poniżej 120 kWh/m2

➢ zapotrzebowanie na energię

poniżej 15 kWh/m2 rocznie

➢ 100 ogniw fotowoltaicznych

(moc zainstalowana 10 kW)

➢ turbina wiatrowa o mocy 3,0 kW

➢ pompa ciepła

Przykłady działań inwestycyjnych

20

Termomodernizacja obiektów

oświatowych Miasta Bydgoszczy

➢ 27 budynków do termomodernizacji

➢ dla większości podpisane umowy z wykonawcami

➢ 5 budynków już po termomodernizacji (stan na 06.10.17)

➢ realizacja pozostałych obiektów do października 2018

➢ łączne śr. ograniczenie zużycia energii na poziomie 55,88%

Dofinansowanie wykorzystane w obu konkursach 59 264 271,49

Alokacja dla całego termo ( 13 909 648 euro x 4,3636) 60 696 140,01

Pozostało w alokacji 1 431 868,52

Średni poziom dofinansowania w stosunku do wartości całkowitej projektów

71,24%

Inwestycje w instalacje OZE w Bydgoszczy

II . Budowa mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii na budynkach

publicznych w ramach termomodernizacji (w trakcie realizacji)

➢ Na termomodernizacje bydgoskich szkół i przedszkoli, przy wsparciu

unijnym, w najbliższych latach planowane jest przeznaczenie 102 mln zł

(w tym 60 mln zł dofinansowania). Dzięki tym inwestycjom miasto mniej

wyda na ogrzewanie, a budynki zyskają estetyczne elewacje.

➢ Budowa 12 instalacji

fotowoltaicznych o łącznej mocy

106 kWp na budynkach

oświatowych w Bydgoszczy

➢ Pierwsze instalacje są

w trakcie przekazywania


II . Budowa mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii na budynkach

publicznych w ramach termomodernizacji (w trakcie realizacji)

lp obiekt adres koszt ogółem dof % dof kwoty moc (kWp)

1 Zespół Szkół nr 9 ul. Cicha 59 80412,44 80% 64 329,95 zł 10

2 Gimnazjum nr 24 ul. Kościuszki 37 A 39 901,49 75% 29 926,12 zł 5,2

3 Przedszkole nr 20 ul. Kornela Ujejskiego 70 78297,62 80% 62 638,10 zł 10

4 Przedszkole nr 43 ul. Powalisza 8 52497,21 75% 39 372,91 zł 5,2

5 Zespół Szkół nr 4 ul. Zofii Nałkowskiej 9 42 479,15 75% 31 859,36 zł 5,2

6 Zespół Szkół nr 17 ul. Kapliczna 7 43186,09 85% 36 708,18 zł 5,2

7 Pałac Młodzieży ul. Jagiellońska 27 174829,31 75% 131 121,98 zł 18,15

8 Zespół Szkół Nr 31 Specjalnych ul. Fordońska 17 82202,27 80% 65 761,82 zł 7,29

9 Szkoła Podstawowa Nr 66 ul. Z. Berlinga 3 131154 70% 91 807,80 zł 12,96

10 Zespół Szkół Nr 15 ul. Czerkaska 8 92796,55 75% 69 597,41 zł 9,18

11 Zespół Szkół Nr 23 ul. Nakielska 273 137468,55 75% 103 101,41 zł 15,12

12 Przedszkole Nr 18 ul. Betoniarzy 2 38928,55 70% 27 249,99 zł 2,16

994 153,23 zł 753 475,02 zł 105,66


I . Budowa mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii na budynkach

publicznych w Bydgoszczy w ramach RPO

[konkurs nr RPKP.03.01.00-IZ.00-04-077/16] (realizacja 2018 r.)

➢ Budowa 12 instalacji fotowoltaicznych o łącznej mocy 152 kWp oraz

1 instalacji fototermicznej na budynkach publicznych w Bydgoszczy

➢ Koszt inwestycji 1 068 000,00 zł, poziom dofinansowania 45%

➢ Planowany zwrot inwestycji

5 lat

➢ Roczne oszczędności dla

budżetu Miasta na

poziomie 100 000.00 zł


I . Budowa mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii na budynkach

publicznych w Bydgoszczy w ramach RPO

[konkurs nr RPKP.03.01.00-IZ.00-04-077/16]

lp nazwamoc instalacji

(kWp)

1Szkoła Podstawowa Nr 65 im. Czesława Tańskiego ul. Teodora Duracza 7

9,9

2Szkoła Podstawowa Nr 65 im. Czesława Tańskiego ul. Teodora Duracza 7 (BASEN)

16,5

3 Zespół Szkół Nr 9 9,94 Zespół Szkół Nr 10 9,95 Zespół Szkół Nr 25 9,9

6 Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 4 ul. Stawowa 39 9,9

7 Zespół Szkół Medycznych im. E. Warmińskiego ul. Swarzewska 10 9,9

8Zespół Szkół Samochodowych, ul. Powstańców Wielkopolskich 63

9,9

9 Szkoła Podstawowa Nr 10 - I I – Szkoła, ul. Śląska 7 9,07

10Zespół Szkół Medycznych im. E. Warmińskiego ul. Swarzewska 10 (BASEN)

16,5

11 Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 4 ul. Stawowa 39 ( BASEN) 30,2512 UMB ul. Grudziądzka 9,9

suma 151,52


III . Wdrożenie instalacji odnawialnych źródeł energii na Schronisku dla Zwierząt

w Bydgoszczy w ramach działania 3.1 Wspieranie wytwarzania i dystrybucji

energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych

[Konkurs nr RPKP.03.01.00-IZ.00-04-102/17] (realizacja w 2018 r.)

➢ Koszt inwestycji 558 658,92 zł, poziom dofinansowania 85%

➢ Instalacja powietrzenej pompy ciepła wraz z układem

krótkoterminowego magazynowania energii zasilany z układu ogniw

fotowoltaicznych w układzie off – grid o mocy 21 kWp

➢ Wytyczne w zakresie efektywności

nowobudowanego segmentu Schroniska

zgodne z wytycznymi na 2020 r.

➢ Planowany zwrot inwestycji 2,5 roku


IV . Modernizacja istniejącego źródła ciepła w budynku Kujawsko-Pomorskim

Centrum Edukacji Ekologicznej w Myślęcinku na system biwalentny z OZE

[Konkurs nr RPKP.03.01.00-IZ.00-04-102/17] (realizacja w 2018 r.)

➢ Koszt inwestycji 602 040,62 zł, poziom dofinansowania 85%

➢ Modernizacja węzła cieplnego kotłowania olejowa pod kątem współpracy

z układem pompy ciepła, Montaż instalacji fotowoltaicznej, powietrznej

pompy ciepła termomodernizacja, Montaż instalacji automatyki i sterowania

27

(aktualnie 3% wskaźnik udziału OZE w Bydgoszczy, dane ENEA 2016r.)

Udział OZE w Bydgoszczy wzrośnie o 378,18 kW


Instalacja Odnawialnych Źródeł Energii 2017/2018

lpInwestycja moc (kWp)

1budowa mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii na budynkach publicznych w ramach termomodernizacji (pV)

105,66

2budowa mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii na budynkach publicznych (pV)

151,52

3wdrożenie instalacji odnawialnych źródeł energii na Schronisku dla Zwierząt w Bydgoszczy (pV)

21

4modernizacja istniejącego źródła ciepła w budynku Kujawsko-Pomorskim Centrum Edukacji Ekologicznej w Myślęcinku (pompy ciepła + pV)

2x40 + 20

suma: 378,18

28


Realizacja PGN oraz SEAP

➢ Możliwość systemu monitorowania ww. systemów w ramach

ENERGY@SCHOOL

CitiEnGOV

➢ Ograniczenie emisji GHG na poziomie

➢ Głównym czynnikiem okresu zwrotu inwestycji jest cena energii

elektrycznej

➢ Większość producentów daje gwarancje na sprawność modułów oraz

okres ich pracy na ponad 20 lat.

➢ Światowa tendencja do spadku cen za instalacje PV

➢ Koszty związane z eksploatacja po stronie wykonawcy przez okres

trwałości instalacji (5 lat) – warunek

➢ Projekt pilotażowy w kierunku instalacji OZE na nowych basenach,

halach sportowych oraz budynkach po termomodernizacji.

➢ Ogromne znacznie edukacyjne oraz wizerunkowe dla miasta Miasta

29

Najważniejsze informacje o projektach

Nazwa projektu: CitiEnGov, Miasta dla dobrego zarządzania energią – CE496

Nazwa programu: Interreg Central Europe 2014-2020

Nazwa osi Priorytetowej w ramach programu: 2. Współpraca w zakresie strategii

niskoemisyjnych w Europie Środkowej.

Nazwa celu szczegółowego: 2.2 Poprawa terytorialnych strategii energetycznych i

polityk mających wpływ na łagodzenie skutków zmian klimatycznych

274 500 Euro budżet dla Miasta Bydgoszczy

85% poziom dofinansowania

Termin realizacji: 1 lipca 2016 r. – 31 maja 2019 r.


Nazwa projektu: ENERGY@SCHOOL, Optymalizacja energii i zmiana

zachowań w szkołach Europy Środkowej – CE744

Nazwa programu: Interreg Central Europe 2014-2020

Nazwa osi Priorytetowej w ramach programu: 2. Współpraca w zakresie strategii

niskoemisyjnych w Europie Środkowej.

Nazwa celu szczegółowego: 2.1 Opracowanie i wdrażanie rozwiązań na rzecz

zwiększenia efektywności energetycznej oraz wykorzystania energii ze źródeł

odnawialnych w infrastrukturze publicznej.

250 308,75 Euro budżet dla Miasta Bydgoszczy

85% poziom dofinansowania

Termin realizacji: 1 lipca 2016 r. – 30 czerwca 2019 r.


Nazwa projektu: mySMARTLife, Inteligentna przemiana miast UE w kierunku

nowej koncepcji inteligentnego życia i gospodarki – 731297

Nazwa programu: Horyzont 2020

Budżet projektu dla Miasta Bydgoszczy ogółem:

123 125 Euro

(dofinansowanie 100%)

Termin realizacji: grudzień 2016 - listopad 2021

Jednym z głównych celów projektu mySMARTLife jest redukcja emisji dwutlenku

węgla w miastach oraz zwiększenie wykorzystania źródeł energii odnawialnej.

W rezultacie podejmowanych działań miasta demonstracyjne mają stać się bardziej

przyjazne dla środowiska.

34

Dziękuję za uwagę

Tomasz Bońdos

Koordynator Zespołu ds. Zarządzania

Energią

URZĄD MIASTA BYDGOSZCZY

tel.: (52) 58 58 664

email: [email protected]

Koncepcja zarządzania energią na przykładzie Miasta ...zlotow.nazwa.pl/Dokumenty/konferen_en_2017/9. koncepcja zarzadzania...tworzy Miasto Bydgoszcz oraz gminy Stowarzyszenia Metropolia

Documents