INSTYTUCJE RYNKU FINANSOWEGO

INSTYTUCJE RYNKU INSTYTUCJE RYNKU FINANSOWEGOFINANSOWEGO

2

AGENDAAGENDA

INSTYTUCJE NADZORCZE I REGULACYJNE ORGANIZACJE SAMORZĄDOWE ORGANIZACJE KOMERCYJNE

INSTYTUCJE NADZORCZE INSTYTUCJE NADZORCZE I REGULACYJNEI REGULACYJNE

4

Instytucje nadzorcze i Instytucje nadzorcze i regulacyjneregulacyjne

Komisja Nadzoru FinansowegoGiełda Papierów WartościowychCentralna Tabela OfertKrajowy Depozyt Papierów WartościowychNarodowy Bank PolskiRada Polityki PieniężnejBankowy Fundusz GwarancyjnyKrajowa Izba Rozliczeniowa

5

KOMISJA NADZORU KOMISJA NADZORU FINANSOWEGOFINANSOWEGO

Komisja Nadzoru Finansowego to organ administracji państwowej sprawujący niezależny, zintegrowany nadzór finansowy nad:

sektorem bankowym,rynkiem kapitałowym,rynkiem ubezpieczeniowym,rynkiem emerytalnym,instytucjami pieniądza elektronicznego.

Powstała 19 września 2006 r. na mocy ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym Przejęła kompetencje Komisji Papierów Wartościowych i Giełd, Komisji Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych, a od 1 stycznia 2008 r. także kompetencje Komisji Nadzoru Bankowego.

6

podejmowanie działań służących prawidłowemu funkcjonowaniu rynku finansowego; podejmowanie działań mających na celu rozwój rynku finansowego i jego konkurencyjności; podejmowanie działań edukacyjnych i informacyjnych w zakresie funkcjonowania rynku finansowego; udział w przygotowywaniu projektów aktów prawnych w zakresie nadzoru nad rynkiem finansowym, ubezpieczeniowym i emerytalnym


Zadania KNF

7

stwarzanie możliwości polubownego i pojednawczego rozstrzygania sporów między uczestnikami rynku finansowego, w szczególności sporów wynikających ze stosunków umownych między podmiotami podlegającymi nadzorowi Komisji a odbiorcami usług świadczonych przez te podmioty; wykonywanie innych zadań określonych ustawami.


Zadania KNF

8

Celem nadzoru nad rynkiem finansowym jest zapewnienie prawidłowego funkcjonowania tego rynku, jego stabilności, bezpieczeństwa oraz przejrzystości, zaufania do rynku finansowego, a także zapewnienie ochrony interesów uczestników tego rynku.

Cele KNF


9

W skład Komisji wchodzą:Przewodniczący Andrzej Jakubiak powoływany przez Prezesa Rady Ministrów na pięcioletnią kadencję. dwóch zastępców przewodniczącego powoływanych i odwoływanych przez Prezesa Rady Ministrów na wniosek Przewodniczącego. czterech członków (przedstawiciele):

Przedstawiciel Ministra Finansów (Minister właściwy ds. instytucji finansowych albo jego przedstawiciel),Przedstawiciel Ministra Pracy i Polityki Społecznej (Minister właściwy ds. zabezpieczenia społecznego albo jego przedstawiciel),Pierwszy wiceprezes Narodowego Banku Polskiego (Prezes Narodowego Banku Polskiego albo delegowany przez niego Wiceprezes Narodowego Banku Polskiego),Przedstawiciel Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ds. finansów publicznych.

Komisja może nakładać kary pieniężne w przypadkach określonych w ustawie. Należności z tytułu nakładanych kar pieniężnych stanowią dochód budżetu państwa.


10


KNF udziela zezwoleń i prowadzi rejestr:firm inwestycyjnych (banki prowadzące działalność maklerską, domy maklerskie, zagraniczne firmy inwestycyjne, zagraniczne instytucje kredytowe),agentów firm inwestycyjnych,banków powierniczych,towarzystw i funduszy inwestycyjnych,podmiotów prowadzące obsługę funduszy inwestycyjnych,przedstawicielstw podmiotów zagranicznych,powszechnych towarzystw emerytalnych i otwartych funduszy emerytalnych,pracowniczych towarzystw emerytalnych i pracowniczych funduszy emerytalnych,podmiotów prowadzących rynki regulowane,towarzystw ubezpieczeń.

11


Zgodnie z ustawą Prawo bankowe celem nadzoru jest zapewnienie:

bezpieczeństwa środków pieniężnych gromadzonych na rachunkach bankowych, zgodności działalności banków z przepisami prawa oraz z decyzją o wydaniu zezwolenia na utworzenie banku.

Zgodnie z ustawą o nadzorze nad rynkiem finansowym od 1 stycznia 2008 r., nadzór bankowy jest sprawowany przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF).Utworzenie niezależnego, zintegrowanego nadzoru finansowego to decyzja wymuszona przez zmiany na rynku: rosnące znaczenie międzynarodowych grup finansowych oraz wzajemne przenikanie się produktów finansowych.

Nadzór bankowy

12


licencyjna – udzielanie zezwoleńkontrolna – przeprowadzanie stałych i możliwie szybkich analiz sytuacji banków i całego sektora bankowego

badanie przestrzegania limitów koncentracji zaangażowań,badanie przestrzegania określonych przez KNF norm dopuszczalnego ryzyka w działalności banków, zarządzania ryzykiem działalności, ocena sytuacji finansowej banków - badanie wypłacalności, jakości aktywów, płynności płatniczej, wyniku finansowego banków, badanie jakości systemu zarządzania bankiem (systemu zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej), badanie zgodności udzielanych kredytów, pożyczek pieniężnych, akredytyw, gwarancji bankowych i poręczeń oraz emitowanych bankowych papierów wartościowych z przepisami,badanie zabezpieczenia i terminowości spłaty kredytów i pożyczek pieniężnych.

dyscyplinarna – bezpośrednie oddziaływanie na banki, możliwość zastosowania przymusu i określonych w prawie sankcjiregulacyjna – wyznaczenie minimalnych standardów bezpieczeństwa w działalności bankowej (tzw. norm ostrożnościowych)

Funkcje nadzoru bankowego

13


czuwa nad całością działań towarzystw ubezpieczeniowych w Polsce chroni prawa i interesy osób ubezpieczonych

zapobiega utracie płynności przez towarzystwa i ich braku wypłacalności

wydaje zezwolenia na działalność brokera i pośrednika ubezpieczeniowego

kontroluje towarzystwa, brokerów i pośredników

Rynek ubezpieczeń

14

pełni nadzór nad otwartymi funduszami emerytalnymi oraz wydaje zezwolenia na ich działalność

prowadzi rejestrację pracowniczych programów emerytalnych i pełni nadzór nad ich prawną realizacją

chroni interesy uczestników otwartych funduszy emerytalnych oraz pracowniczych programów emerytalnych

prowadzi działalność informacyjno-edukacyjną


Rynek emerytalny

15

powstała 16 kwietnia 1991 rokuzałożona przez Skarb Państwa jako spółka akcyjnakapitał zakładowy GPW wynosi 42 mln zł i jest podzielony na 12.174.400 akcji imiennych o wartości nominalnej 1 złoty każda oraz 29.797.600 akcji zwykłych imiennych serii B o wartości nominalnej 1 złoty, nie dających prawa do dywidendy

GIEŁDA PAPIERÓW GIEŁDA PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCHWARTOŚCIOWYCH

16

Celem Giełdy Papierów Wartościowych jest:

organizowanie publicznego obrotu papierami wartościowymi (prowadzenie giełdy papierów wartościowych)promowanie obrotu papierami wartościowymiupowszechnianie informacji związanych z obrotem papierami wartościowymi


17

Do podstawowych zadań giełdy można zaliczyć:

organizowanie handlu papierami wartościowymi (koncentrację w jednym miejscu i czasie ofert kupujących i sprzedających w celu wyznaczenia kursu i realizacji transakcji)ustalanie kursów papierów wartościowych w oparciu o zlecenia kupujących i sprzedających, stąd też zwany jest on rynkiem kierowanym zleceniamilicencjonowanie uczestników handluustalanie zasad giełdowych oraz kontrola ich przestrzeganiazapewnianie przejrzystości rynku, równego dostępu do informacji i zawierania transakcji


18

Zasady działania Giełdy określają:

Ustawa o Obrocie instrumentami finansowymiStatut GiełdyRegulamin Giełdy


19

Akcjonariuszami giełdy mogą być:

domy maklerskieSkarb Państwa (w 2007 roku akcje będące w posiadaniu Skarbu Państwa stanowiły 98,81% kapitału zakładowego)bankitowarzystwa funduszy inwestycyjnychtowarzystwa emerytalnezakłady ubezpieczeńemitenci papierów wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu i notowanych na giełdzie


20

Organami Giełdy są:

Walne Zgromadzenie

Rada Giełdy

Zarząd Giełdy


21

Zarząd składa się z 5 osób:prezesa wybranego na okres trzech lat przez Walne Zgromadzenie czterech członków

kieruje bieżącą działalnością Giełdyokreśla zasady wprowadzania papierów wartościowych do obrotu,określa datę rozpoczęcia działania członka giełdy na giełdzie na wniosek członka giełdy, nadzoruje działalność maklerów giełdowych i członków giełdy w zakresie obrotu giełdowego.


22

Rada Giełdy składa się z 12 przedstawicieli:bankówdomów maklerskichinstytucji finansowychizb gospodarczychEmitentów

nadzoruje działalność Giełdy, dopuszcza do obrotu giełdowego papiery wartościowe,decyduje o nadaniu lub cofnięciu statusu członka giełdy.


23

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. jest najbardziej znaczącą i spektakularną częścią rynku wtórnego

Giełda traktowana jest jako miejsce:

wyceny kapitałuoceny możliwości rozwojowych podmiotów gospodarczychmiejsce stanowiące barometr gospodarki


24

W roku 2009 GPW stała się większościowym udziałowcem MTS CeTO, która 18.09.2009 zmieniła nazwę na BondSpot SA

jest spółką akcyjną prowadzącą regulowany rynek pozagiełdowy i mogącą tworzyć platformy elektronicznego obrotu papierami wartościowymi i instrumentami finansowymi na rynku nieregulowanym niepodlegającym nadzorowi KNF

Kapitał zakładowy wynosi 10.000.000 złotych i jest opłacony w całości.

CeTO jest miejscem debiutu małych spółek, które nie mogą spełnić rygorystycznych warunków dopuszczeniowych na GPW. Spółki, które starają się o wejście na CeTO, są zobligowane do sporządzenia memorandum informacyjnego, czyli uproszczonego prospektu emisyjnego. Pomimo wieloletnich prób rozwój CeTO był i jest bardzo powolny, a wartość obrotów na tym rynku ciągle pozostaje na bardzo niskim poziomie.

BONDSPOTBONDSPOT

25

Celem działania rynku pozagiełdowego BondSpot jest:organizowanie i prowadzenie publicznego i niepublicznego obrotu papierami wartościowymi oraz prawami majątkowymiopracowywanie zasad i przepisów obowiązujących na regulowanym rynku pozagiełdowymegzekwowanie obowiązujących na nim przepisów i zasadpełnienie nadzoru nad prowadzonym na tym rynku obrotem, gwarantującego odpowiedni poziom i integralność rynkuobsługa elektronicznego systemu obrotuudostępnianie informacji o ofertach, notowaniach, transakcjachRynek Papierów Wartościowych CeTO obejmuje następujące segmenty:

Rynek Instrumentów Dłużnych - notowane są listy zastawne, obligacje komunalne, obligacje korporacyjne, obligacje bankowe oraz obligacje skarbowe,Rynek Akcji, na którym notowane są akcje małych i średnich przedsiębiorstw,Rynek Certyfikatów Inwestycyjnych.

CENTRALNA TABELA OFERTCENTRALNA TABELA OFERT

26

NewConnectNewConnectW sierpniu 2007 r.W sierpniu 2007 r. GPW uruchomiła alternatywny system obrotu NewConnect.NewConnect. Dedykowany młodym przedsiębiorstwom zaliczanych do grupy małych i średnich o krótkiej historii działalności, działającym w branży nowych technologii (np. IT, biotechnologia, alternatywne źródła energii itp.), o wysokim potencjale wzrostu (potencjalnie wysoka dynamika przychodów i zysków), poszukujących dodatkowych środków finansowych na ekspansję. Zmniejszone wymagania formalno-prawne i informacyjne oraz brak konieczności czasochłonnego tworzenia prospektu emisyjnego (jedynie dokument informacyjny)Możliwość przeprowadzenia oferty prywatnej (skierowanej jedynie do 99 inwestorów)

27

jest spółką akcyjną, która działa na podstawie: Kodeksu Spółek Handlowychustawy o obrocie papierami wartościowymi

kapitał zakładowy KDPW wynosi 21 mln zł i jest podzielony na 21 tyś akcji imiennych,imiennych i nie dających prawa do dywidendy, o wartości nominalnej 1000 zł każda. Udziałowcami KDPW są w równych częściach:

Ministerstwo Skarbu PaństwaNarodowy Bank PolskiGiełda Papierów Wartościowych w Warszawie

KRAJOWY DEPOZYT PAPIERÓW KRAJOWY DEPOZYT PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCHWARTOŚCIOWYCH

28


KDPW z mocy prawa:

wypełnia funkcję depozytu dla wszystkich papierów wartościowych obracanych w kraju w obrocie

a także jest izbą rozrachunkową dla obrotu tymi papierami

29

rejestracja emisji papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu publicznego na kontach depozytowych w postaci zdematerializowanej


Zadania operacyjne KDPW

30

obsługa emitentów oraz wykonywanie praw z papierów wartościowych, np:

obsługa wypłaty dywidendy i wypłaty odsetekpodział akcjipołączenia emisjirealizacja prawa poborusubskrypcja akcji nowej emisjiwykup papierów dłużnychwystawianie świadectw depozytowych,realizacja obligacji zamiennych



31

nadzór nad zgodnością ilości papierów wartościowych znajdujących się w obrocie z wielkością emisji

rozliczanie wszystkich transakcji papierami wartościowymi w obrocie publicznym, instrumentami pochodnymi od pap. wartościowych w obrocie publicznym , instrumentami pochodnymi od instrumentów nie będących papierami wartościowymi. W wyniku zawarcia transakcji Krajowy Depozyt dokonuje krajowych i zagranicznych transferów papierów pomiędzy kontami depozytowymi uczestników oraz realizuje przelewy pieniężne pomiędzy rachunkami uczestników w banku rozliczeniowym.

gwarantowanie rozliczeń poprzez gromadzenie i zarządzanie funduszami gwarancyjnymi



32

KRAJOWY DEPOZYT KRAJOWY DEPOZYT PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCHPAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH

Zarządzanie Funduszem RozliczeniowymZarządzanie Funduszem Rozliczeniowym tworzonym z wpłat uczestników, a jego celem jest zapewnienie wykonania rozliczeń w przypadku braku na rachunku uczestnika środków pieniężnych niezbędnych do rozliczenia transakcji. Prowadzona jest codzienna aktualizacja wpłat do wyodrębnionych funkcjonalnie części Funduszu Gwarantowania Rozliczeń:

Transakcji Giełdowych,Rynku CeTO,Giełdowych Transakcji Terminowych.

Zarządzanie obowiązkowym Systemem Rekompensat Zarządzanie obowiązkowym Systemem Rekompensat utworzonym w celu gwarantowania środków pieniężnych i papierów wartościowych znajdujących się na rachunkach inwestycyjnych w przypadku upadłości domów maklerskich i banków prowadzących rachunki papierów wartościowych. System funkcjonuje od 1 stycznia 2003 roku, a górna granica środków nim objętych od 1 stycznia 2008 roku1 stycznia 2008 roku wynosi 22.000 Euro.22.000 Euro.

33

bierze udział w upowszechnianiu informacji i prowadzeniu edukacji dotyczącej rynku kapitałowego

utrzymuje kontakty z zagranicznymi izbami rozliczeniowymi, stowarzyszeniami międzynarodowymi, przygotowuje, dystrybuuje pisma i publikacje


34

swoje zadania KDPW wykonuje współdziałając z uczestnikami

Uczestnikami KDPW mogą być wyłącznie:

banki, domy maklerskie emitenci papierów wartościowych, które

znajdują się w publicznym obrocie fundusze inwestycyjne, towarzystwa

funduszy inwestycyjnych , zakłady ubezpieczeń , giełdy papierów wartościowych


35

Rachunkom papierów wartościowych prowadzonym przez uczestników systemu

depozytowo - rozliczeniowego powinny odpowiadać konta depozytowe albo rachunki papierów wartościowych prowadzone przez KDPW.


36

System bankowy w Polsce:

Banki:Narodowy Bank PolskiBanki komercyjne (w tym specjalistyczne)Banki spółdzielcze

Komisja Nadzoru FinansowegoBankowy Fundusz GwarancyjnyKrajowa Izba RozliczeniowaZwiązek Banków Polskich

NARODOWY BANK POLSKINARODOWY BANK POLSKI

37

działa w Polsce od 1945 roku na podstawie:konstytucji RPustawy o NBP

podstawowym celem działalności NBP jest: utrzymanie stabilnego poziomu cen, umacnianie polskiego pieniądza, przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej Rządu, o ile nie ogranicza to podstawowego celu NBP


38

Cel NBP jest osiągany poprzez:

kształtowanie i realizację polityki pieniężnejtworzenie warunków instytucjonalnych dla zapewnienia niezbędnego poziomu bezpieczeństwa finansowego i stabilności sektora bankowego regulowanie zasad i mechanizmów w celu zapewnienia płynności rozliczeń pieniężnych w gospodarce


39

Działalność operacyjna NBP obejmuje:

emitowanie znaków pieniężnych (regulacja ilości pieniądza w obiegu)udzielanie kredytów bankom komercyjnymprzeprowadzanie rozliczeń pieniężnychaktywne uczestnictwo w międzybankowym rynku pieniężnymorganizowanie obrotu walutami obcymiwykonywanie bankowej obsługi budżetu państwa


40

Narodowy Bank Polski posługuje się w realizacji założeń polityki monetarnej instrumentami tj.stopy procentowe banku centralnegostopy procentowe banku centralnego

Stopa lombardowa NBPStopa lombardowa NBP (koszt pozyskania pieniądza w NBP) - 7,50 %Stopa depozytowa NBPStopa depozytowa NBP (oprocentowanie depozytu w NBP) - 4,50%wyznaczają pasmo wahań stopy procentowej overnight na rynku międzybankowym,Stopa referencyjna NBPStopa referencyjna NBP - minimalna rentowność 7-dniowych bonów pieniężnych, wpływa napoziom krótkoterminowych rynkowych stóp procentowych - 6,00%Stopa redyskonta weksli Stopa redyskonta weksli - 6,25%

stopa rezerw obowiązkowychstopa rezerw obowiązkowych - stabilizuje bieżące warunki płynnościowe w sektorze bankowym, podwyższenie stopy umożliwia regulację zbyt dużej podaży pieniądza i zmniejszenie presji inflacyjnej,

miernik kwoty (od wkładów złotowych płatnych na żądanie, wkładów złotowych - terminowych, wkładów w walutach obcych płatnych na żądanie i od wkładów terminowych w walutach obcych itp. – 3,5%) jaką banki komercyjne są zobowiązane wpłacić do banku centralnego w celu zabezpieczenia wypłacalności.


41

NARODOWY BANK POLSKINARODOWY BANK POLSKIoperacje otwartego rynkuoperacje otwartego rynku to podstawowy instrument umożliwiający utrzymywanie krótkoterminowych rynkowych stóp procentowych na poziomie spójnym z realizacją ustalonego przez RPP celu inflacyjnego.

Narodowy Bank Polski oddziałuje na warunki płynnościowe w sektorze bankowym, aby stawka POLONIA (średnia ważona stawka operacji przeprowadzonych na rynku pieniężnym o terminie O/N) kształtowała się w pobliżu stopy referencyjnej NBP. Operacje podstawoweOperacje podstawowe przeprowadzane regularnie (7-dniowym terminem zapadalności). Na przetargach obowiązuje rentowność na poziomie stopy referencyjnej NBPW okresach utrzymywania się nadpłynności, NBP emituje bony pieniężne.W okresach niedoboru płynności, NBP zasila sektor bankowy za pomocą transakcji repo. Ich zabezpieczenie stanowią papiery wartościowe akceptowane przez NBP.

42

NARODOWY BANK POLSKINARODOWY BANK POLSKIOperacje dostrajająceOperacje dostrajające ograniczają wpływ zmian w warunkach płynnościowych w sektorze bankowym na wysokość krótkoterminowych rynkowych stóp procentowych. Obejmują one operacje absorbujące (emisję bonów pieniężnych NBP, transakcje reverse repo) oraz zasilające (przedterminowy wykup bonów pieniężnych NBP, transakcje repo – SBB – sell, buy it back – NBP zobowiązuje się do odkupienia bonów skarbowych po określonej cenie i w określonym terminie)kurs walutowykurs walutowy - Rada Polityki Pieniężnej może zadecydować, że dążenie do stabilizowania inflacji wymaga dokonania interwencji na rynku walutowym. W przypadku przystąpienia Polski do ERM II, interwencje na rynku walutowym mogą być wykorzystywane do stabilizowania kursu złotego w celu spełnienia kryterium stabilności kursu walutowego.

43

Struktura NBP:

Prezes NBPRada Polityki Pieniężnej (RPP)Zarząd NBP


44

powoływany przez Sejm na wniosek prezydentakadencja trwa 6 lat

kadencja wygasa w razie śmierci lub rezygnacjiPrezesa NBP można odwołać tylko w szczególnych przypadkach, np. długotrwała choroba, wyrok sądu za przestępstwo, orzeczenie Trybunału Stanu o zakazie zajmowania kierowniczych stanowiskjest przełożonym wszystkich pracowników NBP, przewodniczy Radzie Polityki Pieniężnej, Zarządowi NBP, reprezentuje NBP na zewnątrz. reprezentuje interesy RP w międzynarodowych instytucjach bankowych i instytucjach finansowych.

NARODOWY BANK POLSKINARODOWY BANK POLSKIPrezes NBP

45

RPP składa się z 10 członków:3 powoływanych przez Prezydenta RP3 wybiera Sejm3 powoływanych przez Senatdziesiątym członkiem i przewodniczącym RPP jest prezes Narodowego Banku PolskiegoCzłonkowie Rady Polityki Pieniężnej powoływani są na 6 lat.

NARODOWY BANK POLSKINARODOWY BANK POLSKIRada Polityki Pieniężnej

46

Zadania RPP:

ustala corocznie założenia polityki pieniężnej i przekłada je do wiadomości Sejmowi równocześnie z przedłożeniem przez Radę Ministrów projektu ustawy budżetowejskłada Sejmowi sprawozdanie z wykonania założeń polityki pieniężnej na 5 miesięcy przed zakończeniem roku budżetowegodokonuje oceny działalności Zarządu NBP w zakresie realizacji założeń polityki pieniężnej i uchwala zasady rachunkowości NBP, przedłożone przez Prezesa NBP.


47

RPP posługuje się narzędziami:ustala wysokość stóp procentowych NBPustala zasady i stopy rezerwy obowiązkowej bankówokreśla górne granice zobowiązań wynikających z zaciągania przez NBP pożyczek i kredytów w zagranicznych instytucjach bankowych i finansowychzatwierdza plan finansowy NBP oraz sprawozdanie z działalności NBP przyjmuje roczne sprawozdanie finansowe NBP ustala zasady operacji otwartego rynku


48

kieruje bieżącą działalnością NBP

w jego skład wchodzą:Prezes NBP jako przewodniczący

od 6 do 8 członków zarządu (w tym 2 wiceprezesów NBP)

Zarząd NBP


49

Zarząd NBP


Zarząd NBP wykonuje zadania, które nie są w kompetencji innych organów NBP, tj:

ocena obiegu pieniężnego i rozliczeń pieniężnychocena funkcjonowania całego systemu bankowegoustalanie prowizji i opłat stosowanych przez NBPokreślanie zasad gospodarowania funduszami NBPorganizacja i podział zadań NBP

50

Niezależność NBP w 5 płaszczyznach:wytaczanie i realizacja celów polityki pieniężnejdbałość o stabilność systemu bankowego (nadzór sprawuje Komisja Nadzoru Finansowego)realacje z innymi segmentami polityki gospodarczej (niezależność wobec władzy ustawodawczej i wykonawczej, współpraca z równorzędnymi partnerami – np.rządem)tryb powoływania i odwoływania władz banku (tendencja do stabilizowania władz banku)gospodarka finansowa (niezależność finansowa)


51

System bezpieczeństwa sektora bankowego stanowią:

Komisja Nadzoru FinansowegoNadzór właścicielskiBankowy Fundusz GwarancyjnyNiezależni biegli rewidenci (tzw. audytorzy – badający m.in. Sprawozdania finansowe banków) Inne instytucje i organizacje, np:

Urząd AntymonopolowyZwiązek Banków PolskichKrajowa Izba RozliczeniowaAgencje ratingowe


52

BANKOWY FUNDUSZ BANKOWY FUNDUSZ GWARANCYJNYGWARANCYJNY

działa na podstawie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym z 1994 roku

Cele BFG:ochrona wkładów pieniężnych na rachunkach bankowych osób fizycznych i prawnychudzielanie pomocy finansowej bankom, które utraciły lub znalazły się w obliczu utraty wypłacalnościwspieranie procesów łączenia się banków zagrożonych z silnymi jednostkami bankowymi, gromadzenie informacji oraz bieżąca i okresowa analiza rozwoju sytuacji finansowej banków ukierunkowana na podejmowanie inicjatyw oraz działań zapobiegających pogłębianiu się występujących zagrożeń.

53

Finansowanie działalności BFG jest oparte na

środkach wnoszonych przez:

banki komercyjne (tzw. fundusz ochrony środków gwarantowanych)

Bank Centralny (tzw. fundusz pomocowy)


54

Pomoc finansowa dla banków:

gdy istnieje zagrożenie wypłacalności banku

zwrotna pomoc finansowa na warunkach lepszych niż rynkowe tylko na usunięcie stanu zagrożenia wypłacalności


Interwencje BFG

55

Wypłata gwarantowanych depozytów:

następuje po ogłoszeniu przez sąd upadłości banku KNF, w przypadku gdy aktywa banku nie wystarczają na zaspokojenie jego zobowiązań, podejmuje decyzję o zawieszeniu działalności banku. Jeżeli KNF nie podejmie decyzji o przejęciu zawieszonego banku przez inny bank, to występuje do właściwego sądu z wnioskiem o ogłoszenie upadłości zawieszonego banku. Sąd powinien rozpatrzyć wniosek o ogłoszenie upadłości banku w ciągu miesiąca od jego otrzymaniawypłata gwarancji następuje do określonych kwot

dla wkładów do 1000 EURO1000 EURO zwrot w 100%100%dla wkładów od 1000 do 22500 EURO1000 do 22500 EURO zwrot w 90%90%Sejm przyjął 23.10.0823.10.08 nowelizację ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym - dla wkładów do 50000 EUROdo 50000 EURO zwrot w 100%.100%. Aby nowelizacja stała się obowiązującym prawem musi zostać podpisana przez prezydenta RP (który w ciągu 21 dni zarządza jej ogłoszenie w Dzienniku Ustaw RP).


Interwencje BFG

56

aktywa funduszu lokowane są w:skarbowe papiery wartościowebony NBP

aktywa funduszu nie mogą być przedmiotem zastawu, nie mogą podlegać egzekucji

gdy zajdzie konieczność następuje upłynnienie części papierów wartościowych


57

Przedmiot działalności:

wymiana zleceń płatniczych między bankamirejestracja wzajemnych wierzytelności wynikających ze zleceńprowadzenie kurierskiej poczty bankowejprowadzenie usług w zakresie zabezpieczenia wymiany zleceń

KRAJOWA IZBA ROZLICZENIOWAKRAJOWA IZBA ROZLICZENIOWA

58

wszyscy członkowie KIR są zobowiązani do zapłaty zobowiązań wzajemnych

uczestnikami rozrachunków za pomocą KIR mogą być banki, które posiadają w NBP rachunki bieżące

bank przyjmowany do KIR musi charakteryzować się dobrą sytuacją finansową i płynnością

KRAJOWA IZBA ROZLICZENIOWAKRAJOWA IZBA ROZLICZENIOWA

INSTYTUCJE INSTYTUCJE SAMORZĄDOWESAMORZĄDOWE

60

Instytucje Instytucje samorządowesamorządowe

Związek Maklerów i DoradcówZwiązek Banków PolskichIzba Domów MaklerskichStowarzyszenie Emitentów GiełdowychIzba Gospodarcza Towarzystw EmerytalnychIzba Zarządzających Funduszami i AktywamiStowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych

61

ZWIĄZEK MAKLERÓW I ZWIĄZEK MAKLERÓW I DORADCÓWDORADCÓW

promuje wiedzę o rynku kapitałowym

kształtuje zwyczaje obrotu papierami wartościowymi i zasady etyki zawodowej maklerów i doradców

chroni interesy członków związku i podnosi ich kwalifikacje

sprawuje nadzór nad wykonywaniem przez członków zawodu

prowadzi działalność integracyjną

62

Samorządowa organizacja powołana do życia w 1991 r.Dobrowolne członkowstwo obejmuje banki działające na obszarze RP utworzone i działające na podstawie prawa polskiego.reprezentuje i chroni wspólne interesy członków w zakresie uregulowań prawnych dotyczących ustawodawstwa bankowego deleguje przedstawicieli do współpracy z instytucjami doradczo-opiniodawczymi, komisjami Sejmu i Senatu, NBP, rządem i ministerstwami w zakresie funkcjonowania przepisów prawa polskiego systemu bankowego,organizuje wymianę informacji pomiędzy bankami,prowadzi postępowanie pojednawcze i polubowne dla banków,zajmuje się promocją sektora bankowego i jego usług, wspiera standaryzację produktów i usług bankowych, upowszechnia wiedzę na temat bankowości, upowszechnia zasady dobrej praktyki bankowej, popiera kształcenie zawodowe i koordynuje programy szkoleniowe dla kadry bankowej.

ZWIĄZEK BANKÓW POLSKICHZWIĄZEK BANKÓW POLSKICH

63

reprezentuje podmioty prowadzące przedsiębiorstwa maklerskie w Polscestwarza korzystne warunki rozwoju przedsiębiorstw maklerskich

zapewnia wpływ biurom i domom maklerskim na kształtowanie rynku kapitałowego

chroni uczestników obrotu papierami wartościowymi poprzez stosowanie zasad dobrej praktyki przedsiębiorstw maklerskich

współpracuje z administracją państwową i instytucjami rynku kapitałowego w opracowywaniu i doskonaleniu regulacji dotyczących rynku kapitałowego

IZBA DOMÓW MAKLERSKICHIZBA DOMÓW MAKLERSKICH

64

współpracuje przy opiniowaniu projektów aktów prawnych, których przedmiotem są regulacje dotyczące publicznego obrotu papierami wartościowymi

upowszechnia wiedzę o rynku kapitałowym

prowadzi działalność edukacyjno-szkoleniową

kształtuje modelu podmiotu maklerskiego na wzór banku inwestycyjnego

IZBA DOMÓW MAKLERSKICHIZBA DOMÓW MAKLERSKICH

65

STOWARZYSZENIE STOWARZYSZENIE EMITENTÓW GIEŁDOWYCHEMITENTÓW GIEŁDOWYCHStowarzyszenie Emitentów Giełdowych powstało w 1993 roku i obecnie zrzesza ponad połowę spółek giełdowych.

Celem stowarzyszenia jest:konsolidacja środowiska emitentów i reprezentowanie

jego interesów (służy wiedzą i doradztwem w zakresie regulacji rynku giełdowego oraz praw i powinności uczestniczących w nim spółek),

aktywne uczestniczenie w procesach legislacyjnych, działalność szkoleniowa (szerzenie i wymiany wiedzy

umożliwiającej rozwój rynku kapitałowego i nowoczesnej gospodarki rynkowej w Polsce).

66

IZBA GOSPODARCZA IZBA GOSPODARCZA TOWARZYSTW EMERYTALNYCHTOWARZYSTW EMERYTALNYCH

Powstała w 1999 roku. Jej celem działalności jest:

ugruntowanie zaufania społecznego do nowego systemu emerytur reprezentowanie wspólnych interesów towarzystw emerytalnych wobec organów państwowych i opinii publicznej.

Izba uczestniczy w pracach zespołów konsultacyjnych na temat tworzonych projektów prawnych i praktycznych rozwiązań dotyczących systemu emerytalnego. Przygotowuje i publikuje materiały informacyjne o charakterze edukacyjno-promocyjnym, a także współpracuje z przedstawicielami mediów.

67

IZBA ZARZĄDZAJĄCYCH IZBA ZARZĄDZAJĄCYCH FUNDUSZAMI I AKTYWAMI FUNDUSZAMI I AKTYWAMI

(IZFA)(IZFA)Zrzesza na zasadzie dobrowolności towarzystwa funduszy inwestycyjnych działające na polskim rynku i pracowników towarzystw.

Głównymi celami działania Izby Zarządzających Funduszami i Aktywami są:

reprezentowania interesów funduszy inwestycyjnych oraz jego uczestników wobec instytucji regulujących rynek finansowy

wspieranie rozwoju towarzystw funduszy inwestycyjnych w Polsce

upowszechnianie wiedzy o funduszach inwestycyjnych,

rozwijanie i doskonalenie zasad etyki zawodowej specjalistów związanych z zarządzaniem funduszami inwestycyjnymi.

68

CeleCele postawione przed Izbą realizowane są w szczególności poprzez:przygotowywanie analiz i ekspertyz dotyczących projektów legislacyjnych i innych zamierzeń regulacyjnych, ważnych dla towarzystw funduszy inwestycyjnych i współpracujących z nimi instytucji rynku kapitałowego, udział w pracach instytucji opiniodawczo-doradczych w sprawach dotyczących funduszy inwestycyjnych i rynku kapitałowego, organizowanie spotkań i konferencji poświęconych aktualnym problemom związanym z działalnością funduszy inwestycyjnych, gromadzenie i upowszechnianie informacji dotyczących sytuacji na rynku funduszy inwestycyjnych, rozwijanie i doskonalenie zasad etyki zawodowej specjalistów, inwestorów i osób zawodowo związanych z rynkiem instrumentów inwestycyjnych w Polsce, wspieranie procesu rozwoju rynku kapitałowego, aktywności gospodarczej i transformacji polskiego prawa finansowego, zbieranie i rozpowszechnianie informacji o członkach Izby i ich działalności w Polsce i poza jej granicami.

IZBA ZARZĄDZAJĄCYCH IZBA ZARZĄDZAJĄCYCH FUNDUSZAMI I AKTYWAMI FUNDUSZAMI I AKTYWAMI

(IZFA)(IZFA)

69

STOWARZYSZENIE STOWARZYSZENIE INWESTORÓW INWESTORÓW

INDYWIDUALNYCHINDYWIDUALNYCH

Powstało w 1999 roku w celu:

obrony interesów indywidualnych inwestorów popularyzacji wiedzy na temat rynku kapitałowego

70

Swoje cele organizacja osiąga poprzez:

- udział reprezentantów drobnych akcjonariuszy w Walnych Zgromadzeniach Akcjonariuszy wszystkich spółek giełdowych

- organizowanie dni otwartych w spółkach

- chęć stworzenia klubów inwestorskich

STOWARZYSZENIE STOWARZYSZENIE INWESTORÓW INWESTORÓW

INDYWIDUALNYCHINDYWIDUALNYCH

ORGANIZACJE ORGANIZACJE KOMERCYJNEKOMERCYJNE

72

Organizacje Organizacje komercyjnekomercyjne

Banki komercyjneDomy maklerskieZakłady ubezpieczeńFundusze inwestycyjneFundusze emerytalne

73

BANKI KOMERCYJNEBANKI KOMERCYJNE

Banki komercyjne - klasyczne instytucje finansowe prowadzące głównie działalność depozytową i udzielania kredytów

są pośrednikami i inwestorami na rynku finansowym

74

BANKI INWESTYCYJNEBANKI INWESTYCYJNEBanki inwestycyjne - instytucje finansowe, które zajmują się bankowością inwestycyjną.

Bankowość inwestycyjna obejmuje wiele usługfinansowych, do których można zaliczyć przedewszystkim:

przeprowadzanie i gwarantowanie emisji na rynku pierwotnym, działalność dealerską na rynku wtórnym

75

BANKI INWESTYCYJNEBANKI INWESTYCYJNEkonstruowanie i oferowanie nowych instrumentów finansowych, przede wszystkim instrumentów pochodnych,zarządzanie inwestycjami w instrumenty finansowe na zlecenie klientów

Niektóre banki komercyjne mogą prowadzić działalność w zakresie bankowości inwestycyjnej, są to tzw. banki uniwersalne.

Często bankowość inwestycyjną prowadzą również domy maklerskie.

76

TOWARZYSTWA TOWARZYSTWA UBEZPIECZENIOWEUBEZPIECZENIOWE

Towarzystwa ubezpieczeniowe (zakłady ubezpieczeń):

Towarzystwa ubezpieczeń na życieTowarzystwa ubezpieczeń nieżyciowych (np. majątkowych).

- aktywni uczestnicy rynku finansowego- zazwyczaj występują w charakterze inwestorów

77

TOWARZYSTWA TOWARZYSTWA UBEZPIECZENIOWEUBEZPIECZENIOWE

działalność ubezpieczeniową mogą prowadzić tylko zakłady ubezpieczeń mające formę:

spółki akcyjnej towarzystw ubezpieczeń wzajemnych

wymogiem jest posiadanie zezwolenia Ministra Finansów i obowiązek oddzielenia firm prowadzących ubezpieczenia majątkowe od tych zajmujących się ubezpieczeniami na życie

78

FUNDUSZE FUNDUSZE EMERYTALNEEMERYTALNE

Fundusze emerytalne - powstają w wyniku przeznaczania przez pracodawców regularnych składek na poczet przyszłych emerytur pracowników

Środki funduszów emerytalnych są inwestowane

79

Fundusze inwestycyjne - powstają przez gromadzenie środków pieniężnych uczestników tych funduszy.

Otrzymany w ten sposób portfel jest następnie inwestowany. Uczestnik funduszu uzyskuje korzyści:

efekt skali, gdyż fundusz może nabywać instrumenty o dużej wartości nominalnej (takie jak bony skarbowej, na które nie stać pojedynczego drobnego inwestora)

profesjonalne zarządzanie inwestycjami, gdyż fundusz zatrudnia zarządzających portfelem, którzy są specjalistami w tej dziedzinie

FUNDUSZE FUNDUSZE INWESTYCYJNEINWESTYCYJNE

80

Mogą lokować środki pieniężne zebrane publicznie lub niepublicznie, w papiery wartościowe i inne prawa majątkowe określone w ustawie o funduszach inwestycyjnych.

• Fundusz prowadzi swoją działalność przestrzegając zasad ograniczania ryzyka inwestycyjnego.


81

Otwarte fundusze inwestycyjne. Mają zmienną liczbę uczestników i zmienną wielkość zaangażowanego kapitału. Udziały takiego funduszu (zwane jednostkami uczestnictwa) są w dowolnym momencie kupowane przez inwestora i w dowolnym momencie umarzane przez fundusz. Zmienia się wartość jednostki uczestnictwa, określona jako wartość aktywów netto podzielona przez liczbę jednostek.


82

Zamknięte fundusze inwestycyjne. Ich celem jest inwestowanie na rynku finansowym.

Liczba udziałów w funduszu jest stała (chyba że fundusz wyemituje dodatkowe udziały.


83

Celami inwestycyjnymi funduszu są wyłącznie:

ochrona realnej wartości aktywów funduszu

osiąganie przychodów z lokat netto funduszu

wzrost wartości aktywów funduszu w wyniku wzrostu wartości lokat,

jednakże fundusz nie gwarantuje osiągnięcia tych celów.


INSTYTUCJE RYNKU FINANSOWEGO

Documents