Historia Unii Europejskiej

Historia Unii EuropejskiejHistoria Unii Europejskiej

Europe Direct KatowiceEurope Direct KatowiceUl. Kościuszki 6, 40 - 049 Ul. Kościuszki 6, 40 - 049

KatowiceKatowiceTel./fax +48 32 209 17 01Tel./fax +48 32 209 17 01

[email protected]

www.europe-direct.katowice.plwww.europe-direct.katowice.pl

UNII UNII EUROPEJSKIEJEUROPEJSKIEJ

HISTORIAHISTORIA

Autor: Bartłomiej Fuklin

18 kwietnia 1951 r.18 kwietnia 1951 r.W oparciu o plan Schumana sześć krajów podpisujeW oparciu o plan Schumana sześć krajów podpisuje

traktat mający wprowadzić wspólny zarząd dlatraktat mający wprowadzić wspólny zarząd dlaprzemysłu ciężkiego – węgla i stali – tych krajów. W tenprzemysłu ciężkiego – węgla i stali – tych krajów. W tensposób żaden z nich nie może samodzielnie produkowaćsposób żaden z nich nie może samodzielnie produkowaćbroni wojennej i zwrócić się przeciw drugiemu, jak miałobroni wojennej i zwrócić się przeciw drugiemu, jak miało

to miejsce w przeszłości. Te sześć krajów to: Belgia,to miejsce w przeszłości. Te sześć krajów to: Belgia,Francja, Luksemburg, Niderlandy, Niemcy i Włochy.Francja, Luksemburg, Niderlandy, Niemcy i Włochy.

25 marca 1957 r25 marca 1957 r..Sukces Traktatu ustanawiającego Sukces Traktatu ustanawiającego

Europejską Wspólnotę WęglaEuropejską Wspólnotę Węglai Stali skłania wspomniane sześć i Stali skłania wspomniane sześć

krajów do rozszerzeniakrajów do rozszerzeniawspółpracy na inne obszary współpracy na inne obszary

gospodarki. Podpisują one Traktatgospodarki. Podpisują one TraktatRzymski ustanawiający Rzymski ustanawiający Europejską Wspólnotę Europejską Wspólnotę

GospodarcząGospodarczą(EWG) lub inaczej „wspólny (EWG) lub inaczej „wspólny

rynek”. Jego ideą jest swobodnyrynek”. Jego ideą jest swobodnyprzepływ osób, towarów i usług przepływ osób, towarów i usług

pomiędzy tymi krajami.pomiędzy tymi krajami.

30 lipca 1962 r.30 lipca 1962 r.UE wprowadza „wspólną politykę rolną” umożliwiającąUE wprowadza „wspólną politykę rolną” umożliwiającą

państwom wspólną kontrolę nad produkcją żywności. Rolnicypaństwom wspólną kontrolę nad produkcją żywności. Rolnicysprzedają swoje produkty po tej samej cenie. UE wytwarzasprzedają swoje produkty po tej samej cenie. UE wytwarzawystarczającą ilość żywności, a rolnicy dobrze zarabiają.wystarczającą ilość żywności, a rolnicy dobrze zarabiają.

Niechcianym efektem ubocznym jest nadprodukcja i związaneNiechcianym efektem ubocznym jest nadprodukcja i związanez nią ogromne nadwyżki żywności. Od lat 90. najważniejszaz nią ogromne nadwyżki żywności. Od lat 90. najważniejsza

jest likwidacja nadwyżek i poprawa jakości żywności.jest likwidacja nadwyżek i poprawa jakości żywności.

20 lipca 1963 r.20 lipca 1963 r.UE podpisuje pierwszą UE podpisuje pierwszą

dużą umowę międzynarodowądużą umowę międzynarodowąmającą pomóc 18 byłym mającą pomóc 18 byłym

koloniom w Afryce. Do 2005 r.koloniom w Afryce. Do 2005 r.ustanawia szczególne ustanawia szczególne

partnerstwo z 78 krajami Afryki,partnerstwo z 78 krajami Afryki,Karaibów i Pacyfiku Karaibów i Pacyfiku

(AKP). UE zajmuje pierwsze (AKP). UE zajmuje pierwsze miejscemiejsce

na świecie w zakresie na świecie w zakresie pomocy rozwojowej dlapomocy rozwojowej dla

biedniejszych krajów. biedniejszych krajów. Udzielenie pomocy uwarunkowaneUdzielenie pomocy uwarunkowane

jest poszanowaniem praw jest poszanowaniem praw człowieka przez beneficjenta.człowieka przez beneficjenta.

1 lipca 1968 r.1 lipca 1968 r.Sześć krajów znosi cła na importowane towary,Sześć krajów znosi cła na importowane towary,umożliwiając po raz pierwszy swobodny handelumożliwiając po raz pierwszy swobodny handel

transgraniczny. Stosują one również te same cła natransgraniczny. Stosują one również te same cła natowary importowane spoza ich obszaru. Rodzi siętowary importowane spoza ich obszaru. Rodzi się

największa grupa handlowa na świecie. Gwałtownienajwiększa grupa handlowa na świecie. Gwałtownierośnie wymiana handlowa pomiędzy państwamirośnie wymiana handlowa pomiędzy państwami

Szóstki oraz pomiędzy UE a pozostałym światem.Szóstki oraz pomiędzy UE a pozostałym światem.

24 kwietnia 1972 r.24 kwietnia 1972 r.Pierwszy plan UE wprowadzenia wspólnej waluty Pierwszy plan UE wprowadzenia wspólnej waluty

wywodzi sięwywodzi sięz 1970 r. W celu utrzymania stabilności waluty państwaz 1970 r. W celu utrzymania stabilności waluty państwaczłonkowskie UE decydują się wprowadzić wąski zakres członkowskie UE decydują się wprowadzić wąski zakres

różnicróżnickursowych pomiędzy swoimi walutami. Mechanizm kursukursowych pomiędzy swoimi walutami. Mechanizm kursu

wymiany walut (ERM), stworzony w 1972 r., stanowi wymiany walut (ERM), stworzony w 1972 r., stanowi pierwszypierwszy

krok w kierunku wprowadzenia 30 lat później euro.krok w kierunku wprowadzenia 30 lat później euro.

1 stycznia 1973 r.1 stycznia 1973 r.Szóstka staje się dziewiątką po formalnymSzóstka staje się dziewiątką po formalnym

przystąpieniu do UE Danii,przystąpieniu do UE Danii,Irlandii i ZjednoczonegoIrlandii i Zjednoczonego

Królestwa.Królestwa.

10 grudnia 1974 r.10 grudnia 1974 r.Przywódcy UE na znak solidarności tworzą EuropejskiPrzywódcy UE na znak solidarności tworzą Europejski

Fundusz Rozwoju Regionalnego. Ma on służyć przeniesieniuFundusz Rozwoju Regionalnego. Ma on służyć przeniesieniupieniędzy z bogatych do biednych regionów w celu pieniędzy z bogatych do biednych regionów w celu

poprawieniapoprawieniadróg i komunikacji, przyciągnięcia inwestycji i stworzeniadróg i komunikacji, przyciągnięcia inwestycji i stworzenia

nowych miejsc pracy. Ten rodzaj działalności w przyszłościnowych miejsc pracy. Ten rodzaj działalności w przyszłościobejmie jedną trzecią wszystkich wydatków UE.obejmie jedną trzecią wszystkich wydatków UE.

7–10 czerwca 1979 r.7–10 czerwca 1979 r.Obywatele UE po raz pierwszy w Obywatele UE po raz pierwszy w bezpośrednich wyborachbezpośrednich wyborachwybierają członków Parlamentu wybierają członków Parlamentu

Europejskiego. Wcześniej byliEuropejskiego. Wcześniej bylioni delegowani przez parlamenty krajowe. oni delegowani przez parlamenty krajowe.

Posłowie zasiadająPosłowie zasiadająw izbie Parlamentu według przynależności do w izbie Parlamentu według przynależności do

frakcjifrakcjipolitycznych (socjaliści, konserwatyści, politycznych (socjaliści, konserwatyści,

liberałowie, zieloni itd.),liberałowie, zieloni itd.),a nie przynależności narodowej. Rolaa nie przynależności narodowej. Rola

Parlamentu stale rośnie.Parlamentu stale rośnie.

1 stycznia 1981 r.1 stycznia 1981 r.Po przystąpieniu Grecji Po przystąpieniu Grecji

liczba członków UE stajeliczba członków UE stajesię dwucyfrowa. Było się dwucyfrowa. Było

to możliwe po obaleniuto możliwe po obaleniutam reżimu tam reżimu

wojskowego i przywróceniuwojskowego i przywróceniudemokracji w 1974 r.demokracji w 1974 r.

28 lutego 1984 r.28 lutego 1984 r.Komputery i automatyzacja Komputery i automatyzacja

zmieniają sposóbzmieniają sposóbżycia i pracy. UE pragnie życia i pracy. UE pragnie

przodowaćprzodowaćw nowych rozwiązaniach, w 1984 w nowych rozwiązaniach, w 1984

r. przyjmujer. przyjmujewięc program Esprit (Europejski więc program Esprit (Europejski

ProgramProgramStrategiczny na rzecz Badania i Strategiczny na rzecz Badania i

RozwojuRozwojuTechnik Informatycznych) jako Technik Informatycznych) jako

pierwszypierwszyz wielu programów badawczo-z wielu programów badawczo-

rozwojowychrozwojowych..

1 stycznia 1986 r.1 stycznia 1986 r.Hiszpania i Portugalia przystępują do UE, zwiększając liczbę Hiszpania i Portugalia przystępują do UE, zwiększając liczbę

państw członkowskich do 12.państw członkowskich do 12.

17 lutego 1986 r.17 lutego 1986 r.Cła zniknęły wprawdzie w 1968 r., Cła zniknęły wprawdzie w 1968 r.,

ale handel ponad granicami UEale handel ponad granicami UEnie kwitnie. Główne przeszkody to nie kwitnie. Główne przeszkody to

różnice w przepisach krajowych.różnice w przepisach krajowych.Jednolity Akt Europejski z 1986 r. Jednolity Akt Europejski z 1986 r.

wprowadza rozległy sześcioletniwprowadza rozległy sześcioletniprogram, który ma wyeliminować program, który ma wyeliminować

problemy.problemy.Akt przyznaje również szersze Akt przyznaje również szersze

uprawnieniauprawnieniaParlamentowi Europejskiemu oraz Parlamentowi Europejskiemu oraz

zwiększa wpływzwiększa wpływUE na ochronę środowiska UE na ochronę środowiska

naturalnego.naturalnego.

15 czerwca 1987 r.15 czerwca 1987 r.UE ustanawia program Erasmus,UE ustanawia program Erasmus,którego celem jest finansowaniektórego celem jest finansowaniewyjazdów studentów na studiawyjazdów studentów na studia

w innym kraju europejskim przez okresw innym kraju europejskim przez okresdo jednego roku. Ponad dwa milionydo jednego roku. Ponad dwa miliony

młodych ludzi skorzystało z możliwościmłodych ludzi skorzystało z możliwościoferowanych przez ten i inne programy UE.oferowanych przez ten i inne programy UE.

7 lutego 1992 r.7 lutego 1992 r.W Maastricht podpisany W Maastricht podpisany

zostaje Traktat o Unii Europejskiej.zostaje Traktat o Unii Europejskiej.Stanowi on wielki krok Stanowi on wielki krok

naprzód, ponieważ ustanawia jasnenaprzód, ponieważ ustanawia jasnezasady dotyczące przyszłej zasady dotyczące przyszłej

wspólnej waluty, a także politykiwspólnej waluty, a także politykizagranicznej i zagranicznej i

bezpieczeństwa oraz ściślejszej bezpieczeństwa oraz ściślejszej współpracywspółpracy

w dziedzinie wymiaru w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw sprawiedliwości i spraw

wewnętrznych.wewnętrznych.Nazwa Unia Europejska z Nazwa Unia Europejska z

mocy Traktatu oficjalnie zastępujemocy Traktatu oficjalnie zastępujeWspólnotę Europejską.Wspólnotę Europejską.

1 stycznia 1993 r.1 stycznia 1993 r.Utworzony zostaje wspólny Utworzony zostaje wspólny

rynek wraz z czterema swobodami rynek wraz z czterema swobodami – swobodny– swobodny

przepływ towarów, usług, przepływ towarów, usług, osób i kapitału staje się osób i kapitału staje się

rzeczywistością. Od 1986 r.rzeczywistością. Od 1986 r.uchwalono ponad 200 uchwalono ponad 200

regulacji prawnych dotyczących regulacji prawnych dotyczących polityki podatkowej,polityki podatkowej,działalności gospodarczej, działalności gospodarczej,

kwalifikacji zawodowych i innych kwalifikacji zawodowych i innych barier stojącychbarier stojących

na przeszkodzie otwarciu na przeszkodzie otwarciu granic. Opóźnia się wprowadzenie granic. Opóźnia się wprowadzenie

swobodnegoswobodnegoprzepływu niektórych przepływu niektórych

usług.usług.

1 stycznia 1995 r.1 stycznia 1995 r.Do UE przystępują Austria, Finlandia i Szwecja. 15 państw Do UE przystępują Austria, Finlandia i Szwecja. 15 państw

członkowskich obejmuje niemal całą zachodnią Europę.członkowskich obejmuje niemal całą zachodnią Europę.

26 marca 1995 r.26 marca 1995 r.W siedmiu krajach – Belgii, W siedmiu krajach – Belgii,

Francji, Hiszpanii,Francji, Hiszpanii,Luksemburgu, Niderlandach, Luksemburgu, Niderlandach,

NiemczechNiemczechi Portugalii – wchodzi w życie i Portugalii – wchodzi w życie

Układ z Schengen.Układ z Schengen.Podróżni dowolnej narodowości Podróżni dowolnej narodowości

mogąmogąprzekraczać granice między tymi przekraczać granice między tymi

krajami bezkrajami bezkontroli paszportowej. Później kontroli paszportowej. Później

również innerównież innepaństwa przyłączają się do strefy państwa przyłączają się do strefy

SchengenSchengenpozbawionej kontroli na granicach pozbawionej kontroli na granicach

wewnętrznych.wewnętrznych.

17 czerwca 1997 r.17 czerwca 1997 r.Podpisanie Traktatu z Amsterdamu.Podpisanie Traktatu z Amsterdamu.

Opierając się na osiągnięciach Traktatu zOpierając się na osiągnięciach Traktatu zMaastricht, określa on program reformMaastricht, określa on program reform

instytucji UE, aby głos Europy był lepiejinstytucji UE, aby głos Europy był lepiejsłyszalny na świecie, a większe środkisłyszalny na świecie, a większe środki

koncentrowały się na zatrudnieniukoncentrowały się na zatrudnieniui prawach obywateli.i prawach obywateli.

13 grudnia 1997 r.13 grudnia 1997 r.Przywódcy UE wyrażają zgodę na Przywódcy UE wyrażają zgodę na

rozpoczęcie negocjacjirozpoczęcie negocjacjiczłonkowskich z 10 państwami członkowskich z 10 państwami Europy Środkowo-Wschodniej:Europy Środkowo-Wschodniej:Bułgarią, Estonią, Litwą, Łotwą, Bułgarią, Estonią, Litwą, Łotwą,

Polską, Republiką Czeską,Polską, Republiką Czeską,Rumunią, Słowacją, Słowenią i Rumunią, Słowacją, Słowenią i Węgrami. Negocjacje obejmująWęgrami. Negocjacje obejmują

także wyspy rejonu Morza także wyspy rejonu Morza Śródziemnego: Cypr i Maltę.Śródziemnego: Cypr i Maltę.W 2000 r. zmiany Traktatu W 2000 r. zmiany Traktatu

uzgodnione w Nicei otwierają uzgodnione w Nicei otwierają drogędrogę

do rozszerzenia dzięki reformie do rozszerzenia dzięki reformie zasad głosowania w UEzasad głosowania w UE

1 stycznia 1999 r.1 stycznia 1999 r.Waluty 11 krajów (w 2001 r. powiększonych o Grecję), ale tylkoWaluty 11 krajów (w 2001 r. powiększonych o Grecję), ale tylko

w transakcjach handlowych i finansowych, zastępuje euro. Późniejw transakcjach handlowych i finansowych, zastępuje euro. Późniejpojawią się banknoty i monety. Euro obowiązuje w Austrii, Belgii,pojawią się banknoty i monety. Euro obowiązuje w Austrii, Belgii,

Finlandii, Francji, Grecji, Hiszpanii, Irlandii, Luksemburgu,Finlandii, Francji, Grecji, Hiszpanii, Irlandii, Luksemburgu,Niderlandach, Niemczech, Portugalii i Włoszech. Dania, SzwecjaNiderlandach, Niemczech, Portugalii i Włoszech. Dania, Szwecja

i Zjednoczone Królestwo zdecydowały się na razie nie przyjmowaći Zjednoczone Królestwo zdecydowały się na razie nie przyjmowaćwspólnej waluty.wspólnej waluty.

1 stycznia 2002 r.1 stycznia 2002 r.Pojawiają się banknoty i monety euro. Ich drukowanie, biciePojawiają się banknoty i monety euro. Ich drukowanie, bicie

i wprowadzenie do obiegu w 12 krajach jest ogromnąi wprowadzenie do obiegu w 12 krajach jest ogromnąoperacją logistyczną. Liczba monet przekracza 80 miliardów.operacją logistyczną. Liczba monet przekracza 80 miliardów.Banknoty są jednakowe dla wszystkich krajów. Monety mająBanknoty są jednakowe dla wszystkich krajów. Monety mają

wspólny awers, informujący o ich wartości, lecz różny narodowywspólny awers, informujący o ich wartości, lecz różny narodowyrewers. Wszystkie znajdują się w swobodnym obiegu. Za rzecz normalnąrewers. Wszystkie znajdują się w swobodnym obiegu. Za rzecz normalnąuważa się płacenie fińskimi (lub jakimikolwiek innymi) monetami euro uważa się płacenie fińskimi (lub jakimikolwiek innymi) monetami euro

zaza

31 marca 2003 r.31 marca 2003 r.W ramach polityki zagranicznej i W ramach polityki zagranicznej i

bezpieczeństwa UE bierzebezpieczeństwa UE bierzeudział w operacjach utrzymywania udział w operacjach utrzymywania

pokoju na Bałkanach,pokoju na Bałkanach,początkowo w Byłej początkowo w Byłej

Jugosłowiańskiej Republice Jugosłowiańskiej Republice Macedonii,Macedonii,

a następnie w Bośni i a następnie w Bośni i Hercegowinie. W obu przypadkach Hercegowinie. W obu przypadkach

siły podsiły podwodzą UE zastępują jednostki wodzą UE zastępują jednostki

NATO. Wewnętrznie UE wyrażaNATO. Wewnętrznie UE wyrażazgodę na utworzenie przestrzeni zgodę na utworzenie przestrzeni

wolności, bezpieczeństwawolności, bezpieczeństwai sprawiedliwości dla wszystkich i sprawiedliwości dla wszystkich

obywateli do 2010 r.obywateli do 2010 r.

1 maja 2004 r.Osiem krajów Europy Środkowo-Wschodniej – Estonia, Litwa,Łotwa, Polska, Republika Czeska, Słowacja, Słowenia i Węgry –przystępuje do UE, kładąc tym samym kres podziałowi Europyustalonemu przez mocarstwa 60 lat wcześniej w Jałcie.Także Cypr i Malta stają się członkami UE. Bułgariai Rumunia mają za nimi podążyć w 2007 r.Do członkostwa kandydują także Chorwacja i Turcja.

Bartłomiej Fuklin

29 października 2004 r.25 krajów UE podpisuje Traktat ustanawiającyKonstytucję dla Europy. Został on przygotowanyw celu usprawnienia demokratycznych procesówdecyzyjnych i zarządzania w UE składającej sięz 25 i więcej krajów. Zakłada również powołanieeuropejskiego Ministra Spraw Zagranicznych.Zanim wejdzie w życie, musi zostać ratyfikowanyprzez wszystkie 25 krajów.

1 stycznia 2007 r1 stycznia 2007 rDwa nowe  kraje Europy wschodniej – Bułgaria i Rumunia Dwa nowe  kraje Europy wschodniej – Bułgaria i Rumunia

– dołączają do UE. – dołączają do UE. Liczba państw członkowskich Liczba państw członkowskich

wzrasta do 27. Chorwacja, Była Jugosłowiańska Republika wzrasta do 27. Chorwacja, Była Jugosłowiańska Republika Macedonii oraz Turcja również kandydują do Macedonii oraz Turcja również kandydują do

członkowstwa w UE.członkowstwa w UE.

Dziękujemy za uwagę.

Autorem pokazu jest:

Bartłomiej Fuklin

Źródła

http://ec.europa.eu/publications/booklets/others/58/timeline_pl.pdfhttp://ec.europa.eu/publications/booklets/others/58/timeline_pl.pdf

http://europa.eu/abc/history/index_pl.htmhttp://europa.eu/abc/history/index_pl.htm

http://old.euro.pap.pl/cgi-bin/europap.plhttp://old.euro.pap.pl/cgi-bin/europap.pl

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ.

Europe Direct KatowiceEurope Direct KatowiceUl. Kościuszki 6, 40 - 049 KatowiceUl. Kościuszki 6, 40 - 049 Katowice

Tel./fax +48 32 209 17 01Tel./fax +48 32 209 17 [email protected]

www.europe-direct.katowice.plwww.europe-direct.katowice.pl