BIK 6/2015

cz

erw

iec

20

15

Felietony: Pruss, Siwiec

Literobrazkii

XIII Trjkt Literacki

czer

wie

c 20

15

nr 6 (462) ROK XLIISSN 1232-4450

INDEX 38139xcena 2,10 z

(5% VAT)

Roztaczony Jubileusz. 35-lecie Zespou Pieni i Taca Pomienie

Interesuje nas codzienno. O projekcie Bydgoszcz na Tamie mwi Maciej Cuske i Ewa Hoffmann

Wzorujmy si na Francji. Rozmowa z Andrzejem Szahajem

Koncert dla rodzin

Redak toR Nac zelNy

na pocztek

B I K w inte r n e ci e : www.bik.bydgoszcz.plwww.issuu.com/bik_

www.facebook.com/bik.bydgoszcz

Prenumerata jest realizowana przez RUCH S.A.: Zamwienia na prenu-merat mona skada bezporednio na stronie www.prenumerata.ruch.com.pl. Ewentualne pytania prosimy kierowa na adres e-mail: prenumerata@ruch.com.pl lub kontaktujc si z Centrum Obsugi Klienta RUCH: tel. 226 937 000 lub 801 800 803 (w dni robocze wgodz. 7.00-17.00, koszt poczenia wg taryfy operatora).

Dzie Dziecka trwa tylko jeden dzie, a to mimo logicznej sprzecznoci mojej propozycji wielki skandal: powinien trwa przynajmniej cay czerwiec, powinien trwa cay czas. Tego wszystkim dzieciom ycz! I ycz tego wszystkim dorosym: i to zarwno tym, ktrzy pielgnuj w sobie dziecko, jak i tym, ktrzy odzieciach (take tych w sobie) zapominaj.

Czego konkretnie im ycz? Prosz pozwoli, e posu si lite-ratur, ktra naznaczya dziecistwa ostatnich pokole. Tak, cho-dzi o pewnego uroczego czarodzieja. W trzeciej czci serii taki jest fragment (w przekadzie Andrzeja Polkowskiego):

Mamy dla ciebie prezent gwiazdkowy, Harry powiedzia George.

Fred zarumieni si, wycign co spod peleryny i pooy na jednej z awek. By to wielki, bardzo zniszczony i zupenie nie zapisany arkusz pergaminu. Harry, podejrzewajc, e to jeden z dowcipw Freda i Georgea, wpatrzy si uwanie wpergamin.

Co to ma by? To jest, Harry, tajemnica naszego powodzenia oznajmi

George, gadzc pergamin pieszczotliwie.

Dzieciom duym i maym ycz (niezalenie od tego, co tam wksice dalej z pergaminem byo), eby mieli taki swj niezapi-sany pergamin, ktry bdzie tajemnic ich powodzenia. eby go zapisali piknie i finezyjnie! Tego im ycz!

2 | | czerwiec 2015

wydawca: Miejskie Centrum Kultury wBydgoszczy

dyrektorka: Marzena Matowska85-056 Bydgoszcz, ul. Marcinkowskiego 12

e-mail: sekretariat@mck-bydgoszcz.plwww.mck-bydgoszcz.pl

redaktor naczelny: Micha Tabaczyskimichal.tabaczynski@mck-bydgoszcz.pl

redakcja: Szymon Andrzejewski, Kuba Ignasiak, Adam Gajewski,

Monika Grabarek korekta: Emilia Walczak

skad, opracowanie graficzne: Bogdan Prus projekt winiety: ZbyZiel

redakcja:tel. 523 255 553

bik@mck-bydgoszcz.pl ul. Marcinkowskiego 12

druk i oprawa: Polraster

BIK w sieciwww.bik.bydgoszcz.pl

www.facebook.com/bik.bydgoszczwww.issuu.com/bik_

Redakcja nie zwraca materiaw niezamwio-nych izastrzega sobie prawo do dokonywania

skrtw oraz zmiany tytuw. Nie ponosi odpo-wiedzialnoci za tre programw placwek

kulturalnych oraz materiaw informacyjnych i graficznych. Reklamodawcy ponosz pen odpowiedzialno za skutki prawne wynike zopublikowania dostarczonych przez siebie

materiaw. Opinie prezentowane przez autorw nie zawsze s zgodne ze stanowiskiem

redakcji i wydawcy.

BIK 6/2015 (462)Rok XLI, nakad 2000 egz.

dystrybucja: czciowo bezpatny

s p i s t r e c i

Na okadce: Bydgoski Teatr Lalek Buratino podczas prby do spektaklu Historia Kopciuszka premiera w MCK 7 czerwca. Fot. Dariusz Gackowski

Na pocztek, Micha Tabaczyski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1Bydgoski Trjkt Literacki 2015. Fantastycznie! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3Otwrz uszy zobacz?, Magorzata Szymaska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4Kontekst wystawa sztuki Marcina Berdyszaka i Patrika Kovaovskego, Piotr Wsowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6Od roku uytkujemy Lemar, Adam Gajewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8Uciekinier, Bartomiej Siwiec, Zugzwang (28) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9Wzorujmy si na Francji, z Andrzejem Szahajem, rozmawia Bartomiej Siwiec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10Roztaczony Jubileusz. 35-lecie Zespou Pieni i Taca Pomienie, Izabela Grochowska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12Interesuje nas codzienno, z Maciejem Cuskem iEw Hoffmann rozmawia Emilia Walczak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14Byle do wrzenia, Kuba Ignasiak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16Bydgoski insynuator kulturalny (133), Zdzisaw Pruss . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

Adresy bydgoskich instytucji kultury . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

W y d a r z e n I aOpera Nova w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20Teatr Polski w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24Muzeum Okrgowe im. Leona Wyczkowskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26Wojewdzka i Miejska Biblioteka Publiczna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29Galeria Miejska bwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30Galeria Brda / Galeria Kantorek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31Akademicka Przestrze Kulturalna WSG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32Otwarta Przestrze wiatownia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34Oglnopolskie wito Wolnych Ksiek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35Bydgoska Poradnia Sztuki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36Biuro Snw Zagubionych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36Oko nigdy nie pi: Przedmiot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38Akademia Muzyczna w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39Kinoteatr Adria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40Nocny Maraton Kanau Bydgoskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40Impresariat Artystyczny ITD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41Ster na Bydgoszcz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42Paac Modziey . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46Galeria i Pracownia Fotografii Artystycznej Farbiarnia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48Towarzystwo Muzyczne im. I.J. Paderewskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48Dom Kultury MODRACZEK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49Fundacja Nowe Pokolenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49Fundacja Arka Bydgoszcz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50KLAPS Oglnopolski Konkurs Filmw Amatorskich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50Muzeum Wodocigw, Galeria Wiey Cinie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51Modzieowy Dom Kultury Nr 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52Modzieowy Dom Kultury Nr 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53artGallery galeria & pracownia plastyczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53Klub ARKA BSM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54Dom Kultury ORION BSM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54Dom Edukacyjno-Kulturalny REGNUM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55Modzieowy Dom Kultury Nr 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55Modzieowy Dom Kultury Nr 4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56Klub Odnowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56Wojewdzki Orodek Animacji Kultury w Toruniu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57Miejskie Centrum Kultury . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58Zesp Paacowo-Parkowy w Ostromecku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62Galeria Wsplna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64

czerwiec 2015 | | 3

Bydgoski Trjkt Literacki 2015 Fantastycznie!

Partnerzy:

O R g A N i Z A t O R :

9 czerwca (wtorek)

Miejskie Centrum Kultury, ul. Marcinkowskiego 1220.30: Pokaz filmu Golem Piotra Szulkina

(wprowadzenie: Konrad Jeleski)

10 czerwca (roda)

Miejskie Centrum Kultury, ul. Marcinkowskiego 1216.00: Po co nam fantastyka, czyli o miejscu literatury

fantastycznej w kulturze wspczesnej wykad dra Mirosawa Gouskiego

17.30: debata Borges w Bydgoszczy (Pawe Nowakowski, Marek elkowski, Jerzy Grundkowski)

19.00: Spotkanie z Tadeuszem Oszubskim (prowadzenie: dr Mirosaw Gouski, dr Marta Kad-Kocot)

19.00: Pokaz filmu Wojna wiatw nastpne stulecie Piotra Szulkina (wprowadzenie: Konrad Jeleski)

21.00: Pokaz filmu O-bi, o-ba. Koniec cywilizacji Piotra Szulkina (wprowadzenie: Konrad Jeleski)

11 czerwca (czwartek)

Galeria Wsplna, ul. Batorego 1/316.00: Fantastyczne mitopoetyki. J.R.R. Tolkien,

C.S.Lewis, Neil Gaiman wykad dr Marty Kad-Kocot

17.30: Spotkanie z Wiktorem wikiewiczem (prowadzenie: Tadeusz Krajewski)

19.00: Spotkanie ze zdzisawem domolewskim (prowadzenie: ukasz Nalewajk)

12 czerwca (pitek)

Muzeum Okrgowe w Bydgoszczy, Galeria Sztuki Nowoczesnej, Czerwony Spichlerz, ul. Mennica 8a15.00: Wspczesna powie grozy od strony akustyki

(na przykadzie Domu na Wyrbach Stefana Dardy) wykad dra Marka Kurkiewicza

16.00: Inspiracje fantastyk naukow wmalarstwie zdzisawa Beksiskiego. Wystawa prac artysty ze zbiorw Muzeum Okrgowego im. Leona Wyczkowskiego oraz wykad Wojciecha Kielera

Galeria Wsplna, ul. Batorego 1/317.30: Spotkanie z Jerzym Grundkowskim

(prowadzenie: Tadeusz Krajewski)19.00: Spotkanie z Wojciechem Szyd

(prowadzenie: ukasz Nalewajk)

13 czerwca (sobota)Strefa, ul. Duga 11 (wejcie od ul. Przyrzecze)14.00: Zamknicie cyklu warsztatw

z Markiem elkowskim16.00: Spotkanie z Wydawnictwem Genius Creations16.30: Spotkanie z Przemysawem nowakowskim

(prowadzenie: Marek elkowski)18.00: Spotkanie z Markiem Oramusem

(prowadznie: Tadeusz Meszko)

W ramach festiwalu (w klubie Strefa, ul. Duga11, wejcie od ul. Przyrzecze) przez trzy dni odbywa si bd warsztaty literackie z Markiem elkowskim:

11 czerwca, czwartek, g. 16.00; 12 czerwca, pitek, g.16.00, 13 czerwca, sobota, g. 14.00.

Zainteresowanych prosimy o przesyanie zgosze na adres: michal.tabaczynski@mck-bydgoszcz.pl.

4 | | czerwiec 2015

s z t u k a z m y s w

Wszyscy mamy w gowach jakie obrazy, to nieodczny elementem naszej rzeczywi-stoci. Przykadowo nauczyciele i trenerzy potrafi poleca wizualizacje, sugeruj, e warto mie zapatrywania lub widoki na przyszo. Bywa, e sami pragniemy sobie co zobrazowa, a w skrajnych przypadkach miewamy przywidzenia. Osobicie dowiad-czam objawie w przypadku nadawania tekstom tytuw i generalnie, nawet jzyko-wo wiat zdaje mi si bardziej patrze. Co jednak, gdyby nagle wizj wyczy? Co, gdyby zgasi wiato monitorw?

Bdc codziennym uytkownikiem komunikacji miejskiej, mam okazj obserwowa ludzi w wikszo-ci zapatrzonych od samego rana w ekrany. Wywie-tlacze przesaniaj im widok za oknem czy ssiada naprzeciwko. Internet wraz ze swoj ksik twarzy dostarcza mnstwo zbdnych przekazw. Zalewaj nas niczym nieodfiltrowane bodce, wszystkie kolorowe, pstrokate i masowe. Niechciane reklamy, wiadomoci, zwiastuny. Naturalnie sami serwujemy swojemu uka-dowi nerwowemu t mieszank wybuchow, i to jesz-cze nim dotrzemy na miejsce pracy, w ktrym zwykle czeka na nas kolejny monitor.

Otwrz uszy zobacz?Magorzata Szymaska

Faust w Teatrze Polskim w Bydgoszczy. Fot. Magda Hueckel

czerwiec 2015 | | 5

s z t u k a z m y s wGdy zamykam oczy, okazuje si, e znam swj dom

na pami. Potrafi odruchowo zeskakiwa ze stromych wysokich stopni bez wczania wiata. Mj umys przy-swoi ich wielko i rozmieszczenie. Orientuj si, gdzie s drzwi i framugi, cho macam i potykam si. Przymy-kajc oczy w autobusie podczas porannej drogi do pra-cy, moja wyobrania podpowiada mi, jaki przystanek powinnam ju mija, cho czsto zdarza si, e myl wy-przedza tempo rodka lokomocji. Opracowaam te me-tod rozpoznawania nadjedajcego autobusu (ktrego bdc krtkowidzem nie dostrzegaam) po profilu, du-goci i kolorach cyferek. Dokadnie pamitam moment, gdy po dugiej przerwie nienoszenia okularw woyam na nos te o waciwych parametrach. Fala bodcw, jaka zalaa mj mzg, sprawia, e w jednej chwili rozbolaa mnie gowa.

Zastanawiam si, jak normalnie funkcjonowa, gdy wzroku brak. Jak podpisa umow, wzi udzia w wy-borach, czy choby odebra paczk na poczcie? Wierz, e nie majc koo siebie zaufanego przewodnika, na-wet banalne zadania mog stanowi barier. Dlatego spodobaa mi si idea pewnego szkolenia (prowadzo-nego przez osob niewidom) w wersji dla pracownikw administracji biurowej z zakresu obsugiwania petenta niewidzcego. Urzdnikom zawizano oczy i zaproszono, by weszli do sali udajcej biuro, jednak w roli ociemnia-ego interesanta. Jestem przekonana, e przeyli szok. Znikna urzdnicza pewno siebie, a w jej miejscu pojawia si bezradno potgowana niemonoci zo-enia klasycznej parafki, bo przecie na zwyke prosz tu podpisa, wskazane palcem, zareagowa nie mogli. Inicjatywa ta poruszya moj wyobrani i uwraliwia na problem, ktrego do koca nie dostrzegaam. Obrazy s przecie tak oczywiste.

Istnieje filmowa scena, ktra kojarzy mi si z dodatko-w foni, jest to kadr z Miasta aniow, w ktrym filmowy Seth pyta Maggie o to, jak smakuje gruszka. Na ile sowa mog odzwierciedli smak gruszki? Na ile sugestywno wypowiedzi jest w stanie da szans ogldania ko-mu, kto wizji w tradycyjnym rozumieniu nie posiada? Wyzwanie nawizujce do tej tematyki podj ostatnio

Teatr Polski wystawiajc swojego Fausta. Integraln cz-ci spektaklu w re. Michaa Burczucha jest zewntrzny opis tego, co dzieje si na scenie. Audiodeskrypcja jest konwencj narzucon odbiorcy od pocztku trwania spektaklu, i nie jest tylko technik, ktra ma zwikszy przystpno kultury osobom niewidomym. Ten z za-oenia klarowny i nieprzeszkadzajcy opis sta si tu czci scenariusza do tego stopnia, e w pewnej chwili zirytowana zbyt dokadnym opisem siebie bohaterka odpowiada narratorowi.

Bywaj dziea, ktrych inscenizacja powinna pozo-sta tylko w naszych umysach. Piszc to podwiadomie zerkam na moje ulubione wydanie Mistrza i Magorzaty. Musz przyzna, e nawet wierny ksice serial Macieja Wojtyszki raczej straszy mnie swoim Behemotem i wola-abym pozostawi sobie w umyle tylko wasn, wyobra-on wersj czupurnego kota, anieli zasugerowan, wy-linia gow serialowej kuky. Kiedy myl o adaptacji Tomasza piewaka, nasuwaj mi si podobne refleksje. Przyzna naley, e dzieo Goethego wystawiane w ta-kiej formule ma zasadno bytu tylko z racji wsppracy zosobami niewidomymi. Oni nadaj spjno, intensy-fikuj przeycia widza, dajc prosty przekaz wiadec-two o yciu w mroku, stanowice prawd wrd chaosu zbdnych bodcw. Fausta w Faucie brak Jest symbo-lem, ktry gdzie zanika.

Napotkaam wic ciemno, cho nie ma ona nic wsplnego z wielk dmuchan pik w kocowej scenie (do ktrej zreszt cz widzw po przerwie nie dotrwaa). Widziaam ostro, chwilami mglicie przez tiulow zason okrywajc scen. Prbowaam sprawdzi, czy potrafi zobaczy suchajc, potraktowa dosownie wezwanie do spotkania dwch perspektyw postrzegania. Ten oso-bisty eksperyment nie powid si do koca. Zamykajc na chwil oczy i tak podgldasz. Chcesz poczu, ale przez kilka minut trudno wyostrzy pozostae zmysy, wic tra-cisz cierpliwo. Obrazy pozostan wane, nikt nie chce zosta na dugo w wiecie pozbawionym wiata. Niewi-domi aktorzy zaznaczyli jednak swoj obecno myl, e nie tylko w mojej rzeczywistoci penej obrazw i za to przed nimi chyl czoa.

6 | | czerwiec 2015

p l a s t y k aPiotr Wsowski, Galeria Miejska bwa Bydgoszcz

Kontekst wystawa sztuki Marcina Berdyszaka i Patrika KovaovskegoMarcin Berdyszak i Patrik Kovaovsk nale do grona najciekawszych arty-stw redniego pokolenia Polski i So-wacji. W swej twrczoci, bazujcej na sztuce konceptualnej i krytycznej, odnosz si do problemw kultury oraz kondycji wspczesnego czo-wieka. W swej dziaalnoci posuguj si rnymi rodkami artystycznego wyrazu: poczwszy od malarstwa, rysunkw i grafiki, poprzez rzeb, instalacj, obiekty, performance, po sztuk wideo.

W Galerii Miejskiej bwa w Byd-goszczy do 3 maja na wystawie pt. Kontekst zobaczy mona byo naj-ciekawsze realizacje artystyczne obu twrcw-przyjaci. Wchodziy one w skad dwch osobnych, indywi-dualnych ekspozycji, stanowicych jednoczenie spjn koncepcyjnie cao. Obie wystawy dotyczyy mi-nionego okresu lat 90., kiedy to dra-styczne reformy ekonomiczne prze-prowadzane w krajach wschodniej Europy doprowadziy do zatracenia pierwotnej wartoci ludzkiej pracy oraz jej utowarowienia.

Na wystawie Marcina Berdysza-ka (ur. 1964) artysty-pedagoga, rektora Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu, znalazy si rnorodne dziea zwizane z kulturowymi rela-cjami w naszym codziennym yciu

oraz zalenociami pomidzy czowie-kiem ajego otoczeniem. Do swoistej mozaiki kulturowej odnosi si praca Analfabet globalny, ukazujca cykl 18 kompozycji zoonych ze sztucznych bananw, przywodzcych na myl

znaki i symbole ludw z rnych ob-szarw geograficznych. Nic tak na-prawd nie znaczc stanowi jedynie pozory wspczesnego porozumienia, wzajemnego zrozumienia i atwoci midzykulturowej komunikacji, b-

czerwiec 2015 | | 7

p l a s t y k adcej wynikiem efektu globalizacji. Banany traktowane jako kostium kul-turowy pojawiy si rwnie wreali-zacji Militarfruchte z obszyciem wpo-staci zielonej panterki wojskowej.

W dorobku artystycznym Berdy-szaka pojawiaj si take instalacje wykorzystujce manekiny wraz z re-pertuarem ich gestw (Sztuczne zamy-lenie; Asekuracja). Przebrane w odzie sprawiaj wraenie realnych postaci, ktrych pozycje i ukady nabieraj

Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy, Kontekst wystawa Patrika Kovaovsk ego

nowych, pozornie wiarygodnych, lecz niejasnych znacze.

Na ekspozycji do wartoci gende-rowych w kulturze odnosia si praca w nurcie krytycznym pt. Only for Girls, zwracajca uwag na fakt, e w dzi-

siejszym wiecie zatar si ju podzia midzy obszarem typowo eskim atypowo mskim.

Twrczo artystyczna Sowaka Patrika Kovaovskego (ur. 1970), absolwenta bratysawskiej Akademii Sztuk Piknych i Wzornictwa, stanowi z kolei pewn kontynuacj tradycji i niektrych europejskich ruchw awangardowych. W wielu pracach artysty mona byo dostrzec wpywy konstruktywizmu, ujawniajce si

tion series, 19971998), jak rwnie na wielkoformatowych obrazach figu-ralnych (From Re-Interpretation series) oraz fotografiach o wtkach autobio-graficznych (Private Space, 1995).

Konstruktywistyczne zamio-wanie do inynierii i materiaw przemysowych ujawnia praca Lost Identity (2014), w ktrej tematem jest nieoznakowana maszyna lata-jca ozczonych, pokrytych patyn skrzydach tworzcych okrg. Moty-wy samolotw, ktre wprowadza do swych dzie, czy niekiedy z sym-bolami socrealistycznej przeszoci, tworzc cakiem now poetyk ob-razu koca lat 90.

W opozycji do wielu prac zainte-resowanie minimalizmem i nowo-czesnymi technologiami obrazowa Anuloid (2006) monumentalny biay obiekt, przypominajcy kszta-tem piercie napeniany nieustan-nie powietrzem. Sytuujc si gdzie na granicy jawy i snu odzwierciedla w rzeczywistoci niebezpieczne zda-rzenie z ycia artysty, ktre stao si z czasem niewyczerpalnym wrcz r-dem inspiracji artystycznej.

Swoistym przypisem do dyskursu Marcina Berdyszaka i Patrika Kovao-vskego bya wystawa Konteksty90, znajdujca si w najmniejszej z sal ekspozycyjnych Galerii. Na wystawie oprcz prac Berdyszaka i Kovao-vskego sztuk lat 90. ubiegego wieku prezentoway realizacje: Mi-rosawa Baki, Rafaa Jakubowicza, Leszka Knaflewskiego, Jliusa Kollera (SK), Romana Ondka (SK) oraz Jana elibsk (SK). Wpisujc si w szeroki nurt sztuki krytycznej wykazuj take wyrane inspiracje konceptualizmem (np. J. Koller, Mnichov I. II., 1991), sztuk ciaa (J. elibsk, Sisters, 1999), abject artem (L. Knaflewski, Calendar, 1993) oraz minimal artem (M. Baka, Cesta, 1992).

pod postaci rozlicznych linii, k, strzaek i trjktw. Wystpuj one zarwno na cyklu niewielkich pod-kolorowanych starodrukw przed-stawiajcych sportowcw z czasw radzieckich (Sport, from Re-Interpreta-

8 | | czerwiec 2015

n a d w o d

Na fali!W nasz rejs wyszlimy dokadnie rok temu. W adow-

niach kultura; spotkania tematyczne, warsztaty, rko-dzieo, koncerty, lektoraty jzykowe Za w kontekcie etosu szyperskiego stalimy si niespodziewanie miej-scem unikatowym w skali caego kraju!

Kiedy Miejskie Centrum Kultury otrzymao przed rokiem moliwo uytkowania zabytkowej barki holo-wanej, wielu ludzi w Bydgoszczy nie widziao wietlanej przyszoci dla tego rozwizania. Ostatnie z barek unosz-cych si na Brdzie, zaadaptowane na puby, kojarzyy si dotd po prostu ze studenckim piwem, pikarzykami, karaoke Jeli gdzie koncert to najczciej oczywicie szanty. Standard. Tymczasem nasza barka zbudowana w roku 1937 roku Lemara miaa by inna. I jest!

Druga modo zabytku Przede wszystkim wok Lemary udao si skupi

krg ludzi, dla ktrych barki rzeczne byy miejscem pracy, ale te po prostu ycia domem. Bydgoscy szyprowie waciciele i zaoganci barek, holownikw, statkw pasa-erskich razem ze swoimi rodzinami zostali zaproszeni do wsplnej wdrwki w czasie. Przystosowalimy do jaowe dotd wntrza barki do dziaa edukacyjnych, staych i czasowych ekspozycji, zaczlimy gromadzi za-soby szyperskiej historii mwionej, gawdy Mona powiedzie, e nie odbijajc od nabrzea, od roku jeste-my w nieustannym mentalnym, metafizycznym nawet rejsie wiadomo pracy na pokadzie zabytku, ktry przez dziesiciolecia by szyperskim domem, pywa za-robkowo w pocigach holowniczych, przewozi towary, dodaje smaku wszystkim wydarzeniom na barce organi-zowanym. Kadego dnia przybywaj do nas turyci, uma-wiane s wycieczki i klasy szkolne, a dowiadczeni mary-narze eglugi rdldowej traktuj Lemar jako miejsce ustawicznych spotka, przestrze dedykowan sobie iBydgoszczy, ktrej dzieje zawsze zwizane byy z wod.

Ju w czerwcuNasze adownie i pokad grny nie stay si jednak

eglugowym skansenem jestemy swoist kameraln scen MCK-u, stref artystycznych warsztatw, salk kon-ferencyjn, bawialni dla dzieci Po prostu zaadowani jestemy kultur i frajd. Najblisze imprezy to midzy

innymi: Kreatywny Port Dziecicy funkcjonujcy przez kilka pierwszych dni czerwca, wystawa skarbw wyo-wionych z Brdy i tworzenie archiwum wspomnie lokal-nych nurkw, happening nawizujcy do przedwojenne-go wizerunku Ligi Morskiej i Kolonialnej zaprawionego odrobin geopolitycznej groteski

Zapraszamy na pokad! Kontakt w sprawie imprez zwizanych z historyczn tosamoci Bydgoszczy: Adam Gajos Gajewski, tel. kom. 503 584 840.

Adam Gajewski

Od roku uytkujemy Lemar

Fot. D

ariusz G

ackow

ski

czerwiec 2015 | | 9

siwiecsiwiec

z u g z w a n g ( 2 8 )

UciekinierDopiero niedawno udao mi si przeczyta bestsellero-we wspomnienia Williama Asha Uciekinier. Rzecz o mo-doci autora, ktre przypady na lata wojny, o niezwykej odwadze graniczcej czsto z brawur. Ot stoi przed nami dwudziestokilkuletni Teksaczyk, ochotnik, wiel-biciel przygd i szybkiego spitfirea, zestrzelony w 1942 roku nad Francj. Niedugo potem trafi on do gwnego obozu dla lotnikw alianckich, do Stalagu Luft III, czyli obecnego agania.

Kady, kto kiedy podziwia Stevea McQueena (filmo-wy Hilts) z obrazu Wielka ucieczka, powinien wiedzie, e yciorys Williama Asha mg posuy reyserowi jako pierwowzr. Na kartach ksiki autor kilkukrotnie o tym pisze, cho sprawy ostatecznie nie rozstrzyga. Faktem jest, e wrd lotnikw wzitych przez Niemcw do nie-woli wielu byo takich notorycznych uciekinierw, ktrzy zanim znaleli si w nowym obozie, ju mieli gotowy plan, jak z niego uciec. Z takim wanie nastawaniem nasz bo-hater trafi do Oflagu XXIB w Szubinie, gdzie zaangaowa si w kopanie tunelu. Jak twierdzi, bez stawiania oporu cay wiat podzieliby los, jaki spotka ydw, socjalistw, Cyganw lub zwizkowcw i prdzej czy pniej to samo czekao nas wszystkich.

Tylko raz na kartach ksiki pojawia si Bydgoszcz, przez ktr prbowali uciec dwaj kumple Teksaczyka. Plan ucieczki by w swej prostocie genialny. O ile wikszo uciekinierw kierowaa si przez Bydgoszcz na pnoc, idc mao uczszczanymi drogami w kierunku jak to cz-sto ujmuje Ash morza, o tyle tamci dwaj na bydgoskim dworcu spokojnie kupili bilety. Myleli, e w dworcowej toalecie nic nie moe si zdarzy, a tu niespodziewanie z jednej z kabin wyszed delikwent, ktry najpierw spo-kojnie umy rce, a nastpnie uda si tam, gdzie udawa si w czasie wojny porzdny Niemiec. Kwadrans pniej gestapowcy obstawili budynek. Eskapici jednak dobrze porozumiewali si po niemiecku, mieli niele podrobione papiery i przygotowan wietn gadk o tym, e s zagra-nicznymi robotnikami. To wszystko byo na tyle przekonu-jce, e puszczono ich, cho i tak pniej wpadli i zostali odesani do obozu.

W anglosaskim stylu jest, eby historia miaa swego ghost writera albo co najmniej porzdnego redaktora. Roli tej podj si Brendan Foley. Wane jest to choby z tego wzgldu, e ksika ta zostaa napisana z du dawk poczucia humoru. Jest to bardzo czsto humor wisielczy, agwny bohater, ile to razy prbuje uciec i mu to w ko-cu nie wychodzi, wysya przekaz: Wszystko byo wietnie zaplanowane, ale.

W kocu po prawie rocznym pobycie w Szubinie do-chodzi do wielkiej ucieczki, w ktrej uczestniczy te Ash. Dziki podziemnemu tunelowi 6 dni i 6 nocy korzysta Teksaczyk z wolnoci, 6 dni i 6 nocy prbowa zmyli pocig, ale na nic to si zdao i cho trudna sztuka schwy-tania zbiegw oddziaom policyjnym nie powioda si, to prawie zawsze w takiej sytuacji pastwo hitlerowskie mogo liczy na oddanych sprawie cywilw. Amerykaski lotnik znalaz si tym razem w inowrocawskim wizieniu, wrd jak wspomina najdziwniejszej w historii grupy jecw zebranych do kupy w jednym wizieniu. Oprcz winiw politycznych i ydw spotka tam sutenerw, drobnych zodziejaszkw, a take niemieckich dezerterw.

Ksik Uciekinier czyta si z zapartym tchem. Mia-em czasami wraenie, e Ashowi nie chodzio o to, eby uciec, ale eby ucieka. To fascynowao go najbardziej. W jednym miejscu nawet napisze, e podczas ucieczki postawiono na nogi ca hitlerowsk policj, e tej nie-wielkiej grupki uciekinierw szukao prawie 300 tysicy ludzi, w tym rwnie funkcjonariusze gestapo, SA i woj-ska, a take sporo ochotnikw, ktrzy mieli jaki interes w tym, eby si pastwu przypodoba, a oni, zbiegowie, mieli tego wiadomo, e na kilka dni wi swoj uciecz-k cakiem znaczne siy wroga. Dla autora to by wany osobisty wkad w ostateczne zwycistwo.

W postscriptum do ksiki William Ash napisa co, co moe nie jest wybitnie odkrywcze, ale w czasie dugo-trwaego pokoju wydaje si przez ludzi zapomniane. Niewielu przecie wie, jak smakuje wyjcie z tunelu, ktry dryo si wiele miesicy, albo jak cudownym uczuciem jest gboki oddech zimnego nocnego powietrza. Jak niewiele trzeba, eby by szczliwym, cho przez chwil, zniemieck policj na karku, a jednak szczliwym.

Bartomiej Siwiec

10 | | czerwiec 2015

r o z m o w a

Bartomiej Siwiec: Panie profesorze, prosz, porozmawiajmy o Bydgoszczy pana dzieci-stwa, o jak sam pan to uj slumsach na ulicy Poznaskiej.

Andrzej Szahaj: Urodziem si na ulicy Orlej, na Szwederowie, w 1958 roku (dom ju nie istnieje). W roku 1961 lub 1962 przeprowadzilimy si na ulic Poznask, numer 28. Tam spdziem dziecistwo i wiek modzieczy, dwadziecia lat ycia. Kamienica stoi do dzi. W czasie, gdy tam mieszkaem, nie prezentowaa si najlepiej, delikat-nie rzecz ujmujc. Dzi jest chyba podobnie (?). Podwrko studnia, powybijane szyby w oknach na klatce schodowej, tynk odpadajcy kawaami. Wiele mieszka z toaletami na klatce schodowej. Byo nas pewnie z dziesiciu chopa-kw, z bardzo rnych rodzin, take patologicznych. Czas spdzalimy gwnie na podwrku oraz na pobliskim Wzgrzu Dbrowskiego. To byo bardzo szczliwe dzie-cistwo, cho w czciowo zdegradowanym spoecznie iestetycznie otoczeniu. Znakomita lekcja charakteru.

Pniej byo LO nr II w Bydgoszczy, ale bardzo istotne w pana yciu byy studia kulturoznaw-

cze odbyte na UAM w Poznaniu. Napisa pan, e w yciu filozofa wane jest, eby skoczy jeszcze jakie inne studia. Dlaczego?

Filozofia powinna bazowa na wiedzy szczegowej zjakiej innej dziedziny. Wtedy ma mniej skonnoci, aby zamyka si w sobie, a jej rozumowania zawsze mona wesprze materiaem pochodzcym spoza niej samej. To zwiksza jej moc analityczn i perswazyjn.

Przeomowym wydarzeniem w pana yciu bya Pierwsza Solidarno, czyli ptorarocz-ny karnawa wolnoci, krwawo zakoczony przez generaa Jaruzelskiego

W sensie politycznym z pewnoci tak. Byem bar-dzo modym czowiekiem i okres Solidarnoci by dla mnie dowiadczeniem formacyjnym (wstpiem do niej w pierwszym dniu pierwszej pracy po studiach, jesieni 1980 roku). Pami o tamtych latach jest wci dla mnie ywa, to wtedy bowiem nabraem nadziei na to, e wspl-ne dziaania majce na celu zmian status quo s moliwe, a ludzie s zdolni do najlepszych uczu i pragnie: solidar-noci, braterstwa, wolnoci i rwnoci.

Wzorujmy si na Francji

Z Andrzejem Szahajem, profesorem filozofii,

dziekanem Wydziau Humanistycznego

Uniwersytetu Mikoaja Kopernika w Toruniu,

autorem gono komentowanej ksiki

Kapitalizm drobnego druku, rozmawia

Bartomiej Siwiec

czerwiec 2015 | | 11

r o z m o w aBardzo yw dyskusj wywoaa pana ksi-ka Kapitalizm drobnego druku. Wynika z niej jasno, e neoliberalizm, ktry tak silnie si wPolsce zakorzeni, wymaga zdecydowanych korekt. A moe w ogle naley odstpi od neoliberalizmu?

Zdecydowanie tak. Neoliberalizm narobi wiele szkd, przede wszystkim w naszej tkance spoecznej. Cho wydo-by z nas rzeczy godne aprobaty (np. energi do dziaania przejawiajc si m.in. rozwojem przedsibiorczoci), to jednak bilans oglny jest negatywny. Szczeglnie nie po-doba mi si zwizany z nim socjaldarwinizm, przekonanie, e wygrywa powinni najsilniejsi, a reszta ma sobie radzi sama, jeli bowiem przegrywa, to na wasne yczenie. Nie mog te zaakceptowa zwizanego z nim przekona-nia, e sam rynek kapitalistyczny jest w stanie rozwiza wszystkie nasze problemy. Nadto razi mnie ewokowany przez niego hiperindywidualizm oraz nadmierna wiara w zbawcz moc konkurencji. Nie akceptuj absolutyzo-wania wolnoci kosztem innych wartoci, jak rwno czy sprawiedliwo spoeczna. W neoliberalizmie irytuje mnie te kompletny brak zrozumienia dla takich wartoci, jak solidarno czy dobro wsplne, rozumiane inaczej ni tylko jako suma indywidualnych interesw jednost-kowych. Wizja spoeczestwa jako agregatu jednostek walczcych o dobra materialne bez ogldania si na in-nych. Programowych egoistw, sadzcych, e dobre ycie polega na walce wszystkich ze wszystkimi, za mylenie oinnych w kategoriach konkurentw do posiadania okre-lonych dbr to jedyny sposb odnoszenia si do bli-niego. Wmoim przekonaniu powinnimy jak najszybciej porzuci t ideologi (cho niekoniecznie liberalizm jako taki, neoliberalizm ekonomistyczny jest wobec klasyczne-go liberalizmu J.S. Milla i innych liberaw XIX-wiecznych niebezpieczn aberracj) i askawym wzrokiem spojrze na tzw. model skandynawski, w ktrym pastwo odgry-wa istotn rol ekonomiczn, pomoc socjalna uwaana jest za korzystn dla wszystkich inwestycj, pracownik traktowany zszacunkiem, a jego praca godnie wynagra-dzana, za nierwnoci spoeczne aktywnie agodzone za pomoc przemylanej polityki spoecznej. To Skandyna-wom udao si najlepiej na wiecie poczy efektywno ekonomiczn ze sprawiedliwoci spoeczn i zapewni najwysz jako ycia obywatelom.

To nazwisko prdzej czy pniej musi tu pa. Chodzi oczywicie o posta prof. Leszka Balcero-wicza. Mnie osobicie strasznie razi jego podej-

cie np. do finansowania kultury. Wedug pro-fesora najlepiej byoby, eby kultura w Polsce finansowaa si sama. A pan od lat uchodzi za jednego z czoowych krytykw Balcerowicza

Samofinansowanie kultury to idea spoecznie szkodli-wa. Tak jak suba zdrowia, ochrona przyrody, edukacja czy nauka, kultura musi zosta objta ochron przed logik dziaania rynku kapitalistycznego. Chodzi w niej bowiem o dobra nadrzdne, ktrych nie da si wyce-ni za jego pomoc, oraz o wartoci, ktre wykraczaj poza prymitywn logik zysku. Rynek zamienia wszystko w towar, a dobra kultury nie s towarami w rynkowym sensie. Choby dlatego, e czasami s one manifestacj niezgody na to, co najbardziej rozpowszechnione, gosem sprzeciwu, ktry jest formuowany nie po to, aby zosta dobrze sprzedany, ale po to, aby zmieni nas i spoecze-stwo, w ktrym yjemy. Kultura to sfera zbyt cenna dla caej wsplnoty, aby wyda j na pastw odmoralniajcej wszystko logiki produkcji dla zysku. Wikszo pastw cywilizacji zachodniej dobrze to rozumie i otacza sfer kultury (a w kadym razie jej najcenniejsz cz, zwiza-n zposzukiwaniami artystycznymi o charakterze awan-gardowym, a take dziedzictwem narodowym) ochron przed rynkow komercjalizacj. Przoduje w tym Francja. Wzorujmy si na niej, adobrze na tym wyjdziemy.

Czytajc pana teksty odniosem wraenie, e kondycja wspczesnego czowieka jest, deli-katnie mwic, nie najlepsza. Grozi mu choro-ba zwana antyintelektualizmem?

Chyba tak. Poszlimy w stron dowartociowania pytkiej emocjonalnoci, speniajcej najnisze gusta iinstynkty kultury podgldactwa i bezwstydnego upoka-rzania (vide programy typu talent show). Coraz mniej chce nam si myle. To skutek rozpowszechnionego przekona-nia, e w yciu liczy si przede wszystkim rynkowo pojmo-wana skuteczno dziaania oraz przyjemno zmysowa. Mylenie za ma sens i znaczenie tylko wtedy, gdy da si je od razu spieniy. Inaczej jest mczc strat czasu.

Ktry ze wspczesnych intelektualistw wy-war najwikszy wpyw na pana twrczo: Jerzy Kmita, Richard Rorty, Zygmunt Bauman, a moe jeszcze kto inny?

Kady z nich. Najwikszy chyba jednak Richard Rorty, wielki filozof i wspaniay czowiek. Przyja z nim bya jed-n z najlepszych rzeczy, jakie mi si w yciu przydarzyy.

Dzikuj za rozmow.


j u b i l e u s z

Troch historiiW tym roku mija 35 lat od powstania Zespou Pieni

iTaca Pomienie z Modzieowego Domu Kultury nr 4 w Bydgoszczy. Na pocztku cile zwizany z harcerstwem dziaa przy Komendzie Hufca ZHP wBydgoszczy, std jego wczesna nazwa brzmiaa Reprezentacyjny Zesp Bydgo-skiego Harcerstwa. Nazwa Pomienie zostaa wyoniona w wyniku plebiscytu ogoszonego przez redakcj Dzien-nika Wieczornego 10 lutego 1980 r. Zesp powsta zinicjatywy Aldony Rawickiej dugoletniego kierownika zespou. To za jej spraw harcerze w caym wojewdztwie piewali na biwakach, rajdach i przy ogniskach takie pio-senki, jak Nas nie moe zabrakn w lenej balladzie, Soce wie harcersk chust czy Harcerzem by. W swoim reper-tuarze zesp mia rwnie widowiska muzyczno-taneczne oparte na piosenkach dziecicych to bya taka maa Gawda wczesnego woj. bydgoskiego. Szedziesi-cioro dziewczt i chopcw w rwnym wieku, w jedna-kowych, specjalnie dla nich uszytych mundurkach, pie-wao i taczyo bawic publiczno. Potem wrepertuarze pojawiy si nowe formy sceniczne. Na kilka lat powstaa Formacja Taca Towarzyskiego, reprezentujca MDK nr 4. Pojawiy si sukcesy na przegldach i konkursach Zo-ta Joda na XV Harcerskim Festiwalu Kultury Modziey Szkolnej w Kielcach w 1988 r. Wok zespou gromadzio si mnstwo dzieci i modziey. Aldona Rawicka zdecydo-waa si na wprowadzenie zmian w profilu dziaalnoci artystycznej. W 1986 r. zaczto myle o opracowaniu repertuaru typowo rodzimego, tradycyjnego. Przy ogrom-nym zaangaowaniu rodzicw uszyto stroje z regionu krakowskiego. To wanie ten region sta si pocztkiem wielkiej przygody z folklorem polskim, ktra trwa do dzi. Premiera Suity krakowskiej odbya si w 8 czerwca 1986 r. Obecny opiekun artystyczny Zespou Pomienie Izabela Grochowska braa w nim udzia. Teraz w swoim reper-tuarze Pomienie posiadaj rwnie suity: kujawsk, kaszubsk, warmisko-mazursk, lubelsk, owick, rze-szowsk, lsk, krakowsk, mieszczan ywieckich, grali ywieckich, grali spiskich, grali Beskidu lskiego i ta-ce szlacheckie.

A teraz?W cigu kolejnych lat aktywnoci artystycznej liczba

czonkw zespou zwikszya si. W tej chwili Pomienie licz 150 osb w wieku od 4 do 23 lat. Zesp skada si z grup taczcych i piewajcych oraz kapeli ludowej. Najwaniejsze to piew i taniec ludowy, ale od 2007 r. prowadzone s rwnie zajcia taca ludowego w formie towarzyskiej. Pomienie s laureatem wielu nagrd iwyrnie. W cigu swojej dugoletniej dziaalnoci ze-sp uwietni wiele uroczystoci, wit, imprez okoliczno-ciowych i widowisk plenerowych na terenie Bydgoszczy, w kraju i za granic podziwiano go i oklaskiwano m.in. na Wgrzech, Ukrainie, w Rosji, Norwegii, Danii, Holan-dii, Niemczech, we Francji, w Czechach, Belgii, Bugarii, Grecji, Turcji, Sowacji, Macedonii, Chorwacji, Hiszpanii, na otwie i we Woszech. Zagraniczne wyjazdy artystyczne daj moliwo rozwijania wsppracy midzynarodowej w dziedzinie zachowania i popularyzacji polskiego folklo-ru i sztuki ludowej, podejmowania dziaa promujcych Bydgoszcz, woj. kujawsko-pomorskie i Polsk, nawizy-wania kontaktw umoliwiajcych wymian midzyna-rodow, wspprac midzy placwkami kulturalnymi iszkoami. To wietna okazja do uczenia otwartoci, wza-jemnej wsppracy, szacunku, godnoci i solidarnoci, wymiany pomysw w zakresie pracy z modymi ludmi z zespow folklorystycznych, budowania w modym pokoleniu wiadomoci i tosamoci regionalnej. Byd-goszczanie znaj Pomienie z koncertw, ktrych jest w miecie i wojewdztwie kilkadziesit rocznie. Wanym obszarem dziaalnoci zespou jest edukacja regionalna modego pokolenia Polakw w zakresie dziedzictwa kul-turowego, przekazywanie dzieciom i modziey tradycji narodowych w ich moliwie najwierniejszej formie. In-struktorzy Pomieni dostrzegli w regionalizmie dosko-naego sojusznika w pracy dydaktyczno-wychowawczej i kulturalnej, zajmujc si wraz z zespoem popularyzo-waniem kultury ludowej i bogactwa folkloru Polski wrd dzieci i modziey. Oywiajc aktywno najbliszego otoczenia zaczli organizowa od 1999 r., we wsppracy zFilharmoni Pomorsk, audycje o folklorze: Polskie tace

Roztaczony Jubileusz 35-lecie Zespou Pieni i Taca Pomienie

Izabela Grochowska


narodowe (1999), Poloneza czas zacz (2001), Folklor Kujaw i Pomorza (2002), Hej, poleczka, poleczka (2003), Wielkanoc na Kujawach (2004), Albomy to jacy tacy, Oj maluki, maluki (2005), Pynie Wisa, pynie (2006), Folklor grali ywieckich (2007), Znaszli ten kraj (2008). Od 2000 r. Zesp Pomie-nie zaj si organizacj edukacyjnych audycji muzycz-nych z cyklu Edukacja regionalna w miecie. Poprzez ywe sowo, tace, piosenki, stroje, scenografi w peny i obra-zowy sposb pokazuj obyczaje, obrzdy, taniec, muzyk, piew i gwar ludow.

Same poytki!Dzieci i modzie w zespole maj niesamowit wiedz

o rnych regionach Polski s z niej dumne. Niezwykle chtnie prezentuj si w strojach ludowych nie tylko podczas wystpw, ale rwnie przy innych okazjach: potrafi si sami skrzykn na sesj fotograficzn ubrani wswoje stroje ludowe, a take zainicjowa potrzeb wy-stpowania w strojach ludowych na studniwkach wswo-ich szkoach. Mimo duej liczebnoci zespou jest on wyjt-kowo zintegrowany: dzieci i modzie pomagaj sobie nie tylko na prbach, lecz take w yciu codziennym. Coroczne wyjazdy na obz zimowy s wyjtkow okazj do zaobser-wowania, w jaki sposb modzi ludzie uzyskuj nie tylko sprawno fizyczn, lecz take poczucie przynalenoci do zespou, ktry jest dla nich niesychanie wany.

Nie do przecenienia jest take rola rodzicw w przedsi-wziciu to nie tylko widzowie, lecz take aktywni dziaacze na rzecz wszystkiego, co jest z zespoem zwizane: szycie strojw, wyszywanie, pomoc logistyczna, a take finanso-wa. Lista osigni zespou jest bardzo duga, poczwszy od I miejsca w konkursie wokalnym na Midzynarodowym

Zesp Pieni i Taca Pomienie, fot. Jarosaw Pabijan/Paac Modziey

Festiwalu w Yalowa (Turcja 2013), I miejsca w IX Przegl-dzie Zespow Taca Ludowego i Innych Form Tanecznych Karolinka 2012 w kat. taniec ludowy 11-15 lat, I miejsce w kategorii modzie i osoby dorose na Festiwalu Piosenki Dziecicej i Modzieowej Moje Miasto Bydgoszcz. Zesp Pieni i Taca Pomienie zosta uhonorowany Medalem Senatu Rzeczpospolitej z okazji 25-lecia istnienia (2005) oraz Medalem im. Aleksandra Patkowskiego za zasugi dla idei regionalizmu (2015). 15 lipca 2003 r. zesp mia zaszczyt zapiewa dla papiea Jana Pawa II podczas pry-watnej audiencji, a 22 czerwca 2001 r. odby si wsplny koncert Pastwowego Zespou Pieni i Taca Mazowsze z Zespoem Pieni i Taca Pomienie. W 2014 r. Zesp Pomienie uzyska tytu Bydgoskiej Kulturalnej Marki Owiatowej z rk prezydenta miasta Bydgoszczy. Jest am-basadorem Bydgoszczy od wielu lat, zarwno w kraju, jak i za granic. Naley podkreli, e na obecne sukcesy zespou ma wpyw rwnie fakt, e istnieje on od 35 lat. Mimo tymczasowych zmian w profilu dziaalnoci arty-stycznej Pomienie ciesz si niezmiern popularnoci wrd dzieci i modziey szk bydgoskich. Cho dyplomy, puchary i podzikowania s wane dla czonkw zespou, to jednak najpikniejszym osigniciem jest wsppraca wszystkich czonkw zespou, ich wzajemna yczliwo dla siebie nawzajem, pomoc, jak sobie wiadcz, i szacunek dla polskiej kultury, ktry ywi.

Serdecznie zapraszamy na Koncert Jubileuszowy zokazji 35-lecia zespou Pieni i Taca

Pomienie, ktry odbdzie si 13 czerwca o godz. 14

w Operze Nova wBydgoszczy.


EMILIA WALCZAK: Opowiedz-cie, prosz, o projekcie Byd-goszcz na Tamie. Czyj to by pomys, skd si wzi?

MACIEJ CUSKE: Nasz projekt doj-rzewa w nas wiele lat. Razem z Mar-cinem Sauterem rozpoczlimy drog filmow w czasie burzliwego przeo-mu zmian ustrojowych. Gdy chodzi-limy do liceum, na naszych oczach upaday filmowe kluby amatorskie, przyzakadowe sekcje filmowe, ar-chiwa. Pamitam do dzi smutny wi-dok, gdy wracaem pewnego razu do domu ulic Podolsk. Wzdu chodni-ka fruway na wietrze kilometry tam filmowych. Kto mia wietn zabaw w rozrzuceniu ich na ulicy. Nie byo czego ratowa. Co na nich byo, pozo-stanie tajemnic. By moe kawaek historii, by moe nic wanego. Ale szkoda, e nie potrafimy zawczasu zadba i doceni tego, co jest cenne w danej chwili, aby zachowa to dla potomnych. To sinie odnosi oczywi-cie tylko do filmw, i to jest smutne. Nam si udao wwczas uratowa cz materiaw z upadych klubw SAKF Jupiter i AKF Benefis. Przez kolejne lata zdobylimy troch mate-riaw prywatnych filmowcw, a tak-e sami zarejestrowalimy na tamie 16 i 8 mm Bydgoszcz z pocztku lat 90. Kilka lat temu dawny czonek AKF Aquarius przynis do Bydgoskiej Kroniki Filmowej przechowywane pieczoowicie, cudownie zachowane ich materiay.

To jest kawaek magicznej prze-szoci naszego miasta i wpadlimy

Interesuje nas codziennoZ pomysodawcami projektu Bydgoszcz na Tamie Maciejem Cuskem i Ew Hoffmann rozmawia Emilia Walczak

na pomys, eby si tym bogactwem podzieli. Mao tego, wiemy, e dziki naszej akcji moemy odnale jeszcze wiele nieodkrytych skarbw przecho-wywanych przez prywatnych ludzi na strychach, w piwnicach, gboko wszafie. Waciciele tych materiaw czsto nie maj moliwoci ich obej-rzenia. Dziki naszej akcji bdzie to wkocu moliwe.

Jakie lata ma obejmowa to archiwum czy tylko te, gdy dzisiejsza ulica Gdaska bya Alejami 1 Maja, a rondo Jagiel-lonw rondem XXX-lecia PRL?

MACIEJ: To, czym dysponujemy, to materiay z lat 70., 80., 90. S tam relacje z mistrzostw ulowych, wi-zyty przedstawicieli wadzy i kultury wBydgoszczy, zawody w eglarstwie na Zalewie Koronowskim, budowa wieowca Zakadu Urzdze Okr-towych Famor, wiczenia z obrony cywilnej, pochd pierwszomajowy, bazar na placu Piastowskim, widoki Wyspy Myskiej, Alej 1 Maja, Szwe-derowa i wiele innych. To ma by zaczyn; mamy nadziej, e zacznie pczkowa.

EWA HOFFMANN: Nie zamy-kamy si w okrelonych ramach czasowych. Interesuj nas wszystkie materiay zachowane na tamach celuloidowych 8 i 16 mm. Sami posia-damy ju sporo materiaw, ale jeli znajdziemy nagrania zlat 50. czy 60., to bdzie to dla nas wspaniae odkry-cie. Moe znajdziemy materiay nawet zlat 40.?

Czy poszukiwanie wycznie starych amatorskich tam fil-mowych 8 i 16 mm nie zawa znacznie obszaru poszukiwa? Mylicie, e duo osb miao takie kamery?

MACIEJ: Wbrew obawom, to byo kiedy do powszechne. Nie tak oczywicie, jak dzisiejsze filmy z te-lefonw komrkowych, ale jednak w wielu rodzinach by wujek, ktry zawsze na urodziny czy piknik zabie-ra kamer i powica na to minut lub wicej tamy filmowej. Amatorska tama bya powszechna ju nawet przed wojn. O Bydgoszczy mwio si wwczas may Berlin, Wenecja Pnocy. Kt bdcy wtedy w po-siadaniu amatorskiej kamery oparby si zarejestrowaniu urokw naszego miasta na tamie? Byoby cudow-nie odnale i takie archiwa. Ale na pewno mamy szans odnale duo filmw powojennych, rodzinne ma-teriay, zachowane chwile z uroczy-stoci, wit, zwyczajnych dni. Bardzo nas interesuje codzienno tamtych czasw.

EWA: Wiele osb moe nawet nie pamita, e ich rodzice czy dziad-kowie nagrywali rne uroczystoci, atamy zapomniane le w kartonach na strychu i w piwnicy. Moe dziki naszej akcji, przegladajc zakamarki swoich domw, odnajd niezwyke materiay. Czy nie wspaniale byoby zobaczy film z urodzin dziadkw czy lubu rodzicw? Oczywicie co warto podkreli otrzymane tamy przepiszemy dla wacicieli na pyty

f i l m



DVD, a materia zostanie udostpnio-ny publicznie tylko za ich zgod.

A nie interesuj was na przy-kad tamy VHS? W latach 90. prawie kady mia tak kamer, a lata 90. to te ju przecie, w pewnym sensie, historia

MACIEJ: wiat zachowany na ta-mie to dla nas bya zawsze magia. Troch podobnie jak z fotografi. Zawsze czu rnic pomidzy na-wet najlepszym zdjciem cyfrowym aanalogowym. To oczywicie odbir bardzo subiektywny. Ale my trzyma-my si naszych odczu. Wierzymy, e przenios si na grono odbiorcw.

Jest jeszcze jeden powd. Dla ludzi modych wiat na tamie to abstrak-

tego wiata nie pamita. Co fajnego si dzieje na styku naszych zamie-rze i ich twrczego podejcia do tej akcji. Materiay VHS, cho ju te dzisiaj archiwalne, mogyby nas jed-nak przytoczy. Powstao ich bardzo duo. Kto to przekopie? A kto przeko-pie archiwa z kamer cyfrowych? Kto z telefonw komrkowych? Wsp-czuj przyszym pokoleniom, ktre wpadn na ten pomys. Ale pewnie to bdzie ich przeszo, wic warto wszystkiego dzi nie wyrzuca. Cho-by dla nich.

EWA: Tamy VHS to co, co prawie kady znas w domu posiada. Na nich nagrywane byy komunie czy chrzci-ny w co drugiej rodzinie. Dzisiejsza modzie pamita czarne prostokty, ktre poyka odtwarzacz VHS. Tamy

niewyobraalne. Fajnie byoby zo-baczy czasy modoci swoich rodzi-cw. Gdzie spdzali weekendy? Jak si bawili? Jakie wydarzenia byy dla nich wane? To wszystko odnajdziemy wstarych materiaach.

Czy projektowi bdzie towa-rzyszy jaka specjalnie zapro-jektowana strona interneto-wa, czy te moe bdzie mia swoj odson jedynie na Fa-cebooku?

MACIEJ: Gwnym celem naszej akcji jest wanie stworzenie strony internetowej, ktra bdzie bezpatna dla wszystkich zainteresowanych. Na niej podzielimy zebrane materiay w wydarzenia, daty, miejsca tak, eby kady mg siw tym archiwal-nym wiecie atwo porusza. Strona bdzie uruchomiona pod koniec roku, ale najpierw zorganizujemy w naszym kinie Orze pokaz z muzyk na ywo do fragmentw odnalezionych mate-riaw. Chcemy, eby strona dotara zarwno do modych i starszych. Jed-nych bd interesoway ciekawostki w postaci pochodu pierwszomajo-wego, Dnia Kobiet w zakadzie pracy, innych zmiany urbanistyczne, zmiany pokoleniowe, wydarzenia. Kady b-dzie mg sizanurzy wprzeszoci.

EWA: Internetowe archiwum, kt-re powstanie pod koniec roku, bdzie finaem caej akcji. Kady bdzie mg poszpera w archiwalnych materia-ach i obejrze interesujce go za-gadnienia. Mamy nadziej, e projekt tak si rozronie, e bdzie z czego wybiera. Na razie informacj oakcji mona zobaczy na stronie interne-towej Bydgoskiej Kroniki Filmowej: www.bydgoskakronikafilmo-wa.pl, oraz na fanpageu projektu na Facebooku: www.facebook.com/bydgoszcznatasmie.

cja, prehistoria. Czsto moe im si wydawa, e ogldaj wiat zpoczt-ku XX wieku. A na tych materiaach jest zarejestrowane pokolenie ich rodzicw, dziadkw, nie tylko pre-historia. Dlatego cieszymy si, e do naszej akcji wcignlimy rwnie ludzi modszych, z pokolenia, ktre

celuloidowej nikt znas nie pamita, bo wikszoci nie byo jeszcze na wiecie. Ja o pochodach pierwszo-majowych syszaam jedynie na lek-cjach historii czy od rodzicw. Czasy, gdy stao si w kolejce po lodwk, miso byo na kartki, a w sklepach nie byo nic oprcz octu, s dla mnie

Kadr z f ilmu Marcina Sautera Kino objazdowe

f i l m



Dziennik pokadowy, 14 maja 2015, godz. 16.42. Kiedy pi-sz te sowa, przy dwikach maszynki do dziabania, przy biurku za witryn z oldschoolow kotwic (std chyba ten marynistyczny wstp) i skocznych rytmach irlandz-kiego punka, bydgoska Estrada stoi zamknita ju dwa tygodnie. Musz przyzna, e czuj si z tym nieswojo. Nie jest to moe niepokj, ale jakie takie poczucie pust-ki. Nie mwi, e bywaem tam codziennie, ale dziwnie jest zaczyna weekend od niesprawdzenia informacji, kto gra w Estradzie. Na cae lato Estrada Stagebar zawiesia dziaalno. Kiedy usyszaem t informacj po raz pierw-szy, jakie dwa miesice temu, nie mogem uwierzy, e z mapy miasta znika kolejne koncertowe lokum z trady-cjami. I to nie byle jakimi! Jako dzieciakowi, zasuchuj-cemu si w kasetach Biohazard i marzcemu o TAKIM koncercie, przez myl by nie przeszo, e dwadziecia lat pniej bd si na nim bawi nad Brd. A to przecie tyl-ko jedna z dziesitek kultowych kapel (setek, jeli doliczy wszystkie polskie, ktre si tu pojawiy), ktre dziki pasji i determinacji Krzyaka (Marka Hegenbartha wacicie-la Estrady) zagray w Bydgoszczy. Wystarczy wspomnie tylko tych kilka z ostatnich lat: Agnostic Front, Heatbreed, Madball, LEsprit du Clan, Merauder, Kickback, Ignite, Wisdom in Chains, US3 Mgbym tak dugo. Tym bar-dziej nie potrafi si oswoi z myl, e w Estradzie ju nikt nie zagra. Szczliwie nie musz. Ju jaki czas temu Marek uci pogoski o tym, e zamyka lokal na dobre. Owszem,

bd swoje dwudziestolecie, a na grudzie mam zaklepa-ny termin na Nosowsk. Na pewno zrobimy te Metalowe Zakoczenie Roku i kilka innych, cyklicznych imprez.

No, musz przyzna, e mnie chopak uspokoi. Nieco bardziej enigmatyczny by, kiedy zapytaem o planowany remont, wiem jednak na pewno, e nie zmieni si ukad klubu, a prace sprowadz si raczej do liftingu ni two-rzenia Nowej Lepszej Estrady. Nie liczybym wic na to, e ze sceny zniknie filar, ale umwmy si, e bez niego to miejsce nie byoby ju takie samo. I nie jest to wycznie moje zdanie. Ten lokal ma co nieoczywistego klimat. Kilka miesicy temu, podczas znakomitego koncertu Vidian w MCK, pewien mody, lekko podchmielony mi-onik gitarowego grania przekonywa mnie (nie znoszc sprzeciwu), e duo lepiej brzmiaoby to w Estradzie. To akurat bzdura, ale chyba rozumiem, co mia na myli. Do Estrady nie idzie si po selektywne dwiki. Tam si idzie, bo pewne koncerty zwyczajnie tam pasuj, jak nie paso-wayby do adnej bydgoskiej sali. I co z tego, e to nie fil-harmonia? Tam koncert hardcoreowy i tak by nie siad.

Wracajc jednak do przerwy w dziaalnoci, to nie po-zostaje mi nic innego, jak tylko wierzy, e wyjdzie ona Estradzie na dobre. Licz, e rodowisko zdy zatskni i doceni moliwo powrotu, a wspomniany lifting lokalu przycignie nowych klientw. Mam tylko nadziej, drogi dzienniczku, e ograniczy si on wycznie do wntrza klubu.

Byle do wrzeniaKuba Ignasiak

zamkn oddzia toruski (nad ktrym ewidentnie ciy jakie fatum), ale nie kwater gwn. Czteromiesiczna przerwa w dziaalnoci nie jest oczywicie dowodem na to, e Estrada Stagebar to najbardziej dochodowy lokal wmiecie, ale te chyba nigdy nie aspirowa do tego mia-na. Jak wic wspominaem na pocztku, nie jestem fanem tej przerwy, ale jako to przeyj. Ciesz natomiast fakt, e Estrada Stagebar Bydgoszcz tylko hibernuje, a nie znika zmapy na dobre. Wrci. We wrzeniu.

Wrzesie? Ja ju bukuj koncerty na grudzie po-wiedzia mi Krzyak, gdy zadzwoniem do niego z pyta-niem jak y?. Co chwil potwierdzam jakie terminy. Ju dzi wiem na pewno, e jesieni pojawi si So z no-wym materiaem, przyjedzie OSTRy, Analogsi witowa

m u z y k a


prUssprUssMao odpowiedzialny organ Zdzisawa Prussa (133)

bydgoski insynuator kulturalny

niecodzienny dziennikMimo e cywilizacja papieru jest w odwrocie i trady-

cyjne gazety w pitk goni ambitny redaktor i prezes TMMB Jerzy Derenda powoa do ycia nowy organ prasowy, czyli razporazwychodnik Dziennik Bydgosz-czy. Noworodek prezentuje si obiecujco i tak pod wzgldem merytorycznym, jak i poligraficznym jest, jak to si dzi okrela, wypasiony. Oby mu tylko nie zabrako treciwego pokarmu i samozaparcia, by na nogi stan iskrzyda rozwin.

dwukrotne potpieniePrzed premier Potpienia Fausta dyr. M. Figas

nie kry rozczarowania, i jego etatowi tenorzy rezygnowa-li, jeden po drugim, z proponowanej im partii tytuowej. I cho dyrektor Opery Nova mwi o tym z wrodzon sobie delikatnoci, to odczuwao si w jego gosie, bez wtpienia nutk potpienia. Czy ta faustowska rejterada ujdzie tenorom na sucho? Operowi synoptycy przewiduj lekkie tylko zachmurzenie, bez wikszych wyadowa at-mosferycznych.

Sia rockaNa przekr wszystkim czarnowidzom wieszczcym, i

ta rasa zaleje wiat, ambitny zesp Roan od lat wie-lu i z coraz wikszymi sukcesami podbija Chiny i zalewa Pastwo rodka swoimi rockowymi przebojami. Wida, wielostrunne improwizacje gitarowe s skuteczniejsze ni dwustronne negocjacje handlowe.

Pikne tumaczenia i brzydkie pomwienia

Cho synne Szekspirowskie sonety przekadane byy na polski przez takich mistrzw jak J. Kasprowicz czy S. Baraczak, to jednak bydgoski lekarz i pasjonat li-teratury dr Ryszard Dugocki nie ulk si wielkich poprzednikw i z okrzykiem By albo nie by wystar-towa w tej samej konkurencji. Osign sukces, bo jego przekad imponuje bogatym i odpowiednio archaizowa-nym sownictwem oraz przypisan sonetowi rytmiczno-

ci. Zoliwcy i niedowiarki insynuuj, jakoby bydgoski medyk, by osign tak wysoki poziom, zaopatrywa si w zaprzyjanionych aptekach (i pod oson nocy) w rodki dopingujce.

z biegiem rzekWspomnienia Leonarda Pietraszaka zatytuowane

Ucho od ledzia dowodnie potwierdzaj, e urodzi si w Bydgoszczy, owszem, mona ale eby wypyn na szerokie wody aktorskiej kariery, trzeba czym prdzej za-mieni leniwe fale Brdy na wartki nurt Warty, a potem, jak tylko si da, spyn Wis do Warszawy. Dopiero wtedy mona odnie prawdziwy sukces i dorobi si wa-snego fotela w kinie Orze.

Lusterko wsteczne /-25/wier wieku temu (czerwiec 1990) Filharmonia Pomorska wieczya sezon kompozy-

cjami Mozarta, Haydna i Schuberta. Orkiestr i Chrem Arion dyrygowa Ilja Stupel (Dania), asolist by Andrzej Bauer (wielonczela).

BWA zapraszao na Wystaw malarstwa i gra-fiki szesnastu plastykw z Torunia. Na pla-katach widniay nazwiska m.in. Piotra Gojowego, Lecha Wolskiego i Mieczysawa Ziomka.

Znany w Bydgoszczy (i nie tylko) instruktor taca to-warzyskiego Marian Siwka ubolewa, e zbyt maa liczba zgosze doprowadzia do odwoania Otwar-tych Mistrzostw Polski Zawodowych Par Tanecznych.

Redaktor muzyczny Ryszard Lewandowski dokona inwentaryzacji i oceny bydgoskich agencji koncerto-wych. Czoowe miejsca w tym rankingu przypady Od-dziaowi Pnocnemu PSJ i bydgoskiej Estradzie.

Dyrektor zakadowego Domu Kultury ZNTK Zby-saw Andruszkiewicz zaprasza na VII Oglno-polski Przegld Chrw Kolejowych.

wydarzenia


AKADEMIA MUZYCZNA im. Feliksa Nowowiejskiego, ul. J. Sowackiego 7, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 210 582, www.amuz.bydgoszcz.pl

1

Akademicka Przestrze Kulturalna przy Wyszej Szkole gospodarki, ul. Krlowej Jadwigi 14, 85-229 Bydgoszcz, Koordynator: mgr Marta Rosenthal-Sikorawww.apk.byd.pl; e-mail: apk@byd.pltel. 52 567 00 57Muzeum Fotografii Arkadiusz BlachowskiGaleria Debiut Marta Rosenthal-SikoraGaleria Nad Brd Karolina Prus

2

artGallery galeria & pracownia plastycznaul. Krasiskiego 5facebook.com/osa.artgallery 3

BYDGosKIE CENtrUM INForMACjI, ul. Batorego 2, 85-104 Bydgoszcz, bci@visitbydgoszcz.pl, www.visitbydgoszcz.pl 4

BYDGosKIE stoWArZYsZENIE ArtYstYCZNE, ul. Pomorska 76, 85-051 Bydgoszcz, tel. 523 401 806, Prezes zarzdu Wiesaw Karpusiewicz 5

BYDGosKIE toWArZYstWo HErALDYCZNo-GENEALoGICZNE, ul. Wyczkowskiego21/1, tel. 523 413 291, prezes Pawe Bogdan gsiorowski

BYDGosKIE toWArZYstWo NAUKoWE, SOCiEtAS SCiENtiARUM BYDgOStiENSiS, BYDgOSZCZ SCiENtiFiC SOCiEtY, ul. Jezuicka4, 85-102 Bydgoszcz, tel./fax 523 222 268, www.btn.bydgoszcz.eu, prezes prof. dr hab. in. Marek Bieliski, czynne: pon., czw. 14-15 6

Dom Edukacyjno-Kulturalny rEGNUM przy Fundacji Nowe Pokolenie, ul. A.g. Siedleckiego 12 i ul. Boniacka 3, dyr. Joanna Dobska, tel./fax 523711051, kom. 793 101 280, www.nowe-pokolenie.pl, fundacja@nowe-pokolenie.pl

Dom Kultury MoDrACZEK, ul. Ogrody15, tel./fax 523 713 331, www.modraczek.smbudowlani.pl, e-mail: modraczek@tvogrody.com, abuzal ska@smbudowlani.pl, dyr. Agnieszka Buzalska

Dom Kultury orIoN, ul. 16 Puku Uanw Wlkp. 1, 85-319 Bydgoszcz, tel. 523 487 201, kierownik Nikoletta Stachura

ELjAZZ Centrum Artystyczneul. Krta 3, 88-117 Bydgoszcztel. 523 221 574, 662 152 726www.eljazz.com.pl 41

FArBIArNIA Pracownia Fotografii Artystycznej, ul. Pomorska 68A/1, Bydgoszcz 40

FILHArMoNIA PoMorsKA dyrektor: Eleonora Harendarska, ul. Andrzeja Szwalbego 6, 85-080 Bydgoszcz. Rezerwacja telefoniczna w godz. 11-14, tel. 523210234; wew. 21, bilety@filharmonia.bydgoszcz.pl, www.filharmonia.bydgoszcz.pl 7

FUNDACjA WIAtrAK, Prezes Fundacji: Ks. Krzysztof Buchholzul. Botucia 5, 85-791 Bydgoszcztel. 523 234 810, fax 523 234 811www.wiatrak.org.pl, e-mail: sekretariat@wiatrak.org.pl, Biuro Fundacji Wiatrak czynne: pon.-pt. 8.00-20.00

GALErIA 85 prowadzi Ewa Pankiewicz, ul. gdaska 17, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 226 222 17

Galeria ALIX, M. i M. Dobeccy, ul. Jezuicka 26 18

GALErIA AUtorsKA Jan Kaja i Jacek Soliski, ul. Chocimska 5, 85-097 Bydgoszcz, tel. 608 596 314, www.autorska.pl, galeria@autorska.pl 8

Galeria BrDA dziaajca pod patronatem galerii Miejskiej bwa, Bydgoszcz ul. Dworcowa 94 (w siedzibie hotelu BRDA parter) 9

Galeria Francuska MIstrAL, przy WSg, prowadzi Henryka Stachowska prezes towarzystwa Przyjani Polsko-Francuskiej, ul.garbary 2, budynek A, tel. 668 705 587 11

GALErIA INNoWACjI UtP ul. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz, kier. dr Anna Bochenek, czynne 10-17

Galeria KANtorEK, tel. 523 210 211, czynna: wt.-r. 11-18, czw. 13-20, pt. 11-18, sob. 11-14 wstp wolny 10

GALErIA MDK 1 przy MDK nr 1, ul. Baczyskiego 3

GALErIA MIEjsKA bwa dyrektor: Wacaw Kuczma, 85-006Bydgoszcz, ul. gdaska 20, tel. 523 393 050, godz. otwarcia: wt.-r. 10-18, czw. 12-20, pt. 10-18, sob.-niedz. 11.30-16.30. Wstp wolny. bwa@galeriabwa.bydgoszcz.pl,www.galeriabwa.bydgoszcz.pl 12

GALErIA NA PItrZE Studio Dziaa Artystycznych, ul. Duga 27, 85-034 Bydgoszcz, tel. 515 452 040, 601 443 119, sda.dluga27@interia.pl, czynne: pon.-pt. 10.00-20.00, sob.12.00-16.00 13

GALErIA NoN FErE przy ii Spoecznym Liceum Oglnoksztaccym

Galeria sztuki NEXt, ul. Poznaska 31, www.galerianext.pl, info@galerianext.pl 43

GALErIA WIEY CINIEMuzeum Wodocigw, ul. Filarecka 1, 85-160 Bydgoszcz 42

GALErIA WsPLNA(MCK+ZPAP), ul. Batorego 1/3, 85-104 Bydgoszcz, tel. 523 221 447 e-mail: galeriawspolna@onet.pl 22

Izba Pamici Adama Grzymay-siedleckiego, WiMBP, ul. Libelta 5, tel. 523 238 207, czynne: wt. i pt. 13-18, r. 10-15 19

Klub ArKA, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, tel. 523 487 202, kierownik Nikoletta Stachura

Klub HEros, ul. gen. W. thome 1, Bydgoszcz, tel. 523 430 004, kierownik Danuta Antkowiak

KLUB INsPEKtorAtU WsPArCIA sI ZBrojNYCH, ul. Sukowskiego 52a, 85-915 Bydgoszcz, tel. 523 783 550, kierownik Marek trojan. Biblioteka Klubu iWSZ, tel. 523 783 563, kierownik Zdzisawa gajownik; czynna: pon.-czw. 10-18, pt. 10-15

KLUB MIoNIKW AUstrALII I oCEANII, ul. Plac Kocieleckich 8, pok. 8, Bydgoszcz, prezes Lech Olszewski, tel. 607 120 182, fax 052 321 32 60, www.kmaio.bydg.pl 20

Klub oDNoWA, ul. Planu 6-letniego 38, tel. 523 631 867, e-mail: klubodnowa@interia.pl, www.klubodnowa.strefa.pl, kier. grayna Salemska

KLUB PoLsKIEj KsIKI, Hotel Centralny, ul. Dworcowa 85, tel. 523 432 452, Jolanta Kowalska oraz przy Zespole Szk Oglnoksztaccych nr4, tel. 523 412 504, Alicja Leniak 21

KLUB WIAtA KsIKI, ul. Dworcowa 85, tel. 523 454 698, kier. ksigarni Mariola Zawisza. 21

KLUB roDoWIsK tWrCZYCH, ul. Batorego 1/3, tel./fax 523 228 715, 523 225 677, prezes Piotr trella 22

KUjAWsKo-PoMorsKIE CENtrUM KULtUrY W BYDGosZCZY Dyrektor: Maciej Puto, pl. Kocieleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, wok@wok.bydgoszcz.com, tel. 52 585 15 0103; galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej, kierownik: Katarzyna Wolska, tel. 52 322 22 36, galeria@wok.bydgoszcz.com, www.wok.bydgoszcz.com 37

MIEjsKIE CENtrUM KULtUrY wBydgoszczy, ul.Marcinkowskiego 12, 85-056 Bydgoszcz, tel. 523 255 555 (informacja)sekretariat@mck-bydgoszcz.pl, www.mck-bydgoszcz.pl 39

Midzynarodowe Centrum Kultury i turystyki oraz Esperantotur ul.M.Skodowskiej-Curie 10, 85-094 Bydgoszcz tel./fax: 523 461 151, e-mail: info@esperanto.bydgoszcz.eu

Modzieowy Dom Kultury Nr 1, ul. K.K.Baczyskiego3, 85-805 Bydgoszcz, tel. 523 755 349, fax 523 450 628, e-mail: mdknr1bydgoszcz@go2.pl, www.mdk1.bydgoszcz.pl, dyr. Piotr Skowroski

Modzieowy Dom Kultury nr 2, im. Henryka Jordana, ul. Leszczyskiego 42, 85-137 Bydgoszcz, tel./fax 523 731 795, dyr. Adam tocha. Biblioteka Literatury Fantastycznej im. Janusza A. Zajdla gimnazjum Nr 20, ul. tucholska 30, czynne: wt., r. 16-19

Modzieowy Dom Kultury nr 3 (Zesp Szk i Placwek nr 1 w Bydgoszczy), ul. Stawowa 53, 85-323 Bydgoszcz, tel. 52 373 25 15, fax/tel. 52 348 68 68

Modzieowy Dom Kultury nr 4, ul. Dworcowa 82, 85-010 Bydgoszcz, tel./fax 523 224 413, e-mail: mdk4@cps.pl, www.mdk4.bydgoszcz.pl, dyr. Magorzata gadyszewska 23

Modzieowy Dom Kultury nr 5, ul. Krysiewiczowej 8, 85-796 Bydgoszcz, tel./fax 523 485 002, dyr. Jolanta Wawrzonkowska, www.mdk5.bydgoszcz.pl, mdk@mdk5.bydgoszcz.pl

Muzeum Dyplomacji i Uchodstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ul. Berwiskiego 4, 85-044 Bydgoszcz, tel./fax 523 462 318, e-mail: muzeum@ukw.edu.pl, czynne: wt.-pt. 10-14, dyr. prof. dr hab. Adam Sudo 24

MUZEUM FArMACjI Apteki Pod abdziem,ul. gdaska 5, tel. 523 220 187. 25

MUZEUM KANAU BYDGosKIEGo, przy iii LO, ul. Nowogrodzka 3, www.muzeumkanalu.pl, tel. 693 765 075

MUZEUM MYDA I HIstorII BrUDU ul. Duga 13-17, 85-032 Bydgoszcz. Rezerwacja tel. 525 157 015, e-mail: warsztaty@muzeummydla.pl; www.muzeummydla.pl 15

MUZEUM oKrGoWE im. Leona Wyczkowskiego w Bydgoszczy: ul.gdaska4, 85-006 Bydgoszcz, Dyrektor Muzeum dr hab. Micha F. Woniak; Sekretariat: tel./fax 52 58 59 966, e-mail: sekretariat@muzeum.bydgoszcz.pl; www.muzeum.bydgoszcz.pl, Dzia Edukacji iPromocji: tel. 52 58 59 910-15,e-mail: promocja@muzeum.bydgoszcz.pl;Biblioteka muzealna: tel. 52 58 59 916. godziny zwiedzania Muzeum: wtorek, roda, pitek 9.00-16.00czwartek 9.00-18.00sobota, niedziela 10.00-16.00Exploseum: (grupy zorganizowane, tel. 883366056) wtorek niedziela 8.00-16.00,w poniedziaki muzeum nieczynneWtorki wstp bezpatny, 26

adresy bydgoskich instytucji kultury

wydarzenia


MUZEUM oWIAtY, ul. M. Curie-Skodowskiej 4, tel. 523 426 590

MUZEUM WojsK LDoWYCH, ul. Czerkaska 2, 85-641 Bydgoszcz, dyr. Mirosaw gitkowski, tel. 523 782 026, godziny otwarcia: wtorek pitek: 8.30-15.30; w niedziele: 10.00-14.00; wsoboty i poniedziaki nieczynne. www.muzeumwl.pl

oPErA NoVA w Bydgoszczy dyrektor: Maciej Figas, ul. Marszaka Focha5, 85-070 Bydgoszcz, tel. 523251502, Dzia Promocji i Obsugi Widzw oraz przedsprzeda biletw: tel. 523251655, fax 523251636. Kasa biletowa tel.523251555. Obiekt dostosowany dla potrzeb osb niepenosprawnych, www.operanova.bydgoszcz.pl 27

otwarta Przestrze wiatowniaul. w. trjcy 15, 85-224 Bydgoszcz, swiatlownia@onet.pl, www.swiatlownia.eu

PAAC MoDZIEY, ul. Jagielloska27, 85-097 Bydgoszcz, tel. 523 210 081, www.palac.bydgoszcz.pl, dyr. Joanna Busz. tutaj: galeria Paac 28

Pedagogiczna Biblioteka Wojewdzka im. Mariana rejewskiego, ul.Skodowskiej-Curie4, 85-094 Bydgoszcz, tel. 523 413 074; www.pbw.bydgoszcz.pl, dyr. Ewa Pronobis-Sosnowska

ProF-EUroPE stowarzyszenie Nauczycieli jzyka Francuskiego wPolsce, ul. Dworcowa 80, 85-010 Bydgoszcz. Prezes: Marta Samolej-Chmielewska, tel./fax 523 221 661 oraz 601 679 572, www.profeurope.pl 29

stoWArZYsZENIE ArtYstYCZNE MZG, www.stowarzyszenie.mozg.art.pl, ul. gdaska 10, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 455 195 30

salezjaskie stowarzyszenie Wychowania Modziey, ul.Salezjaska1, 85-792 Bydgoszcz, www.dominiczek.salezjanie.pl, tel. 523 447 401 lub 523 766 739

tEAtr PANtoMIMY DArwww.dar.art.pl; e-mail: teatrdar@wp.pltel. 523 407 468, 602 572 021, 602 257 675

tEAtr PoLsKI im. Hieronima Konieczki dyrektor: Pawe Wodziski, al. Mickiewicza 2, 85-071 Bydgoszcz, tel. 523 397 841, Kasa teatru czynna jest od wtorku do pitku w godz. od 12 do 18 oraz godzin przed spektaklem: tel. 523 397 818, fax 523 397 840 lub bilety@teatrpolski.pl, www.teatrpolski.pl31

toWArZYstWo INICjAtYW KULtUrALNYCH, ul. Dworcowa 62/2, 85-009 Bydgoszcz, tel. 523 213 371, prezes Maria Papaa 32 Redakcja BiK prosi Pastwa

oweryfikacj danych: bik@mck-bydgoszcz.pl

toWArZYstWo MIoNIKW MIAstA BYDGosZCZY, ul. Jezuicka 4, tel./fax 523 225 196, 523 454 434, www.tmmb.pl, e-mail: tmmb@neostrada.pl, skrytka pocztowa nr 17, 85-169 B37, prezes Jerzy Derenda. Biuro Zarzdu czynne we wt., r., czw. 9-15, sklep tMMB z bydgostianami, ul. Duga 15, czynny: pon.-pt. 10-18, sob. 10-14. 6

toWArZYstWo MUZYCZNE im. Ignacego jana Paderewskiego, ul. ks. Piotra Skargi7, 85-018 Bydgoszcz, tel./fax 523 270 291, www.konkurspaderewskiego.pl prezes prof. Katarzyna Popowa-Zydro 33

toWArZYstWo oPEroWE im. prof. Felicji Krysiewiczowej, ul. Focha 5, 85-006 Bydgoszcz, prezes Zenona tomczak, tel. 603 993 852, sekretarz zarzdu Danuta wicichowska 27

toWArZYstWo PoLsKo-AUstrIACKIE, Oddzia B. ul. Stary Rynek 5, 85-104 Bydgoszcz, tel. 609 678 277, e-mail: lubomira.kubiak@gmail.com, prezes Lubomira Kubiak, dyury w kad drug rod miesica 34

toWArZYstWo PoLsKo-NIEMIECKIE, ul. Fordoska 120. Dyury w kady trzeci poniedziaek miesica w godz. 13-16, e-mail: tpn1@wp.pl www. tpnbydgoszcz.bugs3.com, www.facebook.com/tpn.Bydgoszczprezes Danuta Szczepaniak-Kucik, tel. 504100024, sekretarz Krystyna Bender-Dudziak, tel. 605666936

toWArZYstWo PoLsKo-WosKIE Stary Rynek 22-24 (iii p., wejcie przez KAtALOgi), tel. 523 238 008, dyury: 1. roda miesica godz. 17-19 www.api.bydgoszcz.pl; api@api.bydgoszcz.pl, prez. Elbieta Renzetti 35

toWArZYstWo PrZYjANI PoLsKo-FrANCUsKIEj, Prezes: Beata muda tel. 693 925 911, wiceprezes: Maria Pastucha, tel. 694 582 721www.tppf.byd.pl 11

UrZD MIAstA, Biuro Kultury Bydgoskiej ul. Jezuickiej 14a, 85-102 Bydgoszcz, www.bydgoszcz.pl, tel. 525 858 189, Dyrektor Magdalena Zdoczyk 36

WDroWNICZEK Klub turystyczny, prezes Adam Czachorowski, tel. 523 251 635

WiMBP BiBLiOtEKA gWNA Bydgoszcz, ul. Duga39, tel. 523 238 008, 523 399 200 centrala; 523 287 390 sekretariat, fax 523 287 390, e-mail: sekretariat@wimbp.bydgoszcz.pl, www.wimbp.bydgoszcz.plDyrektor: Ewa Stelmachowska 35

wydarzenia


opera Nova w Bydgoszczy 1.06.2015, godz. 11.00(*), 17.00 2.06.2015, godz. 11.00, 17.00 3.06.2015, godz. 11.00(*), 17.00

Krlewna nieka i siedmiu krasnoludkw balet dla dzieci

Muzyka Bogdan PawowskiKierownictwo muzyczne Henryk WierzchoChoreografia Henryk KonwiskiScenografia anna Sekua

Krasnoludki te cudowne i poyteczne istoty znane s w folklorze caej Europy. Niemieccy bajkopisarze, bra-cia Grimm, obdarzyli je szlachetnymi cechami i uczynili je przyjacimi piknej krlewny. Historia o Krlewnie niece i siedmiu krasnoludkach staa si jednym z roz-poznawalnych znakw wspczesnej masowej kultury: wielokrotnie wydawana, ekranizowana, doczekaa si take uwiecznienia w formie baletu

W repertuarze Opery to ju trzecia wersja baletowa tej ukochanej przez dzieci znanej bani braci Grimm. nieka, skomponowana przez Bogdana Pawow-skiego w 1970, przyniosa autorowi ogromn popular-no i niesabnc sympati modych widzw. Obecna inscenizacja miaa premier w 2000, dwa lata temu upikszono j nowym ustawieniem wiate.

Balet i Orkiestra Opery Nova tacem i muzyk snuj opowie, oddaj uczucia bohaterw, wyzwalaj w wi-dzach emocje: ka ba si Zej Krlowej i jej wity, an-gauj w zabaw z rozbrykanymi krasnoludkami, ktre buszuj take na widowni. Spotkanie taczcego krasnoludka w teatrze muzycznym pozostaje niezapo-mnianym przeyciem z dziecistwa.(*) Przedsiwzicie jest organizowane w ramach projektu pn. Promocja marki Wojewdztwa Kujawsko-Pomorskiego poprzez wydarzenia kultu-ralne wsplfinansowanego ze rodkw Europejskiego Funduszu Roz-woju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Wojewdztwa KujawskoPomorskiego na lata 2007-2013 oraz ze rodkw budetu Wojewdztwa Kujawsko-Pomorskiego.

7.06.2015, godz. 19.00 9.06.2015, godz. 19.00

Potpienie Fausta (La damnation de Faust) legenda dramatyczna Hectora Berlioza

Reyseria Maciej PrusKierownictwo muzyczne Micha Klauza Wsppraca muzyczna Grzegorz BerniakScenografia arkadiusz ChrustowskiKostiumy Jagna JanickaChoreografia Jacek PrzybyowiczReyseria wiate Maciej IgielskiPrzygotowanie chru Henryk WierzchoPrzygotowanie chru dziecicego Izabela Cywiska-omyska

Jak gosi imi tytuowego bohatera, chce on by szcz-liwym. Bezskutecznie szuka szczcia w urokach przy-rody, w bawicej si ludzkiej gromadzie nigdzie nie znajduje miejsca dla siebie. Jednoczenie z pojawie-

niem si Fausta na scenie jawi si wska szczelina, przez ktr Kto wlizguje si i niepostrzeenie wpeza Od-td bdzie towarzyszy Faustowi jak cie. Reyser prze-widzia rol Mefista rozdzielon na dwie postaci: jedn kreowan przez piewaka, drug przez tancerk. Obie persony ledz kady krok mczyzny, poprzedzaj go i otaczaj. Mefisto osiga swj pierwszy cel: zdobywa zaufanie Fausta, ktremu pokazuje namiastk Mioci. Faust ufnie i bezwolnie zawierza demonowi sw przy-szo; wierzy, e ziemska mio bdzie trwaa i nasyci go na wieczno. Za t jego zudn wiar zapaci swym yciem szczera Magorzata. Kiedy, po galopie z szata-nami, Faust odkryje prawdziwe intencje Mefista wobec czowieka, czyli pozbawienie nadziei ycia wiecznego jest ju dla niego za pno. Triumf piekie wydaje si by bezgraniczny dusza Fausta do nich naley. Ocalo-na przez sw mio zostaje natomiast Magorzata. To dla niej brzmi anielskie chry: umiechnij si do szcz-cia. Czy moliwe jest wic potpienie wobec osta-tecznego zwycistwa paschalnej nadziei? Znakomita muzyka, wspaniae brzmienie scen chralnych, wybitna realizacja czerpica z bogactwa odniesie literackich, fi-lozoficznych, teologicznych, psychologicznych.

Z mediw:Zjawiskowym Potpieniem Fausta w Bydgoszczy Maciej Prus udowodni, e artystyczna modo nie zaley od daty urodzenia. Trzeba mie jednak lata dowiadcze, by wiedzie, e wielko osiga si prostymi rodkami.

Jacek Marczyski, Rzeczpospolita

13.06.2015, godz. 19.00 14.06.2015, godz. 19.00

rigoletto opera Giuseppe VerdiegoOpera w trzech aktach

Kierownictwo muzyczne Maciej FigasReyseria natalia BabiskaScenografia diana MarszaekKostiumy Martyna KanderChoreografia Jakub LewandowskiReyseria wiate Maciej IgielskiPrzygotowanie chru Henryk Wierzcho

Franciszek I syncy z miosnych przygd oraz jego synny bazen Trybulet uwiecznieni zostali na kartach dramatu Wiktora Hugo Krl si bawi. Verdi intereso-wa si sztuk Hugo, lecz cenzura obyczajowa przez kilka lat czynia niemoliwym uzyskanie imprimatur dla libretta opery, zarzucajc mu niemoralno tematu. Ostatecznie Verdi i Piave dokonali zmian: dwr francu-ski sta si ksistwem Mantui, zmienione zostay imio-na bohaterw. Tytuem opery jest imi noszone przez pokracznego ksicego bazna: woskie sowo rigolo znaczy zabawny, dziwny, ciekawy.

Od reyser Natalii Babiskiej: Ale czy bazen jest wi-nien? Jako czowiek odrzucony i wymiewany, przykuty do dworu jak do wyroku, w naturalny sposb odgrywa si na otaczajcych go ludziach. A z kolei ksi, ktry

wydarzenia


bawi si i nie ma w ogle dostpu do rzdzenia pa-stwem czy nie jest ofiar dnej wadzy ksinej, ktra podsuwa mu zabawki, aby nie przeszkadza jej we de-cydowaniu o losach kraju?

Dwr Ksicia (chr) w I akcie roi si od dworzan, prze-pychajcych si, wyszarpujcych sobie fragment miej-sca dla zaistnienia, zwrcenia na siebie uwagi wadcy; serwilizm i ciasnota duchowa, kunktatorstwo, egoizm podszyty strachem i nieustanne zabiegi, aby nie utraci aski Ksicia, to los kadego cortigiano. Balet personifi-kuje trofea, ofiary ksicych podbojw.

Prawdziw wieoci i spokojem tchnie otwarta przestrze, w ktrej yje Gilda. Spowijajca tali dziew-czyny szarfa czy j, niby ppowina, z niebem, w kt-rym przebywa nieznana jej matka. W takiej scenerii Gilda piewa duet z Rigolettem (Figlia-Mio padre!), a na-stpnie z Ksiciem, ktry w jej mniemaniu jest ubogim studentem (E il sol dellanima).

Scen o niezapomnianej urodzie plastycznej i adunku dramatycznym jest w tym spektaklu wiele. Prawdziw groz wieje chr mski, imitujcy wraz z muzykami groz nadcigajcej burzy i wycia wichru.

Z mediw:W III akcie dochodzi do bezporedniej konfrontacji emo-

cji i napi. Kada z czterech osb prezentuje wasn mu-zyczn charakterystyk. Obsadzenie tego kwartetu jest za-daniem bardzo trudnym. Nie w kadym teatrze operowym jest to w ogle moliwe do zrealizowania. WBydgoszczy zsynchronizowanie tych czterech gosw wspaniale si udao, z olniewajcym wrcz efektem frazy koczcej.

Anita Nowak, www.teatrdlawas

19.06.2015, godz. 19.00 20.06.2015, godz. 19.00 21.06.2015, godz. 19.00 22.06.2015, godz. 19.00 zakoczenie sezonu

artystycznego 2014/2015

Ksiniczka czardasza operetka Emmericha Klmna

Kierownictwo muzyczne Piotr WajrakReyseria Wojciech adamczyk

Choreografia zofia rudnickaKostiumy Maria BalcerekScenografia Marcelina Pocztek-KunikowskaPrzygotowanie chru Henryk Wierzcho

Ostatnim spektaklem przed przerw urlopow zespo-w artystycznych bdzie ubiegoroczna premiera: zdobycie biletw na Ksiniczk czardasza w Operze Nova to wci wyczyn.

To arcydzieo operetki powstawao w przededniu Iwojny wiatowej. Libretto oddaje prawd o zmieniaj-cym si wiecie: przemianach w obyczajowoci, rozpa-dzie starych struktur spoecznych. W 1914 Klmn mg ju liczy na wspprac z najwybitniejszymi librecista-mi wiedeskimi. Leo Stein i Bla Jenbach przedstawili mu libretto osnute wok mioci syna arystokratycznej rodziny austriackiej zblionej do dworu cesarskiego do szansonistki z budapeszteskiego teatrzyku. Klmn pracowa nad muzyk ,gdy prac przerwa mu wybuch I wojny. Ostatecznie operetka miaa premier w 1915 na scenie Johann-Strauss Theater. Odtd datuje si jej pe-en sukcesw pochd przez najlepsze sceny muzyczne Europy.

Nasza realizacja sytuuje akcj sceniczn w Polsce midzywojennej: w Warszawie i Wilnie, w modnym lo-kalu, ktrego bywalcami s m.in. sanacyjni oficerowie, oraz w paacu kresowej arystokracji. Wizja reyserska zaproponowana Wojciecha Adamczyka spotkaa si zentuzjastycznym przyjciem przez widzw.

Z mediw:To teatr emocji, dziki ktrym publiczno najpierw

ociera zy ze wzruszenia, a pniej ze miechu. Genialnie wyreyserowana operetka z komediowymi gagami i jed-na z najlepszych produkcji Opery Nova w historii.

Joanna Lach, Gazeta Wyborcza w Bydgoszczy

Po zakoczeniu sezonu artystycznego odbywa si bd nagrania wideo do przygotowywanego wydania opery Rusaka na DVD.

28 sierpnia zaprosimy do teatru letniego Opery Nova nad Brd na kolejny koncert plenerowy.

inf. Ewa Chaat

Potpienie Fausta. Adam Woniak jako Mefisto i Darina Gapicz jako Magorzata. Fot. Andrzej Makowski

wydarzenia


teatr Polski Wkad sobot czerwca ogodzinie 14.00

(dzieci wwieku 3-5 lat zrodzicami) oraz o16.00 (dzieci wwieku 6-9 lat zrodzicami).

akcje. demokracjeAkcje: Demokracje to teatralne warsztaty dla dzieci

iich rodzicw/opiekunw, wtrakcie ktrych zmierzymy si z najwaniejszymi tematami wspczesnego ycia spoecznego, takimi jak: RWNO, INNO, EDUKA-CJA, PROTEST, WYBORY, MIASTO.

Zapraszamy do wsplnej zabawy, zadawania pyta ieksperymentw wok hase, ktre tylko pozornie wy-daj si niedziecice.

Kuratork projektu jest Dorota Ogrodzka.

12.06.2015, pitek, godz. 18.00archiwum (polskiej) nowoczesnoci. Gombrowicz/FerdydurkeSEMINARIUM

Spotkanie poprowadzi prof. Marian Bielecki z Uni-wersytetu Wrocawskiego, m.in. autor ksiki Widma nowoczesnoci. Ferdydurke Witolda Gombrowicza.

Polska nowoczesno. Co to takiego? Kiedy si za-cza? Jakie s jej odsony? Czy istnieje jedna nowo-czesno, czy wiele rnych jej koncepcji? Kto si boi modernizacji i dlaczego?

6.06.2015, sobota, godz. 19.00 PreMIera 7.06.2015, niedziela, godz. 19.00 9.06.2015, wtorek, godz. 20.30 11.06.2015, godz. 19.00

Maa Scena TPBJustyna Pobiedziska Interwencje. romvillereyseria: Elbieta Depta; scenografia: Agata Andrusyszyn; wystpuj: Beata Bandurska, Pawe L. gilewski, Martyna Peszko, Pawe Peterman, Je-rzy Poarowski, Jakub Ulewicz; wsppraca muzyczna: Cygaski Zesp Pieni i taca JAMARO SVEtO

Punktem wyjcia dla przedstawienia s wydarzenia, ktre miay miejsce w zeszym roku w Legnicy, gdy na meczu lokalnego klubu pikarskiego Mied kolpor-towano szaliki i smycze z napisem owcy Cyganw. Nieopodal stoiska staa policja, a nastpnego dnia w jednym z gimnazjw pojawili si uczniowie ubrani wsprezentowane na meczu szale.

Przedstawienie powstaje na podstawie kilku repor-tay zebranych wcaej Polsce przez reporterk Justyn Pobiedzisk i reyserk Elbiet Dept. Pobiedziska od 3 lat pracuje nad ksik opolskich Romach, ktra pod koniec 2015 r. ukae si nakadem Wydawnictwa Czarne, ponadto pisze dla romskiego kwartalnika Dia-log-Pheniben.

Historie zebrane przez twrczynie przedstawie-nia wydarzay si wszdzie: w szkole, na komendzie i w sklepie. Ich bohaterami s nie tylko Romowie, ale take aktorzy bydgoskiego teatru, ktrzy musz skon-frontowa si z odgrywanymi przez siebie postaciami ihistoriami, ktrych nie zauwaamy, jakby owo wsz-dzie znaczyo nigdzie.Spektakl w ramach programy rezydencyjnego Interwencje w TPB.

7.06.2015, niedziela, godz. 17.00 debata z udziaem dziaaczy romskich

Wszdzie/nigdzieDebata kontekstujca Romville, ktrej autork

i moderatork bdzie dr Joanna Talewicz-Kwiatkow-ska, redaktorka naczelna Dialog-Pheniben, romska aktywistka, wykadowczyni w Instytucie Studiw Mi-dzykulturowych UJ.

7.06.2015, niedziela, godz. 17.00, Dua Scena TPB wprowadzenie do spektaklu

7.06.2015, niedziela, godz. 18.00, Dua Scena TPB Midzynarodowe Forum Taca

don Kiewicz & Sancho Waniecwykonanie, choreografia: Magdalena Chowaniec, Agata Maszkiewicz

Kiewicz i Waniec spotykaj si na placu budowy. Wbetoniarce ich praca fizyczna ciera si zidealizmem iutopijnymi wizjami. Zmiecione ztaczki fantazje osta-tecznie kocz swj ywot pokryte warstw szale-stwa Wykorzystujc wizerunek polskiego robotnika/bdnego rycerza, spektakl prowokuje pytania na te-mat roli takich wartoci, jak praca, solidarno, brater-stwo wdzisiejszej kapitalistycznej demokracji.Spektakl w ramach projektu Midzynarodowe Forum Taca. Projekt re-alizowany we wsppracy z Instytutem Muzyki i Taca w ramach progra-mu Scena dla taca 2015.

8.06.2015, poniedziaek, godz. 19.00 9.06.2015, wtorek, godz. 18.00

Dua Scena TPB, czas trwania: 110 min z przerwMicha Baucki Klub kawalerwreyseria: ukasz gajdzis; scenografia: Mirek Kaczmarek; reyseria wiata: Robert osicki; akordeon: Kacper Chabrowski; opracowanie muzyczne: Maciej Szymborski; wystpuj: Karolina Adamczyk (Jadwiga Ochotnicka), Micha Czachor (Pan Motyliski), Pawe L.gilewski (Wadysaw topolnicki), Marian Jaskulski (Prezes Sobieniewski), Magdalena aska (Ma-rynia Mirska), Roland Nowak (Jan Piorunowicz), Jerzy Poarowski (Hieronim Wygodnicki), Magorzata trofimiuk (Eleonora Mirska), Magorzata Witkow-ska (Pelagia Dziurdziuliska), Marcin Zawodziski (Pan Niemiaowski)

Klub kawalerw, fot. Marcin Sauter

wydarzenia


TanI BILeT DLA CZ Y tEL

NIKW BIK-u

Ze czerwcowym numerem BiK-u

bilety na spektakl:

Bkitnie

wcenie

15 z!z a P r a S z

a M y W Te r M I n I e

:

23 czerwca, godz. 19.00

Jeden egzemplarz BiK-u uprawn

ia do zakupu maksymalnie

4 biletw wpromocyjnej cenie.

12.06.2015, pitek, godz. 19.00 13.06.2015, sobota godz. 19.00 14.06.2015, niedziela, godz. 18.00

Dua Scena TPB czas trwania: 140 min z przerw spektakl dla widzw od 18. roku ycia

Helena Mniszkwna / Wojciech Faruga / Pawe Sztarbowski Trdowata. Melodramatreyseria: Wojciech Faruga; dramaturgia: Pawe Sztarbowski; sce-nografia, kostiumy, wiata: Agata Skwarczyska; wideo: Wojciech Faruga; muzyka: Joanna Halszka Sokoowska; konsultant KENDo: Ja-nusz Stpowski; asystent reysera i scenografa: Damian Kwiatkowski; wystpuj: Karolina Adamczyk (Rita), Piotr Domalewski (Waldemar Mi-chorowski), Micha Jarmicki (Hrabia trestka), Magdalena aska (Melania Barska), Alicja Mozga (idalia Elzonowska), Roland Nowak (Hrabia Barski), Maciej Pesta (Lucio), Jerzy Poarowski (Maciej Michorowski), Piotr Stra-mowski (Przybysz), Magorzata trofimiuk (suca Alona), Magorzata Witkowska (Stefania Rudecka)

Widowiskowa inscenizacja najsynniejszego polskie-go melodramatu, wkostiumach zepoki izefektowny-mi motywami muzycznymi.

17.06.2015, roda, godz. 10.00 18.06.2015, czwartek, godz. 10.00 19.06.2015, pitek, godz. 10.00

Dua Scena TPB czas trwania: 1 h 30 min z przerw

Maria Kownacka Plastusiowy pamitnik

comiesicznych spotka bdziemy wsplnie ogldali rejestracje spektakli i projektw artystycznych, ktre wykraczaj poza ramy tradycyjnego repertuarowego modelu teatru, rozszerzaj pojcie taca iteatru, wpro-wadzaj nowy sposb mylenia o performatywnoci czy realizacji klasyki. Czy teatr repertuarowy jest na pewno jedynym moliwym modelem pracy? Jak dzia-aj kolektywy teatralne itaneczne iwjaki sposb ich praktyka wpywa na ksztat spektakli? Jak sprawi, by teatr ywo reagowa na rzeczywisto, jednoczenie tworzc wasne, oryginalne propozycje mylenia oniej?

Kuratorki projektu: Agnieszka Jakimiak iMarta Keil.

19.06.2015, pitek, godz. 19.00 PreMIera 20.06.2015, sobota, godz. 19.00 21.06.2015, niedziela, godz. 18.00 23.06.2015, wtorek, godz. 19.00 24.06.2015, roda, godz. 19.00 StUDENCKA RODA

Agata Maszkiewicz, Vincent Tirmarche Bkitniechoreografia: Agata Maszkiewicz, Magdalena Chowaniec; dramaturgia: Vincent tirmarche; wystpuj: Mirosaw guzowski, Marta Malikowska, Roland Nowak, Magorzata Witkowska, Piotr Wawer jr, Marcin Zawodziski

Bkitny ocean-rynek to przeciwiestwo czerwone-go oceanu-rynku, czerwonego od krwi, bo walcz na nim o ycie firmy-rekiny. Bkitny ocean to obszar, kt-ry wanie odkrylimy i na razie jestemy na nim sami. W tym obszarze nie mamy konkurencji, oferujemy produkt, ktrego wczeniej nie byo, jestemy pionie-rami cytat jest opisem wykadu na temat strategii bkitnego oceanu, jednej z najbardziej dynamicznie rozwijajcych si koncepcji zarzdzania opisanej przez W. Chan Kim i Rene Mauborgna. Koncepcja ta zakada, e kada firma moe wykreowa woln niezagospoda-rowan przestrze rynkow i sprawi, by konkurencja staa si nieistotna. Elementem kluczowym jest tu wy-pynicie na wody bkitnego oceanu i stworzenie no-wego rynku, zamiast walki o istniejce.

25.06.2015, czwartek godz. 19.00 26.06.2015, pitek, godz. 19.00 27.06.2015, sobota, godz. 19.00 28.06.2015, niedziela, godz. 18.00, Dua Scena TPB

Jolanta Janiczak detroit. Historia rkireyseria: Wiktor Rubin; dramaturgia: Jolanta Janiczak; scenogra-fia i kostiumy: Micha Korchowiec; muzyka: Aka grochulska, tomasz Wyszomirski; reyseria wiata: Katarzyna uszczyk; video, asystent scenografa: Hanna Macig; asystent reysera: Maciej Pesta; inspi-cjent: Hanna gruszczyska/Mateusz tok; wystpuj: Pawe L. gilewski, Mirosaw guzowski, Marian Jaskulski, Roland Nowak, Bartosz Ostrowski, Maciej Pesta, Jerzy Poarowski, Dawid Rafalski, Sonia Roszczuk, Jan So-bolewski, ukasz Stawarczyk, Dominik Stroka, Jakub Ulewicz, Magorzata trofimiuk, Marcin Zawodziski

Janiczak i Rubin opowiedz ponownie histori De-troit, miasta, ktre zbankrutowao.

inf. Paulina Wenderlich

Plastusiowy pamitnik, fot. Magda Hueckel

reyseria: Lena Frankiewicz; kostiumy i scenografia: Melania Muras; choreografia: iza Chlewiska; muzyka: Marek Napirkowski; anima-cje: Natalia Bucior; konsultant dziecicy: Mikoaj Frankiewicz; asy-stentka scenografa: Marta Sidrw; inspicjent: Mateusz Stebliski; wystpuj: Magdalena aska, Alicja Mozga/Magorzata trofimiuk, Artur Krajewski, Jakub Ulewicz; ze specjalnym udziaem Karoliny Adam-czyk jako Zosi (materia wideo)

Teatr zaprasza najmodszych widzw na kolorow, pen humoru imdroci bajk o tym, co wydarzyo si w pirniku.

13.06.2015, sobota, godz. 16.00, Grne Foyer TPB warsztaty

nowy kanon robotnik kultury scena bakaska

Projekt edukacyjny TPB przybliajcy rozmaite kie-runki rozwoju wspczesnego teatru i taca na wie-cie oraz prezentujcy ich kontekst. W ramach cyklu

wydarzenia


Filharmonia Pomorska 7.06.2015, niedziela, godz. 19.00

wito WojewdztwaKoncert pod patronatem Piotra Cabeckiego Marszaka Wojewdztwa Kujawsko-Pomorskiego

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiejadam Klocek, dyrygentzesp VOOSIBrahms Tace wgierskie Dvok Tace sowiaskie oraz autorskie utwory zespou VOOSI z najnowszej pyty Nomadism

Symfonicy, instrumentalici muzyki tradycyjnej (grale z Beskidu lskiego) i klasycznej pod przewodnictwem Adama Klocka przedstawi niebanalny i pod kadym wzgldem atrakcyjny projekt muzyczny. W programie witecznego koncertu zabrzmi wsplne wykonania orkiestry i Voosw w ulubionym powszechnie repertu-arze, czyli Brahmsowskie ogniste Tace wgierskie oraz Dvoka Tace sowiaskie przebogate w pikne me-lodie i rytmy. Melomani bd mieli take jedyn okazj usysze na ywo utwory z najnowszej pyty.

Zesp Voosi wyznacza zupenie now jako na europejskiej scenie muzycznej. Pojawi si na Festiwalu Nowa Tradycja 2010 i zdoby tam wszystkie nagrody re-gulaminowe i pozaregulaminowe. W 2011 potwierdzi swj sukces, otrzymujc Grand Prix dla najlepszego utworu world music w Europie w konkursie organizo-wanym przez Europejsk Uni Nadawcw EBU. W 2012 pierwsza pyta zespou znalaza si w specjalnej selek-cji TOP 20 World Charts Europe. Muzyka Karpat w ich kreacji jest ywa, aktualna, ale nie zrywa poczenia z tradycj. Voosi graj muzyk, ktra jednoczy wiele stylw od kameralistyki i muzyki wspczesnej, przez improwizacj, jazz, po muzyk ludow.

Wicej informacji: www.volosi-band.com

10.06.2015, roda, godz. 19.00330. rocznica urodzin Johanna Sebastiana Bacha

Orkiestra Kameralna Capella BydgostiensisJos Maria Florncio, dyrygentandre

BIK 6/2015

Documents

BIK 2/2015

BIK 3/2012

BIK-DBSusers.fit.cvut.cz/~halaska/BIK-DBS/prednaska/BIK-DBS_...

Miš i bik

BIK 10/2014

BiK-Drewno · BiK-Drewno 7 1. BiK-Drewno – informacje...

BIK KEILMUAN MAHASISWA

BIK 01/2012

BIK 1/2015

User Manual - Holybro · 6 (bik) PM port Pin 1 (red) 2...

BIK BOEKJE KAMER VAN KOOPHANDEL - zeerovery.nl Kamers van...

BIK kwiecień 2011