Top Banner
grudzień 2013 100/100 Lutosławski Hanna Strychalska o 51. Bydgoskim Festiwalu Muzycznym, a Tomasz Kaźmierski o 9. Mózg Festivalu Felietony: Pruss, Siwiec, Andrzejewski „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego premiera w TPB 90 lat Muzeum Okręgowego nr 12 (445) ROK XXXIX ISSN 1232-4450 INDEX 38139x egzemplarz bezpłatny
68

BIK 12/2013

Mar 15, 2016

Download

Documents

Bydgoski Informator Kulturalny - miesięcznik informujący o wydarzeniach kulturalnych w Bydgoszczy
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: BIK 12/2013

grud

zień

201

3

gru

dz

ień

20

13

100/100 Lutosławski

Hanna Strychalska o 51. Bydgoskim Festiwalu Muzycznym, a Tomasz Kaźmierski o 9. Mózg Festivalu

Felietony: Pruss, Siwiec, Andrzejewski„Wesele”

Stanisława Wyspiańskiego

premiera w TPB

90 lat Muzeum Okręgowego

nr 1

2 (4

45) R

OK

XX

XIX

ISSN

123

2-44

50 IN

DEX

381

39x

egze

mp

larz

bez

pła

tny

Page 2: BIK 12/2013

Wielki Mecz Impro: Teatr Improv Ab Ovo

i Teatr Improwizowany wymyWammy – urodzinowy pokaz improwizacji teatralnej

7.12.2013, sobota, godz. 19.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety 10 zł

Page 3: BIK 12/2013

na początek

Redak toR Nac zelNy

www.bik.bydgoszcz.plwww.issuu.com/bik_www.facebook.com/bik.bydgoszcz

BIK w interne cie:

Czas świąteczny ma wiele wymiarów: jest wymiar religijny (czyli czas przeżyć mistycznych), jest wymiar rodzinny czy też domowy (czyli czas spokoju, miłości, ciepła i wspólno-ty), jest też czas odpoczynku po przedświątecznej gorącz-ce, jest wymiar – powiedzmy – czasowy (oto domyka się rok i domykają się sprawy tego roku). Wiele wymiarów,

a  najlepsze, że mogą się one uzupełniać i przenikać. Ja wspominam – z dzieciństwa i młodości to wspomnienie – jak czas bożonarodzeniowy był czasem magicznym w in-nym jeszcze wymiarze: nadrabiania zaległości w sferze kulturalnych przyjemności (oczywiście, dzięki matczynej zapobiegliwości, wyłączony byłem z prac i przygotowań, a przynajmniej: nie tyle wyłączony, co nieobciążony nadmiernie obowiązkami). To, rzecz jasna, było magiczne myślenie, bo o lenistwie raczej można tu mówić, a nie o ja-kichś istotnych nadrobieniach, ale jednak pamiętam najlepiej swoje nadzieje i tęsknoty: poświęcić się czytaniu, słuchaniu, oglądaniu (tym bardziej, że i prezenty do czytania i słuchania, i oglądania piętrzyły się wszędzie).

Wypada mi więc wszystkim życzyć tych samych złudzeń (że nadrobicie Państwo za-ległości w kulturalnych przyjemnościach) i wszystkiego, co one za sobą niosą: czasu, spokoju, domowego ciepła – są to bowiem warunki konieczne, aby jakąkolwiek pró-bę nadrabiania zaległości podjąć. I życzę prezentów, dzięki którym można by te zale-głości nadrabiać – niech się okazale piętrzą wokół Was zajętych nadrabianiem. I życzę też, żeby te nadzieje okazały się płonne, żebyście Państwo niczego nie nadrobili, żeby i w przyszłym roku było co nadrabiać. Ba, żeby zawsze było co nadrabiać! By tego pra-gnienia nie dało się nigdy zaspokoić!

Page 4: BIK 12/2013

2 | | grudzień 2013

wydawca: Miejskie Centrum Kulturydyrektorka: Marzena Matowska

85-056 Bydgoszcz, ul. Marcinkowskiego 12e-mail: [email protected]

www.mck-bydgoszcz.pl

redaktor naczelny: Michał Tabaczyń[email protected]

redakcja: Szymon Andrzejewski, Kuba Ignasiak

współpraca: Maciej Federowicz,Adam Gajewski, Monika Grabarek,

Marcin Szymczak skład, opracowanie graficzne: Bogdan Prus

projekt winiety: ZbyZiel,

redakcja:tel. 523 255 553

[email protected] ul. Marcinkowskiego 12

druk i oprawa: Polraster

BIK w sieciwww.bik.bydgoszcz.pl

www.facebook.com/bik.bydgoszczwww.issuu.com/bik_

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówio-nych i zastrzega sobie prawo do dokonywania

skrótów oraz zmiany tytułów. Nie ponosi odpo-wiedzialności za treść programów placówek

kulturalnych oraz materiałów informacyjnych i graficznych. Reklamodawcy ponoszą pełną odpowiedzialność za skutki prawne wynikłe z opublikowania dostarczonych przez siebie

materiałów. Opinie prezentowane przez autorów nie zawsze są zgodne ze stanowiskiem

redakcji i wydawcy.

BIK 12/2013 (445)Objętość dotowana: 50 stron.

Rok XXXIX, nakład 2000 egz.dystrybucja: częściowo bezpłatny

Na początek, Michał Tabaczyński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1Tomasz Kaźmierski, Spoza układu (11): 9 Mózg Festival, Bydgoszcz, 7-9.11.2013 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3Się nam wydaje. W Bydgoszczy (12), Michał Tabaczyński. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4Z jednego źródła, Hanna Strychalska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6Zobaczyć coś naprawdę, Monika Grabarek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14Szymon Andrzejewski, Przez rude okulary (12): Przybieżeli… i to nie jest moja wina… . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16Bartłomiej Siwiec, Zugzwang (11): Kwadrans na cmentarzu . . . . . . . . . . . . . . . . . 17Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego od jubileuszu do jubileuszu, Jolanta Baziak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18Stwierdziłam, że muszę spróbować, z Michaliną Olszańską rozmawia Ewa Piątek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20Derwid – skrywane oblicze Witolda Lutosławskiego. Kontekst, Mariusz Klimek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21Zasłużeni pracownicy: Małgorzata Winter, opracowała Inga Kopciewicz . . . . 22Zdzisław Pruss, Bydgoski insynuator kulturalny (116) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

Adresy bydgoskich instytucji kultury . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

W y d a r z e n I a

Opera Nova w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26Zespół Pieśni i Tańca Ziemia Bydgoska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30Teatr Polski w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32Wojewódzki Ośrodek Kultury i Sztuki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34Galeria Miejska bwa, Galeria Brda, Galeria Kantorek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38Biblioteka Główna UKW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39Klub ARKA BSM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39Akademia Muzyczna w Bydgoszczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40Klub Historyczny im. gen. Stefana Roweckiego „Grota” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41Młodzieżowy Dom Kultury Nr 4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41Akademicka Przestrzeń Kulturalna WSG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42Dom Kultury MODRACZEK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43Makroconcert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44Kochamy Cię Święty Mikołaju z Majką Jeżowską . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45Dom Kultury ORION BSM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45Pałac Młodzieży . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46Młodzieżowy Dom Kultury Nr 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47Młodzieżowy Dom Kultury Nr 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49Impresariat artystyczny „itd.” (Kabaret Hrabi) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49Klub „Odnowa” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50Galeria Autorska i Pracownia Plastyczna ArtGallery . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50Galeria Sztuki Wozownia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52Galeria Wspólna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53Lustra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54Miejskie Centrum Kultury . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62

spis treśc i

Na okładce obraz Józefa Chełmowskiego z wystawy w Galerii Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej WOKiS, Stary Rynek 18 w Bydgoszczy. Fot. Katarzyna Wolska.

Page 5: BIK 12/2013

grudzień 2013 | | 3

kaźmierski

s p o z a u k ł a d u ( 1 1 )

9 Mózg Festival, Bydgoszcz, 7-9.11.2013dzień pierwszy.

Impreza jak zwykle miała wielowymiarowy charak-ter. Muzyka – wiadomo – jest najważniejsza, ale oprócz niej były instalacje i performance. Wszystko rozpo-częło się w Domu Mody Drukarnia, w pustym salonie sprzedaży. Tam Zenial i Derubare zaprezentowali coś na kształt wizualno-dźwiękowej instalacji. Muzycznie kręciło się to wokół abstrakcyjnej elektroniki o nieco industrialnym brzmieniu. Po „nieoficjalnym otwarciu”, można było przenieść się na „oficjalne otwarcie” do Miejskiego Centrum Kultury do świetnie brzmiącej sali o dużym szumie własnym. Właściwości sali rewelacyj-nie sprawdzają się przy koncertach głośnych, a trochę przeszkadzają, gdy artysta stara się operować ciszą. Na początek Kwartludium. Muzyka współczesna, naj-nowsza, także improwizowana, świetnie „współgrają-ca” z wizualizacjami Macieja Walczaka. Kameralnie na scenie zrobiło się podczas występu Aleksandry Lelek (wiolonczela) i Macieja Zimka (akordeon). Mnie urzekły kompozycje Sofii Gubajduliny i Davida Cope’a. Finał pierwszego wieczoru to dość dziwna propozycja Se-ana Noonana: A Gambler’s Hand String Quartet. Seana pamiętam z gorących koncertów The Hub w klubie Mózg – były świetne, jego gra na perkusji na festiwalu również. Była narracja werbalna i perkusyjna. Kwartet smyczkowy robił co mógł i świetnie to brzmiało w ci-chych partiach, jednak przy dynamicznych fragmen-tach ostre bębny i smyczki jakoś mi nie smakowały, jednak po koncercie rozmawiałem z kilkoma osobami, którym występ się bardzo podobał.

dzień drugi.Dzień z gwiazdą. Rozpoczęło od świetnego improwi-

zowanego koncertu Rafała Gorzyckiego i Kamila Patera. Zaznaczam, że improwizowanego, bo można było od-nieść wrażenie, że wszystko dokładnie zaplanowano. Panowie świetnie się rozumieją i pewnie dlatego im-prowizują komponując. Brawo! Następnie scenę zaczęli „wietrzyć” koledzy z grupy Ich Bin Nintendo. Noise. Im-prowizacja. Emocje. Dla niektórych za duże. Wychodzili z sali. Woleli poczekać na gwiazdę w Szpulce, czyli przy barze. Norwegowie to jeszcze młodzi ludzie, ciekawe, dokąd zaprowadzi ich takie spojrzenie na muzykę. Przerwa przed koncertem gwiazdy. Ktoś dostrzega for-tepian na scenie. „To nie ma organów?” – ktoś pyta. „Nie ma” – ktoś odpowiada. „Od dwóch albumów” – precy-zuje. Panie i  Panowie. Na scenie: Medeski, Martin and Wood. Pierwszy utwór świetny, otwarty, abstrakcyjny. Kolejny, też niezły. Jednak z czasem zaczyna wiać nudą. Jest prawie klasycznie, przewidywanie. Może to znów zestawienie zbyt dużych oczekiwań z rzeczywistością?

A może jednak pamięć o albumach sprzed 15 lat, bez śledzenia tego co grupa nagrywała ostatnio? Po kon-cercie wielkie brawa. To dobrze, że się podobało. To dowód na to, że Mózg Festival jest dla ludzi o bardzo różnych gustach.

dzień trzeci.Ostatni festiwalowy dzień rozpoczął się koncertem

fortepianowo-elektronicznym. Posłuchać można było kompozycji Kazimierza Serockiego, Michała Dobrzyń-skiego i Matthew Whittalla. Na fortepianie grał Adam Kośmieja, a elektroniką zajął się Dariusz Kubicki. Kolejny występ to ciekawa propozycja norweskiego tria Antler. Jeśli istnieje eksperymentalny pop (oksymoron?), to brzmi właśnie tak jak gra Antler. Głębokie elektronicz-ne tła, niebanalna gra na perkusji i nieco chimeryczna

wokalistka – to świetne połączenie. Gdy na scenie po-jawił się Svartvit, muzyk-performer z Holandii, napięcie znacznie wzrosło. Svartvit generował industrialny ha-łas, mieszany z wrzaskiem, a jego elektryczna piła-in-strument zmierzyć się musiała z kawałkiem muru. To był mocny komunikat, krzyk zagubionej i zdezorientowa-nej jednostki w postindustrialnym… bla bla bla. Kon-certem finałowym był występ osobowości. Obok siebie na scenie stanęli Jerzy Mazzoll (klarnety), Sławomir Ja-nicki (kontrabas) Jon Dobie (gitara) z Wielkiej Brytanii, Atilla Dora (saksofony) z Węgier i Shoji Hano (perkusja) z Japonii. Kompulsywna gra na bębnach, gitarowe tła, dialogujące klarnety i saksofony, porządkujący, a zara-zem dygresyjny bas – to kwintesencja tego co organiza-torzy uważają, za najszczerszy muzyczny wyraz. Mocny, masywny start, niuanse, drobiazgi, krótkie wycieczki i powroty, nagłe napory bębnów i piękny „konający” fi-nał. Gdyby nie ten finał, nie wiedziałbym czy Atilla Dora dobrze czuł się na scenie. Choć koncert w podobnym składzie na festiwalu przed kilkoma laty trochę bardziej mnie wchłonął, to właśnie ten występ oraz propozycje Antlera i Svartvita zapamiętam najdłużej. No i jeszcze gorący show Zion Train, ale to już zupełnie inna historia.

Tomasz Kaźmierski

A n t l e r, f o t . T. K a ż m i e r s k i

Page 6: BIK 12/2013

4 | | grudzień 2013

Kto, czyli bolesność lekturyTytuł jest bez znaku zapytania, nie „Kto?”, ale: Kto. Pomyślałby kto (no właśnie!), że to mało znaczące. Nic podobnego. W poezji nic nie jest mało znaczące, to jasne, a w poezji dobrej – już na pewno. A to jest do-bra poezja. To jest poezja poważ-na i ważna, ale też odważna (co tu oznacza, że nie boi się stylistycznej brawury, która tę powagę i ważność przełamuje, by wydostać się na te-ren niepowagi, żartu – gorzkiego, ale jednak żartu, jakiejś takiej nie-powagi, ale niepowagi mało beztro-skiej, niepowagi ciemnej i ciężkiej).

Ten tytuł jest znaczący. Co kon-kretnie ów brak jednego znaku interpunkcyjnego oznacza? Jakim sygnałem interpretacyjnym jest to opuszczenie? Trudno stwierdzać jednoznacznie, pomysłów jawi się kilka. Po pierwsze więc, jest znakiem elipsy. Nie wiadomo, co tu opusz-czono: czy istotnie było tu jakieś pytanie, którego nie wymówiono? czy może jest jakieś zdanie: „kto …, ten …”, które przez gardło (ściśnię-te?) przejść nie chciało: kto żyje, ten cierpi; kto kocha, ten śpiewa. Naj-istotniejszy jest jednak sam znak: elipsa, opuszczenie, brak. Po drugie, może być znakiem przerwania: „ś” na końcu wyrazu ktoś (no właśnie!) tu uciął, zgubił, poniechał. Nie jest istotne, że jakoś te zagadki rozwią-zują dwa wiersze tytułowe (Kto [I] i  Kto [II]), ich lektura mnoży więcej i to zupełnie innych zagadek, więc trudno im ufać.

Jak w poprzedniej książce Mar-ka Kazimierza Siwca, tak i tu mamy wiersze starsze zestawione z nowy-mi, co nie dziwi w przypadku kogoś, kto miał przerwę (nie twórczą, jak się trzeba domyślać, ale wydawni-czą) trwająca ponad dekadę (tyle

bowiem lat dzieliło wydanie tomu Kostka i ostatniego tomu Żyłka). Mamy też autocytaty i nawiązania – poezja Siwca zatacza koła, dialo-guje z sobą z przeszłości, komentuje motywy, które już wcześniej wyko-rzystywała. Ten ruch odzyskiwania (a takie jest filozoficzny sens po-wtórzenia, Siwiec-filozof o tym do-brze wie: odzyskać to, co się straciło w akcie powtórzenia to Kierkegaar-dowski trop i ten trop interpretacyj-ny jest tu istotny) równoważy utra-tę (której pierwszym i najbardziej oczywistym sygnałem jest tytuł, ale i później, w trakcie lektury całego tomu, sygnałów tych nie brakuje).

czy to zarówno tematyki tych wier-szy, jak i ich stylistyki. Teraz chyba dopiero najpełniej widać, że Marek Kazimierz Siwiec jest uczniem Alek-sandra Wata – widać, że odrobił tę trudną i niewdzięczną lekcję dosko-nale (że odrabiał tę lekcję od dawna, wiadomo po innych niż poetyckie jego pracach, ale teraz znać, że lek-tury odcisnęły piętno na jego wła-snym języku). Trudność jej polega na dorównaniu tej skomplikowanej poetyce, która zestawia wzniosłe z niskim, klasycystyczne z awangar-dowym, wysublimowane z prostym, naiwne z przerażającą realnością, a nade wszystko nie boi się styli-stycznego ryzyka. Niewdzięczność natomiast jest związana z lekturo-wą trudnością i – co za tym idzie – niezrozumieniem, niedocenieniem, skazaniem na lekturę niszową.

Najważniejszy jest dla mnie – żadne to odkrycie, skoro poeta nie chowa tego wiersza, przeciwnie – umieszcza go w samym sercu swo-jej książki (zarówno gdy idzie o geo-grafię tomu, jak i o hierarchię jego problematyki) – poemat Eurydyka i Orfeusz. Znacząca ta kolejność po-staci, w kontrze do najsławniejszych wierszy z tym motywem, choćby do Miłosza i Rilkego. Od samego początku obciążony jest więc ten wiersz znaczeniem, od samego ty-tułu już przykuwający uwagę.

Trudno jest o tym poemacie pi-sać. Nie dlatego, że nie można go interpretować – jest to temat lite-raturoznawczo atrakcyjny. Można znaleźć doskonałe konteksty – Ma-rek Kazimierz Siwiec musi zapewne znać błyskotliwą interpretację mitu orfejskiego dokonaną przez Blan-chota (a nawet jak nie zna, to dzieli z nim rozumienie mitu i motywy). Jasne jest więc, że Eurydyka i Orfe-usz opowiadają o dwóch światach (świecie nocy i świecie dnia) i dwóch rządzących w nich systemach praw

Się nam wydaje. W Bydgoszczy (12)

Michał Tabaczyński

I oto właśnie kolejny klucz do lek-tury tego tomu i jednocześnie wy-jaśnienie jego czytelniczej atrakcyj-ności: dialektyczne zwarcie utraty i odzyskania sprawia, że ta poezja na przestrzeni całego tomu pulsuje, nie zamiera w bezruchu, nawet, gdy po-winna zamrzeć (choćby: z bólu). Nie zamiera, bo pozostaje w ciągłym ru-chu między utratą a odzyskaniem, między elipsą a redundancją. Doty-

4 | | grudzień 2013

Page 7: BIK 12/2013

grudzień 2013 | | 5

(jak w części pierwszej: „w jednym ciele / dwie rozcięte połowy”), że opisuje wydziedziczenie z realności (jak w części czwartej jej cień „idzie dalej przez niego”), że wreszcie spojrzenie Orfeusza napotyka tyl-ko na pustkę po Eurydyce (w części drugiej pokazuje się ten szczególny krajobraz po istnieniu, po Eurydyce: „Oczy całkiem dobrze / radzą sobie / – widzieć pustkę”). Da się więc i po-emat ten czytać i o nim pisać. Jest to jednak – i na tym polega trudność – zajęcie niewygodne i uwierające, jak każde pisanie i czytanie o cier-pieniu. Jest też najbardziej ludzkie. Jest to ludzkie, by pomimo niewy-gody do takiej lektury się… zmobi-lizować? przymusić?

Balaton, czyli siła sentymentuKto nie był, ten nie wie. Ja byłem. Właściwie – bywałem nieraz (ką-pałem się rzadziej, na łyżwach jeź-dziłem częściej). A tym bardziej by-wałem, że dziadków miałem na ul. Bartosza Głowackiego, a do szkoły chodziłem na Cichą. Tak jest, wów-czas była to podstawówka o nu-merze 50 i wdzięcznym niezwykle imieniu – pamięć troszkę zawodzi: albo XX-lecia, albo XXX-lecia Polski Ludowej, ale raczej XX-lecia; odszu-kałbym tarczę, wiedziałbym, świa-dectwa bym wygrzebał – to samo, ale gdzie te materialne pamiątki mogą dziś tkwić, nikt nie wie. Mate-ria tamtych lat ginie i ginie bezpow-rotnie nasza pamięć. Co pozostaje, to sentyment.

O tym sentymencie traktuje al-bum Balaton. Zresztą, album (no, niewielki album, albumik, ale spe-cjalnie nie chcę tak o nim pisać, by go nie deprecjonować – zdrobnie-nie w żadnym razie nie powinno mieć w tym przypadku takiego celu, mogłoby natomiast podkreślić jego swojskość, swoistą lekkość, swobo-dę prezentacji) wykorzystuje sen-tyment do o wiele bardziej wznio-słych celów. Powiedzieć można: sentyment jest tu mechanizmem spraw o wiele poważniejszych.

Po pierwsze więc: wołanie o od-nowienie wspólnoty. Balaton jest

dla autorów tego projektu (oprócz części wydawniczej, której efektem jest album, miał on swoją część warsztatową i – inaczej tego nazwać nie można chyba – animacyjną) miejscem magicznym. Magia, która tam się zdarzała jest jednak przy-ziemna. Ta magia nazywa się wspól-nota. Oczywiście trzeba zrozumieć historyczny kontekst tej wspólnoty plażowiczów nad Balatonem (a jest to kontekst niezwykle skompliko-wany, przynajmniej w wymiarze po-litycznym i ekonomicznym). Rozu-miem ten sentyment, tym bardziej go rozumiem, że przecież w pewnej części podzielam, jednak nie można zapominać, że plaże nad Balatonem nie zostały zlikwidowane żadnym administracyjnym nakazem, że nikt nie zabronił ludziom tam plażować. Bo jest los Balatonu wskaźnikiem stanu tej wspólnoty, widomym zna-kiem przemian, jakie wspólnotę do-tknęły, jest wreszcie dość wymowna daną do socjologicznej refleksji. Ba-laton trwa, tak jak trwał – ludzie się zmienili.

Po drugie natomiast: pochwała sąsiedzkości. Tak jak zmieniło się nasze funkcjonowanie w przestrze-ni publicznej, tak też zmieniły się formy i warunki współżycia społecz-nego – co szczególnie dobrze wi-dać po zmianie relacji sąsiedzkich. Ogrodzone bloki i strzeżone osiedla mają swój ponury odpowiednik we  wnętrzach klatek schodowych: podwójne, solidnie ryglowane i wy-ciszone drzwi. To uzupełnia dane do diagnozy sytuacji, o której mówią losy Balatonu.

Każdy z tych problemów porusza inna część książki. Pierwsza, Bala-ton, składa się z mini-eseju Agniesz-ki Ługowskiej (dotyczącego zmian społecznych na podstawie wyko-rzystania przestrzeni publicznej oraz ratunkowi w ratowaniu wspól-noty, jaki zapewnia sztuka), wypo-wiedzi mieszkańców „mrówkowca” nad Balatonem (które zebrała Ju-styna Król) i fenomenalnych zdjęć Balatonu autorstwa Jerzego Riegla (aż strach pomyśleć, co też jeszcze ma on w swoich archiwach!). Druga, Duży pokój, zawiera zdjęcia dużych pokojów (dokładniej: meblościanek, które w tych pokojach się znajdują)

autorstwa Wojciecha Woźniaka. Przewrotna to próba pokazania, że zamknięcie się w swoim domu (od kiedy to „zamknięcie” jest dodatnio waloryzowana cechą?! i jak do tego doszło?!) nie jest znakiem osobiste-go bezpieczeństwa, ale przeciwnie sygnałem społecznego rozkładu, który nasze osobiste bezpieczeń-stwo stale pomniejsza. Przewrotna, bo to, co istotne, dzieje się poza fotografią, dokładnie: dzieje się przed zrobieniem zdjęcia: człowiek wchodzi do czyjegoś domu. Wcho-dzi gość, mimo że przecież obcy. To wejście jest poprzedzone zdo-byciem zaufania, o które przecież w relacjach międzyludzkich chodzi. I my, oglądając te fotografie, jeste-śmy dopuszczani do tego zdarzenia i na nas spływa część tego zaufania.

Ale to tylko początek. Sztuka może pomóc, ale oczywiście nie wykona tego zadania za nas. Jeśli istotnie zależy nam na odbudowa-niu wspólnoty, jeden ze sposobów działania pokazuje część trzecia książki – niewielka, niepozorna do-kumentacja z edukacyjno-anima-cyjnej części projektu, Warsztaty. Niepozorność nie ma jednak żad-nego związku z nieistotnością. Bu-dowanie wspólnoty zaczynało się kiedyś od gry w kapsle i noże. Czy jest szansa na odnowienie wspól-noty na tych samych podstawach? Czy świat zmienił się w sposób nie-odwracalny? Książka te pytania sta-wia odważnie. Państwo niech sobie łaskawie odpowiedzą.

Marek Kazimierz Siwiec, Kto, epigram, Bydgoszcz 2013.

Balaton, Farbiarnia, Bydgoszcz 2013.

grudzień 2013 | | 5

k s i ą ż k i

Page 8: BIK 12/2013

6 | | grudzień 2013

Hanna Strychalska

Z jednego źródłaTegoroczny, 51. Bydgoski Festiwal Muzyczny, zorga-nizowany przez Filharmonię Pomorską im. Ignacego Jana Paderewskiego, przebiegał pod hasłem „Klasyka i jazz”. Od 13 września do 4 października odbyło się 18 koncertów, które miały miejsce w Filharmonii byd-goskiej, a także w Dworze Artusa i Sali Mieszczańskiej Ratusza Staromiejskiego w Toruniu oraz kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Chełmnie. I tym razem słuchacze nie zawiedli – sale były wypeł-nione i nawet koncerty kameralne w Filharmonii, z po-wodu wielu chętnych, przenoszone były z foyer do sali widowiskowej. Była to prawdziwie jubileuszowa edycja Festiwalu. W 2013 roku przypada 100. rocznica urodzin Witolda Lutosławskiego, 80. urodzin Krzysztofa Pendereckiego i, zmarłego w 2010 – Henryka Mikołaja Góreckiego. W tym roku również Filharmonia Pomor-ska obchodzi 60-lecie swego powstania. Myśl prze-wodnia Festiwalu, „Klasyka i jazz”, stała się okazją do zaprezentowania utworów Verdiego, Dvořáka, Ravela, Rachmaninowa, Strawińskiego i Bacha oraz Pende-reckiego, Góreckiego i Lutosławskiego, a także przed-stawienia pieśni synagogi żydowskiej (Chór Synagogi pod Białym Bocianem z Wrocławia), polskiego chorału XVIII-wiecznego (Chorał Sarmacki) i negro spirituals (Schola Cantorum Gedanensis). Usłyszeliśmy utwory, oparte na motywach kompozycji organicznie łączą-cych w sobie muzykę symfoniczną i jazz. Znane mo-tywy z West Side Story Leonarda Bernsteina zabrzmiały w muzycznej fantazji, opracowanej na dwa fortepiany i dwa instrumenty perkusyjne, Kima Helwega. Rów-nocześnie synonimy stylowego jazzu, czyli standardy Duke’a Ellingtona i Charlesa Mingusa, zaistniały w świa-towym prawykonaniu suity na flet, perkusję, kontrabas i orkiestrę kameralną, w nowatorskiej aranżacji Pavela Klimashevskiego. Wybitni pianiści jazzowi interpreto-wali współczesnych klasyków muzyki poważnej: Adam Makowicz – Witolda Lutosławskiego, Andrzej Jagodziń-ski – Henryka Mikołaja Góreckiego. Zespoły symfonicz-ne towarzyszyły grupom i solistom jazzowym: Polska Filharmonia Kameralna Sopot, pod dyrekcją Wojcie-cha Rajskiego, współpracowała z Andrzej Jagodziński Trio i saksofonistą, Wojciechem Staroniewiczem. Byli wirtuozi skrzypiec: Krzysztof Jakowicz zagrał Dvořáka i Lutosławskiego, a Nigel Kennedy połączył fugę Jana Sebastiana Bacha z jazzowymi utworami Fatsa Wallera. Znalazło się miejsce na inspirowane przeszłością „Kino Zremiksowane”, czyli jazzową ilustrację muzyczną, rów-noważną z obrazem filmowym, oraz na rockową wer-sję muzyki klezmerskiej, z obszaru Wschodniej Polski, w wykonaniu „Klezmafour”.

Jak pokazać, poprzez muzykę, narastanie emocji w utworze, który zaczyna się od nagłego, przejmu-jącego krzyku? Bydgoski Festiwal zainaugurowano,

prezentując „jedno z najważniejszych dzieł polskiej mu-zyki XX wieku” – Pasję według Świętego Łukasza (1965) Krzysztofa Pendereckiego. Utwór skomponowany na głosy solowe, chór i orkiestrę, przedstawiono na byd-goskiej scenie ponownie, po 30 latach, w międzyna-rodowej obsadzie: Christiane Libor (sopran, Niemcy), Jarosław Bręk (bas-baryton), Stephan Klemm (bas, Niemcy) i daniel Olbrychski (recytacja). Wystąpił Chór Filharmonii narodowej w Warszawie, przygotowany przez Henryka Wojnarowskiego, i Warszawski Chór Chłopięcy, kierowany przez Krzysztofa Kusiela-Mo-roza, oraz Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Po-morskiej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Byd-goszczy, pod dyrekcją antoniego Wita. Pasja jest utworem dynamicznym, z pełną dramatyzmu, poszar-paną narracją. Nie harmonia jest tu najważniejsza, ani płynność muzycznej opowieści, ale wywołanie emocji, doprowadzenie słuchacza do wstrząsu. To nowa kate-goria piękna, powstała w kręgu awangardy. Muzyka, zainspirowana Ewangelią Świętego Łukasza i psalma-mi, rozwija się wokół uniwersalnego tematu samot-ności, cierpienia i śmierci człowieka. Tematu tak waż-nego w połowie XX wieku, gdy bardzo żywe były rany wynikłe z II wojny światowej, a sztuka, podobnie jak ludzka pamięć, naznaczona została piętnem minionych i trwających totalitaryzmów. Umieranie Jezusa, opisane w Pasji Krzysztofa Pendereckiego, dzieje się w obecno-ści Marii i Jana, a także – niewiadomej ilości świadków, w różny sposób zaangażowanych w to zdarzenie. To po-wolne, bolesne osuwanie się w śmierć, na którą patrzy całe Niebo. Cierpieniu temu towarzyszą i  komentują je zhierarchizowane anielskie chóry. Są one, jak chór antyczny – który wiele wie, ale na nic nie ma wpływu. I tak ma być. Pasja przypomina abstrakcyjny obraz, któ-ry oddziałuje na odbiorcę poszczególnymi formami, barwami i fakturami. Strzępy zdarzeń, uczucia, gesty oraz słowa, przetworzone zostają na punktowo sku-mulowaną materię muzyczną. Z niej uformowane są uproszczone sylwetki postaci, które nagle, wychodząc z cienia, wypowiadają ekspresyjne monologi, aby po chwili znowu zastygnąć poza smugą światła. Z tej fak-turalnej materii w mgnieniu powstaje monumentalna, cierpiąca twarz Chrystusa. Na tym obrazie, pozornie, jest pusta przestrzeń i wiele osobnych, prostych form. Wrażenie nowoczesnego wyodrębnienia tworzą pau-zy. Często i wyraźnie rozdzielają poszczególne wejścia chórów oraz głosów (a cappella) i partii instrumentów.

51. Bydgoski Festiwal Muzyczny

6 | | grudzień 2013

Page 9: BIK 12/2013

grudzień 2013 | | 7

Wybrzmiewają one dużymi fragmentami, zanim zaist-nieją w różnych muzycznych konfiguracjach. A wtedy składają się na czysty, jasny i wypełniający powietrze Sanctus (Warszawski Chór Chłopięcy), czy Stabat Mater, muzycznie nawiązujące do tradycji i budujące w słuchaczu wyobrażenie, że w lirycznej skardze Matki Bożej udział bierze współcierpiąca z nią Natura. W Pasji bardzo ważną rolę spełnia narrator. Jest jednym z gło-sów o charakterystycznej barwie. Postacią istniejącą tak na zewnątrz, jak i wewnątrz zdarzeń, na co wskazu-je jego zaangażowanie. Uprzedza, komentuje, współ-tworzy aurę muzyczno-słownych sekwencji. Prowadzi słuchacza od spokojnej, dostojnej relacji, poprzez wzrost napięcia, do momentu apogeum bólu. Wtedy nagle jawi się diaboliczna maska Zła. I jeszcze dalej, kiedy w chwili spełnienia śmierci Chrystusa, jemu sa-memu – twórcy tej opowieści – brakuje wewnętrznej mocy, aby nadal snuć narrację. To kolejna kreacja da-niela Olbrychskiego.

Recital fortepianowy adama Makowicza stano-wił znakomity przykład harmonijnego współist-

nienia, na jednej scenie, muzyki poważnej i jazzu – za przyczyną jednego, wybitnego pianisty. Złożyła się na to klasyczna technika gry artysty, wyraźna linia melo-dyczna i pełne frazy muzyczne oraz jego szeroka zna-jomość repertuaru klasycznego i jazzowego. W jego interpretacjach utworów klasycznych i standardów jazzowych pobrzmiewała historia muzyki. Tu Mozart, a tam romantyzm, bo przecież improwizacja niejedno ma imię. Niezwykła była naturalność i żywość, z jaką artysta poruszał się w obu konwencjach, prowadząc

P a s j a w e d ł u g Św i ę t e g o Ł u k a s z a . F o t . P i o t r U l a t o w s k i

R e c i t a l A d a m a M a k o w i c z a . F o t . P i o t r U l a t o w s k i

słuchacza do wrażenia doskonałej jedności w utworze. Melodyjność, elegancja, lekkość i krystaliczny dźwięk uwiodły publiczność. Wyczucie stylu! Adam Makowicz zagrał utwory Duke’a Ellingtona, Cole Portera, Kurta Weilla (m. in. Surabaya Johnny) i George’a Gershwina

m u z y k a

Page 10: BIK 12/2013

8 | | grudzień 2013

m u z y k a(m. in. Summertime). Pojawiła się piosenka Witolda Lu-tosławskiego, Spóźniony słowik, a także jedno ze scherz i preludiów oraz pieśń Moja pieszczotka Fryderyka Chopina. Artysta grał jazz zabarwiony swingiem, który zresztą uważa za znak rozpoznawczy prawdziwej mu-zyki jazzowej. Jego interpretacje były bogate formalnie i oryginalne, a równocześnie czuło się w nich szacunek dla kompozytora oraz pragnienie zachowania charak-teru wykonywanego utworu. Stąd Chopin był nadal rozpoznawalny jako romantyk, Kurt Weill – wywiedzio-ny z niemieckiego ekspresjonizmu, a Duke Ellington – przypisany do amerykańskich beak-bandów z lat 30. i 40. Własne kompozycje Adama Makowicza zainspiro-wane były Manhattanem. Wyrażały przestrzeń i ruch. Nie ilustrowały jednak, moim zdaniem, współczesnego Manhattanu. Raczej ten, o którym śpiewa Ella Fitzge-rald w „Manhattan”, i na który patrzymy oczami Audrey Hepburn w „Śniadaniu u Tiffany’ego”.Po którym, nieco później, oprowadza nas Woody Allen w swoim „Man-hattanie”.

Zespół „Kwadrofonik”, który tworzą emilia Sitarz i Bartłomiej Wąsik (fortepian) oraz Magdalena

Kordylasińska-Pękala i Miłosz Pękala (perkusja), jest jedynym w Polsce i jednym z kilku na świecie kwar-tetów o tak oryginalnym składzie instrumentalnym: dwa fortepiany i dwie perkusje. Już po prezentacji Święta wiosny – obrazów z życia dawnej Rusi w 2 czę-ściach (1913) Igora Strawińskiego, w autorskiej wersji członków zespołu, jasnym stało się, że oto mamy do czynienia z  młodymi i znakomitymi muzykami, któ-rzy chcą propagować współczesną, ambitną muzykę, określaną jako klasyka XX wieku. Znany, symfoniczny utwór, opracowany na cztery instrumenty, zabrzmiał ciekawie, świeżo – po prostu niesamowicie! W nowej interpretacji zachował on cechy nowatorstwa, siłę i ma-lowniczość. Muzyka tworzyła sytuacje i nastroje. Był w niej dynamizm, wręcz pierwotna dzikość, spokojny

pejzaż i dziejące się, jakby we wnętrzu Ziemi, tajemne procesy wzrostu. Metafizyka. Następnie Wariacje na te-mat Paganiniego na dwa fortepiany (1941) Witolda Luto-sławskiego, podczas wojny grane popisowo i zarobko-wo przez niego i Andrzeja Panufnika. Teraz zabrzmiały w  aranżacji Marty Ptaszyńskiej, napisanej specjalnie dla Zespołu. A na koniec America Fantasy na motywach musicalu „West Side Story” na dwa fortepiany i dwóch perkusistów, urodzonego w 1956 roku – Kima Helwega. W trakcie tego koncertu wszystko było fonią. Dźwięki miały barwy, układały się w rytmy, zdawało się, że ude-rzały dysonansem, zadziwiały i zaskakiwały. Pobudzały wyobraźnię słuchacza. „Kwadrofonik” jest zespołem bardzo utalentowanych artystów, których sztuka już teraz naznaczona jest wieloma elementami gry wirtu-ozowskiej. Poza tym muzycy grając – eksperymentują. Towarzyszy temu skupienie, wręcz afirmacja. Ten stan udziela się również zgromadzonej publiczności. A na bis muzycy wykonali Zaczarowany ogród – piątą część nastrojowej suity Moja matka gęś Maurice’a Ravela.

Koncert, który odbył się pod tytułem „Kino zre-miksowane” ukazał zależność pomiędzy muzyką

jazzową a obrazem. Kompozycje Piotra Krakowskie-go, grającego na trąbce, zaprezentowano, jako szcze-gólny rodzaj ilustracji do kilku artystycznych filmów Jacka Kabzińskiego (wizualizacje). Zawierały one krótkie, plastycznie przetworzone kadry z dawnych filmów awangardowych, zrealizowanych w różnych technikach, oraz fragmenty dokumentów, fotografie i współczesne animacje: Ema – akt na schodach (1966) Gerharda Richtera; Wyjście robotników z fabryki (1895) Louisa i Augusta Lumière; tańcząca Isadora Duncan; Tango (1980) Zbigniewa Rybczyńskiego. Do zespołu, skupionego wokół pomysłu stworzenia kolażu muzyki i filmu, należą także: Ignacy Matuszewski (fortepian, instrumenty elektroniczne), Mateusz Frankiewicz (kontrabas) i Michał Pamuła (perkusja). Młodzi artyści

„ K i n o Z r e m i k s o w a n e ” i P i o t r K r a k o w s k i . F o t . P i o t r U l a t o w s k i

Page 11: BIK 12/2013

grudzień 2013 | | 9

grają współczesną muzykę jazzową, która wchłonęła doświadczenia bebopu. Jednocześnie, wydaje się, nie kryją oni sentymentu do polskiej muzyki jazzowej z lat 50. i 60., rozwijającej się wokół pierwszych edycji festi-wali jazzowych, grupy „Melomani”, a także twórczości Krzysztofa Komedy-Trzcińskiego. W eleganckich utwo-rach Piotra Krakowskiego prym wiedzie trąbka, która stwarza możliwość pełnej wypowiedzi dla pozostałych instrumentów. W „Kinie Zremiksowanym” najważniej-sza jest muzyka – w sensie dosłownym, a także jako wewnętrzna, pulsująca siła w obrazie. W filmowych ka-drach dostrzegamy i czujemy jej elementy: ruch, rytm, dźwięk, barwę i powracający wraz z muzyką – motyw filmowej narracji. Widzimy orkiestrę dętą i taniec. Mu-zyka to rytm życia. Ponadczasowy i uniwersalny, któ-remu poddaje się człowiek, stworzona przez niego „techniczna” cywilizacja i natura. Muzyka przenika wi-zerunek wielkiego, amerykańskiego miasta (luksusowe dzielnice willowe i bulwary z lat 20. i 30., metro, auto-strady i drapacze chmur, sztuczny świat reklam z lat 50.) i polskiej prowincji. Gromadzi wokół siebie szczęśliwą, żyjącą w tanecznym transie biedotę, a także zawiązaną na krótko, a pokazaną dowcipnie – wspólnotę plażowi-czów. Muzyka eksponuje zmysłowość w obrazie kobie-ty, na przestrzeni dziesięcioleci.

Wyjątkowe było zestawienie, dzień po dniu, koncertów muzyki religijnej, z których pierw-

szy można traktować jako kwintesencję tradycji chrześcijańskiej, a drugi – żydowskiej. Chorał sarmac-ki i pieśni synagogi żydowskiej wskazały łącznie na muzyczne bogactwo kultury europejskiej, w tym pol-skiej. Koncerty poprzedzone były mini wykładami, przybliżającymi charakter muzyki, jej twórców i wy-konawców. Miały więc wyraźny walor edukacyjny. Każdy z nich był przykładem znakomitych umiejęt-ności technicznych, wokalnych i instrumentalnych, głębokiej wiedzy historycznej, a także wyczucia stylu – a więc prawdziwego artyzmu.

„Chorał sarmacki”, czyli muzykę Grzegorza Gerwa-zego Gorczyckiego, jako wkład Rzeczypospolitej Oboj-ga Narodów w tradycję Europy Oświeconej, przedsta-wił zespół wokalny „Bornus Consort” (kierownictwo artystyczne – Marcin Bornus-Szczyciński), Kwartet Wo-kalny „Tempus” (kierownictwo artystyczne – andrzej Borzym jr), zespół Instrumentów dawnych „altri Stromenti” (kierownik artystyczny – Leszek Firek) oraz powstały specjalnie na tę okazję – Chór Sarmac-ki im. Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego. Koncert odbył się w kościele archiprezbiterialnym pw. Wniebo-wzięcia Najświętszej Marii Panny w Chełmnie. „Chorał sarmacki” jest wokalną realizacją kolejnego projektu badawczego, znawcy twórczości Gorczyckiego i innych kompozytorów polskiego baroku – Marcina Bornus--Szczycińskiego, oraz kantora, śpiewaka i badacza rę-kopisów liturgicznych – roberta Pożarskiego. Należy do zbioru pieśni liturgicznych, zatwierdzonych na prze-łomie XVI i XVII wieku dla diecezji polskich, w ramach liturgii kościoła rzymsko-katolickiego. Jest on znako-mitym przykładem tożsamości narodowej, znajdują-cej odzwierciedlenie w muzyce. Utwory Gorczyckiego zawierają w sobie artystycznie przetworzone inspiracje muzyką ludową. Są też wyrazem znajomości panują-cego wtedy w muzyce stylu – baroku. Na repertuar koncertu złożyły się: Missa rorate, Completorium i Salve Regina. Ta naprawdę oryginalna i mało znana muzy-ka, zaprezentowana została na najwyższym poziomie i  w  najbardziej odpowiedniej przestrzeni – kościele. Z każdym utworem, artyści budowali w słuchaczu na-strój modlitewnego skupienia i… uniesienia. Szczegól-ny wieczór.

Występ Chóru Synagogi pod Białym Bocianem z Wrocławia poświęcony był Bohaterom Powstania w  Getcie Warszawskim, którego 70. rocznicę obcho-dzimy w 2013 roku. Koncert prowadził i Chórem dyry-gował Stanisław Michał rybarczyk – znawca kultury i muzyki żydowskiej, pedagog i animator. W niezwykłej Dzielnicy Wzajemnego Szacunku we Wrocławiu, za-

„C h o r a ł s a r m a c k i ” w C h e ł m n i e . F o t . P i o t r U l a t o w s k i

Page 12: BIK 12/2013

10 | | grudzień 2013

inicjował on wiele przedsięwzięć o charakterze inter-dyscyplinarnym, mających prowadzić do ponownego zapoznania się Polaków i Żydów, a także wskazać na tradycję wielokulturowości tego miasta. Zespół, spe-cjalizujący się w muzyce synagogalnej, zaprezentował utwory kompozytorów żydowskich, tworzących w XIX i XX wieku, wykonane w języku hebrajskim oraz jidisz. Uwagę zwracał znakomity akompaniament Piotra rojka, fortepianowy, czyli tradycyjny, oraz organowy, będący przejawem wpływów kultury chrześcijańskiej. Kilkunastoosobowy Chór brzmiał imponująco. W wielu utworach wystąpili soliści. Magdalena dynowska, so-pran o dużych możliwościach, barwą i modulacją głosu wykreowała Żydówkę, pogrążoną w modlitwie, pogod-ną albo przekorną. Podobnie stylowo brzmiał tenor, Piotr Bunzler. Jego sceniczna sylwetka przypominała modlącego się Żyda z obrazów Aleksandra Gierymskie-go. W kantacie Az Moshiach Vet Kumen Maxa Janowskie-go przedstawił się również baryton, Sylwester różyc-ki, i mezzosopran, Urszula Czupryńska. Powstały tu czterogłos wraz z chórem, łączący w sobie wzniosłość i liryzm, w pełni docenili słuchacze. Usłyszeliśmy pieśń weselną Chosan Kale Mazl Tow Emila Adama, pełną siły, w której pogoda ducha zabarwiona była nutą melan-cholii, a tradycja połączona z melodyką współczesną. Utwór ten dobrze charakteryzował żydowską, filozo-ficzną postawę życia i atmosferę całego koncertu. Obok XIX-wiecznych utworów Salomona Sulzera i Louisa Le-wandowskiego, pojawiła się pieśń Kiddush Kurta Weilla, którą wykonał Piotr Bunzler, oraz napisana specjalnie dla Chóru Weahawta Et Adonai Tomasza Kulikowskiego. W mistrzowskiej interpretacji Magdaleny Dynowskiej zabrzmiała Yismechu (Chassidic) Y. Talmuda, zaaranżo-wana przez Josepha Malovanego – najsłynniejszego

obecnie kantora i cenionego kompozytora pieśni, który współpracuje z wrocławskim Chórem. Podczas koncer-tu publiczność raz przebywała w synagodze, a  innym razem uczestniczyła w kameralnym występie z  ele-mentami teatru. Bezpośrednia i ciepła konferansjerka Stanisława Michała Rybarczyka niwelowała dystans pomiędzy artystami a widownią, pomniejszała również przestrzeń sali koncertowej Filharmonii Pomorskiej.

To był świetnie pomyślany koncert. W kolejnych odsłonach eksponował innych bohaterów wie-

czoru. Na początek Sinfonietta per archi nr 1 (1990-1992) Krzysztofa Pendereckiego oraz Muzyka żałobna na or-kiestrę smyczkową (1954-1958) Witolda Lutosławskie-go,w wykonaniu Polskiej Filharmonii Kameralnej Sopot, pod batutą jej założyciela i szefa, Wojciecha rajskiego. Usłyszeliśmy muzykę współczesną, po-wściągliwie oddaloną od eksperymentu. Eksponującą piękno brzmienia poszczególnych partii instrumentów, a także „oddech” i nastrój w kompozycji. Tak, to nowo-czesność. Od razu ją rozpoznajemy po trudnej melo-dyce i atmosferze niepokoju. Narasta on, szczególnie w drugim utworze, aż do stanu neurotycznego zagęsz-czenia. I nagle… ostre cięcie. Potem słyszymy już tylko zanikanie dźwięku, czyli pulsu życia.

Następnie Koncert na fortepian i orkiestrę smyczkową (1980) Henryka Mikołaja Góreckiego, zaprezentowany przez andrzeja Jagodzińskiego i sopocką Orkiestrę. Artysta, uważany za jednego z najbardziej znanych pia-nistów i aranżerów muzyki jazzowej, zagrał klasycznie, swobodnie i z temperamentem. Uwagę zwracała wyra-zista, płynna, wielowarstwowa partia fortepianu, który prowadził rozmowę z Orkiestrą. A także mocne, bogate brzmienie, przestrzeń i romantyczny rozmach tej muzy-

Po l s k a F i l h a r m o n i a K a m e r a l n a S o p o t o r a z Wo j c i e c h St a r o n i e w i c z i A n d r z e j J a g o d z i ń s k i Tr i o . F o t . P i o t r U l a t o w s k i

m u z y k a

Page 13: BIK 12/2013

grudzień 2013 | | 11

ki, przy jednoznacznym rozpoznaniu jej przynależności czasowej. Swoją muzyczną prowieniencję Andrzej Ja-godziński zaznaczył poprzez subtelne, jazzowe „wtrą-cenia”, które odczuwało się jako miejscowe złagodzenie konturu. Bardzo ciekawa interpretacja.

W drugiej części wieczoru wystąpił Wojciech Staro-niewicz – uznany na świecie saksofonista. Wraz z ze-społem andrzej Jagodziński Trio, w składzie andrzej Jagodziński (fortepian), adam Cegielski (kontrabas) i Czesław „Mały” Bartkowski (perkusja), oraz Polską Filharmonią Kameralną Sopot, zaprezentował on utwory ze wspólnie nagranej płyty Tranquillo (2012). Jazzmenom, z wyczuciem lekkości, dodając każdemu z utworów symfonicznej głębi, towarzyszyła Orkiestra. Jej druga tego wieczoru, tym razem „niepoważna” kre-acja, wzbudziła aplauz publiczności. Jak dobrze było posłuchać stylowo wykonanych standardów jazzo-wych! Zabrzmiały więc, Dziewczyna z Ipameny Antonia Carlosa Jobima, Jesienne liście Josepha Kosmy (z przej-mującym solo na skrzypcach), a potem inne samby i  bossa-novy, zaaranżowane przez Włodzimierza Na-hornego. A na bis – Adeus Edu Lobo i Favela Jobima.

Ten festiwalowy wieczór należał całkowicie do młodych, pełnych werwy, bardzo utalentowanych

i  mających własne spojrzenie na muzykę klezmerską, członków zespołu „Klezmafour”. andrzej Czapliński (skrzypce), Gabriel Tomczuk (kontrabas), Wojciech Czapliński (klarnet), rafał Grząka (akordeon) oraz To-masz Waldowski (perkusja) już w czasie pierwszego utworu zaprzeczyli tezie, że w filharmonii gra się tylko muzykę poważną i odpowiada temu określony sposób bycia. Rzeczywiście – muzyka klezmerów, jej skala, rytm i emocjonalność, czyli żywiołowość, jest dla nich inspiracją. Łączą ją z mocnym, rockowym brzmieniem, nadawanym przez perkusję, jazzową improwizacją, której niefrasobliwą lekkość podkreśla kontrabas i – jak sami to określają – bałkańskim szaleństwem. Podczas koncertu charakter utworu zwykle określały skrzypce. Wzmacniały rockową energię i klezmerską śpiewność. Zdarzało się, że pobrzmiewały irlandzko, albo nagle – klasycznie. To skrzypce często wchodziły w emocjonal-ne dialogi i improwizacje z klarnetem (Suita – ciekawy, arabski wątek wywiedziony przez klarnet). Klarnet oraz bogate partie akordeonu (Stacja Lublin, Stacja Białystok – akordeonowe improwizacje) przypominały słucha-czom, wokół jakiej kultury i muzyki krążą wykonawcy z Lublina, Białegostoku i Warszawy. „Klezmafour” za-prezentował utwory skomponowane przez członków zespołu. Kompozycje, powstałe wokół motywu lub in-spiracji, sprawiały wrażenie otwartych. Łączyły w sobie kontrastowe tempa i nastroje, z zarysowanym, obszer-nym miejscem na indywidualne popisy instrumentalne. Te bywały muzyczną rozmową, ale często pokazem szermierki, czy wręcz walką na noże, prowadzoną w różnych konfiguracjach. Celną i dynamiczną. Nastrój refleksji pojawił się w utworach Psalm i Karkonosze, gdzie zasugerowano wnętrze, które się otwiera, i pej-zaż z patetycznym motywem górskiego szczytu. Pod

koniec koncertu ostatecznie już wygrała siła sugestii, płynąca nieustannie ze sceny w stronę widowni. Pu-bliczność prawie opuściła mury Filharmonii – 60-letniej jubilatki – i klaszcząc, tańcząc oraz pokrzykując, wyszła na ulicę z rockowym shalom!

Symboliczny przegląd muzyki narodowej XX wie-ku. Tak można by określić charakter repertuaru, na

który złożyły się utwory Ravela, Rachmaninowa i Lu-tosławskiego, w wykonaniu Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Pomorskiej, pod dyrekcją Marka Pija-rowskiego. Najpierw więc emocjonalny i dramatycz-ny, czyli prawdziwie hiszpański, Alborada del gracioso (1905) Maurice’a Ravela. Potem trzy Tańce symfoniczne (1940) Sergiusza Rachmaninowa, zainspirowane ludo-wością i historią. Muzyka obojów stworzyła tu wrażenie nieokreślonej „dawności” Rusi. Jej obraz, może jeszcze z czasów Aleksandra Newskiego i bojarów, wyłaniał się powoli zza mgły, na rozległym stepie. Rytmicznie i do-stojnie kroczyła Rosja carska, a jej losy rysował, cienką i fantazyjną linią, flet. Współczesność zasugerował przekonująco saksofon. Piękna, wzruszająca, „rozlew-na” muzyka. Oddająca obraz natury, historii i rosyjskiej duszy. Koncert fortepianowy (1988) Witolda Lutosław-skiego, w interpretacji Pawła Kowalskiego z  towa-rzyszeniem Orkiestry, reprezentował muzykę polską. Warto wspomnieć, że o artyście sam Maestro pisał jako o świetnym wykonawcy tego koncertu i wybitnie uta-lentowanym pianiście. Formalną różnorodność utworu eksponowały znaczące pauzy. Podobnie jak w  wier-szach Anny Achmatowej – cisza pomiędzy słowami wzmacnia ich brzmienie i treść. Skupiony odbiorca mógł więc pochwycić – mimo ich impresyjnej ulotno-ści – klarowność, barwę i światło pojedynczych dźwię-ków, a gdzie indziej – fragmenty przywodzące na myśl ciemne frazy z Chopina. Czasem odnosiło się wrażenie, że fortepian snuje tu własną, indywidualną opowieść, co jakiś czas „spotykając się” z orkiestrą, w ramach tej samej przestrzeni. Na zakończenie występu, mówiąc z uśmiechem: „A teraz będzie coś łatwiejszego”, Paweł Kowalski zagrał Rzeczkę z cyklu Sześć piosenek dziecin-nych na głos i fortepian Witolda Lutosławskiego, do słów Juliana Tuwima.

Co tu jest grane? Tak mógłby zapytać, skonfundo-wany na początku, meloman na koncercie nigela

Kennedy’ego (Wielka Brytania) z zespołem jazzowym. Przecież w pierwszej części występu miał być prezen-towany Jan Sebastian Bach i jego Preludium z Partity nr 3 E-dur oraz Fuga, Andante i Allegro z Sonaty nr 2 a-moll. Niektórzy słuchacze, ja również, raz jeszcze sięgają po program koncertu, słysząc jazzowe wstępy… do Ba-cha. A później, pełną werwy pieśń anglosaską, która wybucha pomiędzy dwoma fragmentami Bachowskiej sonaty. Potem już nikt niczego nie sprawdza. Kennedy był znakomity i przejmujący, grając utwory Bacha. Zda-wało się, że jest sam na sam z tą muzyką, przy całko-wicie wypełnionej sali. W kompletnej ciszy słuchano każdego dźwięku. W Bachowskim Allegro, w wykonaniu

m u z y k a

Page 14: BIK 12/2013

12 | | grudzień 2013

i aranżacji artysty z towarzyszeniem zespołu, ujawniła się w  pełni jego fascynacja jazzem. Niebywale łatwo przechodził z interpretacji klasycznej do jazzowej. W drugiej części koncertu, zawierającej jazzowe utwory Fatsa Wallera, Paula Desmonda i Ze Gomeza – zdziwie-nie i szacunek narastały. Skrzypek brawurowo łączył i  syntetycznie charakteryzował różne style muzyczne. W  jazz wplecione zostały fragmenty w stylu Pagani-niego, motyw przewodni z filmu „Bonanza”, Taniec węgierski Brahmsa, Dziewczyna z Ipameny Antonia Car-losa Jobima oraz szkockie, czy też irlandzkie „zaśpiewy” i motywy żydowskie. Zupełnie, jakby artysta chciał po-wiedzieć, że muzyka jest całością, a podziały na muzykę poważną, rozrywkową i jazz – nieprawdziwe. Lirycznie i stylowo, po dwuipółgodzinnym koncercie, zabrzmiało I’m Crazy‚ Bout My Baby (and My Baby’s Crazy‚ Bout Me) Fatsa Wellera. Nigel Kennedy jest otwarty i życzliwy wo-bec publiczności. Towarzyszą mu świetni muzycy, rolf Bussalb (gitara, Niemcy), yaron Stavi (kontrabas, Wiel-ka Brytania) i Krzysztof dziedzic (perkusja). Z każdego muzycznego popisu, rozwijającego się w porozumieniu między artystami i wobec słuchającej ich widowni, Ken-nedy cieszy się jak dziecko, rozweselając tym publicz-ność. Ta radość z gry i słuchania udziela się i wzrasta. Ale to już temat na osobny tekst. Dość powiedzieć, że Nigel Kennedy rozdawał na scenie autografy! A komu nie zdążył złożyć podpisu, wskazywał drogę za kulisy…

W ieczór ten z wielu względów był hołdem dla Witolda Lutosławskiego. A jego kulminacją

stał się występ wybitnego skrzypka, Krzysztofa Ja-kowicza, któremu kompozytor powierzył prawykona-nie wszystkich swoich utworów skrzypcowych, a ten prezentuje je w najważniejszych salach koncertowych na świecie. Ciekawą, „muzyczną ramę”, dla występu cenionego i lubianego przez bydgoską publiczność ar-tysty, stworzyła Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej, pod dyrekcją Takao Ukigaya (Japonia). Na początku więc zabrzmiała Mała Suita (1951) Witol-da Lutosławskiego, zainspirowana muzyką ludową

z  Rzeszowszczyzny. Przyniosła pogodne wyobrażenie polskiego, jesiennego pejzażu, który odnaleźć można na obrazach Jacka Malczewskiego. W jakieś nieznane przestrzenie, jakby w daleką morską podróż, ożywioną akcentami afrykańskimi, czy też amerykańskimi, wyru-sza się słuchając IX  Symfonii e-moll „Z Nowego Świata” (1893) Antonína Dvořáka, którą zamknięto ten wieczór. Krzysztof Jakowicz wraz z Orkiestrą zagrał Łańcuch II, dialog na skrzypce i orkiestrę (1985). Warto dodać, że w  1989 roku, za wykonanie tego właśnie utworu, wy-mienieni artyści uhonorowani zostali nagrodą kryty-ków francuskich, Diaposon d’Or. Łańcuch II stanowi część awangardowego cyklu, w którym powtarzające się motywy tworzą dynamiczną, ażurową konstrukcję. Na bis Krzysztof Jakowicz wirtuozowsko wykonał dwa kontrastowe utwory, mające wspólnego bohatera. „Tak się składa – powiedział – że Witold Lutosławski był jednym z twórców zafascynowanych Bachem.” I zagrał Fugę g-moll. Następnie zaprezentował Kaprys polski „bardzo serdecznej koleżanki Witolda Lutosławskiego”, Grażyny Bacewicz. Oklaski długo nie milkły.

To był koncert doskonały. Tak pod względem wy-konawczym, jak i doboru wyjątkowego repertu-

aru, wewnętrznej dramaturgii, prezentacji zespołu na scenie i stworzonej atmosfery. Jubileuszowy występ, z okazji 35-lecia działalności Polskiego Chóru Kame-ralnego Schola Cantorum Gedanensis, pod dyrekcją „jednego z najznakomitszych w Europie specjalistów w dziedzinie muzyki chóralnej” – Jana Łukaszewskie-go. Jeden z najlepszych chórów na świecie – bo tak właśnie jest określany – stawał przed publicznością 5 tysięcy razy. Ma w swoim repertuarze około 2 tysię-cy utworów, w  tym 500 prawykonań. Wydał 70 płyt. Zdobył liczne nagrody, w tym czterokrotnie „Frydery-ka” Polskiej Akademii Fonograficznej. Gdańska Schola, jako jedyny chór na świecie, nagrała wszystkie utwory Krzysztofa Pendereckiego a cappella. W roku 80. uro-dzin kompozytora, świętowanych podczas tegorocz-nego Festiwalu, zespół przedstawił utwory z różnych

N i g e l K e n n e d y g r a J a n a S e b a s t i a n a B a c h a . F o t . P i o t r U l a t o w s k i

Page 15: BIK 12/2013

grudzień 2013 | | 13

okresów jego twórczości: Sicut locutus est z Magnificat (1974), Benedictum Dominum (1992), Missa Brevis (2012), Kadisz, fragment (2009) i O Gloriosa Virginum (2009). Piękna, nowoczesna muzyka, w której nowatorstwo splata się z europejską i chrześcijańską tradycją. Poru-szające brzmienie zespołu. W drugiej części koncertu Chór przeniósł słuchaczy w zupełnie inną rzeczywi-stość. Na plantacje bawełny w pełnym słońcu – czyli negro spirituals. Odmienna niż wcześniej barwa, at-mosfera i przestrzeń. Dbałość o każdy szczegół. Wy-rafinowanie. A na bis – Aria C-dur Krzysztofa Penderec-kiego. Obezwładniająca. Zespół, śpiewając fragment z tej arii, powoli schodzi ze sceny. Publiczność klaszcze stojąc. Śpiew słychać jeszcze zza kulis…

Podczas tego koncertu stworzono melomanom niezwykłą możliwość. Mogli oni usłyszeć, jednego

wieczoru, kompozycje współczesnych klasyków muzy-ki poważnej oraz utwór skomponowany z rozmachem symfonicznym, a będący ukłonem dla mistrzów muzyki jazzowej. Zaprezentowano Trzy utwory w dawnym stylu na orkiestrę smyczkową (1963) Henryka Mikołaja Górec-kiego, Koncert podwójny na obój, harfę i orkiestrę kame-ralną (1980) Witolda Lutosławskiego, a następnie Elling-ton & Mingus Suite for flute, double bass, drums & string orchestra (2010) w aranżacji Pavela Klimashevskiego, w wykonaniu solistów i Orkiestry Kameralnej Capella Bydgostiensis, pod batutą José Marii Florêncio,

Pierwsza odsłona wieczoru należała całkowicie do Capelli Bydgostiensis. Trzy utwory w dawnym stylu Gó-reckiego rzeczywiście są zainspirowane renesansem. Ale jakże ciekawie przetworzona została ta inspiracja. Przypomina to sytuację, gdy współczesny malarz, mający szacunek, wiedzę i umiejętności dotyczące dawnej techniki malarskiej, tworzy pejzaż albo por-tret w „kanonie” włoskiej sztuki XVI wieku, korzystając przy tym jawnie i w twórczy sposób z możliwości gra-fiki komputerowej.

Koncert podwójny Lutosławskiego był popisem dwóch solistek – Jadwigi Kotnowskiej (flet), która dokonała opracowania partii oboju na flet, oraz anny Sikorzak-Olek (harfa). Skomplikowany, bogaty mu-zycznie utwór, niósł w sobie echo francuskiego impre-sjonizmu. Niezwykły był początek, sugerujący muzycz-nie (orkiestrowe smyczki) chaos, z którego po chwili ciszy wypływa jasna, stwórcza narracja fletu. Ta ciągła, delikatna, więc rozedrgana, a nawet zanikająca, struna światła zmieniała się w morską falę i powiew wiatru. Inspirowała do istnienia inne formy Natury, z których każda, mając własną osobowość, dawała się rozpoznać słuchaczom. Charakterystyczną jednością, złożoną z  wielości dźwięków, barw i efektów, była harfa, od-zwierciedlająca nowoczesną formę tej kompozycji. Zu-pełnie innym brzmieniem zaznaczyły swoją obecność instrumenty perkusyjne (Piotr Biskupski i Wojciech rybka). Od dźwięcznych wibracji, przeszywających powietrze, po ciemne, zgłuszone, dynamiczne faktu-ry. A wszystko to na tle Orkiestry, która była jak ciągle poszerzająca się i zapełniająca różnymi formami życia,

przestrzeń. A na bis, w wykonaniu solistek – Presto Wi-tolda Lutosławskiego, zagrane rzeczywiście szybko, bez ociągania się i przedłużania oklasków.

Na zakończenie wieczoru wyjątkowa Suita, składają-ca się z utworów Duke’a Ellingtona i Charlesa Mingusa. Zinterpretowali ją muzycy klasyczni oraz jazzmeni. Jest to oczywiście uproszczenie. Usłyszeliśmy muzyków wirtuozów, którzy pozornie przynależąc do innych es-tetyk muzycznych, znakomicie ze sobą współpracowa-li, świetnie się rozumieli i z przyjemnością wzajemnie słuchali… Po czym odpowiadali sobie – improwizu-jąc, i włączali w tę rozmowę Orkiestrę. W światowym prawykonaniu Ellington & Mingus Suita for flute, duble bass, drums & string orchestra w aranżacji Pavela Klima-shevskiego, wzięli udział: Jadwiga Kotnowska (flet), Vitold rek (kontrabas) i Piotr Biskupski (perkusja) oraz Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis, pod dyrekcją jej szefa, José Marii Florêncio. Utwór zade-dykowany przez aranżera jego wykonawcom, Jadwidze Kotnowskiej i Vitoldowi Rekowi, został bardzo dobrze przyjęty przez publiczność. Występ zakończono bisem – Caravan Duke’a Ellingtona.

Zakończenie Festiwalu to spektakularne wystawie-nie, nieczęsto prezentowanej Messa da Requiem

(1874) Giuseppe Verdiego, z okazji 200. rocznicy urodzin kompozytora. Ten podniosły utwór, angażujący wielu artystów, zrobił na publiczności naprawdę duże wra-żenie. Wystąpili znakomici soliści: anna Shafajinskai (sopran, Kanada), Terasa Kubiak (mezzosopran), ni-kolay dorozhkin (tenor, Rosja) i Paweł Izdebski (bas). Towarzyszył im świetnie brzmiący Chór Opery nova w Bydgoszczy, przygotowany przez Henryka Wierz-chonia, któremu publiczność ofiarowała osobną część owacji na stojąco, oraz Orkiestra Symfoniczna Filharmo-nii Pomorskiej, pod batutą maestro Kazimierza Korda. Wyjątkowo pięknie zabrzmiało Agnus Dei – śpiewane początkowo tylko przez sopran i mezzosopran, a po chwili z towarzyszeniem chóru i orkiestry, a także Lux Aeterna – wykonane przez mezzosopran, do którego dołącza tenor i bas. Przejmujący występ Teresy Kubiak.

To była klasyka i jazz. A tyle różnych wrażeń, związa-nych z muzyką, występującymi artystami i atmosferą, jaka towarzyszyła festiwalowym koncertom. Każdy występ, w większym lub mniejszym stopniu, był dia-logiem artystów z widownią. I wzajemnie. Filharmonia potwierdziła, że jest miejscem otwartym na różne style i konwencje, tak w muzyce, jak i sposobie prezentacji na scenie. Zawsze jednak – w ramach sztuki. I to właśnie doceniła publiczność. Po jej zainteresowaniu i aktyw-nym uczestnictwie w koncertach widać, jak potrzebna, ważna i oczekiwana jest kolejna edycja Festiwal i każdy, następny koncert.

Czy można więc wyobrazić sobie Bydgoszcz, nazy-waną „miastem muzyki i zieleni”, bez działającej nie-zależnie i odważnie w kwestiach artystycznych, a więc zapraszającej artystów uznanych w Polsce, Europie i na świecie – Filharmonii Pomorskiej? Ad multos annos!

m u z y k a

Page 16: BIK 12/2013

14 | | grudzień 2013

s z t u k a

Mityczny Gryf to niezwykłe stworzenie. Lew z głową i  skrzydłami orła, oślimi uszami. Miał wiele cnót: czuj-ność, szybkość, odwagę, waleczność. Był strażnikiem skarbów. Ten z Bydgoszczy, to niegdyś świetnie prospe-rująca fabryka prowadzona przez Spółdzielnię Niewi-domych. Budynek przy ul. Fordońskiej 30 od lat stał nie-zagospodarowany i niszczał. Jednak od jakiegoś czasu trwało tam dziwne poruszenie i zamieszanie. Wszystko za sprawą Fundacji Bez Nazwy i energicznej Małgorzaty Winter, która niestrudzenie od lat podejmuje się kar-kołomnych pomysłów, skrzykując przy tym wokół sie-bie liczne grono pozytywnych zapaleńców i wspólnie osiągają to, co zostało wymyślone. Nie inaczej stało się i tym razem w to całkiem ładne, jesienne popołudnie. W gigantycznej, fabrycznej przestrzeni zaprezentowa-ło się około sześćdziesięciu artystów. Opuszczone mury od lat swojej najlepszej prosperity nie pamiętały takich tłumów… Byli oczywiście stali bywalcy artystycznych akcji, ponieważ tego dnia po prostu trzeba było stawić się na Fordońskiej 30, ale dało się także zauważyć cał-kiem nowe, zaciekawione twarze, całe rodziny z dzieć-mi. Ogrom tego kulturalnego przedsięwzięcia robił na każdym wrażenie. W rozmowach przewijało się jedno zdanie, że jeśli nie jest to najważniejsze, to z pewnością najciekawsze wydarzenie mijającego roku w naszym mieście.

Spodziewałaś się takiego tłumu zwiedzających?Małgorzata Winter: Nie, naprawdę nie… To, co się

tu dziś dzieje, przeszło moje najśmielsze oczekiwania… Odkąd byłam dyrektorem muzeum, to czułam, że tu w ludziach drzemie duży potencjał. To są ludzie z Byd-goszczy albo w jakiś sposób związani z nią. Mamy też ogromne wsparcie ludzi z zewnątrz, którzy lubią to mia-sto. To jest nasza odpowiedź na to, co się dzieje wokół nas. My nie chcemy debatować o kulturze, my chcemy ją robić. Te rozmowy, które się ciągle toczą, masterpla-ny, to wszystko jest bardzo fajne, ale kulturę tworzy się oddolnie i ja tu w tym Gryfie tego doświadczyłam. Co chwilę pojawiali się jacyś młodzi ludzie, którzy mieli coś ważnego do powiedzenia, potrafili od świtu do później nocy ciężko tu pracować, poczuli się odpowiedzialni za to miejsce. Myślę, że jest w Bydgoszczy ogromny potencjał, tylko jeszcze nieodkryty. Dlatego też dodat-kowo bardzo symboliczny wydźwięk ma nazwa miejsca – Gryf. To było bardzo niezwykłe stworzenie – hybryda

lwa i orła z oślimi uszami, wierzono, że jego pióra leczą ślepotę. To ma bardzo symboliczny wymiar. Jestem przekonana, że w Bydgoszczy jest bardzo dużo zdol-nych ludzi, którzy robią fantastyczne rzeczy, są bardzo zaangażowani i nie można być na to wszystko ślepym i udawać, że się tego nie widzi.

Jak to się stało, że znalazłaś właśnie to miejsce, a nie inne?

Moi przyjaciele, którzy przez wiele lat uczestniczyli we wszystkich wydarzeniach kulturalnych, które robi-łam jako dyrektor muzeum, w Wieży Ciśnień i tak da-lej, po moim powrocie z Warszawy zapytali, dlaczego nie robię wystaw. Odpowiedziałam im po prostu: bo nie mam gdzie. Oni wtedy na to: to masz tu klucze… Zapytałam od czego? A oni: jak to od czego? do Gryfa! I tak to się zaczęło! Nawet nie przypuszczałam, że będę miała taką możliwość. Kiedy weszłam tu pierwszy raz w styczniu, to nawet zdjęć nie mogłam zrobić, bo apa-rat zamarzał. Natychmiast zabrałam się do pracy i napi-sałam wniosek o grant do miasta. Nie dostałam wielkich pieniędzy, prosiłam wszystkich o wsparcie, głównie ar-tystów. Dziś poczułam, że ten cały wysiłek, który w to włożyliśmy, nie poszedł na marne, że naprawdę udało nam się to przedsięwzięcie.

Mikołaj, jesteś jednym, z kuratorów tej akcji, jak długo tu pracowaliście?

Mikołaj Winter: Wszedłem tu pierwszy raz chyba wczesną wiosną. Zobaczyłem, jaki ogrom pracy nas czeka, by cokolwiek mogło się wydarzyć. Był tu wielki syf, trzeba było to wszystko posprzątać, to była ty-taniczna praca. Samo miejsce jest już komunikatem i  wyrazem artystycznym, mamy tu totalny under-grund, do wczoraj nigdzie nie było jeszcze światła, cała akcja nazywa się Art Total! Sztuka Totalna! Całko-wita partyzantka artystyczna, nie mamy ogrzewania, mamy koksowniki. Hołduję zasadzie, że im więcej, tym lepiej, dlatego tylu artystów można tu zoba-czyć. Duże miejsce to duże możliwości, szkoda było tego nie wykorzystać. Większość twórców to jeszcze studenci. Włożyli w to wszystko mnóstwo zapału i swojego czasu. Najfajniejsze jest to, że nie mamy tu żadnych ograniczeń i możemy stosować wszystkie środki wyrazu. Nikt nam nie powie, ze czegoś nie mo-żemy, bo zniszczymy ścianę…

Monika Grabarek

Zobaczyć coś naprawdę

Page 17: BIK 12/2013

grudzień 2013 | | 15

s z t u k a

Swoimi refleksjami podzieliła się ze mną Ela Kantorek.Jak się tobie podoba ta artystyczna partyzantka?

ela Kantorek: To na pewno trochę partyzantka. Przede wszystkim jest to budynek do zagospodaro-wania olbrzymi, wymagało to wiele trudu, by przy-stosować go choć w minimalnym stopniu do wysta-wy. Przedsięwzięcie olbrzymie, w założeniu było 60 artystów, opanować to wszystko, założenie wielkie. Na pewno nie są to sale, jakby ktoś się spodziewał, wystawiennicze, ale właśnie chodzi też o to, żeby się wpisać ze swoją sztuką, z tym, co się robi, w tę prze-strzeń, która tu zaistniała. Nie zawsze tak jest, ale nie-które sale są niezwykle interesujące. Czasem w tym naszym mieście szuka się nie wiadomo czego, a oka-zuję się, że pod nosem mamy coś bardzo niezwykłego i trzeba tylko mieć odwagę, by to zobaczyć i wziąć się do roboty. I Gocha Winter tę odwagę ma. Kiedyś wiele rzeczy w Bydgoszczy miało podobne początki, że trze-ba było coś zrobić od samego początku, ale niestety o tym chyba zapomniano. Mówi się ciągle o otwartych

f o t . A n n a Ko n o p

f o t o g r a f i e A n n a Ko n o p

pracowniach, o tym że nie ma miejsca dla artystów, dla mnie to puste slogany, bo to, co tu widzimy pokazuje, że jeśli tylko się chce to można.

ZbyZiel również dodał swoje trzy grosze…Jak się Tobie podoba ta sytuacja?

zbyziel: Sytuacja podoba mnie się ogromnie. Wiel-kie gratulacje dla Gochy. Bardzo jej kibicowałem i cieszę się, że się udało. Tylko szkoda, że niewiele z tego wynika, bo telewizja oczywiście nie przyjechała, telewizja ma dziś mecz Zawiszy. Oczywiście jestem kibicem Zawiszy, ale to to się tu dziś zadziało, to bardzo ważna sprawa. To, jak media traktują kulturę w naszym mieście, to po prostu barbarzyństwo. Na tej wystawie najważniejszym pomysłem są latarki. Bo trzeba podejść do dzieła bar-dzo blisko i się przyjrzeć dokładnie, podświetlić sobie. Wtedy możemy zobaczyć dużo więcej, zobaczyć coś naprawdę. Publiczność jest imponująca. Ludzie mają dość kłamstwa i głupoty, i zaczynają szukać. Bardzo wierzę, że tak właśnie jest.

Page 18: BIK 12/2013

16 | | grudzień 2013

h i s t o r i ap r ze z r u d e o k u l a r y (12 )

andrzejewskiPrzybieżeli… i to nie jest moja winaNiejednokrotnie pewnie słyszeliście, jak komentator ogłasza, iż „trzecia bramka wisi w powietrzu!”. Seman-tycznie do rzeczy podchodząc, można by się pokusić o  pytanie dręczące ludzkość od tysiącleci: „Na cholip-cię?”. Po co ona tam wisi? Kreacjoniści zapytaliby, w ja-kim celu Bóg ich stworzyciel umieścił ten symbol o ką-tach prostych akurat nad soczystą zielenią spłachetka globu, co do haratania w gałę służy. Agnostycy zapytali-by, czy aby na pewno tam wisi, czy to ułuda jeno i kolej-ne pytanie, na które odpowiedzi nie ma i nie będzie (oni mają fajnie, bo akurat końcówkę tej wypowiedzi moż-na skandować). Nihiliści nic by nie powiedzieli, wzru-szyliby ramionami, wstrzyknęli sobie coś gdzieś albo coś wciągnęli dokądś lub pociągnęli z czegoś i legliby. Gdziekolwiek. A nade mną od dłuższego czasu wisiała ta prowerbialna trzecia bramka felietonu o filmach. I już mi miała paść na czysty bielą prostokąt monitora. Już miała… ale nieeeeee! Poszedłem po sery do sklepu, gdzie sprzedają takie nie stąd i bęc. Łubudubu właści-wie. Nie dało się obok tego przejść obojętnie, nie dało się przejść jakkolwiek w sumie, nie zauważając olifak-torycznych bryzgów słodkorzennych. Pocisków spierni-czenia całkowitego nacelowanych na moje doskonale wyczulone przez lata palenia papierosów nozdrza. Dostałem zapachowym liściem. A właściwie zapacho-wą choinką. O tym więc, co zbliża nas nieuchronnie do znienawidzenia tej części rodziny, którą jeszcze (z bó-lem) tolerujemy w miesiącu co grudy nam bosko wręcz nietowarzyskie pod nogi rzuca.

Dziecięciem będąc czekałem na święta jak każdy, bo można było poczuć ten nieuchwytny klimat, który roz-poczynał się wraz z dziadka głosem obwieszczającym zza odchylonej firanki, że już jest i świeci, i ją widać, więc można zaczynać. Zabawa zaczynała się oczywi-ście dużo wcześniej, bo babcia pro forma jeno odgania-ła spragnione żądze wylizywania garnków ze wszyst-kiego, co się wylizać z nich dało. Dom wypełniał się brzęczeniem urządzeń, posykiwaniem tego, co kipiało, bulgotem cieczy przelewanych i cedzonych oraz blur-boleniem (najcudowniejszy to chyba wyraz onomato-peiczny jaki znam) tego, co miało pozostać na wolnym ogniu przez czas określony li tylko magicznymi zdol-nościami kulinarnymi rzeczonej babci. Każdy się krzą-tał, oczekując i oczekiwał, czas skracając krzątaniem się bezustannym. Było zielono i czerwono, i złociście i  było tak magicznie, że do pełnego obrazu brakowa-ło tylko brzuchatego jegomościa z białą brodą, którym i tak zawsze okazywał się wujek Marek. Rozmawiało się długo w noc. Pachniało, szeleściło i miało się wrażenie, że unosi się człowiek w nierzeczywistej mgiełce braku

grawitacji, co nas przez trzy dni trzymała z dala od szkół, przedszkoli, uczelni i miejsc zdobywania zadrukowanej celulozy. W tym nastroju docierało się gdzieś w okolice liceum, kiedy to świtać mi przed oczami zaczęła myśl, że jednak coś tu się nie klei i coś tu się magicznie nie zgadza. Potem nastąpił w moim życiu przełomowy mo-ment otrzymania rzeczywistością w tył głowy i w prze-ciągu ułamka sekundy całe to czarowne doświadczenie prysło niczym bańka mydlana, która napotkała na swej drodze igłę kapitalizmu. Tego z tych drapieżnych.

Minęło lat wiele i nagle zorientowałem się, iż czas świąteczny nierozerwalnie kojarzyć mi się zaczął z kon-kursem ogłoszonym kiedyś w jakiejś tam redakcji, a  polegającym na tym, że kto najwcześniej zauważy i  udokumentuje pojawienie się w sklepach wielkopo-wierzchniowych asortymentu spod znaku brzuchatego jegomościa, ten wygrywa flaszkę. W tym roku na pięć-set gramów czterdziestoprocentowego roztworu eta-nolu zasłużył mój szanowny kolega i współprowadzący audycję poranną – pan Marcin ze Śródmieścia. Asorty-ment, co się nie kojarzy już z klimatem, podnieceniem brzdączym oraz blurboleniem pojawił się bowiem już pod koniec września (sic!) i mamić nas zaczął obietnicą tego, co pamiętamy jeszcze z czasów, gdy świat zbu-dowany był w niewielkiej tylko części z brzęku monet i szelestu banknotów. Obietnicą tak słabą i wątle prze-dzierającą się do naszej świadomości, jak przepotężny i  obezwładniający jest huk krzeseł wykopywanych spod nóg bankrutujących przedsiębiorstw i brzęku szkła, które na moment tylko styka się z ciałem pędzą-cym na spotkanie bruku. Czarno widzę? Bo widzę. A ten, co widzi różowo, niech przestanie pić, zdejmie okulary o barwie świnki Piggy albo przestanie pędzić na chwilę w oszalałej konieczności dotrwania do następnej raty i popatrzy. I posłucha.

Kiedyś w czasie zabaw zimowych oświetlanych migoczącymi lampkami zdobiącymi symbol żywota wiecznego, wbiliśmy się z kumplami do kogoś na bal-kon i gwizdnęliśmy garniec zamrożonego bigosu. Pod-grzaliśmy naszą ucztę w pralni na gazie i przyniesiony-mi z domu łyżkami wiosłowaliśmy okraszoną jeszcze kryształkami lodu potrawę w ciszy i skupieniu kontem-plując to, jak jest pięknie. Pachniał piernik sąsiada i ryba sąsiadki. My zaś miarowo przemierzaliśmy pokłady kapusty szczęśliwi, że mamy siebie i tę noc, co się od pierwszej gwiazdy zaczęła.

Przedwczoraj aromatem piernika psiknięto mi w nos przy sklepie z otwieraczami do wina, na które nie stać większości z nas i których ci przy zdrowych zmysłach i tak nie nabędą. Drogą kupna.

Chociaż to nią się teraz poruszamy.W te trzy dni i tak warto iść drogą jakąkolwiek. Tylko

weźcie ze sobą bliskich i garnek bigosu.Wesołych Świąt.

Szymon Andrzejewski

Page 19: BIK 12/2013

grudzień 2013 | | 17

siwiec

z u g z w a n g ( 3 )

siwiec

z u g z w a n g ( 1 1 )

Kwadrans na cmentarzuNa cmentarzu przy ulicy Kcyńskiej stoi symboliczny

grób żołnierzy, którzy po 1945 roku nie złożyli broni i  dalej walczyli, tym razem z władzą komunistyczną. Otóż, w Zaduszki wybrałem się, by zapalić im znicz. Na cmentarzu niespodzianka: przywitało mnie kilku młodych panów z ONR. Przy grobie żołnierzy paliło się kilkadziesiąt lampek. Jeden z nich, zapewne lider for-macji, poinformował mnie na wstępie, że własny znicz jest niepotrzebny, że oni tu organizują akcję i że mogę poczęstować się ich zniczem. Obóz Narodowo-Rady-kalny stawia. Proszę swój znicz zostawić dla rodziny, dorzucił jego kumpel, trzeci z miłych panów obdarował mnie ulotką, a czwarty szczerym uśmiechem. Na za-kończenie odezwał się pierwszy, zapraszając mnie do współpracy. Chłopaki patrzyli się w zaciekawieniu, jak zmarnowałem pod rząd trzy zapałki. Ręce mi chyba lek-ko drżały. Nigdy w przeszłości nie miałem do czynienia ze skrajną prawicą. To pewnie jednak przez ten deszcz.

Przypomniały mi się wtedy słowa pewnego znane-go historyka, który niedawno publicznie przypomniał przedwojenne „zasługi” ONR. Twierdził on, że Bolesła-wa Piaseckiego i spółkę cechowała głęboka nienawiść do narodu wybranego; zdarzyło im się nawet podpalać sierocińce żydowskie. Polska dla Polaków, Żydzi na Ma-dagaskar. Ręce mi wciąż drżały. Wiedza czasami utrud-nia człowiekowi życie. Zmarnowałem kolejne dwie za-pałki. To pewnie przez ten deszcz.

Pięć minut później dotarłem do mało znanego grobu ludności żydowskiej – efektu powojennych ekshumacji. Z informacji zawartej na obelisku wynika, że leżą tam szkielety 92 Żydówek, zamordowanych przez Niem-ców w Małkach pod Brodnicą. W styczniu 1945 roku Niemcy zlikwidowali obóz. Pozostawili po sobie stosy ciał. Początkowo Żydówki (przywiezione zostały do Małek transportem z Węgier w roku 1944) pochowano na miejscu, ale w latach pięćdziesiątych ktoś wpadł na pomysł, aby przenieść masowy grób na ulicę Kcyńską. Ostatecznie, to cmentarz komunalny. Nie trzeba być ka-tolikiem, żeby tam się znaleźć.

Przy grobie Żydówek pusto. Paliło się jedynie pięć zniczy. Pięć dość drogich, jednolitych zniczy. Nie wiem, czy tak było w istocie, ale wtedy też pomyślałem, że to sprawka jakiejś instytucji. Przeciętny Kowalski nie ku-puje tak drogich zniczy. Oczywiście, być może kogoś skrzywdzę, ale tak to wtedy odczułem. Odczułem, że ludzie z instytucji zatrudnieni na etacie, bądź z jakiegoś stowarzyszenia czy fundacji zadbali. Przeciętny Kowal-ski nie zadbał. Dołożyłem swoją skromną lampkę. Nie pasowała do tamtych. Rozejrzałem się naokoło. To był

Przy grobie Żydówek pusto. Paliło się jedynie pięć zniczy. Pięć dość drogich, jednolitych zniczy. Nie wiem, czy tak było w istocie, ale wtedy też pomyślałem, że to sprawka jakiejś instytucji. Przeciętny Kowalski nie kupuje tak drogich zniczy. Oczywiście, być może kogoś skrzywdzę, ale tak to wtedy odczułem. Dołożyłem swoją skromną lampkę.

brzydki, pochmurny dzień. Były Zaduszki, a na jednym z ciekawszych cmentarzy w Bydgoszczy, na przestrzeni kilkudziesięciu metrów było pusto. Ani żywego ducha. To pewnie przez ten deszcz.

Dziesięć minut później, przeglądałem ulotkę ONR-u. Ciekawa lektura. Aż ciarki przechodzą. Dowiedziałem się z niej, że mam stanąć i walczyć, że mogę zmienić świat. Ale w jakim kierunku? Sprytne, trzeba odwró-cić ulotkę na drugą stronę. Najważniejsze: Polska jest dla Polaków. Po drugie: antydemokratyzm. Po trzecie: przeciwko Unii Europejskiej. Po czwarte: przeciwko biurokracji. Chłopaki z ONR-u twierdzą, że dążą do sprawnego działania i funkcjonowania polskich insty-tucji. Chciałbym znać choć jeden przykład, że chłopaki z ONR-u pomogli jakiejś polskiej instytucji. Jak na razie, to nieraz słyszałem, że stanowili kłopot, jakiś balast, ale żeby pomogli…

Wychodząc z cmentarza, minąłem jednego z nich. Uśmiechnął się do mnie. Wywaliłem to, co leżało mi na sercu: Kolego, tam jest grób Żydówek. Wy macie tyle zniczy, a tam nikt nie zapalił. Może by jednak… Stop-niowo, z jego twarzy znikał uśmiech. Nic jednak nie od-powiedział. Po co w końcu strzępić język po próżnicy, jak mawiał mój szkolny kolega. Po co wdawać się w ja-kieś dziwne rozmowy. Mea culpa: lepiej byłoby, żebym zagadnął wodza. Wódz był zajęty, rozdawał kolejne znicze.

Biedny chłopak. Powinienem dać mu spokój. Stoi na deszczu, zachęca ludzi do patriotycznego gestu. I wtedy dopiero olśniło mnie, że przecież to dzięki nim zapaliłem znicz na grobie Żydówek. Tylko jak się tam znalazłem? Chyba zaprowadziła mnie do niego jakaś niewidzialna ręka.

Bartłomiej Siwiec

Page 20: BIK 12/2013

18 | | grudzień 2013

W 2008 roku świętowaliśmy 85-lecie istnienia Muzeum. Czas pod-sumować kolejny, pięcioletni okres działalności. W latach 2008-2013 przygotowano i otwarto łącznie 103 ekspozycje, w tym 16 wystaw stałych i 87 czasowych, do 35 z nich wydano publikacje zwarte. Od-było się 1589 zajęć muzealnych i 1212 oprowadzań grup z przewod-nikiem. Oczywiście statystyki niewielkie dają wyobrażenie o atmos-ferze, energii, pomysłach i konkretnych wysiłkach muzealników. Z każdą wystawą, wydawnictwem czy lekcją muzealną wiąże się osobna arcyciekawa historia.Ostatnim akordom jubileuszu 90-lecia poświęćmy więc nieco wię-cej uwagi.

nicząca Sejmiku Województwa Kuj-wasko-Pomorskiego Dorota Jakuta, Wicewojewoda Kujawsko-Pomorski Zbigniew Ostrowski, Prezydent Byd-goszczy Rafał Bruski, Przewodniczą-cy Rady Miasta Bydgoszczy Roman Jasiakiewicz, Wiceprezydent Byd-goszczy Jan Szopiński, przedstawi-ciel Ministerstwa Kultury i Dziedzic-twa Narodowego Radosław Jaśczak, członek Rady Muzeów prof. dr hab. Jacek Woźny oraz Prezes Towarzy-stwa Przyjaciół Muzeum dr hab. Piotr Siemaszko. Przybyli również: biskup diecezji Jan Tyrawa, rektor Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego prof. dr hab. Janusz Ostoja-Zagórski, rektorzy innych bydgoskich wyż-szych uczelni, dyrektorzy zaprzyjaź-nionych muzeów, przedstawiciele Urzędu Miasta, parlamentarzyści, radni, byli pracownicy oraz uprzed-ni dyrektorzy.

Przemówieniom i laudacjom to-warzyszył podniosły nastrój. Pod-czas uroczystości zostały wręczone pracownikom Muzeum liczne me-dale, odznaczenia państwowe i re-sortowe oraz nagrody.

Na mocy postanowienia prezy-denta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego z dnia 11 lipca 2013 roku i wniosek Woje-wody Kujawsko-Pomorskiego, za wzorowe i wyjątkowo sumienne wykonywanie obowiązków wyni-kających z pracy zawodowej od-znaczeni zostawali:

Medalem Złotym za Długolet-nią Służbę: Krystyna Brzezińska, Kazimiera Jędykiewicz. Elżbieta Stromska; Medalem Srebrnym za Długoletnią Służbę: Jolanta Baziak--Jankowska, Adam Grzybowski, Anna Miklasz oraz Joanna Sokoliń-ska; Medalem Brązowym za Dłu-goletnią Służbę: Łukasz Maklakie-wicz. Decyzjami Ministra Kultury

Jolanta Baziak

Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego od jubileuszu do jubileuszu

Na wernisaż wystawy Razem tworzymy historię. Historia bydgosz-czan – historia muzeum (1923-2013) 22 czerwca przybyli liczni bydgosz-czanie i zaproszeni goście. Brawami doceniono przemówienie dyrektora Muzeum – dr. Michała F. Woźniaka oraz wiceprezydenta ds. kultury – Jana Szopińskiego. Bydgoszczanie ze wzruszeniem oglądali zdepono-wane na czas wystawy dokumenty rodzinne, fotografie i pamiątki. Ze względu na niemożliwość prezen-tacji wszystkich artefaktów, część z nich kuratorzy wystawy – starszy kustosz Danuta Sójkowska i kustosz dr Wojciech Ślusarczyk, wykorzysta-li w postaci multimediów.

„Wystawa zorganizowana (…) pod wymownym hasłem Razem tworzymy historię. Ten doniosły fakt wpłynął na pomysł przygotowa-nia nietypowej ekspozycji, której współtwórcami zostali bydgosz-czanie. Muzeum podjęło działania zmierzające do włączenia miesz-kańców miasta nad Brdą w organi-zację wystawy jubileuszowej, chcąc podkreślić związki łączące konkret-nych ludzi, znanych lub mniej zna-nych, z tą jakże ważną dla Bydgosz-czy placówką kulturalną. Muzeum (…) nie istniałoby bez darczyńców, artystów, miłośników sztuki, pasjo-

natów historii i pamiątek przeszło-ści, kolekcjonerów, oddanych przy-jaciół skupionych wokół Muzeum oraz wspierających jego poczynania, jak i  osób rzadziej uczestniczących w  wydarzeniach muzealnych, któ-rym jednak nieobce jest znaczenie misji, jaką owa placówka ma do spełnienia. Muzeum od zarania było instytucją miejską. Dzisiaj nadal jest swoistym łącznikiem między mia-stem a mieszkańcami, i tymi o sta-rych korzeniach i  niedawnymi przy-byszami. Jego rola w interakcjach między bydgoszczanami a miastem byłaby trudna do przecenienia” – ko-mentowała kuratorka wystawy w to-warzyszącym ekspozycji folderze.

Kolejnym ważnym akcentem obchodów jubileuszowych było niebywale uroczyste spotkanie w Domu Polskim dnia 13 września. Pracownicy Muzeum z szarych za-pracowanych na co dzień ludzi prze-istoczyli się, panowie w eleganckich dżentelmenów, a panie okazały się wyjątkowymi pięknościami w sub-telnych kreacjach.

Lista zaproszonych gości była długa, nie sposób tu wymienić wszystkich przybyłych. Spotkanie zaszczycili: Wojewoda Kujawsko--Pomorski pani Ewa Mes, Przewod-

m u z e u m

18 | | grudzień 2013

Page 21: BIK 12/2013

grudzień 2013 | | 19

i Dziedzictwa Narodowego z dnia 28 czerwca oraz 11 lipca 2013 roku, właściwe odznaki przyznano: Od-znakę Zasłużony dla Kultury Pol-skiej Indze Kopciewicz i Józefowi Łosiowi; Złotą Odznakę za opiekę nad zabytkami: Marii Flinik-Huryn, Ewie Sekule-Tauer oraz Danucie Sójkowskiej; Srebrną Odznakę za opiekę nad zabytkami: Barbarze Chojnackiej, Piotrowi Kopciewiczo-wi i Jolancie Szałkowskiej-Łoś. Me-dal Prezydenta Miasta Bydgoszczy otrzymało: Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Byd-goszczy oraz Maria Flinik-Huryn, Ewa Sekuła-Tauer, Danuta Sójkow-ska i dr Michał F. Woźniak.

Prezydent Miasta Bydgoszczy Rafał Bruski przyznał również byd-goskiemu muzeum nagrodę w  wy-sokości 50 000 złotych. Ponadto Prezydent Bydgoszczy przyznał 9 osobom nagrody pieniężne.

Dyrektor Muzeum został uho-norowany Srebrnym Medalem Za-służony Kulturze Gloria Artis, przy-znawanym za wybitne osiągnięcia w  tej dziedzinie przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowe-go. Nastąpiła prezentacja dokonań i  planów Muzeum. Tak wiele było do omówienia, więc dyrektor Mi-chał F. Woźniak – znany z precyzyj-nych acz długich wypowiedzi – tym razem spieszył się niepomiernie.

Spotkanie zakończył koncert w  wykonaniu Kwartetu Smyczko-wego PRESTIGE. w składzie: Anna Piniuta – skrzypce, Helena Szurka – skrzypce, Marta Lutrzykowska – al-tówka, Adam Szurka – wiolonczela.

Na wychodzących czekała Księ-ga Pamiątkowa do wpisu i barwny catering, a ponadto zwiedzanie z kuratorem wystawy jubileuszowej Historia bydgoszczan – historia mu-zeum w Galerii Sztuki Nowoczesnej na Wyspie Młyńskiej, jak również in-nych ekspozycji muzealnych.

21 września Muzeum gościło w  swych murach, na wystawie ju-bileuszowej Prezydenta Rzeczypo-spolitej Polskiej Bronisława Komo-rowskiego. Pan Prezydent przybył do Bydgoszczy z kilku powodów, jednakże głównym z nich było szyb-kie wprowadzenie w życie Programu

Bydgoska Rodzina 3+, wspierającego rodziny wy-chowujące co najmniej troje dzieci. W mieście nad Brdą jest obecnie około 3,6 tys. takich ro-dzin. „Karta dużej rodziny sprawdziła się w in-nych krajach, sprawdziłaby się także w Polsce” – mówili organizatorzy odbywających się w Grodzisku Mazowieckim I Ogólnopolskich Dni Dużej Rodziny. Poparł ich Bronisław Ko-morowski. – „W najbliższym czasie spotkam się z ministrami, aby rozmawiać o jej wpro-wadzeniu” – zapewniał, dając do zrozumie-nia, że Polska wprowadzi taką kartę.

Siedem pierwszych kart w programie Bydgoska Rodzina 3 Plus trafiła do pań-stwa Anny i Tomasza Sikorskich oraz ich pięciorga dzieci. – „Liczę, że będzie nas coraz więcej – uczestników i partnerów programu – powiedział wówczas Pre-zydent Rafał Bruski. Naturalnie Muzeum Okręgowe w  Bydgoszczy błyskawicznie przyłączyło się do programu. Na spotkanie w Muzeum pracownicy Działu Edukacji i Pro-mocji przygotowali oryginalne warsztaty dla 9 zaproszonych rodzin, w tym 50 dzieci w wieku od 4 do 18 lat. Tworzono makiety na specjalnie przygotowanych planszach, przedstawiające miejsca przyjazne rodzinie, w 4 kategoriach: kultura, sport, rekreacja i  rozrywka. Część oficjalną wizyty rozpo-czął przemówieniem Prezydent Rafał Bru-ski, mówiąc już o modelu 2 + 6, wystąpiła Anna Sikorska i Prezydent Bronisław Ko-morowski. Nie obyło się bez wygłoszenia anegdotycznych wspomnień o „5 merce-desach”, czyli o 5 dzieci rodziny Komorow-skich, która wówczas (1989) dysponowała starym Fiatem 125, składanym z części. Pan Prezydent porozmawiał z dziećmi i  udał się ze świtą parlamentarzystów oraz sa-morządowców na obiad. Uwiecznił się wcześniej w muzealnej Księdze Pamiątko-wej piórem użyczonym przez Dyrektora Mu-zeum – Michała F. Woźniaka.

Na zewnątrz Galerii Sztuki Nowoczesnej zgromadzili się liczni obserwatorzy, którzy chcieli na własne oczy zobaczyć Prezydenta RP. Rzecz się udała, bowiem Bronisław Komo-rowski przełamał kordony Biura Ochrony Rządu i witał się z zebranymi, a nawet pozował w gru-pach do kilku fotografii. A więc było rzeczywi-ście rodzinnie.

Mnie urzekła ilość czarnych limuzyn ochro-ny (ok. 15), wozów policyjnych, motocykli i kil-ku wyszkolonych piesków. Wszyscy stanęli na wysokości zadania, Dyrektor Muzeum promie-niał i dziękował pracownikom zaangażowanym przy tym wydarzeniu. A co interesujące – Broni-sław Komorowski odjechał… czarnym m e r c e -d e s e m z polską flagą na masce.

m u z e u m

Page 22: BIK 12/2013

20 | | grudzień 2013

Pochodzisz z rodziny aktorsko-muzycznej. Czy ro-dzice cię wspierają, czy masz przeciw czemu się buntować?

U mnie w rodzinie występuje klasyczny schemat: rodzice-aktorzy nie chcą, żeby ich dziecko zostało aktorem. Jasno to artykułowali. Kiedy postanowiłam zdawać do szkoły teatralnej, trzymałam to w tajemni-cy przed mamą. Tuż przed egzaminami znalazła moje papiery. Wybuchła taka awantura, że jako rasowa hi-steryczka uciekłam z domu boso i w piżamie. Nie było łatwo. Jeszcze na początku drugiego roku mama mi mówiła, że nie jest za późno, mogę zmienić studia. Od-puściła dopiero, kiedy zobaczyła, że robiąc to, co robię, jestem najszczęśliwsza. Serce matki wzięło górę nad zdrowym rozsądkiem.

Co sprawiło, że zdecydowałaś się na pracę nad Za-bić, nie zabić?

Rola Mirandy to wyzwanie, jest psychologicznie cięż-ka, trzeba podejść do niej z niezwykłym wyczuciem i sa-moświadomością. Stwierdziłam, że muszę spróbować. Poza tym uważam, że to bardzo dobrze napisany tekst.

Miranda jest ofiarą przemocy. To chyba nie pierw-sza tak „obciążona doświadczeniem” postać, w jaką się wcielasz.

Ciekawe, że zwykle dostaję właśnie takie role. W fil-mie Miguela Gaudencio Świadek gram dziewczynę, która straciła dziecko. Obecnie zaczynam zdjęcia do czesko-polskiej produkcji w reżyserii Tomasa Weinreba i Petra Kazdy o Oldze Hepnarovej, ostatniej kobiecie skazanej w Czechach na karę śmierci. Naprawdę nie wiem, co jest ze mną nie tak! A poważnie – cieszę się, że mogę się zmierzyć z takimi postaciami. Jeżeli reżyse-rzy uważają, że sobie z nimi poradzę, to dla mnie naj-większy komplement jako dla aktorki, ale też jako dla człowieka. Aktor musi starać się zrozumieć ludzi. Myślę: oto mam opowiedzieć czyjąś historię. Nie wiem – może jako rodzaj medium. Na ten czas jestem na usługach tej istoty – nie ważne, czy postać jest autentyczna, czy wy-kreowana. Każdy fikcyjny bohater jest po prostu przed-stawicielem wielu ludzi, którzy musieli stawić czoło temu, co on.

Dziecko gwiazd. Atlantyda napisałaś, mając 15 lat. Zaklętą – dwa lata później. Czy wyczuwasz – w warsztacie pisarskim czy przekazie – że byłaś wtedy bardzo młoda?

Zawsze ma się poczucie, że teraz zrobiłoby się coś trochę inaczej niż kiedyś. Zmieniamy się, czytamy nowe rzeczy, spotykamy nowych ludzi. Jeżeli chodzi o książki, mam nadzieję, że mój styl ewoluował, bo to naturalna kolej rzeczy. Wolałabym nie mieć poczucia, że najlepsze swoje książki mam już za sobą! Ale na pewno pod względem przekazu i ogólnej idei te po-wieści są dla mnie nadal aktualne. Czasem się sama dziwię, że jako dzieciak miałam już takie „rozkminy”. Ale zwykle dorośli ludzie zapominają lub nie chcą przyznać, że dzieci często widzą więcej. I mają jeszcze odwagę o tym mówić.

Grasz na skrzypcach, śpiewasz, piszesz o marze-niach i związkach z naturą, a w teatrze i filmie dotykasz tematów mrocznych. Ogromny rozrzut twórczy! Czy umiałabyś w kilku słowach powie-dzieć czym chcesz się dzielić ze światem, po co wy-stępujesz?

Kiedy byłam dzieckiem, postrzegałam sztukę jako otwieranie portali do innych światów. Nawet nie tyle tworzenie ich, co wyławianie z kosmosu tego, co już tam jakoś istnieje. Niektórzy mówią, że rzeźbiarz nie stwarza rzeźby, tylko uwalnia ją z kamienia. Podobnie jest we wszystkich innych dziedzinach sztuki. Jakkol-wiek szumnie to brzmi, artysta to medium. Czasem nie do końca nawet świadome tego, co przez niego prze-mawia. Więc nie użyłabym tutaj słowa „chcę”. Ja – po-dobnie jak na początku drogi w dzieciństwie – nie za bardzo mam już wybór.

Premiera spektaklu Zabić nie zabić: 28 grudnia 2013, sobota, godz. 17.00, sala kinowo-widowiskowa MCK. Bilety 10 zł. Autor: Ryszard Czę-stochowski. Występują: Michalina Olszańska, Wojciech Michaliński, Stefan Krzysztofiak. Realizacja: zespół.

Fot.

Ce

zary

Zac

har

ew

icz

Michalina Olszańska, absolwentka Szkoły Mu-zycznej w Warszawie, od dwóch lat uczy się na Aka-demii Teatralnej w Warszawie. Na scenie Miejskie-go Centrum Kultury zobaczymy ją w premierowym spektaklu Zabić, nie zabić na podstawie dramatu Ryszarda Częstochowskiego.

Z Michaliną Olszańską – skrzypaczką, pisarką, aktorką, wokalistką – rozmawia ewa Piątek

Stwierdziłam, że muszę spróbować

t e a t r

Page 23: BIK 12/2013

grudzień 2013 | | 21

Derwid – skrywane oblicze Witolda Lutosławskiego

Kontekst

m u z y k a

Witold Lutosławski tworząc zamówione przez Wła-dysława Szpilmana piosenki, nie był debiutantem na polu lżejszej muzy. Doświadczenia wyniesione z dzia-łalności muzycznej prowadzonej wraz z Andrzejem Panufnikiem w kawiarniach Aria, U Aktorek oraz Sztu-ka i  Moda zaowocowały powstaniem szeregu kom-pozycji na użytek tych występów. Część z nich, mniej lub bardziej improwizowana, nie dotrwała do naszych czasów, każdemu wielbicielowi muzyki Lutosławskie-go znane są już jednak Wariacje na temat Paganiniego na dwa fortepiany, owoc współpracy obu kompozyto-rów-pianistów. Warto przypomnieć wspomnienie sa-mego Panufnika o tym okresie:

„czasami dla żartu graliśmy jazz, zwłaszcza Duke’a El-lingtona i najlepszych Amerykanów, a nawet, co było niebezpieczne, muzykę zakazanych kompozytorów żydowskich, takich jak Gershwin. Niekiedy, aby unik-nąć nudy, jako, ze graliśmy codziennie, wystawialiśmy się na całkiem inne ryzyko, improwizując własne utwo-ry jazzowe. Przed rozpoczęciem rysowaliśmy diagram określający tempo i przebieg harmoniczny w  okre-ślonej liczbie taktów. Posługując się takim świstkiem papieru wymyślaliśmy melodię, kontrapunkty, formu-ły rytmiczne, ryzykując, że któregoś z  nas poniesie nieokiełznana wyobraźnia. Nigdy jednak nie ujaw-

nialiśmy przed publicznością naszej tajemnicy, że im-prowizujemy zamiast wykonywać starannie skompo-nowane i przygotowane utwory”.

Dodatkowo, częste w okresie powojennym sięganie po melodie ludowe i tradycyjne przyzwyczaiło Luto-sławskiego do bardziej przystępnego, bliskiego roz-rywce opracowania istniejących modeli przy pomocy własnego języka. Przykładem może być tu zbiór kolęd, po mistrzowsku obudowanych wyszukaną harmonią, a jednak wciąż przystępnych w odbiorze dla niewyma-gającego słuchacza. Stąd już tylko krok do skompono-wania utworu lżejszego kalibru w całości – począw-szy od wokalnej linii melodycznej a skończywszy na zabiegach fakturalnych i harmonicznych. Uzupełnia-jąc ten wątek, warto nadmienić, iż muzyka taneczna w  pierwszej połowie XX wieku zdążyła już wkroczyć na dobre do dziedziny muzyki poważnej, czego naj-lepszym dowodem są inspirowane jazzem kompo-zycje Igora Strawińskiego, na naszym zaś podwórku trudno o lepszy przykład, niż tanga i songi kabaretowe mistrzowsko wplecione w partyturę dodekafonicznej opery I Martimonio con varicioni wibitnego polskiego kompozytora Józefa Koffera.

Dr Mariusz Klimek

Impresariat Artystyczny Mariusz Klimekprzedsatwia

Singiel Mariusza Klimka Zaczarowany Świat

„Ten singiel to mój nowy świat, nowe oblicze. Pragnieniem każdego człowieka jest realizacja własnych marzeń. Oto jest Zakazany Świat. Piosenka, która opowiada o człowieku i jego rozterkach. Tacy właśnie jesteśmy”.

Mariusz Klimek

grudzień 2013 | | 21

Page 24: BIK 12/2013

22 | | grudzień 201322 | | listopad 2013

Zasłużeni pracownicy

m u z e u m ( 9 )Z okazji jubileuszu 90-lecia Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy warto przypomnieć sylwetki byłych dyrektorów i niektórych długoletnich pracowników tej instytucji.

Małgorzata WinterW 1986 roku ukończyła studia na kierunku konser-

watorstwo i muzealnictwo (specjalność: muzealnictwo) Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Koper-nika w Toruniu. Naukę kontynuowała w  Podyplomo-wym Studium Działalności Kulturalnej na Uniwersytecie Warszawskim. W 1987 roku podjęła pracę w  Muzeum Okręgowym im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgosz-czy. Od 1  stycznia 1990 roku sprawowała funkcję kie-rownika Działu Sztuki. Dnia 1 lipca 1995 roku została powołana na stanowisko dyrektora bydgoskiego mu-zeum i funkcję tę pełniła przez osiem lat – do 11 sierpnia 2003 roku.

Podczas swej pracy w muzeum skupiała się na posze-rzaniu kolekcji polskiej sztuki współczesnej, czyniąc to z ogromnym znawstwem, intuicją i pasją. Prace, pozy-skiwane wówczas na bieżąco z wystaw ogólnopolskich lub bezpośrednio z pracowni artystów, stworzyły ze-spół reprezentatywnie odzwierciedlający tendencje w sztuce lat 80. i 90.

Małgorzata Winter przygotowywała wystawy o cha-rakterze monograficznym i problemowym, głównie z zakresu sztuki współczesnej. Zapamiętana zostanie przede wszystkim jako współinicjatorka i organizator-ka sześciu edycji prezentacji najnowszych tendencji w sztuce polskiej pod wspólną nazwą Oikos (1994-2001). Coroczna impreza obejmowała nie tylko muzealne sale, ale wpisała się również w programy wystawiennicze innych bydgoskich galerii oraz w przestrzeń miejską. Pierwsze wydarzenie z tego cyklu uhonorowane zostało wyróżnieniem w Ogólnopolskim Konkursie na Najcie-kawsze Wydarzenie Muzealne Roku 1994. Ponadto przy-gotowała m.in. ekspozycje: Wystawa artystów polskich uczestników <documenta w Kassel> 1959-1992 (1993), Lata 70… Miejsce sztuki – Bydgoszcz (1995), Galeria Wymiany Józefa Robakowskiego (1996), Grzegorz Kowalski. Prace dawne i  nowe (1998), Elżbieta Jabłońska. Supermatka

(2002). Była też inicjatorką współorganizowania przez bydgoskie Muzeum wraz z Międzynarodowym Muzeum Artystów międzynarodowej imprezy artystycznej pn. Konstrukcja w procesie. Ta ziemia jest kwiatem w Bydgosz-czy i jej okolicach (2000).

W 1995 roku Małgorzata Winter uhonorowana zo-stała nagrodą „Bydgoskiego Informatora Kulturalnego” dla osobowości kultury bydgoskiej za popularyzowanie dokonań z dziedziny sztuki współczesnej, a w 2008 roku – odznaką honorową Zasłużony dla Kultury Polskiej.

Inga Kopciewicz

KsięgarniaJolanta

księgarnia internetowawww.jolanta.osdw.pli stacjonarnaul. M. Konopnickiej 30 tel. 52 373 26 81

c z y n n a :

pon.–pt. 10.00–18.00 sob. 10.00–14.00

os. Szwederowo w centrum handlowym

blisko targowiska MzK 64, 66, 69, 79

f o t . z a r c h i w u m M u z e u m

Page 25: BIK 12/2013

grudzień 2013 | | 23

Mało odpowiedzialny organ Zdzisława Prussa (116)

prUss

bydgoski insynuator kulturalny

Występująca w „Historiach bydgoskich” Alicja Mozga pokazała aktorski lwi pazur i zdecydowanie pokonała swoich kolegów w trudnej konkurencji teatralnego monologu. Zazdrośnicy i złośliwcy twierdzą jednak, że zwyciężczyni powinna zostać zdyskwalifikowana…

Między kreacją a dyskwalifikacjąWystępująca w „Historiach bydgoskich” alicja Mo-

zga pokazała aktorski lwi pazur i zdecydowanie poko-nała swoich kolegów w trudnej konkurencji teatralnego monologu. Zazdrośnicy i złośliwcy twierdzą jednak, że zwyciężczyni powinna zostać zdyskwalifikowana, po-nieważ ze swoimi rywalami zagrała nie fair. Nie dość, że w jednym monodramie wykreowała dwie postaci, to na dodatek (i bez żadnych skrupułów), by wyciągnąć wy-sokie „c”… wskoczyła na krzesło!

Poetycki zastrzyk optymizmuCeniony i zasłużony wójt gminy Sicienko – Jan Wach

wydał kolejny zbiór wierszy, jak zwykle głęboko w pol-skich realiach osadzonych. Jako że tomik nosi tytuł „zo-bowiązania”, przeto poeta zobowiązuje nas do tego, byśmy nie mieli żadnych prowincjonalnych komplek-sów, bo przecież „myśmy z Gagarinem okrążali kulę ziemską a z armstrongiem tańczyliśmy na księżycu”. To jakże krzepiące przypomnienie Wacha przyjmujemy bez wahania i z radością.

Przebojowa pani prezydentMająca za sobą przeszłość baletową (jako dziew-

czynka tańczyła w zespole „Młody Toruń”) Grażyna Ciemniak zamierza popisać się wokalnie w najbliższej „Szopce Bydgoskiej”. Pani wiceprezydent Bydgosz-czy znana z tego, że do ludzi i problemów podchodzi z sercem na dłoni – zaśpiewać ma, jak donoszą dobrze poinformowani – przebój z dawnych lat „Serce na śniegu”.

albo – alboO tym, że muzyka może być fotogeniczna przeko-

nuje przez Henryka Martenkę napisany a przez „Mar-grafsen” wydany album „Muzyka w pałacu”. W na-strojowej scenografii ostromeckich komnat i plenerów uczestnicy „Paderewski Piano academy” pokazani zostali (przez Jarosława Prussa i Tytusa Żmijewskie-go) – od tzw. kulis i kuchni. Wielu młodych pianistów prezentuje taką ekspresję w gestach i mimice, że gdyby nie udało im się zostać drugim rubinsteinem czy Ble-chaczem to mają szansę stać się drugim Kubą Woje-wódzkim lub Magdą Gessler.

Małe jest piękneKonstanty dombrowicz rozpisał się na dobre i po

„Strefie skomunizowanej” opublikował „dobre ad-resy”. A że w tych wszystkich bydgoskich dobrych ad-resach te najlepsze nawiązują do okresu prezydentury autora – przeto należy oczekiwać, że fani Dombrowicza złożą w ratuszu obywatelski projekt, by nawiązując do przeszłości, kiedy to nazywano Bydgoszcz – „małym Berlinem” – zacząć już teraz określać miasto nad Brdą mianem „małego Konstantynopola”.

Lusterko wsteczne (-25)

Ćwierć wieku temu (grudzień 1988)– W ramach dni rosyjskiej Federacyjnej Socjali-stycznej republiki radzieckiej wystąpił w Bydgosz-czy – Leningradzki Teatr Baletu Współczesnego.

– W pierwszą rocznicę śmierci artysty BWa zapraszało na „Wystawę malarstwa i rysunku Mariana Turwida”.

– dom Kultury BSM „Orion” zaprezentował II wydanie kroniki filmowej pt. „nasze Błonie”.

– Organizowanymi przez Filharmonię Pomorską do-rocznymi koncertami sylwestrowymi dyrygował, często w Bydgoszczy oklaskiwany, Henryk debich.

– Kierownik zespołu estradowego POW „Czarne Be-rety” – Stanisław Wideł anonsował prace wykończe-niowe nad sfabularyzowaną składanką estradową pod roboczym tytułem „Od refrenu do refrenu”.

Page 26: BIK 12/2013

wydar ze n ia

24 | | grudzień 2013

AKADEMIA MUZYCZNA im. Feliksa Nowowiejskiego, ul. J. Słowackiego 7, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 210 582, www.amuz.bydgoszcz.pl

1

Akademicka Przestrzeń Kulturalna przy Wyższej Szkole Gospodarki, ul. Królowej Jadwigi 14, 85-229 Bydgoszcz, Koordynator: mgr Marta Rosenthal-Sikorawww.apk.byd.pl; e-mail: [email protected]. 52 567 00 57Muzeum Fotografii – Arkadiusz BlachowskiGaleria Debiut – Marta Rosenthal-SikoraGaleria Nad Brdą – Karolina Prus

2

ART GALERY Anny Osińskiej, ul. Krasińskiego 5, 85-008 Bydgoszcz, e-mail: [email protected], www.annaosinska.pl tel. 525 153 295, 604 313 266 3

AUTORsKA GALERIA sZTUKI Małgorzaty Maciejewskiej, ul. Morelowa 9, 85-362 Bydgoszcz, tel. 502 714 888, www.artgalery.bydgoszcz.pl

BYDGOsKIE CENTRUM INFORMACjI, ul. Batorego 2, 85-109 Bydgoszcz, [email protected], www.visitbydgoszcz.pl 4

BYDGOsKIE sTOWARZYsZENIE ARTYsTYCZNE, ul. Pomorska 76, 85-051 Bydgoszcz, tel. 523 401 806, Prezes zarządu Wiesław Karpusiewicz 5

BYDGOsKIE TOWARZYsTWO HERALDYCZNO-GENEALOGICZNE, ul. Wyczółkowskiego 21/1, tel. 523 413 291, prezes Paweł Bogdan Gąsiorowski

BYDGOsKIE TOWARZYsTWO NAUKOWE, SOCIETAS SCIENTIARUM BYDGOSTIENSIS, BYDGOSZCZ SCIENTIFIC SOCIETY, ul. Jezuicka 4, 85-102 Bydgoszcz, tel./fax 523 222 268, www.btn.bydgoszcz.eu, prezes prof. dr hab. inż. Marek Bieliński, czynne: pon., czw. 14-15 6

Dom Kultury MODRACZEK, ul. Ogrody 15, tel./fax 523 713 331, www.modraczek.smbudowlani.pl, e-mail: [email protected], abuzal [email protected], dyr. Agnieszka Buzalska

Dom Kultury ORION, ul. 16 Pułku Ułanów Wlkp. 1, 85-319 Bydgoszcz, tel. 523 487 201, kierownik Nikoletta Stachura

ELjAZZ – Centrum Artystyczneul. Kręta 3, 88-117 Bydgoszcztel. 523 221 574, 662 152 726www.eljazz.com.pl 41

FARBIARNIA Pracownia Fotografii Artystycznej, ul. Pomorska 68A/1, Bydgoszcz 40

FILHARMONIA POMORsKA dyrektor: Eleonora Harendarska, ul. Andrzeja Szwalbego 6, 85-080 Bydgoszcz. Rezerwacja telefoniczna w godz. 11-14, tel. 523 210 234; wew. 21, [email protected], www.filharmonia.bydgoszcz.pl 7

FUNDACjA „WIATRAK”, Prezes Fundacji: Ks. Krzysztof Buchholzul. Bołtucia 5, 85-791 Bydgoszcztel. 523 234 810, fax 523 234 811www.wiatrak.org.pl, e-mail: [email protected], Biuro Fundacji „Wiatrak” czynne: pon.-pt. 8.00-20.00

GALERIA 85 prowadzi Ewa Pankiewicz, ul. Gdańska 17, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 226 222 17

Galeria ALIX, M. i M. Dobeccy, ul. Jezuicka 26 18

GALERIA AUTORsKA Jan Kaja i Jacek Soliński, ul. Chocimska 5, 85-097 Bydgoszcz, tel. 608 596 314, www.autorska.pl, [email protected] 8

Galeria Francuska MIsTRAL, przy WSG, prowadzi Henryka Stachowska prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej, ul. Garbary 2, budynek A, tel. 668 705 587 11

Galeria GRAFFITI ul. Unii Lubelskiej 17, oferta dla młodzieży, prowadzi Anna Osińska, e-mail: [email protected], tel. 525 153 295, 604 313 266 9

GALERIA INNOWACjI UTP ul. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz, kier. dr Anna Bochenek, czynne codziennie od 10-17

Galeria KANTOREK tel. 523 210 211, wstęp wolny, prezentacja i sprzedaż dzieł sztuki 10

GALERIA MDK 1 przy MDK nr 1, ul. Baczyńskiego 3

GALERIA MIEjsKA bwa dyrektor: Wacław Kuczma, 85-006 Bydgoszcz, ul. Gdańska 20, tel. 523 393 050, godz. otwarcia: Galeria Miejska bwa: wt.-śr. 10-18, czw. 12-20, pt. 10-18, sob.-niedz. 11.30-16.30. Wstęp wolny. Galeria Kantorek: wt.-śr. 11-18, czw. 13-20, pt. 11-18, sob. 11-14. [email protected],www.galeriabwa.bydgoszcz.pl 12

GALERIA NA PIĘTRZE Studio Działań Artystycznych, ul. Długa 27, 85-034 Bydgoszcz, tel. 515 452 040, 601 443 119, [email protected], czynne: pon.-pt. 10.00-20.00, sob. 12.00-16.00 13

GALERIA NON FERE przy II Społecznym Liceum Ogólnokształcącym

GALERIA sZKŁA POLsKIEGO Waldemar Łachut, ul. Długa 39, tel. 698 879 887 16

GALERIA WIEżY CIśNIEńMuzeum Wodociągów, ul. Filarecka 1, 85-160 Bydgoszcz 42

Izba Pamięci Adama Grzymały-siedleckiego, WiMBP, ul. Libelta 5, tel. 523 238 207, czynne: wt. i pt. 13-18, śr. 10-15 19

Klub ARKA, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, tel. 523 487 202, kierownik Nikoletta Stachura

Klub HEROs, ul. Gen. W. Thomée 1, Bydgoszcz, tel. 523 430 004, kierownik Danuta Antkowiak

KLUB INsPEKTORATU WsPARCIA sIŁ ZBROjNYCH, ul. Sułkowskiego 52a, 85-915 Bydgoszcz, tel. 523 783 550, kierownik Marek Trojan. Biblioteka Klubu IWSZ, tel. 523 783 563, kierownik Zdzisława Gajownik; czynna: pon.-czw. 10-18, pt. 10-15

KLUB MIŁOśNIKóW KAKTUsóW, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, przewodniczący Jerzy Balicki, tel. 523 215 538, www.republika.pl/bkmk/

KLUB MIŁOśNIKóW AUsTRALII I OCEANII, ul. Plac Kościeleckich 8, pok. 8, Bydgoszcz, prezes Lech Olszewski, tel. 607 120 182, fax 052 321 32 60, www.kmaio.bydg.pl 20

Klub ODNOWA, ul. Planu 6-letniego 38, tel. 523 631 867, e-mail: [email protected], www.klubodnowa.strefa.pl, kier. Grażyna Salemska

KLUB POLsKIEj KsIĄżKI, Hotel Centralny, ul. Dworcowa 85, tel. 523 432 452, Jolanta Kowalska oraz przy Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 4, tel. 523 412 504, Alicja Leśniak 21

KLUB śWIATA KsIĄżKI, ul. Dworcowa 85, tel. 523 454 698, kier. księgarni Mariola Zawisza. 21

KLUB śRODOWIsK TWóRCZYCH, ul. Batorego 1-3, tel./fax 523 228 715, 523 225 677, prezes Piotr Trella 22

MIEjsKIE CENTRUM KULTURY, ul. Marcinkowskiego 12, 85-056 Bydgoszcz, tel. 523 255 555 (informacja)[email protected], www.mck-bydgoszcz.pl 39

Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1, ul. K.K. Baczyńskiego 3, 85-805 Bydgoszcz, tel. 523 755 349, fax 523 450 628, e-mail: [email protected], www.mdk1.bydgoszcz.pl, dyr. Piotr Skowroński

Młodzieżowy Dom Kultury nr 2, im. Henryka Jordana, ul. Leszczyńskiego 42, 85-137 Bydgoszcz, tel./fax 523 731 795, dyr. Adam Łętocha. Biblioteka Literatury Fantastycznej im. Janusza A. Zajdla – Gimnazjum Nr 20, ul. Tucholska 30, czynne: wt., śr. 16-19

Młodzieżowy Dom Kultury nr 4, ul. Dworcowa 82, 85-010 Bydgoszcz, tel./fax 523 224 413, e-mail: [email protected], www.mdk4.bydgoszcz.pl, dyr. Małgorzata Gładyszewska 23

Młodzieżowy Dom Kultury nr 5, ul. Krysiewiczowej 8, 85-796 Bydgoszcz, tel./fax 523 485 002, dyr. Jolanta Wawrzonkowska, www.mdk5.bydgoszcz.pl, [email protected]

Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ul. Berwińskiego 4, 85-044 Bydgoszcz, tel./fax 523 462 318, e-mail: [email protected], czynne: wt.-pt. 10-14, dyr. prof. dr hab. Adam Sudoł 24

MUZEUM FARMACjI Apteki Pod Łabędziem,ul. Gdańska 5, tel. 523 220 187. 25

MUZEUM KANAŁU BYDGOsKIEGO, przy III LO, ul. Nowogrodzka 3, www.muzeumkanalu.pl, tel. 693 765 075

MUZEUM MYDŁA I HIsTORII BRUDU ul. Długa 13-17, 85-032 Bydgoszcz. Rezerwacja tel. 525 157 015, e-mail: [email protected]; www.muzeummydla.pl 15

MUZEUM OKRĘGOWE im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy: ul. Gdańska 4, 85-006 Bydgoszcz, Dyrektor Muzeum dr Michał F. Woźniak; Sekretariat: tel./fax 52 58 59 966, e-mail: [email protected]; www.muzeum.bydgoszcz.pl, www.exploseum.pl, Dział Edukacji i Promocji: tel. 52 58 59 910-15,e-mail: [email protected];Biblioteka muzealna: tel. 52 58 59 916. Godziny zwiedzania Muzeum: wtorek, środa, piątek 10.00-17.00czwartek 10.00-19.00sobota, niedziela 11.00-17.00poniedziałki – nieczynneSoboty – wstęp bezpłatny, tel. 883 366 056 26

MUZEUM OśWIATY, ul. M. Curie-Skłodowskiej 4, tel. 523 426 590

MUZEUM WOjsK LĄDOWYCH, ul. Czerkaska 2, 85-641 Bydgoszcz, dyr. Mirosław Giętkowski, tel. 523 782 026, www.muzeumwl.pl

adresy bydgoskich instytucji kultury

Page 27: BIK 12/2013

wydar ze n ia

grudzień 2013 | | 25

OPERA NOVA w Bydgoszczy dyrektor: Maciej Figas, ul. Marszałka Focha 5, 85-070 Bydgoszcz, tel. 523 251 502, Dział Promocji i Obsługi Widzów oraz przedsprzedaż biletów: tel. 523 251 655, fax 523 251 636. Kasa biletowa tel. 523 251 555. Obiekt dostosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych, www.operanova.bydgoszcz.pl 27

PAŁAC MŁODZIEżY, ul. Jagiellońska 27, 85-097 Bydgoszcz, tel. 523 210 081, www.palac.bydgoszcz.pl, dyr. Joanna Busz. Tutaj: Galeria Pałac 28

Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego, ul. Skłodowskiej-Curie 4, 85-094 Bydgoszcz, tel. 523 413 074; www.pbw.bydgoszcz.pl, dyr. Ewa Pronobis-Sosnowska

PROF-EUROPE stowarzyszenie Nauczycieli języka Francuskiego w Polsce, ul. Dworcowa 80, 85-010 Bydgoszcz. Prezes: Marta Samolej-Chmielewska, tel./fax 523 221 661 oraz 601 679 572, www.profeurope.pl 29

sTOWARZYsZENIE ARTYsTYCZNE „MóZG”, www.stowarzyszenie.mozg.art.pl, ul. Gdańska 10, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 455 195 30

salezjańskie stowarzyszenie Wychowania Młodzieży, ul. Salezjańska 1, 85-792 Bydgoszcz, www.dominiczek.salezjanie.pl, tel. 523 447 401 lub 523 766 739

TEATR PANTOMIMY „DAR”www.dar.art.pl; e-mail: [email protected]. 523 407 468, 602 572 021, 602 257 675

TEATR POLsKI im. Hieronima Konieczki dyrektor: Paweł Łysak, al. Mickiewicza 2, 85-071 Bydgoszcz, tel. 523 397 841, Kasa Teatru czynna jest od wtorku do piątku w godz. od 12 do 18 oraz godzinę przed spektaklem: tel. 523 397 818, fax 523 397 840 lub [email protected], www.teatrpolski.pl31

TOWARZYsTWO INICjATYW KULTURALNYCH, ul. Dworcowa 62/2, 85-009 Bydgoszcz, tel. 523 213 371, prezes Maria Papała 32

TOWARZYsTWO MIŁOśNIKóW MIAsTA BYDGOsZCZY, ul. Jezuicka 4, tel./fax 523 225 196, 523 454 434, www.tmmb.pl, e-mail: [email protected], skrytka pocztowa nr 17, 85-169 B 37, prezes Jerzy Derenda. Biuro Zarządu czynne we wt., śr., czw. 9-15, sklep TMMB z bydgostianami, ul. Długa 15, czynny: pon.-pt. 10-18, sob. 10-14. 6

Redakcja BIK prosi Państwa o weryfikację danych:

[email protected]

TOWARZYsTWO MUZYCZNE im. Ignacego jana Paderewskiego, ul. ks. Piotra Skargi 7, 85-018 Bydgoszcz, tel./fax 523 270 291, www.konkurspaderewskiego.pl prezes prof. Katarzyna Popowa-Zydroń 33

TOWARZYsTWO OPEROWE im. prof. Felicji Krysiewiczowej, ul. Focha 5, 85-006 Bydgoszcz, prezes Zenona Tomczak, tel. 603 993 852, sekretarz zarządu Danuta Święcichowska 27

TOWARZYsTWO POLsKO-AUsTRIACKIE, Oddział B. ul. Stary Rynek 5, 85-104 Bydgoszcz, tel. 609 678 277, e-mail: [email protected], prezes Lubomira Kubiak, dyżury w każdą drugą środę miesiąca 34

TOWARZYsTWO POLsKO-NIEMIECKIE, ul. Fordońska 120. Dyżury we wtorki w godz. 13-16, e-mail: [email protected] prezes Stanisław Puls, tel. 523 411 805; sekretarz Danuta Kucik, tel. 523 454 074

TOWARZYsTWO POLsKO-WŁOsKIE Stary Rynek 22-24 (III p., wejście przez KATALOGI), tel. 523 238 008, dyżury: 1. środa miesiąca godz. 17-19 www.api.bydgoszcz.pl; [email protected], prez. Elżbieta Renzetti 35

TOWARZYsTWO PRZYjAŹNI POLsKO-FRANCUsKIEj, Siedziba na terenie WSG w Bydgoszczy ul. Garbary 2; bud.: H-01, Prezes: Małgorzata Panasewicz

tel. 504 199 624, wiceprezes: Józef Owczarek, tel. 507 160 445 11

URZĄD MIAsTA, Biuro Kultury Bydgoskiej ul. Jezuickiej 14a, 85-102 Bydgoszcz, www.bydgoszcz.pl, tel. 525 858 189, Dyrektor Magdalena Zdończyk 36

WĘDROWNICZEK – Klub Turystyczny, prezes Adam Czachorowski, tel. 523 251 635

WiMBP BIBLIOTEKA GŁÓWNA Bydgoszcz, ul. Długa 39, tel. 523 238 008, 523 399 200 – centrala; 523 287 390 – sekretariat, fax 523 287 390, e-mail: [email protected], www.wimbp.bydgoszcz.plDyrektor: Ewa Stelmachowska 35

WOjEWóDZKI OśRODEK KULTURY i sZTUKIDyrektor: Maciej Puto, pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, [email protected], tel. 52 585 15 01–03; Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej, kierownik: Katarzyna Wolska, tel. 52 322 22 36, [email protected], www.wok.bydgoszcz.com 37

Page 28: BIK 12/2013

wydar ze n ia

26 | | grudzień 2013

Opera Nova w Bydgoszczy 1.12.2013, godz. 19.00

BarOn CyGaŃSKI operetka Joanna Straussa

Inscenizacja, reżyseria i choreografia Janina niesobskaKierownictwo muzyczne Maciej FigasScenografia i kostiumy Maria BalcerekReżyseria świateł Bogumił PalewiczPrzygotowanie chóru Henryk Wierzchoń

Jakby mało było porywającej muzyki Straussa, bydgo-ska realizacja oszałamia wystawnością dekoracji, kilku-set strojów, wykonanych z dbałością o najmniejszy z su-pełków na cygańskiej chuście, o każdą z licznych falban na balowych kreacjach, niezapomnianymi układami choreograficznymi.

Ta inscenizacja zapisała się jako „wzorcowa” w histo-rii realizacji operetki w polskich teatrach muzycznych: wystawiona z należnym jej polorem, dbałością o piękno obrazu, pieczołowicie oddany detal i całościowy impo-nujący kształt. Gigantyczny namiot cygański ozdobiony z iście bajecznym przepychem Wschodu, imponujące ażurowe schody i „legendarny” żyrandol z  III aktu – wszystko to tworzy odpowiednie tło dla muzyki Straus-sa! Kapitalna obsada śpiewaków, świetnie brzmiący Chór i znakomicie dysponowany Balet …nic dziwnego, że Baron…” cieszy się ogromnym zainteresowaniem publiczności. Ba, opowiadane są dowcipy, że bilety wy-kupione są do 2018 roku!

6.12.2013, godz. 19.00 8.12.2013, godz. 17.00

ŚPIĄCa KrÓLeWna balet Piotra Czajkowskiego

12 i 13 grudnia 2013, godz. 19.00CzarOdzIeJSKI FLeT opera Wolfganga amadeusza Mozarta

Kierownictwo muzyczne dirk VermeulenInscenizacja i reżyseria Matthias remusScenografia Stephan dietrichPrzygotowanie chóru Henryk Wierzchoń

„Nie można znaleźć dość słów na jego pochwałę” – tak pisał o „Czarodziejskim flecie” Ryszard Wagner.

Jeśli można podać przykład dzieła genialnego to jest nim z pewnością ta opera Mozarta. Arie, duety, tercety, kwartety, kwintety, chóry i  sceny zbiorowe przeplata-ją się nieustannie. Każdy z  tych momentów ma swój odrębny charakter, nastrój, typ orkiestry, melodykę. Libretto jest baśnią, moralitetem, komedią, tajemnicą. Realizacja w Operze Nova czyni i tłem akcji monumen-talną Bibliotekę, siedzibę i świątynię Rozsądku, Piękna, Wiedzy, Siły, Natury…

„Sprawa tak się przedstawia, jak gdyby scenariusze inicjacji były nierozerwalnie złączone z samą strukturą

życia duchowego. Jak gdyby inicjacja była procesem ko-niecznym dla wszelkiej próby całkowitego odrodzenia, dla wszelkiego wysiłku przekroczenia naturalnego sta-nu człowieka celem dostąpienia uświęconego bytu” – te słowa Mircei Eliadego zdają się pasować do kluczowej idei libretta. Ono samo jest porównywane do baśni. Czarodziejski flet daje młodzieńcowi moralne oparcie w momencie, gdy musi odrzucić swoje dotychczasowe utarte sądy, by stać się godnym wtajemniczenia. Poma-ga mu przetrwać próby powietrza, ognia i wody, stanąć po stronie Światła w walce z Ciemnością. Rytuały inicja-cyjne i odniesienia do religii starożytnego Egiptu sta-nowiły temat popularny w dramatopisarstwie i sztuce operowej schyłku Oświecenia. Opera Mozarta jeszcze te modę spotęgowała, lecz kompozytorowi nie było już dane cieszyć się jej sukcesami.

„Czarodziejski flet” to muzyczna wizytówka Europy (dość wspomnieć słynną arię Królowej Nocy); zachwyca słuchaczy, niezależnie od wieku. Na naszym przedsta-wieniu arie wykonywane są po niemiecku, zaś dialogi i recytatywy wygłaszane są w języku polskim.

28.12. 2013, godz. 19.00 29.12. 2013, godz. 16.00 i 20.00 30.12. 2013, godz. 19.00 31.12.2013, godz. 16.30 i 20.00

Koncerty sylwestrowe Opery novaWykonawcy:

Halina Fulara-Duda, Darina Gapicz, Łukasz Goliński, Małgorzata Grela, Krystyna Nowak, Katarzyna Nowak--Stańczyk, Magdalena Polkowska, Ewelina Rakoca, Ja-nusz Ratajczak, Małgorzata Ratajczak, Ryszard Smęda, Dorota Sobczak, Tadeusz Szlenkier, Pavlo Tolstoy, Marta Ustyniak, Victoria Vatutina, Jolanta Wagner.

CHÓR, BALET i ORKIESTRA OPERY NOVA.Aranżacje i opracowania muzyczne utworów:Jakub Lubowicz, dawid Lubowicz, Tomasz Szy-muś, Przemysław zych Realizatorzy koncertu:reżyseria Sebastian Gonciarzkierownictwo muzyczne Maciej Figaschoreografia Iwona runowskascenografia Mariusz napierałaprzygotowanie chóru Henryk WierzchońKoncert prowadzi Piotr Bałtroczyk

W momencie przekazywania informacji do BIK możemy powiedzieć, że od połowy listopada trwają próby w sa-lach orkiestry i baletu, że w pracowniach krawieckich mienią się brokaty, lśniące lamy i metaliczne satyny, że reżyser musi chłodzić rozpaloną głowę i że będziemy starać się ze wszystkich sił, aby ponownie stworzyć wy-czekiwany świąteczny show!

1.01.2014, godz. 17.00Koncert noworoczny

Ewa Chałat

Page 29: BIK 12/2013

wydar ze n ia

grudzień 2013 | | 27

B a r o n c y g a ń s k i , f o t . M a r e k C h e ł m i n i a k

Zespół Pieśni i Tańca Ziemia Bydgoska 14.12.2013, godz. 15.30 i 19.00, Opera Nova

Koncert jubileuszowy z okazji 55-lecia zespołu

„Ziemia Bydgoska” to kilka pokoleń Bydgoszczan, entuzja-stów folkloru, których pasja przekazywana jest już od ponad 50 lat. Oryginalność strojów, pieśni i tańców jest kanwą, na której osnuto główny cel – upowszechnianie i podtrzymywa-nie regionalnej i krajowej kultury ludowej, jej odrębności i zna-czenia w budowaniu lokalnej tożsamości.

Uroczyste przyjęcie w Pałacu Prezydenckim 11 listopada 2013 z udziałem Zespołu

Page 30: BIK 12/2013

wydar ze n ia

28 | | grudzień 2013

Muzeum Okręgowe im. L. Wyczółkowskiego

się najbardziej charakterystycznym cechom „obrazu me-dialnego”, takim jak: wielotysięczny nakład (oryginał/kopia?), kategorie mimesis (fotografia jako gwarancja wiarygodności), atrakcyjność, komunikat, czas ekspozycji, sposób w jaki jest „czytany”, funkcja oraz recykling jako nieuchronny końcowy etap istnienia, ma skłaniać widza do refleksji nad kondycją Obrazu a pośrednio do refleksji nad kondycją jednostki zamieszkującej współczesną me-tropolię. [W.R.]

wystawa stała, dostępna od końca listopada 2013 r.„Wyspa Młyńska – historia i teraźniejszość” Wyspa Młyńska – otoczona wodami Brdy wyspa rzecz-na o łącznej powierzchni 6,5 ha, ze względu na swoje usytuowanie w pobliżu Starego Rynku, jest swoistym unikatem na skalę europejską. Niegdyś teren ten stano-wił zaplecze gospodarcze miasta nad Brdą: był siedzibą Mennicy Królewskiej, a następnie ośrodkiem przemysłu młynarskiego. W miarę wygaszania industrialnego cha-rakteru Wyspy stawała się ona miejscem działań kultu-ralnych. Obecnie na skutek przeprowadzonych na tym obszarze prac rewitalizacyjnych Wyspa Młyńska pełni wyłącznie funkcje: kulturalną, społeczną i rozrywkowo--turystyczną.

Celem wystawy jest przedstawienie zarysu historii Wyspy Młyńskiej, zmian zachodzących w jej układzie przestrzenno-urbanistycznym, przekształceń w zakre-sie pełnionych przez nią funkcji, a także procesu rewi-talizacyjnego Wyspy oraz wykorzystania budynków zabytkowych przez bydgoskie Muzeum.

Na ekspozycji obok archiwalnych planów Wyspy Młyńskiej ukazano również dawne i współczesne foto-

12.12.2013, godz. 18.00, Spichrze, ul. Grodzka 7-11. Wystawa czynna do 26 stycznia 2014 r.

Otwarcie wystawy „Władysław radziwiłłowicz all-inclusive”

Władysław Radziwiłłowicz jest absolwentem Pań-stwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Poznaniu (obecnie Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu). Dyplom z wyróżnieniem w zakresie grafiki warsztatowej i malar-stwa uzyskał w 1996 r. Zawodowo związał się z macie-rzystą uczelnią – kieruje II Pracownią Rysunku na Wy-dziale Malarstwa. W 2009 r. obronił pracę doktorską pt. „Fenomen Obrazu jako efekt symultanicznego czytania Świata”. Równocześnie prowadzi pracownię malarstwa w Zakładzie Wzornictwa Uniwersytetu Technologicz-no-Przyrodniczego im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy. Realizacje artysty znajdują się w prywat-nych kolekcjach w Polsce, USA i Japonii.

Prace Władysława Radziwiłłowicza oparte są na ma-larskiej analizie Obrazu uwikłanego w „rzeczywistość medialną”. Obraz (piktogram, logo, rysunek techniczny, ilustracja, plakat, zdjęcie reklamowe) zawsze był i nadal pozostaje potężnym środkiem niewerbalnej perswazji, skutecznie umieszczającym i utrwalającym w zbioro-wej świadomości informacje użytkowe, przeważnie natury komercyjnej.

W warstwie merytorycznej wystawa jest artystyczną refleksją autora nad Obrazem współtworzącym „rzeczy-wistość medialną”. Kusząc, wzbudzając zachwyt i pożąda-nie, bawiąc i proponując „doskonałe rozwiązanie” Obraz współtworzy Obietnicę globalnego „lepszego świata”. Ten „lepszy świat” zdaniem artysty przypomina mityczną kra-inę doskonałości obfitującą w piękno, wieczną młodość i  szczęście – wolnorynkowy ogród w Edenie. Przyjrzenie

W ł a d y s ł aw R a d z i w i ł ł o w i c z , B e z t y t u ł u , 70 ×13 0 c m , o l e j , p ł ó t n o

Page 31: BIK 12/2013

wydar ze n ia

grudzień 2013 | | 29

grafie przedstawiające urokliwe zakątki tego obszaru. Zebrana dokumentacja ikonograficzna pozwala m.in. na szczegółowe prześledzenie procesu ponownego przywrócenia Wyspy „do życia”. Natomiast dzięki spe-cjalnej aranżacji przestrzeni wystawowej można tu or-ganizować różnorodne działania edukacyjne.

Anna Nadolska

Wystawy czasowe:

Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11„Józef K. Stasiński. Medale i rzeźby”. Ekspozycja czynna do 26 stycznia 2014 roku.

Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8a„andrzej Bobrowski. Pielgrzymka. Grafika – obiekt – instalacja”. Wystawa czynna do 31 grudnia 2013

Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4„Pieniądz PrL”. Wystawa czynna do 31 grudnia 2013 r.

Wystawy stałe:

Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2„na pograniczu Wielkopolski i Pomorza. Bydgoszcz i region u zarania dziejów”.

Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11„Od Starego rynku do placu Wolności. Spacer ulica-mi międzywojennej Bydgoszczy”.

ul. Dąbrowa„eXPLOSeUM – centrum techniki wojennej daG Fa-brik Bromberg”.

Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2„W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczesnośre-dniowiecznych mieszkańców Bydgoszczy i okolic”.

Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4„Mennica bydgoska”.

Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4„Wyspa Młyńska – historia i teraźniejszość”.

Leon Wyczółkowski, ul. Mennica 7„Twórczość Leona Wyczółkowskiego (1852-1936)”.

Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8a„Galeria Sztuki nowoczesnej”.

Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7-11„Bydgoszcz – okruchy miasta”.

Inf. Natalia Robacka

L e o n W y c z ó ł k o w s k i , K r u c y f i k s K r ó l o w e j J a d w i g i , C h r y s t u s n a k r z y ż u , C h r y s t u s w a w e l s k i , 18 95, 8 3 , 5× 5 0 c m , o l e j n a p ł ó t n i e

Obraz przedstawia rzeźbę z barokowego ołtarza Pana Jezusa Ukrzyżowanego znajdującego się w ambicie pre-zbiterium katedry wawelskiej. Rzeźba pochodzi z końca XIV w, umieszczona na tle trybowanej srebrnej blachy przesłoniętej woalem z delikatnej czarnej siatki. Prawdo-podobnie modliła się przed nim królowa Jadwiga, stąd zwany jest Krucyfiksem królowej Jadwigi, lub Czarny Chry-stus w związku z mocno pociemniałą figurą Chrystusa.

Leon Wyczółkowski zafascynowany był w Krakowie Wawelem, jego architekturą i wnętrzem. Krucyfiks wawelski był tematem, do którego artysta wracał wie-lokrotnie w różnych technikach, zaczynając od oleju, poprzez akwarele, pastel do kilku wersji litograficznych.

Prezentowany obraz jest jedną z wcześniejszych wersji dużego Krucyfiksu królowej Jadwigi, z 1896 r., o wymiarach 200×110 cm, znajdującego się w Muzeum Narodowym w Krakowie. Wyczółkowski uległ urokowi tego zabytku i namalował wyjątkowe dzieło. Ciemna prawie czarna postać Chrystusa rozjaśniona jaskrawym światłem w arkadzie nad głową, wyłania się z srebrzy-sto-szarej trybowanej blachy, gasnąc ku dołowi, „aż w  końcu zmienia się w mrok pochłaniający czaszki i piszczele znajdujące się u stóp krucyfiksu”. Dolną par-tię kompozycji rozjaśniają świece ustawione po obu stronach krucyfiksu. Jest to wyjątkowe dzieło, docenia-ne już za życia artysty.

Nowy depozyt obraz Chrystus na krzyżu czy zwany inaczej Chrystus wawelski, stał się przyczynkiem do za-prezentowania w bydgoskim muzeum, znajdujących się w naszej kolekcji kilku innych wersji tego motywu, opracowanego w różnych technikach.

Prace można oglądać w budynku przy ul. Mennica 7 na Wyspie Młyńskiej.

Ewa Sekuła-Tauer

Obiekt miesiąca – Leon Wyczółkowski, Krucyfiks wawelski, 1895

grudzień 2013 | | 29

Page 32: BIK 12/2013

wydar ze n ia

30 | | grudzień 2013

Filharmonia Pomorska 4 grudnia 2013, środa, godz. 19.00

Koncert dla BarbaryOrkiestra Kameralna Capella BydgostiensisKrzysztof Meisinger, dyrygent, gitaramistrzowskie pary taneczne ze Szkoły Tańca Joan-ny Grabowskiej i Joanny Sarnackiej „Fabryka Tańca”

m.in. Piazzolla, Rodriguez, Morricone, Bernstein, Edith Piaf, Barbara

Wieczór z muzyczną dedy-kacją wypełnią lubiane po-wszechnie światowe prze-boje i zapewne będzie on miłym prezentem nie tylko dla solenizantek. Znane me-lodie w znakomitych aran-żacjach m.in. specjalnego gościa kameralistów, który również wystąpi w roli dyry-genta, czyli Krzysztofa Me-isingera otrzymają specjalną oprawę, bowiem na estra-dzie przywitamy również młodych mistrzów tańca towarzyskiego z uznanej byd-goskiej szkoły. Pierwsza część koncertu powinna zado-wolić miłośników muzyki hiszpańskiej, francuskiej oraz słynnych kompozycji musicalowych i filmowych, z kolei po przerwie zabrzmią gorące argentyńskie tanga Asto-ra Piazzolli, którego muzyka przechodzi wieczny rene-sans, inspiruje już artystów całego świata i nieustannie znajduje wierne grono odbiorców. Krzysztof Meisinger, zaliczany do ścisłej czołówki polskich gitarzystów kla-sycznych młodego pokolenia, laureat wielu konkursów ogólnopolskich i międzynarodowych, występuje z wy-bitnymi muzykami sceny krajowej i międzynarodowej. Owocem jego ścisłej współpracy z Capellą Bydgostien-sis jest m. in. płyta „Viva Vivaldi” (DUX), która otrzymała Nagrodę Polskich Melomanów w kategorii Album Roku – muzyka dawna i barokowa w plebiscycie Programu Trzeciego Polskiego Radia.

5 grudnia 2013, czwartek, godz. 11.00 i 12.30 Poranki muzyczne dla seniorów„anielskie chóry na Boże narodzenie”

Chór PrIMO Monika Wilkiewicz, dyrygentanna Merder, prelekcja

Grudzień to czas radosnego oczekiwania ukochanych świąt Bożego Narodzenia. Piękne pieśni nie tylko wzru-szą serca, ale też wywołają radość z nadchodzącej Wigi-lii i rodzinnych spotkań, przypomną biel śniegu, zielony zapach choinki, świątecznych pierników i innych wigi-lijnych specjałów. O tę właśnie atmosferę zadba Chór Żeński „PrIMO” Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 1 w Bydgoszczy. Chór powstał w 1996 z inicjatywy

dyrygenta Moniki Wilkiewicz wykładowcy bydgoskiej Akademii Muzycznej. Tworzą go przede wszystkim uczennice gimnazjum i liceum, ale także absolwent-ki szkoły oraz uczennice innych bydgoskich szkół. Od 2000 „PRIMO” otrzymuje Bydgoski Grant Oświatowy. Ma na swym koncie wiele laurów, w tym jako jeden z  niewielu w Polsce, zdobył „Srebrny Kamerton” i pię-ciokrotnie „Złoty Kamerton” oraz szereg nagród dodat-kowych w Finałach Ogólnopolskiego Konkursu Chórów a Cappella Dzieci i Młodzieży w Bydgoszczy.

11 grudnia 2013, środa, godz. 19.00Włoski barok

Orkiestra Kameralna Capella BydgostiensisJosé Maria Florêncio, dyrygentJan Jakub Monowid, kontratenor

Vivaldi – Kantata Nisi Dominus RV 608, Vivaldi – Cur sagittas, cur tela RV 637,Vivaldi – Clarae stellae, scintillate RV 625Corelli – Concerto grosso op. 6 nr 8 g-moll „Na Boże Na-rodzenie”

„Monowid śpiewa z prawdzi-wym żarem, co nieczęste u niedoświadczonych śpiewa-ków, skupiających się raczej na pięknie brzmienia i wy-śpiewaniu nutek”.

Zaliczany do grona mło-dych, utalentowanych śpie-waków w Polsce, Jan Ja-kub Monowid kształcił się w Warszawskiej Akademii Muzycznej w klasie Jerze-go Artysza. Współpracuje z Mazowieckim Teatrem Muzycznym „Operetka” i Operą Bałtycką w Gdańsku. Nagrał płyty z dziełami kompo-zytorów polskich (Gorczycki Opera omnia i Szarzyński Opera omnia) oraz obcych XVII/XVIII-wiecznych. Jako solista Studia Operowego w Zurychu wystąpił w tam-tejszym teatrze w roli Oberona w Śnie nocy letniej Brit-tena. Zajął drugie miejsce w Konkursie Gianni Bergamo w Lugano. Brał udział w festiwalach w Polsce, Niem-czech i Francji. Na bydgoskiej estradzie zaprezentuje się w najpopularniejszym repertuarze barokowym na kontratenor, czyli partie przeznaczone dla kastratów, którzy byli popularni zwłaszcza w tej epoce. Głos kon-tratenorowy dzieli się na sopranowy, mezzosopranowy i altowy, zaś technika śpiewania przypomina śpiewanie falsetem. „[…] Jak więc powstaje taki „sztuczny”, wyso-ki głos męski? Śpiewak kontratenor na co dzień mówi głosem naturalnym, np. barytonem. Podczas śpiewu, dzięki pewnym predyspozycjom oraz doskonałemu opanowaniu techniki, wykorzystuje tylko połowę strun głosowych, otrzymując głos wyższy”.

Koncert poprowadzi José Maria Florêncio, szef dy-rygent kameralistów bydgoskich od sezonu 2007/2008.

K r z y s z t o f M e i s i n g e r

J a n J a k u b M o n o w i d

Page 33: BIK 12/2013

wydar ze n ia

grudzień 2013 | | 31

Jan J. Monowid przyjął zaproszenie Klubów – Przyjaciół Filharmonii Pomorskiej oraz Młodego Melomana na spotkanie przed koncertem, które odbędzie się w sali kameralnej o godz. 18. Zapraszamy wszystkich chęt-nych słuchaczy, którzy będą uczestniczyć w tym kon-cercie. Zainteresowanych prosimy o wcześniejszy kon-takt tel. 52 321 25 50.

13 grudnia 2013, piątek, godz. 19.00Hity muzyki klasycznej

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej rossen Gergov, dyrygent (Bułgaria)

Musorgski – Poemat symfoniczny „Noc na Łysej Górze”Borodin –Tańce połowieckieCzajkowski – Suita z baletu „Dziadek do orzechów”Ravel – Bolero

Wielka muzyczna uczta, bowiem, jak życie nas przeko-nało, klasyka jest dla wszystkich, a nie tylko dla wytraw-nych melomanów. Ten specjalny koncert przebojów sal koncertowych świata poprowadzi rossen Gergov – wschodząca gwiazda światowej dyrygentury. 32-letni bułgarski artysta studiował m.in. w wiedeńskim Uni-versität für Musik, później rozwijał swój nieprzeciętny talent pod okiem maestro Seijiego Ozawy. Po ukoń-czeniu studiów dyrygował Orkiestrą Symfoniczną ORF a następnie zajmował posadę dyrygenta asystenta Ton-künstler Orchester. Jest laureatem 1. Międzynarodowe-go Konkursu Dyrygenckiego im. E. Svetlanova (Francja). Pracował z czołowymi orkiestrami m. in. Wiednia, BBC czy Japonii, dyryguje również w teatrach operowych. Nagrywa dla rozgłośni radiowych i tv szkockich, nie-mieckich i austriackich.

15 grudnia 2013, niedziela, godz. 11.00Muzyczne bajkoranki

Sławomir Opaliński, kompozytor

wiersze Marii Konopnickiej

Kolejna audycja promująca nie tylko czytanie wierszy największych polskich wieszczów, którzy wsławili się wierszami dla dzieci, ale także twórczość bydgoskich kompozytorów. Tym razem najmłodsi słuchacze usły-szą poezję Marii Konopnickiej (1842-1910) – poetki i  nowelistki okresu realizmu, oraz utwory Sławomira Opalińskiego, kompozytora, teoretyka oraz pedagoga PZSM w Bydgoszczy, który swe zainteresowania twór-cze kieruje w stronę muzyki instrumentalnej, tworzonej zarówno za pomocą tradycyjnych środków, jak i nowo-czesnych.

20 grudnia 2013, piątek, godz. 19.00Tradycyjne kolędy

Chór Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Byd-goszczySylwester Matczak, dyrygentJolanta Wagner, sopran

Michał Wachowiak, organyBernard Mendlik, przygotowanie Chóru

W Polsce najstarsze ślady kolęd pochodzą sprzed XV wie-ku, i te z kraju nad Wisłą uznawane są w szerokim świecie za najpiękniejsze. Wspólne śpiewanie kolęd i pastorałek jest wspaniałym, ale niestety zanikającym obyczajem. Dziś częściej są one odtwarzane z płyt CD czy też słu-chane w telewizji przy okazji różnych koncertów bożo-narodzeniowych, niż śpiewane samodzielnie, a przecież kolędowanie po polsku ma specyficzny i jedyny w swoim rodzaju charakter. Możliwość wysłuchania ich na żywo jest nadal wielką atrakcją i melomani niezmiennie na koncertach kolędowych wypełniają w stu procentach salę koncertową FP. Zatem podążając za tą piękną trady-cją, w cudowny, przedświąteczny nastrój wprowadzi nas sopranistka Jolanta Wagner, solistka bydgoskiej Opery oraz rozśpiewana brać studencka z UKW.

21 grudnia 2013, sobota, godz. 17.00Koncert familijnyŚWIĄTECZNY KONCERT KOLĘD

zespół Pieśni i Tańca «PŁOMIenIe» z MDK nr 4 w BydgoszczyIzabela Grochowska, kierownik artystycznyPaulina Sobowiec, choreografKatarzyna Chmara-Collins, przygotowanie wokalneKapela ludowaKapela OldnovaTeatr Improwizowany wymyWammy z MCK w Byd-goszczy

Boże Narodzenie coraz bliżej, zapraszamy serdecznie całe rodziny na niezwykle atrakcyjne, bogate we wra-żenia świąteczne widowisko muzyczne, którego moty-wem przewodnim jest oczywiście kolęda.

30 grudnia 2013, poniedziałek, godz. 17 i 20 31 grudnia 2013, wtorek, godz. 17 i 20

Koncerty sylwestroweOrkiestra Symfoniczna Filharmonii PomorskiejSławomir Chrzanowski, dyrygentsoliści Teatru Muzycznego Roma:edyta Krzemień, śpiewKatarzyna Łaska, śpiewŁukasz Talik, śpiewdamian aleksander, śpiew

przeboje ze słynnych musicali

Ostatnie dni A. D. 2013 zwieńczą jak zawsze Koncerty Sylwestrowe, a zabrzmią na nich najbardziej popularne i ulubione szlagiery musicalowe. Na estradzie pierwsi wokaliści ze stołecznej „Romy”, którzy wybitnie spe-cjalizują się właśnie w tej muzycznej formie, z towa-rzyszeniem bydgoskich filharmoników i pod batutą Sławomira Chrzanowskiego, dyrektora Filharmonii Zabrzańskiej, ucieszą serca wielkimi ariami i romantycz-nymi duetami zapewne wszystkich słuchaczy, nie tylko miłośników musicali.

inf. Mariola Grochowina

Page 34: BIK 12/2013

wydar ze n ia

32 | | grudzień 2013

Teatr Polski 1.12.2013, godz. 11.00 i 12.30. Spektakl dla dzieci

do lat dwóch, czas trwania: 35 min. bez przerwyMLeKOreżyseria: Paweł Łysak; współpraca dramaturgiczna: Michał Taba-czyński; instrumenty perkusyjne: Maciej Szymborski; muzyka: Michał Dobrzyński; występują: Anita Sokołowska/Magdalena Łaska, Mieczy-sław Franaszek, Mateusz Łasowski

Jak kropla deszczu może stać się perłą? Co w teatrze mogą przeżyć dzieci mające niewiele ponad rok?

„Mleko” w reż. Pawła Łysaka to opowieść spleciona ze słów, dźwięków i obrazów. Spektakl bazuje na klasycz-nej perskiej opowieści i staje się okazją do pierwszej historii o cudowności świata.

Spotkanie aktorów z najmłodszymi jest dla obu stron wielką przygodą i próbą znalezienia porozumienia. W trakcie tego przedstawienia obie strony wiele się od siebie nawzajem dowiedzą.

Molierowski „Skąpiec” oprócz niepodważalnych walo-rów komedii, posiada również bardzo silny potencjał dra-matyczny. Tytułowego bohatera – Harpagona, oprócz zachłanności, charakteryzują również inne negatywne cechy, które wpływają na relacje z dziećmi. Młodym ko-chankom nie wystarcza już tylko chęć posiadania i wy-dawania kapitału. Zadłużenie finansowe, emocjonalne, brak odpowiedzialności, żarłoczność i seksualność – wszystkie te aspekty wymykają się spod kontroli i stają się gestem buntu wobec racjonalnej postawy Harpago-na. Ten świat domaga się uporządkowania. Tekst Moliera to podstawa do analizy czynników takich, jak szeroko pojęte posiadanie, transakcje, pragnienia, zadłużenia, czy zachłanność. Nie odbiera to jednak szansy zmierze-nia się z gatunkiem komediowym.

4.12.2013, godz. 10.00 5.12.2013, godz. 10.00 i 12.30 6.12.2013, godz. 10.00 7.12.2013, godz. 11.00

czas trwania: 75 minut bez przerwyJan BrzechwaBrzechwa 2. Szelmostwa Lisa Witalisareżyseria: Łukasz Gajdzis; scenografia i kostiumy: Mirek Kaczmarek; choreografia: Aneta Jankowska; opracowanie muzyczne: Maciej Szymborski; reżyseria światła: Robert Łosicki; asystent scenografa: Natalia Horak; inspicjent/sufler: Hanna Gruszczyńska; występują:

Suzanne Osten (od 35 lat Dyrektor Teatru Unga Klara w Sztokholmie; zajmująca się między innymi reżyse-rią spektakli dla niemowląt) powiedziała: „Jeśli można mówić do dziecka trzymiesięcznego i rozśmieszyć je, to można też stworzyć interesujące dla dziecka przed-stawienie”.

1.12.2013, godz. 18.00, czas trwania: 100 min. bez przerwy. Ze względu na występującą nagość spektakl przeznaczony jest dla widzów dorosłych

Molier/Michał BuszewiczSkąpiecreżyseria: Ewelina Marciniak; tekst, dramaturgia: Michał Buszewicz; scenografia, kostiumy, reżyseria światła: Katarzyna Borkowska; muzyka, instalacja dźwiękowa: Tomasz Wódkiewicz; występują: MARIANNA – Joanna Drozda (gościnnie), HARPAGON – Mirosław Guzow-ski, ANZELM – Marian Jaskulski, KLEANT – Maciej Pesta, WALERY – Piotr Stramowski, FROZYNA – Małgorzata Witkowska, ELIZA – Julia Wyszyńska, STRZAŁKA – Marcin Zawodziński; inspicjent: Mateusz Stebliński

M l e k o, f o t . A r k a d i u s z Wo j t a s i e w i c z

Page 35: BIK 12/2013

wydar ze n ia

grudzień 2013 | | 33

17 grudnia 2013, godz. 18.00 18 grudnia 2013, godz. 18.00 i 20.00

czas trwania: 60 min. bez przerwyMateusz Pakuła/Weronika SzczawińskaŹle ma się krajreżyseria: Weronika Szczawińska; dramaturgia: Mateusz Pakuła; sce-nografia i kostiumy: Izabela Wądołowska; reżyseria światła: Robert Łosicki; występują: Postać Co Nic Nie Rozumie – Julia Wyszyńska, Kredyt Bankowy – Michał Czachor, Ławka Szkolna – Mirosław Guzowski, Sprywa-tyzowana Kolej Publiczna – Małgorzata Witkowska, Strzeżone Osiedle – Ja-kub Ulewicz; inspicjent: Hanna Gruszczyńska

prapremiera 22 czerwca 2012, Mała Scena

Ze względu na kryzys nikomu nie jest do śmiechu. Mimo to właśnie w lekkiej, komediowej formie Weroni-ka Szczawińska i Mateusz Pakuła realizują opowiastkę o kryzysie dla zagubionych dorosłych.

Źle ma się kraj to teatralna baśń o wspólnocie, która zgubiła wartości i pamięć. Wspólnocie funkcjonującej w  świecie, który przestał być zrozumiały – świecie in-formacyjnego szumu, enigmatycznych eksperckich po-jęć, naruszonych więzi społecznych. Jeśli ekonomia jest nową religią, a egoizm nową etyką, to co nas właściwie łączy ze sobą? Jak zadać istotne pytania, gdy abecadło już dawno spadło z pieca?

30.12.2013, godz. 19.00 – PreMIera 31.12.2013, godz. 19.00 – POKaz SyLWeSTrOWy

Stanisław WyspiańskiWeselereżyseria: Marcin Liber; scenografia: Mirek Kaczmarek; muzyka: Filip Konecki; kostiumy: Grupa Mixer; występują: Karolina Adamczyk, Mi-chał Czachor, Joanna Drozda, Mieczysław Franaszek, Paweł L. Gilewski, Mirosław Guzowski, Michał Jarmicki, Marian Jaskulski, Artur Krajewski, Magdalena Łaska, Mateusz Łasowski, Alicja Mozga, Roland Nowak, Maciej Pesta, Aleksandra Pisula, Jerzy Pożarowski, Piotr Stramowski, Małgorzata Trofimiuk, Jakub Ulewicz, Małgorzata Witkowska, Julia Wy-szyńska, Marcin Zawodziński, Agnieszka Żulewska; inspicjent: Hanna Gruszczyńska

Jeden z najwybitniejszych polskich dramatów wysta-wiony po raz pierwszy w Teatrze Miejskim w Krakowie 16 marca 1901 roku. Utwór opisuje autentyczne wyda-rzenie – wesele poety Lucjana Rydla z chłopką Jadwigą Mikołajczykówną, które miało miejsce w podkrakow-skiej wsi Bronowice. Dramat obrósł licznymi komenta-rzami i interpretacjami.

Twórcy bydgoskiego spektaklu zamierzają połączyć i zderzyć obecną w nim obserwację socjologiczną z po-szukiwaniem sfery duchowej i rytualnej ukrytej w arcy-dramacie Wyspiańskiego.

Zapraszamy na niezapomniany wieczór sylwestrowy – połączenie wizyty w Teatrze z czterodaniową kolacją w Restauracji Warzelnia Piwa w Bydgoszczy; więcej in-formacji na: www.warzelniapiwa.pl oraz www.teatrpol-ski.pl Łączny koszt pakietu – 219 zł/os.

inf. Paulina Wenderlich

Karolina Adamczyk, Małgorzata Witkowska, Paweł L. Gilewski, Jerzy Po-żarowski, Marcin Zawodziński; tańczą: Aneta Jankowska, Łukasz Kosicki, Maciej Kosicki, Michał Szopiński, Mateusz Witkowski

Brzechwa 2, czyli Szelmostwa Lisa Witalisa to kolejna odsłona bajki Brzechwy. „Tańczyć każdy może…” – to motto głównego bohatera. Lis Witalis zostaje liderem swojego zespołu i rozpoczyna podróż pełną przygód.

7 grudnia 2013, godz. 19.00 8, 10 i 11 grudnia 2013, godz. 18.00

artur PałygaHISTOrIe BydGOSKIereżyseria: Paweł Łysak; występują: Mieczysław Franaszek, Alicja Mo-zga, Roland Nowak, Małgorzata Trofimiuk, Jakub Ulewicz

Premiera 25 października 2013Wiesz, skąd się wzięła w Bydgoszczy Łuczniczka? Co

dla miasta zrobił Kazimierz Wielki? Jaka słynna śpie-waczka pochodzi z Bydgoszczy? Historie bydgoskie to cykl spektakli, które odkryć mają wielowymiarową toż-samość miasta.

13 i 14 grudnia 2013, godz. 19.00 15 grudnia godz. 18.00

zaCHeM.InTerWenCJareżyseria: Jakubczak/Wdowik; scenariusz: Aleksandra Jakubczak, Mał-gorzata Wdowik, Krzysztof Szekalski; wideo: Mikołaj Walenczykowski; muzyka: Maciej Szymborski; obsada: Julia Wyszyńska, Jarosław Kacz-marek, Piotr Kuzimski, Jakub Ulewicz i inni

Specjalne podziękowania dla Chóru Fordonia pod dyrygenturą Mariana Winiewskiego i Michaliny spychalskiej.

Impulsem do stworzenia spektaklu była informacja o grupowym zwolnieniu pracowników oraz zamknięciu bydgoskich Zakładów Chemicznych Zachem. Zakłady powstały tuż po wojnie na terenie niemieckiej fabryki materiałów wybuchowych i były jednym z wiodących ośrodków produkcji chemicznej w Polsce. Zachem w  swoich szczytowych latach zatrudniał ok. 7000 tys. osób i stał się głównym pracodawcą w mieście. Wokół Zakładów powstała infrastruktura mająca służyć pra-cownikom: osiedla pracownicze Kapuściska, Łęgnowo, Glinki oraz przedszkola, stołówki, przychodnie lekar-skie i ośrodki kultury.

W tym kontekście można mówić nie tylko o grupie, ale i o pewnej społeczności. W Zakładach pracowały całe rodziny, często kilka pokoleń. Dzięki wspólnym wczasom, wyjazdom, imprezom, zawiązywały się przy-jacielskie relacje, które owocowały tym, że mówiąc o Zachemie, często używają słów: rodzina, wspólnota, „nasza produkcja”, „nasze instalacje”, „nasz Zakład, jak własny”.

TanI BILeT DLA CZ Y TELNIKóW BIK-u

Z grudniowym numerem BIK-u

bilety na spektakl: Źle ma się kraj

w reż. Weroniki Szczawińskiej

w cenie

15 zł!

z a P r a S z a M y W T e r M I n I e :

18 grudnia o godz. 18.00 lub 20.00

Jeden egzemplarz BIK-u uprawnia do zakupu maksymalnie

4 biletów w promocyjnej cenie.

Page 36: BIK 12/2013

wydar ze n ia

34 | | grudzień 2013

Wojewódzki Ośrodek Kultury i sztuki

cały grudzień, Galerii Sztuki Ludowej i Nieprofe-sjonalnej WOKiS, Stary Rynek 18 w Bydgoszczy

Wystawa: Józef Chełmowski… ostatni wiejski filozof…

Retrospektywna wystawa prac artysty ze zbiorów Muzeum Zachodnio-Kaszubskiego w Bytowie, Mu-zeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Byd-goszczy i zbiorów prywatnych.

Józef Chełmowski urodził się w 1934 roku we wsi Brusy na Kaszubach i mieszkał tam do swojej śmier-ci w lipcu tego roku. Łączył działalność artystyczną z pracą w rodzinnym gospodarstwie. Był artystą o nie-przeciętnej, przebogatej osobowości, głęboko reflek-syjnym, a jednocześnie bystrym obserwatorem życia. Jego niepokorna twórczość wyrażała się w wielu spo-sobach ekspresji, rzeźbił, malował na szkle i płótnie, wykonywał projekty architektoniczne, konstruował instrumenty, pisał filozoficzne teksty i sentencje, łą-cząc często różne techniki wypowiedzi w jednym dziele sztuki. Pod względem treści to twórczość nie-zwykle bogata i tematycznie zróżnicowana, porusza-jąca zarówno problemy natury filozoficzno-moralnej, religijnej, narodowo-patriotycznej ale też afirmująca proste, w harmonii z naturą życie. W formie wypraco-wał przez lata charakterystyczny, rozpoznawalny od pierwszego spojrzenia styl, syntetyczne, acz nie po-zbawione charakterystycznych szczegółów postaci i kompozycje, o wyrafinowanej, czystej kolorystyce, bogato polichromowane rzeźby, pokryte często fi-lozoficznymi sentencjami. Zastępy świętych, postaci biblijnych, proroków, jasnowidzów, prostaczków bo-żych, apokaliptyczne wizje, kapliczki, szopki wypełni-ły wyobraźnię i przestrzeń wokół artysty. Przebył dłu-gą drogę do samodzielnego rysowania, malowania i  rzeźbienia bez kompleksu niższości. Osiągnął świa-domość, że wartość dzieła zależna jest od wyobraźni artysty i nadania jej indywidualnej, niepowtarzalnej formy. Twórczość pozbawiona schematyzmu, przesy-cona swobodną fantazją, szczera, pełna niekonwen-cjonalnych pomysłów zachwyca, przyciąga każdego widza, zmusza do refleksji.

Odszedł jeden z najwybitniejszych, kaszubskich arty-stów. Ostatni wiejski filozof pozostawił po sobie poru-szający dorobek, zadumę… i puste miejsce…

Katarzyna Wolska

19 grudnia 2013, godz. 17.00, Sala Wykładowa WiMBP, Stary Rynek 24

Wigilijne spotkanie z poezjąSpotkanie, przygotowane przez Wojewódzki

Ośrodek Kultury i Sztuki w Bydgoszczy odbędzie się w  ramach Klubu Poetycko-Wydawniczego „Arkona”, zapraszamy!

Krystyna WulertP r a c e J ó z e f a C h e ł m o w s k i e g o

Page 37: BIK 12/2013

wydar ze n ia

grudzień 2013 | | 35

Galeria Miejska bwa 14.12.2013, godz. 18.00 – otwarcie wystawy.

Wystawa czynna do 16.02.2014POLyGOnUM 3Wystawa sztuki twórców województwa kujawsko-pomorskiego

14 grudnia w Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy otwarta zostanie wystawa POLYGONUM3. Jest to 3 już edycja wystawy pokonkursowej, organizowanej przez Galerię od 2007 roku.

Konkurs POLYGONUM adresowany jest do artystów zamieszkałych bądź realizujących swoje artystyczne projekty na terenie województwa Kujawsko-Pomor-skiego. W konkursie biorą udział artyści profesjonalni tj. absolwenci wyższych uczelni artystycznych, człon-kowie Związku Polskich Artystów Plastyków, Związku Artystów Rzeźbiarzy, ZPAP Polska Sztuka Użytkowa i innych związków twórczych. Konkurs POLYGONUM odbywa się w dwóch etapach: kwalifikacyjnym i klasy-fikacyjnym. Prace zakwalifikowane będą brały udział w wystawie pokonkursowej.

Na wystawę POLYGONUM 3 jury zakwalifikowało pra-ce 32 artystów: Katarzyna Adaszewska, Tomasz Barczyk, Ewa Binczyk, Jerzy Brzuskiewicz, Marta Dziomdziora, Jakub Elwertowski, Justyna Jułga, Jerzy Kędzierski, Anna Kola, Ireneusz Kopacz, Beata Króliczk-Zajko, Piotr Kuczma, Paweł Lewandowski-Palle, Ewa Miller, Marek Noniewicz, Anita Oborska-Oracz, Tomasz Pietrzyk, Grzegorz Pleszyński, Filip Albert Pręgowski, Nikodem Pręgowski, Monika Rak, Izabella Retkowska, Mirosława Rochecka, Michał Rygielski, Katarzyna Rymarz, Joanna Sitko, Bartłomiej Skolimowski, Piotr Tołoczko, Katarzyna Emilia Tretyn-Zečević, Wojciech Woźniak, Marek Zajko, Piotr Zaporowicz.

Galeria Miejska bwa Galeria Brda

ul. Dworcowa 94. Wystawa czynna do 12.02.2014

Maria Kraśnicka. zimaOd 7 października w Galerii BRDA, (ul. Dworcowa 94),

działającej pod patronatem Galerii Miejskiej bwa w Byd-goszczy, czynna jest wystawa prac Marii Kraśnickiej pt. „Zima”.

Galeria Miejska bwa Galeria KantorekGaleria Miejska bwa, Galeria Kantorek w BydgoszczyTowarzystwo Inicjatyw Kulturalnych w Bydgoszczyzapraszają na pokonkursową wystawę

ULICe 6 grudnia 2013, piątek, godz. 18.00 – wernisaż po-

łączony z wręczeniem nagród. Wystawa czynna do 31 stycznia 2014 r.

Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych w Bydgoszczy (przedsięwzięcie Pana Stefana Pastuszewskiego) orga-nizuje konkurs po raz piąty. – 2009 rok – Podwórko Dworcowa 62 (wystawa Klub

ORION) – 2010 rok – Podwórko (wystawa Klub ORION) – 2011 rok – Mosty (wystawa Galeria Kantorek) – 2012 rok – Inspirowane Wyczółkowskim (wystawa

Galeria Kantorek)

Do tegorocznego konkursu organizatorzy zaprosili szerokie grono artystów, zaproponowano mały format, który pozwoli pomieścić wiele prac w niezbyt dużej przestrzeni Galerii Kantorek.

Temat konkursu: ULICE (temat szeroko pojęty w do-wolnej interpretacji artystycznej) technika dowolna, for-mat maksymalny 1600,0 cm², maksymalna ilość prac – 3.

Do konkursu przystąpiło 38 artystów bydgoskich. Na wystawie zaprezentowanych będzie 88 prac wykona-nych w różnych technikach. Największą grupę stanowić będą prace malarskie, w tym wiele wykonanych w tech-nice własnej, dość licznie reprezentowana będzie fo-tografia, nieliczne prace to grafika, rysunek, ceramika. Jury w składzie: Elżbieta Kantorek (historyk sztuki), Inga Kopciewicz (historyk sztuki), Jerzy Riegel (artysta fo-tografik), Małgorzata Winter (historyk sztuki), wybrało prace siedmiu artystów do nagród i wyróżnień. Szcze-gółowe informacje w następnym numerze BIK-u.

inf. Elżbieta Kantorek

Bydgoska akademia Sztuki 2013/2014Wykłady w ramach kolejnej edycji Bydgoskiej Aka-

demii Sztuki skupiać się będą wokół problemów zwią-zanych z przeświadczeniem o zasadniczej wspólnocie wszystkich dziedzin sztuki, wzajemnym oddziaływaniu sztuk plastycznych z literaturą, teatrem, muzyką. – 4.12.2013 – rzeźba w przestrzeni publicznej,

najciekawsze realizacje rzeźbiarskie (dr Małgo-rzata Jankowska)

– 18.12.2013 – najsłynniejsze dzieła sztuki pol-skiej po 1945 roku (Jerzy Brukwicki)

Na wykłady – wstęp wolnyinf. Danuta Pałys

Page 38: BIK 12/2013

wydar ze n ia

36 | | grudzień 2013

Galeria Autorska Jan Kaja i Jacek Soliński

5.12.2013, godz. 18.00Spotkanie autorskie z Grzegorzem Kalinowskim pt. „Krok w mrok”. Czytanie fragmentów prozy Mieczysław Franaszek

Grzegorz Kalinowski, ur. 1955 w Inowrocławiu.  Au-tor esejów, recenzji, rozmów z pisarzami. W 2010 roku wydał tom próz tylko biel (Galeria Autorska, 2010). W la-tach 1997-2012 redaktor „Kwartalnika Artystycznego. Kujawy i Pomorze”. „Zasłużony Działacz Kultury”, dwu-krotnie otrzymał Nagrodę Centrum Edukacji Artystycz-nej w Warszawie za szczególny wkład w rozwój edukacji artystycznej w Polsce (2000, 2013), Nagrodę Specjalną Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2007), na-grodę za najlepszą książkę roku wydaną w Bydgoszczy w 2010 roku. Mieszka w Bydgoszczy.

* * *Prawda ( jaka prawda?) ukryta jest w świecie, któ-

rego obraz pozostaje niejasny, pełen pozorów i złud, jakby odbitych w nieskończonej ilości luster, w świecie piętrzących się i wzajemnie wykluczających sensów, w świecie Dnia i Nocy, Światła i Mroku, Radości i Płaczu, Życia i Śmierci.

Słowa są jak ziarnka piasku. Tworzą kru-che budowle, które istnieją i nie istnieją zarazem. Poja-wiają się, by natychmiast zniknąć. Są Obrazem i Obrazu Zniknięciem. Słowo „Coś” odsłania i jednocześnie to „Coś” zasłania.

Może literatura jest pomiędzy? Może jest antraktem w niepojętym spektaklu w równie niepoję-tych dekoracjach?

Ustanawia świat i zarazem go unicestwia. Wyłania się z mroku i doń powraca.

Słowo nazywa i ujawnia to, co zakryte, wdzierając się w Niepojęte, ale natychmiast ku skrytości powraca.

Odpływa. Grzegorz Kalinowski

5.12.2013, godz. 18.00, ekspozycja czynna do 10 stycznia 2014 r.

Otwarcie wystawy obrazów Jana Kaji pt. „zagroda dnia 1975-1982”Poza horyzont

W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych Jan Kaja malował obrazy, które z uwagi na ich stylistycz-ną jednorodność i szczególny poetycki klimat ukła-dają się w spójną całość. Te wczesne prace, obrazy J a n K a j a , Ko ł o s k l e p i e ń , 19 81, o l e j , p ł ó t n o , 87×103 c m

J a n K a j a , P r z e p l e c i ę t y, 19 8 0 , o l e j , p ł ó t n o , 70 ×10 0 c m

Page 39: BIK 12/2013

wydar ze n ia

grudzień 2013 | | 37

jeszcze nastolatka, wydają się szczęśliwie wolne od realiów czasu, w którym powstawały i jeśli stanowią ich kontestację to właśnie jako manifestacja czystej, młodzieńczej wyobraźni, wyobraźni nieskrępowanej doktryną, nakazem, odczuciem politycznej opresji; ich źródłem jest swobodna imaginacja, marzenie, in-tuicja, nastrój, sen. Postacie statyczne, o uproszczo-nych, linearnie zarysowanych sylwetkach, o charak-terystycznie wydłużonych twarzach, powściągliwej mimice i magnetycznym spojrzeniu dużych oczu, są mieszkańcami onirycznej, baśniowej krainy, zrodzo-nej w wyobraźni młodego twórcy, a jednocześnie świadectwem malarskiego „oczytania” autora, który prowadzi tu swobodny dialog z tradycją sztuki ro-mantycznej i z dwudziestowiecznym surrealizmem, gra kulturowymi skojarzeniami i odwołaniami, two-rząc przy tym cykl pełen duchowej siły i wiary w moc artystycznej kreacji.

Wartością tych wczesnych prac jest też i to, że pozwalają one rozpoznać predylekcje Janka, które z  czasem zostaną przetworzone w skrystalizowaną malarską poetykę, a zatem: akcentowanie plastycznej i emocjonalnej wartości koloru, obecność charakte-rystycznej, przyciszonej, ale niezwykle wymownej ekspresywności, analityczna dociekliwość towarzy-sząca przedstawianiu detali anatomicznych, przede wszystkim zaś prezentacja człowieka jako istoty inte-gralnej, duchowej i cielesnej, skupiającej w sobie nie-ograniczony zespół doznań, balansującej pomiędzy doświadczeniem zmysłów i intuicji, rozumu i uczuć i  nieustannie wykraczającej poza horyzont ziemskiej egzystencji.

Piotr Siemaszko

19.12.2013, godz. 18„Odkrywanie poety”– spotkanie z Krzysztofem derdowskim autorem nowo wydanej książki „Mistyka zwierzęta i koany. rzecz o poezji Stanisława Czerniaka”. Wiersze Stanisława Czerniaka przeczyta Mieczysław Franaszek

Stanisław Czerniak – ur. w 1948 r. w Mikołowie, historyk, filozof, od wielu lat związanym z Instytutem Filozofii i Socjologii PAN w Warszawie. Jako poeta de-biutował w 1967 r. w katowickich „Poglądach”. Lau-reat ogólnopolskiego konkursu na książkowy debiut poetycki w 1986 r. Nagrodzony tomik pt. Samowiedza ukazał się drukiem w 1990 r. Kolejne tomiki to: Wnę-trze (1991), Impas (1991). W roku 2009 ukazał się tom Nagie ŻE, zawierający oprócz wierszy nowych (1992-2008) również wybrane utwory z poprzednich tomi-ków. W  roku 2012 opublikowana została pod redakcją Krzysztofa Derdowskiego praca zbiorowa pt. Anrtopo-logia podmiotu lirycznego (wokół „Nagiego ŻE”) Stanisła-wa Czerniaka.

Krzysztof derdowski – ur. w 1957 r., autor tomików wierszy: Czasowo nie ma wieczności i Cienie i postacie,

a  także powieści: Znikanie, Robal, Chłód, Naga oraz Wstyd. Wielokrotnie prezentował swoje wiersze, opo-wiadania, recenzje i szkice literackie w takich pismach jak: „Twórczość”, „Odra”, „Poezja”, „Fraza”, „Topos”, „Nurt”, „Kwartalnik Artystyczny”. Pisał między innymi o twórczości” Ireneusza Iredyńskiego, Kazimierza Hof-fmana, Wisławy Szymborskiej, Ryszarda Kapuścińskie-go, Janusza Żernickiego, Zdzisława Polsakiewicza oraz Stanisława Czerniaka.

Krzysztof Derdowski jest także autorem scenariuszy filmowych i sztuk teatralnych publikowanych w mie-sięczniku „Dialog” oraz prezentowanych podczas tak zwanych prób czytanych w teatrach: Współczesnym we Wrocławiu, Polskim w Poznaniu, Słowackiego w Krako-wie. Jednoaktówki zebrał w tomie Zawsze.

Krzysztof Derdowski jest laureatem poetyckiego konkursu Czerwonej Róży, a jego powieści Chłód i  Wyuzdanie uznane zostały za najlepsze bydgo-skie książki w 2003 i 2012 roku i nagrodzone Strzałą Łuczniczki.

Zainteresowanie krytyki literackiej poezją Stani-sława Czerniaka jest w pełni uzasadnione, ponieważ mamy o czynienia nie tylko z pisarstwem ciekawym, intrygującym, ale i wymagającym stworzenia wła-ściwego dla siebie horyzontu interpretacji, który pozwoliłby… zbliżyć się do szyfrów, zagadek i kom-plikacji wewnętrznych tych wierszy, w potocznej lek-turze nie zawsze rzucających się w oczy… Krzysztof Derdowski potrafi o poezji Stanisława Czerniaka pi-sać interesująco, zaciekawiająco, prowadzi narrację płynną, zaskakującą czasami szczególną wnikliwo-ścią i oryginalnością spostrzeżeń oraz stylistycznymi rozwiązaniami i pomysłami, w pełni autorskimi, ory-ginalnymi przemyśleniami.

Robert Mielhorski

Pojawienie się w literaturze polskiej osobowości twórczej, dodajmy – oryginalnej i samoistnej oraz niezależnej osobowości twórczej, jaką jest Stanisław Czerniak, dla piszącego te słowa, ponad wszelką wątpliwość… nie zostało docenione, zostało wręcz przeoczone… Czytając „Mistykę, zwierzęta i koany”, miałem pewność, że liryka Czerniaka czekała przez wszystkie te lata na swojego odkrywcę, egzegetę, krytyka… Krzysztof Derdowski rzuca się w świat po-ezji Czerniaka powodowany fascynacją jaką żywi wobec liryki autora „Samowiedzy”, pełen wiary, że obcuje oto z poetą, którego nie tylko warto, ale nade wszystko trzeba, bezwzględnie trzeba dla dobra kul-tury polskiej odkryć, odzyskać… Derdowski nie jest profesjonalnym literaturoznawcą, ale jego praca jest robotą literaturoznawczą pełną gębą. Pod względem metodologicznym to robota niemal wzorcowa. Co jednak istotne, rozprawa Derdowskiego jest nie tyl-ko i wyłącznie rozprawą naukową… Derdowski pisze uważnie i poważnie, ale przy tym lekko i z wdziękiem, zachowując równowagę pomiędzy wywodem anali-tycznym a wywodem interpretacyjnym.

Janusz Drzewucki

Page 40: BIK 12/2013

wydar ze n ia

38 | | grudzień 2013

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna 5.12.2013, godz. 18.00, WiMBP

(Biblioteka Główna ul. Stary Rynek 24)Spotkanie autorskie z angeliką Kuźniak połączone z promocją książki „Papusza”

Spotkanie organizowane przez Wojewódzką i Miej-ską Bibliotekę Publiczną w Bydgoszczy we współpracy ze Stowarzyszeniem Romów w Bydgoszczy „Romano Dzipen” oraz Szkołą Podstawową nr 37 w Bydgoszczy.

angelika Kuźniak – autorka opowieści reporter-skich „Marlene” (czarne 2009) i „Papusza” (czarne 2013) oraz współautorka dwóch reportaży zamieszczonych w nominowanym do Nagrody Literackiej Nike 2008 tomie Włodzimierza Nowaka „Obwód głowy”. Trzykrot-nie uhonorowana nagrodą Grand Press, kilkakrotnie nominowana do Polsko-Niemieckiej Nagrody Dzien-nikarskiej. Za wywiad z Hertą Müller, opublikowany w „Dużym Formacie”, otrzymała w 2010 roku Nagrodę im. Barbary łopieńskiej.

10.12.2013, godz. 18.00, WiMBP (Biblioteka Głów-na ul. Stary Rynek 24)

Spektakl poetycki oparty na wierszach Juliana Tuwima pt. „do Ciebie wracam wciąż”

Spektakl pokazuje poetę, który z perspektywy dale-kiej emigracji wraca do ulubionych miejsc z dzieciństwa i młodości. Wraz z aktorami widzowie odbywają „wę-drówkę w czasie” od początków XX wieku, odwiedzają Łódź i Warszawę. Wspaniała poezja Juliana Tuwima w in-teresujący sposób inscenizowana, daje gwarancję wielu przeżyć, ciekawych refleksji, rozbawienia, a także okazję do spotkania z klimatami, których już dawno nie ma.

Scenariusz i reżyseria: eugeniusz rzyski, występują: Wanda dolman-rzyska i eugeniusz rzyski.

Wybrane zajęcia edukacyjne w grudniu 3.12.2013, godz. 11.00, WiMBP

(Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci ul. Grunwaldzka 59)z wizytą w warsztacie Świętego Mikołaja – głośne czytanie książki Michaela Bonda, pt.: „Paddington i świąteczna niespodzianka” – zajęcia dla dzieci.

6.12.2013, godz. 14.00, WiMBP (Filia nr 3 dla dorosłych i dla dzieci ul. Grunwaldzka 59)

Pocztówki świąteczne z dawnych lat: o historii kartek świątecznych – zajęcia edukacyjne dla seniorów.

6.12.2013, godz. 15.00, WiMBP (Filia nr 25 dla dorosłych i dla dzieci ul. Jeżewska 6)

Tworzymy z fantazją ozdoby choinkowe. Czytanie fragmentu książki pt. „Wielka świąteczna Księga” – za-jęcia literacko-plastyczne dla dzieci.

9.12.2013, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 6 dla dzieci i młodzieży ul. Noakowskiego 4)

niezwykła Gwiazdka – konkurs czytelniczy i plastyczny.

10.12.2013, godz. 10.00, WiMBP (Filia nr 9 dla dzieci i młodzieży ul. M. Konopnickiej 28)

Bałwankowa przygoda – zajęcia plastyczne połączo-ne z głośnym czytaniem.

10.12.2013, godz. 13.00, WiMBP (Filia nr 14 dla dorosłych i dla dzieci ul. Dworcowa 49)

Bajkowe biografie: Święty Mikołaj – zajęcia literackie dla dzieci.

12.12.2013, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 1 dla dzieci i młodzieży ul. Powstańców Wielkopolskich 26)

Magiczne święta, wykonujemy dekoracje świątecz-ne – zajęcia plastyczne.

13.12.2013, godz. 15.00, WiMBP (Filia nr 14 dla dzieci i młodzieży ul. Bohaterów Kragujewca 11)

Magia świąt – zajęcia literacko-plastyczne.

13.12.2013, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 31 dla dorosłych i dla dzieci ul. Wielorybia 99)

W kręgu tradycyjnych obrzędów i zwyczajów ludo-wych – zajęcia edukacyjne dla dzieci.

16.12.2013, godz. 11.00, WiMBP (Filia nr 17 dla dorosłych i dla dzieci ul. Łanowa 2)

Wigilijne spotkanie w bibliotece – świąteczne spotka-nie dla seniorów z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia.

17.12.2013, godz. 15.00, WiMBP (Filia nr 25 dla dorosłych i dla dzieci ul. Jeżewska 6)

Poznajemy książkę pt. „Wigilijna opowieść” autorstwa Briana Wildsmitha – zajęcia literackie dla dzieci.

17.12.2013, godz. 16.00, WiMBP (Filia nr 16 dla dorosłych z Oddziałem dla dzieci i młodzieży ul. Broniewskiego 1)

Magia świąt – śpiewanie kolęd, przygotowanie ozdób świątecznych – zajęcia dla dzieci.

18.12.2013, godz. 13.00, WiMBP (Filia nr 23 dla dorosłych ul. M. Konopnickiej 28)

Ławeczka Tuwima – spektakl słowno-muzyczny z oka-zji Roku Tuwima w wykonaniu uczniów Zespołu Szkół Spożywczych w Bydgoszczy.

19.12.2013, godz. 17.00, WiMBP (Filia nr 4 dla dorosłych ul. Czerkaska 11)

Świąteczne spotkanie czytelników seniorów w bi-bliotece.

23.12.2013, godz. 12.00, WiMBP (Filia nr 7 dla dorosłych i dla dzieci ul. Nakielska 175a)

Polskie tradycje świąteczne – zajęcia edukacyjne dla dzieci.

27.12.2013, godz. 15.30, WiMBP (Filia nr 31 dla dorosłych i dla dzieci ul. Wielorybia 99)

Podróże małe i duże, czyli kostką do gry po azji – gra edukacyjna dla najmłodszych.

inf. Jolanta Planer

Page 41: BIK 12/2013

wydar ze n ia

grudzień 2013 | | 39

Biblioteka Główna UKWŚrody z filozofią miłości:

4.12.2013, godz. 18.30Wykład Prof. Mariana Grabowskiego (UMK) – O mi-łości seksualnej.

MARIAN GRABOWSKI (ur. 1951) – Wydział Teologicz-ny UMK – doktor habilitowany fizyki teoretycznej, pro-fesor filozofii. Zajmuje się antropologią filozoficzną, aksjologią.

11.12.2013, godz. 18.30Prelekcja Marcina Lewandowskiego – O jasności twarzy i poznaniu wnętrza drugiej osoby.

MARCIN LEWANDOWSKI (ur. 1981) filozof, pedagog. Zainteresowany popularyzacją myśli antropologicznej i estetycznej, a także dydaktyką filozofii.

10 grudnia 2013, godz. 18.00, Biblioteka UKW, Galeria (I piętro) ul. Szymanowskiego 3. Wystawa będzie prezentowana do 11 stycznia 2014 r.

Spotkanie z cyklu: W bibliotece o sztuceOtwarcie wystawy fotografii Cezarego Tomy „Piaskowe kompozycje”

Cezary Toma – prof. UKW, biolog, filozof, artysta, pa-sjonat, specjalizuje się w fotografii artystycznej struktur przyrodniczych.

„Piaskowe kompozycje” – artystyczna fotografia piasku – wystawa inspirowana przemyśleniami autora o jedności człowieka i środowiska naturalnego. Pięk-no piasku z nadbałtyckich plaż przedstawione w na-

turalnej formie, będącej efektem działania wiatru i fal. Struktura i barwa piasku, zdefiniowanego jako niecią-gły element środowiska losowo wypełniający przestrzeń, ujęta jest w unikalne kompozycje. Sposób prezentacji powoduje czasem, że przypomina bardziej malarstwo niż fotografię.

Spotkanie poprowadzi prof. Aleksander Jankowski.inf. Barbara Maklakiewicz

Ce z a r y To m a , f o t o g r a f i a z c y k l u P i a s k o w e k o m p o z y c j e

Klub „Arka” BsM 2.12.2013, poniedziałek, godz. 17.00

Gość specjalny – spotkanie z Przewodniczącym Rady Nadzorczej BSM Panem Januszem Pruskim

3.12.2013, wtorek, godz. 16.00„Podróże św. Mikołaja” ćwiczenia plastyczne z wy-obraźni - zajęcia plastyczne dla dzieci

5.12.2013, czwartek, godz. 16.00Szkice światłocieniowe martwej natury – zajęcia pla-styczne dla dzieci

9.12.2013, poniedziałek, godz. 17.00„Ozdoby choinkowe” stroiki, łańcuszki na nasze choin-ki – spotkanie Klubu Seniora

16.12.2013, poniedziałek, godz. 17.00„Przy wigilijnym stole” spotkanie opłatkowe w Klubie Seniora

17.12.2013, wtorek, godz. 16.00Świąteczna kartka – konkurs plastyczny dla dzieci

30.12.2013, poniedziałek, godz. 17.00„Sylwester” zabawa taneczna w Klubie Seniora

30.12.2013, poniedziałek, godz. 17.00Podsumowanie roku – spotkanie Koła Miłośników Szwederowa

Ponadto: – W każdą środę od godz. 11.00-13.00 dyżur Koła Pol-

skiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów – W poniedziałki, środy oraz piątki zajęcia gimna-

styczne dla seniorów (dwie grupy: I – godz. 9.00, II – godz. 10.00)

– We wtorki oraz czwartki o godz. 16.00 zajęcia pla-styczne dla dzieci

– Zapraszamy na zajęcia z Rytmiki dla dzieci w wieku do 6 lat

– Zapraszamy na zajęcia informatyczne dla senio-rów (zajęcia indywidualne)

Izba Pamięci im. Marszałka Józefa Piłsudskiegoczynna w dniach:

poniedziałki godz. 10-14, wtorki i środy godz. 14-19

Plany pracy Klubu „Arka” BSM dostępne na stronie internetowej Bydgoskiej Spółdzielni Mieszkaniowej: http://www.bsm.bydgoszcz.pl/ w dziale Informacje.

Page 42: BIK 12/2013

wydar ze n ia

40 | | grudzień 2013

Akademia Muzyczna w Bydgoszczy 1.12.2013, niedziela, godz. 12.00,

Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp wolnyakademia dzieciom

W świątecznym nastroju

4.12.2013, środa, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3, wstęp wolny

KOnCerT SPeCJaLnyMałgorzata Wasiucionek skrzypceMarta Kordykiewicz wiolonczelaŁukasz Chrzęszczyk fortepian NAGRODA REKTORÓW UCZELNI MUZYCZNYCH DLA LAUREATÓW FESTIWALU SZTUKI MŁODYCH 2012w programie:W.A. Mozart – VII Trio C-dur K. 548M. Ravel – Trio na fortepian, skrzypce i wiolonczelę J. Brahms – I Trio fortepianowe H-dur op. 8

S. Rachmaninow – Preludium g-moll op. 23 nr 5 (opra-cowanie na organy Zygmunt Rychert)C. Franck – Finał op. 21

Małgorzata Klorek ukoń-czyła studia muzyczne na wydziałach Wychowania Muzycznego oraz Instru-mentalnym Akademii Muzycznej w Poznaniu. Studiowała grę na orga-nach pod kierunkiem prof. Romualda Sroczyńskiego. Swoje umiejętności dosko-naliła u wybitnych pedago-gów w Polsce, Niemczech, Belgii, Holandii i Czechach. Prowadzi ożywioną działal-

ność koncertową w kraju i za granicą. Od wielu lat or-ganizuje Kurs Interpretacji Muzyki Organowej w Szcze-cinie dla uczniów szkół gimnazjalnych i średnich pod kierunkiem prof. Andrzeja Chorosińskiego (Polska) oraz Kurs Improwizacji Organowej pod kierunkiem prof. To-masza Adama Nowaka (Niemcy). Jest koordynatorem projektu polsko-niemieckiego Europejskiej Akademii Organowej w Angermunde (Niemcy). Z wielkim suk-cesem prowadzi klasę organów w Zespole Szkół Mu-zycznych w Szczecinie. Jest kierownikiem artystycznym Międzynarodowych Festiwali Organowych w Świnouj-ściu, Międzyzdrojach i Kolbudach.

6 grudnia 2013, piątek, godz. 12.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3, wstęp wolny

Wykład dr Małgorzaty KlorekOrgany i organiści w kaplicy zamkowej w Szczecinie do 1944 roku

8.12.2013, niedziela, godz. 10.00 i 11.30, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3. Bilety w cenie 7 zł dla osób doro-słych i 5 zł dla dzieci można nabywać w foyer Sali Koncertowej pół godziny przed każdą audycją

CLIX Poranek Muzyczny dla dzieci z rodzicami

Dzwonki sań

10.12.2013, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3, wstęp wolny

CCXLVII Bydgoski Wtorek MuzycznyPiotr reichert altówkaJoanna Czapińska-Wróblewska fortepianw programieF. Schubert – Sonata arpeggione a-moll D. 821

Zespół powstał w 2013 roku z inicjatywy trójki stu-dentów dyplomowego roku Uniwersytetu Muzyczne-go Fryderyka Chopina, których artystyczne ścieżki już wcześniej wielokrotnie spotykały się na płaszczyznach najrozmaitszych przedsięwzięć z dziedziny muzyki ka-meralnej. Ostatnim efektem ich współpracy jest III na-groda na XVIII Międzynarodowym Konkursie Muzyki Kameralnej im. Kiejstuta Bacewicza w Łodzi.

5.12.2013, czwartek, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3, wstęp wolny

CIV Koncert organowyMałgorzata Klorek organyw programieJ.S. Bach – Ricercar a 6 z Musikalisches Opfer BWV 1079A. Guilmant – March Lift up your heads op. 15 nr 2G. Fauré – Siciliana (opracowanie na organy Zygmunt Rychert)

Tr i o U n i w e r s y t e t u M u z y c z n e g o Fr y d e r y k a C h o p i n a

Page 43: BIK 12/2013

wydar ze n ia

grudzień 2013 | | 41

J. Brahms – Sonata e-moll na fortepian i wiolonczelę nr 1 op. 38 (transkrypcja na altówkę) H. Vieuxtemps – Elegia op. 30

15.12.2013, niedziela, godz. 17.00, Sala Rotundowa Pałacu w Lubostroniu. Bilety w cenie 10 zł można nabywać w Pałacu w Lubostroniu pół godziny przed koncertem

CXXXIX Koncert Pałacowy – Christus natus est nobis

Katarzyna rymarczyk sopranagnieszka Piass sopranStudenci klasy śpiewu prof. Katarzyny rymar-czyk i mgr agnieszki PiassKatarzyna nowaczewska-Manthey fortepianw programie kolędy i pastorałki

17.12.2013, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3, wstęp wolny

Koncert WigilijnyPedagodzy, goście, studenci AM w Bydgoszczy

inf. Anna Cudo

5.12.2013, godz. 17.00, Dom Polski

W grudniu Klub Historyczny im. gen. Stefana Roweckiego „Grota” w Bydgoszczy zaprasza na spotkanie:

dr Joanna Lubecka „Słowo w służbie propagandy. niemiecka narracja dotycząca II wojny światowej”

Polityka historyczna jest bardzo istotnych elementem kształtowania postaw państwowych i narodowych; bardzo wyraźnie widać to w dzisiejszych Niemczech, gdzie dużą wagę przykłada się do relatywizowania niemieckiej odpowiedzial-ności za hekatombę II wojny światowej.

inf. Remigiusz Ławniczak

Klub Historyczny im. gen. stefana Roweckiego „Grota”

3.12.2013, wtorek, godz. 16.00, Sala nr 5Magiczne pudełeczka – zajęcia manualne dla dzieci w wieku szkolnym

4.12.2013, środa, godz. 16.00, Sala nr 5Czarne złoto – co to? – historia i tradycje barbórkowe – spotkanie tematyczne dla dzieci w wieku szkolnym

6.12.2013, piątek, godz. 16.00, Sala nr 5Spotkanie z Mikołajem – zgadywanki, niespodzianki, spotkanie dla dzieci b/o wieku

11.12.2013, środa, godz. 16.00, Sala nr 5Świąteczne podróże małe i duże czyli poznajemy

Młodzieżowy Dom Kultury Nr 4zwyczaje i tradycje bożonarodzeniowe w Polsce i na świecie – spotkanie tematyczne dla każdego

13.12.2013, piątek, godz. 16.00, Sala nr 5Ozdoby na choinkę – spotkanie manualne dla każde-go

18.12.2013, środa, godz. 16.00, Sala kameralnaeliminacje do konkursu kolęd

20.12.2013, piątek, godz. 17.00, Sala kameralnaBydgoskie kolędowanie – miejski konkurs wokalny dla dzieci i młodzieży

inf. Anna Merder, Stefan Pacewicz

Bydgoski klub gen. „Grota” istnieje od czerwca 2012 roku. Klub organizuje regularnie spotkania z historykami, specja-listami z zakresu okupacji i powojennego zniewolenia oraz twórcami filmowymi, czy świadkami historii. Naszą inten-cją jest stworzenie platformy do dyskusji o zapomnianych, przemilczanych lub fałszowanych w latach totalitarnej pro-pagandy faktach z  dziejów historii Polski. Pragniemy rów-nież, by Klub stał się ważnym ogniwem systemu edukacji w regionie i przyciągał młodzież szkolną oraz studentów.

Page 44: BIK 12/2013

wydar ze n ia

42 | | grudzień 2013

Akademicka Przestrzeń Kulturalna – Wyższa szkoła Gospodarki w Bydgoszczy

Wystawa fotograficzna czynna do 4 stycznia 2014 r. Muzeum Fotografii WSG, ul. Królowej Jadwigi 14, wtorek-piątek 10.00-18.00, sobota 10.00-15.00

Katarzyna Bekier „aquapolis”Katarzyna Bekier urodziła się w Bydgoszczy. Tu miesz-

ka i pracuje. Jest absolwentką Gdańskiej Akademii Me-dycznej Wydziału Farmacji. Laureatka ogólnopolskich konkursów fotograficznych „Śladami Leona Wyczółkow-skiego” (2008), „Stachura-Podróże” (2009). Interesuje ją malarski aspekt fotografii. Ulubione motywy twórczości to impresje wodne, pejzaż oraz minimalizm.

Więcej na stronie www.muzeumfoto.byd.pl

6 grudnia 2013, piątek, godz. 16.00-18.00, Muzeum Fotografii WSG, ul. Królowej Jadwigi 14, wstęp wolny

Mikołajki w muzeumZ okazji mikołajek zapraszamy serdecznie na lekcję

muzealną, której towarzyszyć będzie wyjątkowe spo-tkanie ze św. Mikołajem. W programie dużo atrakcji, m.in. czary-mary w ciemni fotograficznej oraz zwiedza-nie wystawy stałej, połączone z zabawami i konkursami dla dzieci.

Więcej na stronie www.muzeumfoto.byd.pl.

Muzeum Fotografii WSG zaprasza dzieci i młodzież w  wieku szkolnym do udziału w warsztatach oraz te-matycznych lekcjach muzealnych. Oprócz zwiedzania z przewodnikiem oferujemy także m.in. zajęcia w ciem-ni fotograficznej i atelier.

Więcej szczegółów na stronie www.muzeumfoto.byd.pl. Dodatkowe informacje: [email protected] lub tel. 52 567 00 07.

Galeria Nad Brdą, ul. Królowej Jadwigi 14, wtorek--piątek 10.00-18.00, sobota 10.00-15.00. Wystawa malarstwa czynna do 7 stycznia 2014 r.

Wystawa Ogólnopolskiego Pleneru dla Projektantów Funka 2013

Ogólnopolski Plener dla Projektantów „Funka 2013” jest kolejnym, trzydziestym już plenerem, organizo-wanym nieprzerwanie przez Związek Polskich Arty-stów Plastyków „Polska Sztuka Użytkowa”. ZPAP „PSU” zrzesza projektantów z różnych dziedzin sztuk pla-stycznych, z przewagą architektury wnętrz. Formuła plenerów w ostatnim dziesięcioleciu zmieniła się z pro-jektów-malarskich na wyłącznie malarskie. Stałą bazą wrześniowych plenerów jest od 25 lat ośrodek wypo-czynkowy w Funce, zapewniający doskonałe warunki do tworzenia. W tym roku w plenerze uczestniczyło pięciu artystów plastyków – członków stowarzyszeń twórczych. Plener sponsorowany był częściowo przez Urząd Miasta Bydgoszczy oraz ze środków własnych.

Komisarz Pleneru – J.M. KochanowskiWięcej na stronie www.wernisaze.wsg.byd.pl.

K a t a r z y n a B e k i e r, J e s i e ń n a d B r d ą , f o t o g r a f i a

J a n u s z M a c i e j Ko c h a n o w s k i , M ó j j e s i e n ny p r z y j a c i e l

12 grudnia 2013, czwartek, godz. 12.00-17.00, Akademicka Przestrzeń Kulturalna WSG, ul. Królo-wej Jadwigi 14, wstęp wolny

Wigilijne Biesiadowanie „Kocham Boże narodzenie na ludowo”

Już niebawem pachnące choinką, piernikiem i barsz-czem święta Bożego Narodzenia. Z tej okazji zachęcamy do spędzenia czasu w miłej, serdecznej i świątecznej atmosferze. Tematem czwartej edycji spotkania literac-ko-muzycznego „Wigilijne Biesiadowania” będą trady-cje bożonarodzeniowe oraz smaki kuchni regionalnej Kociewia. Prowadzenie: Monika Grzybowska (opiekun

Page 45: BIK 12/2013

wydar ze n ia

grudzień 2013 | | 43

Studenckiego Koła Literackiego WSG) oraz Magdale-na Potulska (członek Studenckiego Koła Literackiego WSG). Patronat: Lokalna Grupa Działania „Gminy Powia-tu Świeckiego” oraz Urząd Gminy w Jeżewie.

Program:

Kiermasz Bożonarodzeniowy12.00-17.00, Galeria Nad BrdąNaszymi gośćmi będą członkinie Kół Gospodyń

Wiejskich z terenu gminy Jeżewo, pod przewodnic-twem Ewy Szabowskiej, które przygotują stoisko z  asortymentem bożonarodzeniowym. Będzie można zaopatrzyć się w rozmaite smakołyki domowej roboty (pasztety, pierniki, pierogi, uszka, krokiety, kiełbasy, pierniczki, ciasta, chleb, barszcz, grzyby suszone, jajka wiejskie i in.), ozdoby, stroiki i dekoracje świąteczne, choinki i jemiołę.Spotkanie z tradycją

12.30-13.30, sala widowiskowa APKSpotkanie z Gertrudą Woźnicką, „kociewską gawę-dziarką”, która opowie po kociewsku o świątecznych tradycjach. Zobaczymy także tańce ludowe oraz usłyszymy kolędy i pastorałki w wykonaniu zespołu „Rychławiaki” z Rychławy (gmina Nowe).

Warsztaty ozdób bożonarodzeniowych „zrób to sam”

13.30-14.30, sala widowiskowa APKPrezentacja rzeźb i płaskorzeźb z drewna oraz pokaz ich tworzenia. Prowadzenie: Stefan Glaza.14.30-15.30, sala widowiskowa APKPokaz tworzenia ozdób choinkowych (bombki, anioł-ki itp.) na szydełku, m.in. metodą karczocha oraz wstążeczkową. Prowadzenie: Monika Czerwonka.Więcej szczegółów na wortalu kultura – www.kultu-

ra.byd.pl.

Zapraszamy do udziału w konferencji „Student 50+”, stanowiącej podsumowanie zadania pn. „Regionalna Sieć Uniwersytetu Trzeciego Wieku WSG szansą rozwo-ju kulturalnego i artystycznego Seniorów”, realizowa-nego ze środków, pozostających w dyspozycji MKiDN, która odbędzie się 18 grudnia 2013 r. w Wyższej Szkole Gospodarki.

W ramach wspomnianego zadania zorganizowanych zostało 15 bezpłatnych warsztatów tematycznych: two-rzenia własnej biżuterii, scrapbookingu, decoupage, fil-cowania, malarstwa, rysunku i batiku. Konferencji towa-rzyszyć będzie wystawa fotograficzna, dokumentująca prace artystyczne wykonane przez seniorów podczas warsztatów. Ponadto wydana zostanie publikacja pod-sumowująca pt. „Student 50+”.

Więcej szczegółów na stronie www.u3w.byd.pl w zakładce „Projekty”.

akademia Kreatywności akademickiej Przestrze-ni Kulturalnej WSG została stworzona dla twórczych osób, które poszukują inspiracji, nowych dróg rozwo-ju i możliwości działania. Zapraszamy na zajęcia m.in. z  malarstwa, fotografii, architektury, designu, dzienni-karstwa, muzyki oraz tańca.

Więcej szczegółów na stronie www.apk.wsg.byd.pl w zakładce „Akademia Kreatywności”. Dodatkowe informacje: [email protected] lub tel. 52 567 00 63/68.

inf. Elżbieta Schulz

Dom Kultury MODRACZEK 5.12.2013, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny

Indianie ameryki Północnej. Historia i dzień dzisiejszy.„Kolumb - historia nieznana” cz. 1Prowadzenie spotkania: adam Piekarski

9.12.2013, poniedziałek, godz. 17.30, wstęp wolnyCzytamy bajki dzieciom –„Opowiadania Wigilijne”

11.12.2013, środa, godz. 15.00Spotkanie w Klubie Seniora

12.12.2013, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolnyKawiarnia Literacka

Gość: Małgorzata Mówińska-zyśk, bydgoszczan-ka. Przez 22 lata pracowała jako skrzypaczka w Filhar-monii Pomorskiej w Orkiestrze Kameralnej „Capella

Bydgostiensis”. Autorka dwóch tomików po-etyckich: „Z zamyśleń” (2011) i „Dopóki” (2012) oraz zbioru fraszek.

Prowadzenie spotka-nia: W. Barbara Jendrze-jewska.

17.12.2013, wtorek, godz. 9.00-12.00Bożonarodzeniowy Przegląd Jasełek Przedszkolnych

21.12.2013, sobota, godz. 17.00, wstęp wolnyKolędowanie w Modraczku

28.12.2013, sobota, godz. 15.30-22.00, impreza biletowana

Sylwestrowa zabawa w Klubie Seniora

Page 46: BIK 12/2013

wydar ze n ia

44 | | grudzień 2013

Makroconcert 2.12.2013, poniedziałek, godz. 17.00 i 20.00,

Opera Nova„Miło jest spojrzeć z góry na tłumy ludzi

kołyszących się w rytm wielkich przebojów.” Glenn Miller

Glenn Miller Orchestra, czyli Wil Salden i jego znakomity zespół profesjonalnych muzyków, któ-rzy specjalizują się w tradycyjnej aranżacji bigban-dowego brzmienia, powraca do Polski z koncertami w ramach trasy Swing is Our Kind of Music. W najnow-szym 2-godzinnym programie Wil Salden połączył wszystkie klasyki Glenna Millera z najbardziej zna-nymi kompozycjami innych big-bandowych liderów (m.in. Count Basie, Harry James, czy ray anthony), a wspaniała orkiestra dodała do nich żywiołowości i pikanterii. Wyjątkowego uroku koncertowi nadaje wokalistka ellen Bliek, która upamiętnia cudowne melodie ery swingu, oddając w ten sposób hołd ar-tystom lat 40. Już w grudniu w Bydgoszczy, Gdań-sku, Wrocławiu, Krakowie, Warszawie i zabrzu bę-dziemy mogli usłyszeć Moonlight Serenade, A String Of Pearls, Little Brown Jug, Pennsylvania 6-5000, In The Mood, czy Somewhere Over The Rainbow w naj-lepszym wydaniu, jaki może zapewnić tylko ta gru-pa – GLenn MILLer OrCHeSTra!

Orkiestra Glenna Millera jest najpopularniejszą i naj-bardziej pożądaną kapelą swingową na świecie. Mimo, iż początki orkiestry sięgają lat 30. ubiegłego stulecia, to właśnie ona jest niekwestionowanym liderem big--bandowego formatu po dziś dzień. Dzięki tak wyśmie-nitym utworom jak Moonlight Serenade, In the Mood, Tuxedo Junction, A String Of Pearls, czy Little Brown Jug kapela ugruntowała swoją pozycję na muzycznej sce-nie. Po śmierci założyciela orkiestry – Glenna Millera, jego najbliższy przyjaciel – Tex Beneke, postanowił kon-tynuować działalność zespołu już pod nazwą The World Famous GLENN MILLER ORCHESTRA. Od tego momen-tu grupa nieprzerwanie występuje na całym świecie, dając blisko 300 koncertów rocznie. Śmiało można powiedzieć, że formacja Glenna Millera to kopalnia hi-tów. „Każdy muzyk lub kompozytor marzy o stworzeniu absolutnie wyrazistego brzmienia, które natychmiasto-wo będzie rozpoznawalne zaledwie po kilku pierwszych taktach”. Słowa te, wypowiedziane przez lidera orkie-stry – Glenna Millera, stały się ogromną inspiracją dla Wila Saldena. Dyrygent, jako perfekcjonista, zawsze wymagał tego samego od każdego członka grupy. To właśnie jego podejście do pracy sprawiło, że otrzymał on od publiczności najcenniejszą nagrodę – podziw i zachwyt. Za swoją wieloletnią pracę i zaangażowanie Wil Salden został mianowany przez prezesa wytwórni na stanowisko głównego dyrygenta Orkiestry. Zespół został okrzyknięty najpopularniejszym na świecie, a  jego grafik był zawsze wypełniony występami oraz

współpracą z innymi artystami min. Frankiem Sinatrą, Johnnym Desmondem, Ericiem Delaneyem. Prestiż jaki towarzyszy ich występom wart jest każdych pieniędzy. Orkiestra Glenna Millera nie tylko zapełnia sale po brze-gi, ale także jest zapraszana by uświetnić swoją obec-nością najbardziej elitarne przyjęcia dla ludzi ze świata polityki i biznesu.

Muzyczną wizytówką kapeli jest niewątpliwie Moon-light Serenade, choć jeśli wierzyć plotkom, oryginalne brzmienie orkiestry zrodziło się z przypadku. Podczas jednego z koncertów główny trębacz doznał kontuzji. Brakujące miejsce musiały uzupełnić charakterystyczne tony klarnetu. To właśnie ten zbieg okoliczności przy-czynił się do powstania niepowtarzalnych dźwięków, z których Orkiestra Glenna Millera słynie od ponad sie-demdziesięciu lat i śmiało można powiedzieć, że jest to kapela ponadczasowa.

Na historię grupy składa się nie tylko wieloletnia działalność koncertowa, ale także inne osiągnięcia. Ani Beatlesi, ani Elvis Presley nie mogą poszczycić się taką liczbą hitów królujących na pierwszych miejscach list przebojów, jak właśnie Orkiestra Glenna Millera. Tylko ten zespół może poszczycić się czterdziestoma świa-towymi trasami koncertowymi, na które bilety zostały wyprzedane w ciągu jednego dnia! Jest to także jedyny zespół, który występuje przed większość dni w roku, dając blisko trzysta koncertów rocznie, odwiedza na-wet najodleglejsze zakątki świata.

Page 47: BIK 12/2013

wydar ze n ia

grudzień 2013 | | 45

8.12.2013, niedziela, godz. 10.30, Opera Nova

Salezjańskie Stowarzyszenie Wychowania Młodzieży przy parafii św. Marka w Fordonie organizuje go po raz jedenasty. Cały dochód z tego specjalnego koncertu przeznaczony jest, jak zwykle, na obóz integracyjny, na który pojadą dzieci leczone w Klinice Hematologii i On-kologii Collegium Medicum w Bydgoszczy, podopiecz-ni Domu Dziecka i uczniowie ze specjalnymi potrzeba-mi edukacyjnymi.

Na scenie Opery Nova, poza gwiazdą Mają Jeżowską, wystąpi m.in. zespół Wojownicy Pana wraz z Przyjaciół-mi oraz grupa Iskierki ze Szkoły Podstawowej Towa-rzystwa Salezjańskiego. Podczas koncertu przeprowa-dzona zostanie zbiórka publiczna z przeznaczeniem na wyjazd dzieci. W foyer opery sprzedawane będą także świąteczne upominki.

Bilety-cegiełki na koncert, w cenie 30 zł, są do naby-cia w Oratorium Dominiczek (budynek szkoły salezjań-skiej, ul. Pod Reglami 1) oraz w Księgarni Ojca Pio (ul. Gdańska 2, przy kościele Klarysek). Wszyscy ludzie gorą-cego serca, którzy dodatkowo zechcą wspomóc dzieci mogą także wpłacać pieniądze na konto:

Alior Bank 19249000050000450031949896 z dopi-skiem: koncert.

Te pieniądze również wspomogą charytatywny cel „Kochamy Cię Święty Mikołaju”

inf. Grażyna Borakiewicz

Kochamy Cię święty Mikołaju z Majką jeżowską

D.K. Orion BsM 4.12.2013, wtorek, godz. 15.00

„anioł z instrumentem” – wprowadzenie do tematu – zajęcia plastyczne dla dorosłych.

5.12.2013, środa, godz. 17.00„Między liryką a satyrą” – wieczór autorski Zdzisława Prussa.

5.12.2013, środa, godz. 17.00Spotkanie Klubu Miłośników Sztuki.

12.12.2013, środa, godz. 17.00„Przy wigilijnym stole” – spotkanie opłatkowe w Klu-bie Miłośników Sztuki.

13.12.2013, czwartek, godz. 18.00„Wigilia turystyczna” – spotkanie Grupy Aktywnego Wypoczynku.

17.12.2013, poniedziałek, godz. 16.00„Kolęda” – ilustracja plastyczna do wiersza D. Gellner – zajęcia plastyczne dla dzieci.

18.12.2013, wtorek, godz. 17.00„Miłość nam się narodziła” – spotkanie opłatkowe Klubu Miłośników Błonia.

19.12.2013, środa, godz. 17.00„Festiwal smaków” – przepisy na świąteczne wypieki.

19.12.2013, środa, godz. 17.00Spotkanie Klubu Miłośników Sztuki.

20.12.2013, czwartek, godz. 15.00„Ja, w kostiumie karnawałowym” – zajęcia plastyczne dla dorosłych.

21.12.2013, piątek, godz. 16.00„Gwiazdka 2012” konkurs na najciekawszą kartkę świą-teczną – zajęcia plastyczne dla dzieci.

28.12.2013, piątek, godz. 17.00„zabawa sylwestrowa” w Kole Miłośników Sztuki.

Ponadto zapraszamy do brania udziału w zaję-ciach naszych stałych sekcji (nabór otwarty przez cały rok), m.in.: • Koło plastyczne dla dzieci – poniedziałki i piątki

godz. 16.00 • Kołoplastycznedladorosłych–wtorki iczwartki

godz. 14.00 • Gimnastyka TAI-CHI – poniedziałki i czwartki

godz. 17.00

Pełny plan pracy Domu Kultury «Orion» BSM, z wy-szczególnieniem wszystkich kół i sekcji zainteresowań, dostępny jest na stronie internetowej Bydgoskiej Spół-dzielni Mieszkaniowej: http://www.bsm.bydgoszcz.pl/ w dziale Informacje.

Page 48: BIK 12/2013

wydar ze n ia

46 | | grudzień 2013

Pałac Młodzieży 4.12.2013, godz. 10.30

Obowiązują zapisy grup zorganizowanych: Ewa Sawoszczuk, tel. 52 321 00 81 wew. 333

zygzak – zabawowy Klub Filmowy Malucha (spotka-nie filmowe dla przedszkoli).

5.12.2013, godz. 10.30 6.12.2013, godz. 11.00

Film dla uczniów klas I-III szkół podstawowych. Cena biletu: 6 zł. Kontakt i rezerwacja miejsc: Dominik Wierski, tel. 52 321 00 81 wew. 359

zapraszamy na film pt. „Gdzie jest Gwiazdka?”Tytuł oryginalny: Reisen til julestjermen, reżyseria: Nils

Gaup, produkcja: Norwegia 2012, czas trwania: 80 minDawno, dawno temu jedyna córka władcy niewiel-

kiego królestwa, Złotowłosa, wybrała się do lasu w po-szukiwaniu Gwiazdy Bożego Narodzenia i… słuch o niej zaginął. Królowa zmarła z żalu i tęsknoty za córką, a król przeklął Gwiazdę, sprawiając, że w jego królestwie na-stały smutek i ciemność. Legenda jednak głosi, że Zło-towłosa wciąż żyje i powróci do królestwa, gdy tylko król odnajdzie Gwiazdę i przywróci jej blask.

Ponadczasowe wartości, które przekazuje film, takie jak wiara w to, że Dobro zwycięża Zło, a trud zostaje wy-nagrodzony, wraz z zawartymi w nim fantazją i magią, czynią „Gdzie jest Gwiazdka?” doskonałą rozrywką dla całej rodziny.

7.12.2013, godz. 10.00Mikołaj zaprasza – impreza dla najmłodszych (gry i za-bawy z Mikołajem).

10.12.2013, godz. 10.00Wojewódzka konferencja dla nauczycieli, pedago-gów oraz psychologów szkolnych połączona z warsz-tatami dotyczącymi pracy z uczniem zdolnym.

11.12.13 godz. 17.00, Galeria „Pałac”, Pałac Młodzieży w Bydgoszczy

„18 klatek” – wystawa zbiorowa: agnieszka Trawczyńska, Magda Chełmicka i Maciej Madejsza

11 grudnia o godzinie 17.00 otwarta zostanie pierw-sze od wielu lat zbiorowa wystawa uczestników zajęć Młodzieżowego Studia Fotografii działającego w Pała-cu Młodzieży w Bydgoszczy. Galeria „Pałac” będzie tym razem świętem trojga autorów, którzy od dłuższego czasu mają spory wpływ na kształt edukacyjnej, wy-chowawczej i artystycznej działalności pracowni foto-graficznej Pałacu, a w tym roku szkolnym zdają maturę i… wyjeżdżają na studia.

Agnieszka Trawczyńska, Magda Chełmicka i Maciej Madejsza przedstawią wystawę „18 latek”, która pozor-nie jest niespójna stylistycznie tak, jak pozornie niespój-ne są światy, które rejestrują ich obiektywy. A  jednak! Ci, którzy zdecydują się przybyć na wernisaż zorientują się, że choć żywioły są czasem sobie przeciwstawne

to jednak tworzą wspólny świat. Emocje i  spojrzenia; warsztat i talent; woda-powietrze i ogień…

„18 klatek” to rzut oka w dorobek. Przegląd portfo-lio. Zapis drogi do dorosłości, którą pokonywali wraz z  uczestnikami zajęć pracowni fotograficznej Pałacu Młodzieży pod kierunkiem Jarosław Pabijana.

13.12.2013, godz. 12.00z nami się zawsze dogadasz – cykl zajęć skupionych wokół polszczyzny w ramach Poradni Języka Polskiego, wykład z elementami warsztatu.

13.12.2013, godz. 18.30Pałacowe Planetarium zaprasza na pokazy nieba przez teleskop.

14.12.2013, godz. 15.30 i 19.00Koncert Jubileuszowy z okazji 55-lecia zespołu Pie-śni i Tańca „ziemia Bydgoska”. Opera nova.

16.12.2013, godz. 12.00„Wszechnica, czyli spotkania gimnazjalne z na-uką”. Interdyscyplinarna, multimedialna, interaktyw-na impreza.

16-17.12.2013, godz. 15.00-18.00Kiermasz ozdób i dekoracji świątecznych „anioł-kowo”.

M a g d a C h e ł m i c k a , f o t o g r a f i a

M a c i e j M a d e j s z a , f o t o g r a f i a

Page 49: BIK 12/2013

wydar ze n ia

grudzień 2013 | | 47

DKF Niespodzianka w Pałacu Młodzieżyzaprasza na kinowe seanse w grudniu

Czwartek, 5 grudnia, godz. 19.30Wypełnić Pustkę (Fill The Void), reż. Rama Burshtein, Izrael 2012, 87 min.

Czwartek, 12 grudnia, godz. 19.30Miłość, reż. Sławomir Fabicki, Polska 2013, 106 min.

Środa, 18 grudnia, godz. 19.30Reżyseria Woody Allen (Woody Allen, a Documentary: Director’s Theatrical Cut), reż. Robert B. Weide, USA 2012, 113 min.

Czwartek, 19 grudnia, godz. 19.30Ida, reż. Paweł Pawlikowski, Polska 2013, 80 min.

Cenakarnetu:24zł•cenapojedynczegobiletunormal-nego:8 zł•cenakarnetuulgowego:15 zł•cenabiletuulgowego: 5 zł. Karnety i bilety do nabycia w portierni Pałacu Młodzieży przed seansem. Kontakt:

Pałac Młodzieży w Bydgoszczy, Dominik Wierski, tel. 52 321 00 81 wew. 359.

18.12.2013, godz. 10.30„Młodzi w integracji”. Kolejna edycja będzie połączo-na z audycją Muzyczną

Podczas spotkania nie zabraknie gier i zabaw inte-gracyjnych, warsztatów twórczych, pogadanek i kon-kursów na temat świąt i świątecznych tradycji, wspól-nego śpiewania kolęd w pięknej zimowej scenografii, a także słodkiego poczęstunku. Nad realizacją zadania czuwać będą animatorzy kultury, pedagodzy, artyści. Koordynatorem spotkania jest Krzysztofa Kinczel i Pa-trycja Cywińska-Gacka. Obowiązują zapisy.

18.12.2013, godz. 16.00„rogate jasełka”

– spektakl w wykonaniu dzieci z pałacowego Klubu Pro-myczek. Wydarzenie połączone z akcją charytatywną pt. „Listy do św. Mikołaja” przygotowaną przez uczniów VIII Liceum Ogólnokształcącego w Bydgoszczy.

29.12.2013, godz. 11.00zygzak, czyli zabawowy Klub Filmowy Malucha za-prasza dzieci od 2 roku życia na seanse filmowe i zaba-wę, gry i konkursy. Zawsze ostatnia niedziela miesiąca, godz. 11.00, sala kinowa Pałacu Młodzieży. Zygzak, to klub, w którym jest czas na oglądanie bajek, rozmowę o filmach, taniec, konkursy, gry… a przede wszystkim na dobrą zabawę. Dzieci – wstęp wolny, opiekun – 8 zł. Oglądamy tylko polskie animacje!

inf. Dominika Kosińska

Młodzieżowy Dom Kultury Nr 2 6.12.2013, godz. 9.30

Mistrzostwa Bydgoszczy Szkół Gimnazjalnych w Szachach na 2013/2014

6-7.12.2013, godz. 16.00 Mistrzostwa Bydgoszczy Szkół Podstawowych w Szachach na 2013/2014

Celem imprez jest popularyzacja gry szachowej wśród dzieci i młodzieży, wyłonienie najlepszej „sza-chowej szkoły” w Bydgoszczy oraz podniesienie pozio-mu gry uczestników turnieju.

Szkoły reprezentowane będą przez 4 osobowe dru-żyny. Obowiązkowo w reprezentacji szkoły musi grać zawodniczka. Turnieje rozgrywane będą systemem szwajcarskim na dystansie 7-9 rund. Dla najlepszych szkół przewidziane są puchary, dla zawodników – na-grody rzeczowe. Nagrodę otrzyma również zwycięzca na poszczególnej szachownicy.

7.12.2013, godz. 10.00Mikołajki osiedlowe

Impreza dla dzieci organizowana wspólnie przez Radę Osiedla Wzgórza Wolności, MDK nr 2 oraz Gimna-zjum nr 20, w programie spektakl teatralny dla dzieci,

rozgrywki szachowe, zawody w warcaby, tenis stołowy oraz gry i zabawy integracyjne dla dzieci i rodziców

14.12.2013, godz. 16.00, sala 2rozstrzygnięcie konkursu i otwarcie wystawy pokonkursowej IX Ogólnopolskiego Konkursu Plastycznego „Bożonarodzeniowa Kartka Świąteczna”

To propozycja dla dzieci i młodzieży, dla których tra-dycja ręcznego wykonywania kartek świątecznych jest nadal artystycznie atrakcyjna.

Organizatorzy dzięki konkursowi pragną przybliżyć również poprzez sztukę obrzędowość i tradycje Świąt Bożego Narodzenia, rozwinąć kreatywność u dzieci poprzez zastosowanie różnych technik plastycznych, w tym łączenia technik tradycyjnych z grafiką kompu-terową.

Konkurs rozegrany w 3 kategoriach wiekowych: przedszkola, szkoły podstawowe (I-III, IV-VI) oraz gim-nazjum.

Spotkanie połączone zostanie ze sprzedażą kalenda-rzy z wydrukowanymi pracami dzieci oraz kartek świą-tecznych. Dochód ze sprzedaży przeznaczony będzie na cele charytatywne.

inf. Bogna Blachowska

Page 50: BIK 12/2013

wydar ze n ia

48 | | grudzień 2013

Młodzieżowy Dom Kultury Nr 5 9.12.2013, godz. 10.30 – wernisaż, Arthol Galeria.

Wystawa czynna do 13 grudnia 2013„W mojej rodzinie sztuka nie zginie” wystawa najciekawszych prac uczestników projek-tu – happening w ramach projektu

Zapraszamy na otwarcie wystawy prac, które są re-zultatem rękodzielniczych warsztatów integracyjnych w ramach projektu „W mojej rodzinie sztuka nie zginie”. Projekt ten realizowany ze środków Miasta Bydgoszczy przez Stowarzyszenie Fordońska Piwnica ARTMUZA  5 wyzwolił potencjał twórczy dzieci i ich rodzin z  dziel-nicy Fordon. Nasza wystawa obejmie prace, które powstały podczas 5 zajęć warsztatowych. Będziemy mogli podziwiać różne formy tzw. sztuki użytkowej w nawiązaniu do tradycji i sztuki ludowej: od obrazków malowanych na szkle poprzez wytwory z filcu kolorowo wyszywane, papier czerpany, prace graficzne nawiązu-jące do twórczości Tuwima oraz bombki choinkowe bogato ozdabiane pasmanterią. Prace odzwierciedlają wiele umiejętności i pasji ludzi w różnym wieku. Otwar-ciu wystawy będą towarzyszyły dodatkowe warsztaty, które poprowadzi twórca ludowy. Z jego udziałem po-znamy odchodzącą w zapomnienie sztukę wykonywa-nia ozdób choinkowych ze słomy oraz z pasją oddamy się tworzeniu.

7.12.2013, godz. 12.00 „Polowanie na Fordon” – wernisaż wielkoformatowego fotoreportażu Marka Noniewicza w ramach projektu „Polowanie na Fordon – spotkania ze sztuką w przestrzeni.”

14.12.2013, godz. 11.30, Arthol Galeria. Wystawa czynna do 10.01.2014

„Białe na szarym – szare na białym” – w krainie świą-tecznych klimatów

Zapraszamy do naszej ARTHOL GALERII na wystawę uczestników pracowni plastycznych. Walorowe fanta-zje w świątecznym klimacie wprowadzą nas w magicz-ny nastrój i klimat duchowych przeżyć. To młodzi adep-ci sztuki mają do przekazania własną, niepowtarzalną interpretację rzeczywistości i symbolicznych skojarzeń. Ich prace nie poddają się klasyfikacji, epatują szczero-ścią i intrygują ciekawą formą. W plastycznym zapisie emocji będą płatki śniegu, walorowe mandale imitują-ce bałwankowe transformacje, zimowe pejzaże, mar-twe natury i kompozycje tworzone w konwencji abs-trakcyjnej. W trakcie wernisażu uczestniczyć będziemy w akcji plastycznej „Anielskie oblicze” połączonej z se-sją fotograficzną. Przynieście swoje aparaty, a my gwa-rantujemy dobrą zabawę.

16.12.2013, godz. 17.00Przedstawienia świąteczne, w których zaprezentują się koła teatralne i muzyczne. W wykonaniu Teatrzyku „Pinezka” będzie można zobaczyć przedstawienie pt.: „Porwanie choinek”, natomiast najmłodsi wychowan-kowie naszej placówki z koła teatralnego „Fiku-Miku” i Kółka Małego Muzyka zainscenizują przedstawienie jasełkowe „Zimowa przygoda z kolędami w tle”.

17.12.2013, godz. 16.30 „Gwiazdkowe mandale” – działania interdyscyplinar-ne na płaszczyźnie i w przestrzeni

19.12.2013, godz. 17.00 „Hej kolęda, kolęda – kolędujmy wraz” wspólne ko-lędowanie uczestników sekcji wokalnych MDK 5 wraz z rodzicami, nauczycielami i przyjaciółmi.

inf. Justyna Siemianowska 4-6 grudnia 2013

„Choinka w lesie” – koncert świąteczny w ramach pro-jektu „Muzyczna Scena”

Jak co roku okres przedświąteczny to czas przygoto-wań, szczególnie wśród dzieci budzący wiele emocji. Muzyka związana z tym okresem wprowadzi nas w at-mosferę Świąt Bożego Narodzenia. „A kto tę choinkę zasiał w ciemnym lesie?” To pytanie Marii Konopnickiej z muzyką Zygmunta Noskowskiego wprowadzi dzieci w magiczny świąteczny czas.

Rezerwacja telefoniczna: 604 148 144

7.12.2013, godz. 10.30 „Świąteczna bombka”

– ozdabianie form styropianowych pasmanterią w ramach projektu „W mojej rodzinie sztuka nie zginie”.

Page 51: BIK 12/2013

wydar ze n ia

grudzień 2013 | | 49

Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1 4.12.2013, godz. 10.30

Impreza Mikołajkowa w Klubie Przedszkolaka

– spotkanie dzieci z Mikołajem, połączone z recyta-cją mikołajkowych wierszy, śpiewaniem piosenek i pre-zentacją układu tanecznego z parasolkami, również na maluchy czeka wspólna zabawa i konkurs „Bitwa na śnieżki”, a na zakończenie wręczenie drobnych upo-minków przez Świętego Mikołaja.

7.12.2013Szachowy Turniej Mikołajkowy to wewnętrzna im-preza Działu Szachowego MDK 1, rozgrywki odbywają się w różnych grupach zaawansowania.

11.12.2013, godz. 9.00, kinoteatr ADRIAXVI Muzyczna Jesień Przedszkolaka – FInaŁ

Festiwal piosenki skierowany do dzieci 5-, 6-letnich z bydgoskich przedszkoli, którego celem jest promocja dziecięcej twórczości muzycznej oraz wyłonienie naj-lepszych zespołów, solistów, utalentowanych wykonaw-ców, poprzez stworzenie możliwości wszechstronnego zaprezentowania ich uzdolnień. Mali uczestnicy pre-zentują swoje umiejętności wokalno-taneczne w jednej z pięciu kategorii konkursowych: śpiew (solo, duet, ze-spół), taniec zespołowy, opowieść taneczno-ruchowa.

13.12.2013, godz. 17.00, Galeria MDK 1Otwarcie wystawy „z teki kolekcjonera”

Wystawa prezentuje fragment zbioru obrazów zgro-madzonych przez doktora Krzysztofa Rożnowskiego. Znany w kręgach kultury doktor Krzysztof Rożnow-ski należy do ludzi, którzy nie potrafią obyć się bez obcowania ze sztuką szeroko rozumianą. To bywalec wernisaży, premier teatralnych, miłośnik muzyki za-przyjaźniony z wieloma artystami z regionu i kraju. Od lat zbiera obrazy odwiedzając galerie i pracownie arty-stów. Powstał dzięki temu zbiór prac artystów bydgo-skich, choć w zbiorach doktora są również obrazy twór-ców z innych części Polski.

Na wystawie zaprezentujemy część kolekcji, na któ-rą składają się obrazy takich artystów jak: Grzegorz Dębowski, Marek Goliński, Wacław Kuczma, Grzegorz Pleszyński, Dorota Podlaska, Jerzy Puciata, Bogdan Re-kowski, Henryk Starykiewicz, Jan Wodyński.

Opiekun Galerii Marek Goliński

10-20 grudnia 2013Wystawa pocztówek i ozdób bożonarodzeniowych wykonanych przez dzieci uczęszczające na zajęcia do MDK 1.

20.12.2013, godz. 16.30 Koncert świąteczny

Zapraszamy na nastrojowy, wieczorny koncert kolęd i piosenek bożonarodzeniowych zorganizowany przez Pracownię Muzyczną MDK 1. To doskonały moment, by poczuć już atmosferę świąteczną. Wstęp wolny!

27.12.2013Mistrzostwa UKS MdK 1

wewnętrzna impreza MDK 1; turniej szachów błyska-wicznych.

inf. Katarzyna Sawczuk, Grażyna Goralewska

Obraz Grzegorza Dębowskiego ze zbiorów Krzysztofa Rożnowskiego

Page 52: BIK 12/2013

wydar ze n ia

50 | | grudzień 2013

Galeria Autorska i Pracownia Plastyczna ArtGallery

2.12.2013, poniedziałek, godz. 15.15TeaTrzyK „Pinokio” zaprasza dzieci na gry i zabawy teatralne.

2.12.2013, poniedziałek, godz. 17.15Otwarte zajęcia dla dzieci zUMBaTOMIC

3.12.2013, wtorek, godz. 12.40GIMnaSTyKa dla pań 50+

6.12.2013, piątek, godz. 17.00Klub Polskiej Książki zaprasza: „Świat postrzegany oczami pielgrzymującego podmiotu wierszy Jolanty Baziak”. Spotkanie z autorką poprowadzi Jolanta Ko-walska.

9.12.2013, poniedziałek, godz. 15.15TeaTrzyK „Pinokio” zaprasza dzieci na gry i zabawy teatralne.

9.12.2013, poniedziałek, godz. 17.15zajęcia dla dzieci zUMBaTOMIC

Klub „Odnowa” 10.12. 2013, wtorek, godz. 12.40

GIMnaSTyKa dla pań 50+

13.12.2013, środa, godz. 14.30„Hej kolęda, kolęda…” montaż słowno-muzyczny przygotowany przez dzieci i młodzież z Klubu „Odno-wa”.

16.12.2013, poniedziałek, godz. 15.15TeaTrzyK „Pinokio” zaprasza dzieci na gry i zabawy teatralne.

16.12.2013, poniedziałek, godz. 17.15zajęcia dla dzieci zUMBaTOMIC

17.12.2013, wtorek, godz. 12.40GIMnaSTyKa dla pań 50+

18.12.2013, środa, godz. 14.30Spotkanie wigilijne w Klubie Seniora „Kalina”.

4.12.2013, środa, godz. 17.30Spotkanie autorskie ze zdzisławem Prussem

Zdzisław Pruss (ur. 5 września 1942 w Wiśniewie, po-wiat koniński) – poeta, dziennikarz, satyryk. Od 1954 związany z Bydgoszczą. Studiował filologię polskią na UMK w Toruniu, w latach 1965-1991 był redaktorem roz-głośni Polskiego Radia w Bydgoszczy, od 1991 dzienni-karzem w „Dzienniku Wieczornym”.

Od czasów studenckich prowadzi ożywioną dzia-łalność estradową jako twórca kabaretów literackich (O-Wady. Eksces Wieczorny, Piąte Koło), autor tekstów, wykonawca, konferansjer. W 1978 Teatr Polski w Byd-goszczy wystawił pełnospektaklowe widowisko kaba-retowe jego autorstwa (Wszystko do Desy, reż. A. Wal-den i J. Błeszyński). Od 1996 jest autorem dorocznych Bydgoskich Szopek (Kawiarnia Artystyczna Węgliszek). Od 1964 r. publikuje wiersze i drobne formy satyryczne. Laureat kilku konkursów literackich (m.in. na słuchowi-sko), autor kilkunastu tomów wierszy, książek satyrycz-nych i wspomnieniowych. Z inicjatywy Zdzisława Prus-sa, pod jego redakcją i we współautorstwie powstały trzy pozycje leksykonowe: Bydgoski Leksykon Teatralny (2000), Bydgoski Leksykon Operowy (2002) i Bydgoski Lek-sykon Muzyczny (2004).

Wystawa prac Małgorzaty Biernat-Świtoniak

Małgorzata Biernat-Świtoniak ukończyła Uniwersy-tet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie na Wydziale Malarstwa w Instytucie Wychowania Artystycznego (1989 r.). Zajmuje sie głównie malarstwem w techni-kach własnych, są to również obrazy witralowe, olejo--spreye dużego i małego formatu. Temat przewodni

w  jej obrazach to przede wszystkim człowiek… jego myśli uwikłane w surreali-stycznej rzeczywistości. Od 2004  r. związana z Byd-goszczą i Grupą plastyczną „IMPRESJA” działającą w 1 Brygadzie Logistycznej im. Kazimierza Wielkiego. Ma na swoim koncie wiele wy-staw indywidualnych m.in. w Lublinie, Dęblinie, War-szawie, Poznaniu, Kiekrzu,

Bydgoszczy jak również wystaw zbiorowych m.in. w Warszawie, Krakowie, Lublinie, Dęblinie, Rykach, Siera-dzu, Przemyślu, Rzeszowie, Świdwinie, Bydgoszczy. Jej działalnośc w dużej mierze łączy środowisko plastyków działających” przy wojsku” i w związku z tym ma wiele nagród i wyróżnień w konkursach pla-stycznych organizo-wanych dla malarzy profesionalnych i ich wychowanków. Od 25 lat działa w tej ostatniej dziś fa-zie kultury, która w instytucji WP” wisi na włosku”. Jej twór-czość gości również u odbiorców za gra-nicą m.in w Anglii, USA, Francji, Niem-czech i Japonii.

inf. Anna Osińska

Page 53: BIK 12/2013

wydar ze n ia

grudzień 2013 | | 51

Galeria sztuki Wozownia 22.11.2013 – 5.01.2014

JAMAIS VUAgata Biskup, Przemek Czepurko, Petr Dub, Pavla Sceranková, Dominika SkutnikKuratorka: Maria Niemyjska

Wystawa Jamais vu prezentuje prace pięciu artystów, którzy w różny sposób zainteresowani są problemem widzenia, posługując się abstrakcyjnymi lub quasi--abstrakcyjnymi formami. W ich działaniach aktywność wizualna funkcjonuje jednocześnie jako temat i mate-ria sztuki. Percepcję tych artystycznych rzeczywistości odnieść można do terminu „jamais vu” – pojęcie to sto-sowane jest przez psychologię na określenie nagłego poczucia dziwności, nierealności oglądanych rzeczy. Zgromadzone na wystawie prace sygnalizują przeko-nanie o niezwykłej złożoności świata wizualnego oraz wskazują na współczesne znaczenie abstrakcji. 

Koncepcja wystawy wychodzi od spostrzeżenia, że przedmiotem szczególnego zainteresowania w sztu-ce staje się „struktura pola wizualnego“, a celem wielu działań artystycznych jest odkrywanie i badanie proce-sów powstawania „jednostek wizualnych”. Koncentra-cja na mechanizmach widzenia ma rodowód moderni-styczny i związana jest z rozwojem sztuki abstrakcyjnej. Mimo, że termin abstrakcja przynależy przede wszyst-kim do kontekstu kulturowego modernizmu, wystawa stawia pytanie o to, czym podyktowana jest potrzeba kreowania form abstrakcyjnych współcześnie i jakim językiem można o nich mówić.

22.11.2013 – 5.01.2014Krzysztof Kurłowicz„Rozstrojenie”Kuratorka: Ewelina Jarosz

„Na wystawie zaprezentowany zostanie nowy cykl prac fotograficznych oraz projekcja wideo Krzysztofa Kurłowicza pt.: Rozstrojenie. Cykl ten, wpisując się w po-etykę ważniejszych tytułów składających się na ouevre fotografa (Ersatz, Marzenia, Zmagania), podejmuje i zara-zem „rozstraja” wybrane wątki jego wcześniejszych po-szukiwań artystycznych.” – zapowiada kuratorka Ewelina Jarosz - „Prace nazywane Rozstrojeniem odnoszą się do określenia stanu niegotowości instrumentu muzyczne-go do użytkowania, a także opisującego kondycję ner-wową człowieka. „Rozstrojenie” postrzegane jest raczej jako moment niepożądany, tymczasowe rozregulowanie poprzedzające pożądany stan „nastrojenia”.

Krzysztof Kurłowicz – ur. 1970. W roku 1999 uzyskał dyplom tłumacza akademickiego na Wydziale Filolo-gicznym Universität Leipzig (Niemcy). W swej twórczo-ści posługuje się różnymi technikami fotograficznymi. Zajmował się wieloma tematami, ostatnim okresie w obszarze jego zainteresowań znajduje się głównie człowiek, jego ciało jako przestrzeń mediacji między

światem wewnętrznym a zewnętrznym oraz jego pro-blemy z własną identyfikacją i tożsamością: m. in. cykle „Tatuaż-ciało”, „Zmagania”, „Ersatz”, „Marzenia”, „Roz-strojenie”.

22.11.2013 – 5.01.2014Katarzyna Giełżyńska„C()n du it – chmura znaczników”

W przestrzeni jednej z małych sal w Wozowni Kata-rzyna Giełżyńska realizuje instalację wideo, do której dołączona jest książka z poezją wizualną. „Wideotomik „Cn Du It” to zbiór poetyckich klipów słowno-muzycz-nych, prezentujących najważniejsze zjawiska w kulturze wizualnej oraz stawiających pytania o miejsce człowie-ka w sferze on-line i o tożsamość w czasach awatarów. Intensywne, wyraziste oraz ironiczne obrazy zyskują postać wideofraszek – Giełżyńska humorystycznie uka-zuje internetowe „rytuały”, jak klikanie, czatowanie czy postowanie” (Urszula Pawlicka).

Galeria Sztuki WOZOWNIA, 87-100 Toruń ul. Rabiań-ska 20, tel. 56 622 63 39, www.wozownia.pl, e-mail: [email protected], dyrektor: Anna Jackowska

Katarzyna Giełżyńska, twórca animacji, monta-żystka, reżyserka telewizyjna, motion grafik (w czeskiej telewizji). Interesuje ją szeroko rozumiana kultura du-chowa. Z wykształcenia artysta plastyk, ale studiuje też filozofię i filologię czeską. Związana z Toruniem, stu-diowała Plastykę Intermedialną na WSP UMK. Od 8 lat mieszka w Pradze.

Page 54: BIK 12/2013

wydar ze n ia

52 | | grudzień 2013

Wojewódzki Ośrodek animacji Kultury w Toruniuul. Szpitalna 8, 87-100 Toruń, tel./fax: 566 522 027, 566 522 028, 566 522 755, 566 570 290, 566 570 291www.woak.torun.pl; e-mail: [email protected]

Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu 6.12.2013, piątek, godz. 18.00,

miejsce: ACKiS Od Nowa. Wstęp wolnyMyślą poruszone – performance taneczny w chore-ografii Marty zawadzkiej.Myślą poruszone

W mikołajkowy wieczór, 6 grudnia podsumowana zostanie tegoroczna edycja projektu Myśl w ruchu, któ-ry dzięki dofinansowaniu z środków Instytutu Muzyki i Tańca realizuje Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu, a adresatami są uczniowie szkół gimnazjal-nych i ponadgimnazjalnych z województwa.

Myśl w ruchu jest projektem interdyscyplinarnym, który podnosi kompetencje estetyczne młodych ludzi w zakresie odbioru sztuki tanecznej oraz – w pewnym stopniu całej sztuki współczesnej. Autorką projektu i  jego koordynatorką jest Marta Zawadzka – tancerka, choreografka, pedagog, instruktor tańca WOAK a także teoretyk i badaczka tańca współczesnego.

W tegorocznej edycji projektu Myśl w ruchu udział wzięli uczniowie I Liceum Ogólnokształcącego im. Mi-kołaja Kopernika w Toruniu.

7.12.2013, godz. 11.00, miejsce: ACKiS Od Nowa. Wstęp wolny!

Finał przeglądu Teatr w ramach XXII  Konfrontacji amatorskiej Twórczości artystycznej regionuOsiem teatralnych spojrzeń na świat

Siódmego grudnia w toruńskiej Od Nowie odbędzie się przegląd Teatr zorganizowany przez Wojewódz-ki Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu. Teatr zamyka cykl konkursów dla artystów-amatorów, które odby-wają się w ramach XXII Konfrontacji Amatorskiej Twór-czości Artystycznej Regionu. Tegoroczny przegląd będzie bardzo zróżnicowany. Na scenie zaprezentują się z zespoły z Bydgoszczy, Brodnicy, Inowrocławia, Kowala i Torunia. W programie są monodramy i formy małoobsadowe, ale również spektakle rozbudowane inscenizacyjnie. Konfrontacje rozpoczynają się o go-dzinie 11.00. Wstęp wolny.

29.12.2013, niedziela, godz. 17.00, miejsce: Sala Wielka Dworu Artusa. Wstęp wolny!

Koncert Chóru Męskiego Copernicus pod batutą Pawła Jana Jankowskiego

Jak co roku Chór Męski Copernicus zaprasza na kon-cert świąteczno-noworoczny, który odbędzie się w nie-dzielę 29 grudnia o godz. 17.00 w Sali Wielkiej Dworu Artusa przy Rynku Staromiejskim w Toruniu. Zespół zaprezentuje repertuar świąteczno-noworoczny i kar-nawałowy z różnych epok. Zaprezentowane zostaną chóralne interpretacje kolęd i pastorałek, nie zabraknie też popularnych piosenek nierozerwanie kojarzących się z okresem świątecznym i karnawałem z White Chri-stmas Irvinga Berlina na czele oraz walców, arii z oper i operetek. Chórem dyrygował będzie jego kierownik Paweł Jan Jankowski.

Istniejący od ponad ćwierćwiecza Chór Męski Coper-nicus jest amatorskim zespołem artystycznym Woje-wódzkiego Ośrodka Animacji Kultury w Toruniu. Kon-certuje w całej Polsce, wielokrotnie też wyjeżdżał na zagraniczne tournée.

zapraszamy na grudniowe warsztaty:7-8 grudnia 2013 r. – Muzykoterapia. Zajęcia prowadzą: Lucyna Matuszak i Erwin Regosz. Koszt akredytacji: 100 PLN, informacje dot. zgłoszeń na stronie www.woak.torun.pl.

13-15 grudnia 2013 r. – Jak twórczo i z pomysłem ani-mować grupy seniorów. Zajęcia prowadzi Alicja Uso-wicz, koszt akredytacji: 80 PLN, informacje dot. zgło-szeń na stronie www.woak.torun.pl.

14-15 grudnia 2013 r. – ABC teatru w terapii. Zajęcia prowadzą: Jolanta Klauza i  Agnieszka Piasecka, koszt akredytacji: 100 PLN, informacje dot. zgłoszeń na stro-nie www.woak.torun.pl.

Inf. Kamil Hoffmann

Page 55: BIK 12/2013

wydar ze n ia

grudzień 2013 | | 53

Galeria Wspólna, ul. Batorego 1/3, tel. 523 221 447, e-mail: [email protected]

5.12.2013, czwartek, godz. 18.00 – wernisaż, Galeria Wspólna, ul. Batorego 1/3

„visa versa” wystawa fotografii Doroty Walentynowicz

(…) brzmi jakby to był błąd, ale tak naprawdę po łacinie oznacza „widoki odwrócone” albo „oblicza odwrócone”

łac. visa → (rzeczy) widziane

dorota Walentynowicz – ur. 1977 w Gdańsku – artyst-ka wizualna, zajmująca się fotografią, sztuką dźwięku, performance, sztuką wideo. Tworzy instalacje, obiekty kinetyczne, projekcje świetlne oraz prace w przestrzeni publicznej.

Jest absolwentką Uniwersytetu Gdańskiego (2001), Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu (2005) i Kró-lewskiej Akademii Sztuk w Hadze (2007). Jej instalacje i fotografie pokazywane były m.in. na Biennale Wro we Wrocławiu, w Austriackim Forum Kultury w Warszawie, w Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia w Gdańsku, na Festiwalu Transmediale w Berlinie, w V2_Institute w Rotterdamie, w Kunstlerhaus w Wiedniu, w Museum Fotografii w Amsterdamie, w Galerii NT w Łodzi, w Fun-dacji Stroom w Hadze, w Galerii Bunkier Sztuki w Kra-kowie, w Galerii Lisy Ruyter w Wiedniu, Galerii Miejskiej w Gdańsku. Zrealizowane w przestrzeni publicznej pra-ce to: projekcja „S_00” na Ratuszu Miejskim w Bremie, projekcja „Subwersywny Blask Materii“ na budynku CTO (Zieleniak) w Gdańsku, instalacja „Vanishing Point“ w Melk w Austrii (wspólnie z Herwigiem Weiserem).

Dorota Walentynowicz jest laureatką m.in. Stypen-dium Museums Quartier w Wiedniu (2010), Stypendium Holenderskiego Ministerstwa Kultury i Nauki (2006) i Stypendium Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Naro-dowego RP (2010). W latach 2006-07 prowadziła zajścia z zakresu Synestezji w Konserwatorium Królewskim w  Hadze, w latach 2009-2010 była asystentką w kate-drze Fotografii ASP w Poznaniu.

Czarno-białe fotografie Doroty Walentynowicz, niewątpliwie eleganckie w swej geometrii i poetyce przedmiotu, pochodzą z serii, którą artystka rozwija od 2010  r. W celu złamania czasoprzestrzennego po-rządku i linearności fotograficznej reprezentacji, do zbudowanych przez siebie aparatów wprowadza róż-norodne zakłócenia. Symultaniczne naświetlenie kilku obrazów i nałożenie wielu perspektyw prowadzi do powstania iluzji architektonicznej, w efekcie której po-wstają obrazy pełne załamań, pęknięć, zagięć i prze-sunięć. Nakładające się na siebie fragmenty połama-nej przestrzeni tracą tutaj swoją ciągłość i wyginają się w nieskończoną spiralę.

Oprócz fotografii na wystawie znajduje się również seria obiektów fotograficznych, będąca kolejną pracą w której Walentynowicz odwołuje się do bryły i jej dia-gonalnych przekrojów. Wewnątrz sześcianu artystka umieszcza negatyw, a z przeciwnej strony przez małą dziurkę, wpuszcza do wewnątrz światło. W przekroju umieszcza połamane fragmenty luster, które odbijają obraz wpadający z rożnych stron i kierują go na nega-tyw. W ten sposób artystka próbuje dotrzeć do miejsc niedostępnych dla oka, do martwego obszaru pola widzenia. Tworzy scenariusz, gdzie przestrzeń zysku-je aspekt czasowy, a do statycznej formy wkrada się narracja.

(Patrycja Ryłko, Gdańska Galeria Miejska)

D o r o t a Wa l e n t y n o w i c z , f o t o g r a f i a

Page 56: BIK 12/2013

wydar ze n ia

54 | | grudzień 2013

To projekt nietypowy. Niby teatralny, ale bez rozda-nia ról i przedstawienia na scenie. Niby dla seniorów, ale starsi ruszać się muszą tyle, co młodzi. I niby to dla przyjemności, ale nieprzyjemnych, bo trudnych pytań przy okazji pada wiele.

„Lustra” to nie tylko tafla, w której odbija się ze-wnętrzność. To też narzędzie, dzięki któremu możemy sami sobie spojrzeć w oczy i zapytać kim się staliśmy. Ale przede wszystkim: my dla innych jesteśmy i inni dla nas są lustrami. Nasze działania są odpowiedzią na to, jak widzimy i jak jesteśmy widziani. Co zrobić, by wcho-dzić w te „optyczne” relacje świadomie? To pytanie klu-czowe dla międzypokoleniowego projektu „Lustra” od września do grudnia realizowanego przez Stowarzysze-nie Z Potrzeby Serca pod opieką Miejskiego Centrum Kultury.

kło. Cel: zachęta do odważnego, intuicyjnego odbioru sztuki, dyskusji na tematy trudne, prezentacja alterna-tywnych rozwiązań scenicznych. Następny etap: po-kaz warsztatu teatru ze szczególnym uwzględnieniem pracy nad rozwiązaniami scenicznymi zastosowanymi w spektaklu. Dyskusje po pokazach dostarczają kilku ważnych informacji: w grupie jest potencjał, jest chęć zrobienia „czegoś innego”, zmierzenia się, mimo obaw, z warsztatem niebopiekła. Jest też przyzwolenie na roz-mowę na tematy trudne, drażliwe, intymne wręcz.

Podstawom warsztatu teatralnego grupa poświęca wiele godzin – świadomości ciała, emisji głosu, po-etyce ruchu, etiudom na wybrane tematy, kontaktowi z teatralnym partnerem. I tu pojawiają się pytania. Czy młodzi i starsi potrafią pracować razem? Jak postrze-gamy ciało, które z wiekiem się zmienia? Czy potrafimy traktować ułomności fizyczne jak wyzwania, a nie jak przeszkody? Czy z otwartością podejmujemy ćwicze-nia, przyznajemy się do problemów z koordynacją, słuchem, koncentracją czy równowagą i pracujemy nad eliminacją błędów? Czy mamy na to siłę bez względu na wiek, czy sami ją sobie odbieramy, zamykając się w ste-reotypach?

Nie jest łatwo; czasem grupa wymęczona zajęciami długo milczy, nie ma siły na rozmowę, chce szybko wró-cić do domu. Nie odpuszcza jednak. Wraca i trwa. Daje radę. Nawet Ci, których dopadła choroba, chcą być, wspomagać resztę swoją obecnością. Siedzą i obser-wują, przeżywają każde ćwiczenie.

„Lustra” to również cykl warsztatów plastycznych. Tu okazuje się, że narysowanie autoportretu to dla niektórych prawdziwe wyzwanie. Reakcje młodzieży i seniorów są podobne, a Bożena Januszewska z Galerii Wspólnej MCK cierpliwie wyjaśnia podstawy warsztatu i zwalcza autocenzurę, zachęca do przełamania opo-rów przed swobodnym rysowaniem.

Dodatkową pożywką dla obserwacji, autoobserwacji i dyskusji są projekcje filmów takich jak „Nieprzetermi-nowani”, „Judith i człowiek z Listy Schindlera”, „Jeszcze nie wieczór”. Jaka jest prawda o nas? Jak postrzegamy samych siebie? Kim dla siebie jesteśmy – młodzi i sta-rzy? Jeśli ze sobą nie wytrzymujemy, to dlaczego? Czy kolejne pokolenia mogą czerpać mądrość z traumy swoich dziadków, z historii, czy to nie ma sensu?

To prawdopodobnie pierwszy w Bydgoszczy pro-jekt międzypokoleniowy, w którym ważniejsze od finału jest spotkanie na wspólnej drodze. Podczas końcowego pokazu nie zobaczymy spektaklu, ale ele-menty procesu. Wszystkie ważne pytania dopiero zo-stały postawione i zaczynają powoli owocować. Tych kilka miesięcy to przecież tylko kawałek drogi, którą warto byłoby iść dłużej.

Ewa PiątekPrzez pierwsze tygodnie trwania projektu w grupie

panuje ciągła rotacja. Ktoś odchodzi, ktoś przychodzi. Padają pytania: o co w tym chodzi?, co ja tu robię?, czy dam radę? Andrzej Stróż – koordynator projektu, spe-cjalista z pracowni Teatru i Tańca MCK – umiejętnie roz-budza ambicje. Na początek spektakl teatru niebopie-

19 grudnia, godz. 14.00. Liczba miejsc ograniczo-na, obowiązuje rezerwacja miejsc: [email protected]

Pokaz pracy warsztatowej i filmu dokumentującego projekt „Lustra” oraz spotkanie z uczestnikami.

Lustra

F o t . E w a P i ą t e k

Page 57: BIK 12/2013

wydar ze n ia

grudzień 2013 | | 55

Miejskie Centrum Kultury

1.12.2013, czwartek, godz. 19.00, sala kinowo-wido-wiskowa MCK, bilety 20,00 (do nabycia w kasie MCK),

drums Fuzje – Grzegorz daroń w projekcie z Justyną Steczkowską, koncert akustyczny

Wykonawcy: Justyna Steczkowska – wokal, Piotr Wrombel – fortepian, Adam Skrzypek – kontrabas, Grzegorz Daroń – perkusja

Ten wyjątkowy i nietuzinkowy projekt muzyczny został stworzony z myślą o zaspokojeniu potrzeb wysubli-mowanej publiczności, która potrafi rozsmakować się w dźwiękach jazzu i niczym nie ograniczonej, artystycz-nej interpretacji.

W tym muzycznym przedsięwzięciu biorą udział fan-tastyczni muzycy, którzy na żywo tworzą niezwykłe aranżacje piosenek Justyny Steczkowskiej (m.in. takich przebojów, jak „Dziewczyna Szamana”, „Oko za oko”, „Boskie Buenos”, „Tango”, „Daj mi chwilę”).

Dzięki otwartej formie muzycznej, ciekawym im-prowizacjom oraz niepowtarzalnemu potencjałowi artystów publiczność znajduje się w centrum pełnego elegancji i czaru, pięknego akustycznego koncertu. Projekt ten stał się już dla wielu słuchaczy wydarzeniem szczególnym, ze względu na swój unikatowy charakter i niepowtarzalny nastrój.

Grzegorz daroń – w wieku 17-stu lat dołączył do jazz-rockowej grupy WEST, która była jego pierwszym warsztatem kompozytorskim i z którą zdobył w 1990 roku I miejsce na festiwalu JAZZ JUNIORS w Krakowie. Dwa lata później skomponował muzykę do musicalu Za grzechy swoje dorośniesz, wystawionego przez Teatr Tańca Nowoczesnego GEST. W roku 1994 zaaranżował on koncert symfoniczno-rockowy DWA ŚWIATY z udzia-łem Orkiestry Filharmonii Pomorskiej i zespołów: BAJM, ODDZIAŁ ZAMKNIĘTY, IRA, ROAN, AIR FORCE ONE, KO-BRANOCKA, ZDROWA WODA i GRAFITTI. Koncert ten został uznany za wydarzenie roku i był pierwszym tego rodzaju przedsięwzięciem na świecie.

2.12.2013, poniedziałek, godz. 10.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety: 15 zł, rezerwacje: [email protected]

MCK i Bydgoski Teatr Lalek BURATINO:„Przygody Kaja i Gerdy” – spektakl

2.12.2013, poniedziałek, godz. 12.00, salonik secesyjny, wstęp wolny

Warsztaty „Babcia na fb, dziadek na yt”

3.12.2013, wtorek, godz. 11.00, sala kinowo-wido-wiskowa, wstęp na wolny

„Pociąg do Juliana Tuwima”Międzynarodowy Dzień Niepełnosprawnych

5.12.2013, czwartek, 17.00, Kawiarnia Szpulka, bilety: 10 zł (dostępne w kasie MCK od grudnia – liczba miejsc ograniczona)

Koło Gospodyń Miejskich – akrylowe ozdoby choinkowe

Na spotkaniu z Anią Tomasik, pod jej czujnym okiem przygotujemy świąteczne ozdoby, a dokładnie akrylo-we bombki.

5.12.2013, czwartek, zapraszamy od godz. 19.00/start 20.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety: 35 zł (przedsprzedaż), 40 zł (w dniu koncer-tu) do nabycia w kasie MCK i sklepie Muzyka przy ul. Śniadeckich 50

Koncert Lao Che vs Variété – bydgoska premiera materiału z nowej płyty „Piosenki Kolonistów”– To będzie niewątpliwie przepiękne muzyczno-słowne „starcie gigantów” LaO CHe

Po płycie „Prąd stały/prąd zmienny” zespół zainspi-rowany klasycznymi albumami z muzyką filmową po-stanowił przygotować płytę, która dzięki swojej różno-rodności i koncepcji stanowiłaby autorski „Soundtrack”.

W trakcie pracy nad płytą w otoczeniu zespołu poja-wił się filmowy zespół producencki, który po wysłucha-

Page 58: BIK 12/2013

wydar ze n ia

56 | | grudzień 2013

niu wersji demo albumu zaproponował chęć realizacji filmu, którego scenariusz opierałby się na muzyce i tek-stach Lao Che. W trakcie produkcji filmu okazało się, że z powodów niezależnych od zespołu, a także kłopotów technologicznych osób odpowiedzialnych za stronę filmową projektu, do dziś nie udało się do sfinalizować tego pomysłu.

6.12.2013, piątek, godz. 9.00 i 11.00, sala kinowo--widowiskowa MCK, bilety: 15 zł, rezerwacje: [email protected]

MCK i Bydgoski Teatr Lalek BURATINO„Przygody Kaja i Gerdy” – spektakl

7.12.2013, sobota, godz. 14.00, zbiórka we foyer MCK, wstęp wolny, zapisy: [email protected]

Spacerownik bydgoski

7.12.2013, sobota, godz. 19.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety 10 zł

Wielki Mecz Impro: Teatr Improv ab Ovo i Teatr Improwizowany wymyWammy – urodzinowy pokaz improwizacji teatralnej

Jedyny bydgoski teatr improwizowany ma już rok! wymyWammy, czyli sześć dziewczyn, które zakochały się w pochłniającej, fascynującej sztuce impro, spotkało się pod koniec 2011 roku, by po roku warsztatów i prób dać pierwszy występ w Kawiarni Szpulka Miejskiego Centrum Kultury. Od tamtego czasu, obok regular-nych występów w Bydgoszczy, wymyWammy gości-ło w  Toruniu, Łodzi, Opolu a także na ogólnopolskich festiwalach teatralnych. Proces rozkochiwania ludzi w improwizacji został rozpoczęty i nic nie ma szans go postrzymać. W impro jest moc. Jesteście wy, jesteśmy my, dajemy Wam, dostajemy my. wymyWammy!

Na swoje urodziny sprawiłyśmy sobie i Wam piek-ny, inspirujący prezent – zaprosiłyśmy Teatr Improv Ab Ovo. Marzy nam się, byśmy tę urodzinową paczkę otworzyli razem. Przygotujcie się na wielką porcję im-prowizacji w wykonaniu gości i gospodarzy przyjęcia. Reżyseria, rzecz jasna, leży po Waszej stronie.ab Ovo:

Jest kwiecień 2010 roku – Katarzyna Michalska – zwa-na później Matką Założycielską budzi się pewnego po-ranka zlana potem. Czuje że w jej ciele,umyśle a nawet włosach koloru blond – zalęga się wirus – wirus impro. Jedynym wyjściem pozostaje przekazanie wirusa dalej.

I tak chwilę później – kwietniową porą wylęga się grupa improwizacyjna AB OVO.

Działa na terenie Konstancina-Jeziorna, gdzie pod łaskawymi skrzydłami dyrekcji Konstancińskiego Domu Kultury rozwija swoje nowe umiejętności, ale w głowach członków grupy już dawno jest postanowione – teatr AB OVO pozyska nowych fanów impro na terenie całego kraju. Publiczność rządząca spektaklem grupy czuje, że ma władzę i korzysta z niej. Uśmiech satysfakcji nie scho-dzi jej z twarzy jeszcze kilka godzin po występie.

8.12.2013, niedziela, godz. 9.30, Kawiarnia Szpulka MCK, wstęp wolny. Zapisy: [email protected]

Poranek rodzinnyW okresie przedświątecznym Poranek Rodzinny

upłynie nam pod znakiem bożonarodzeniowych oby-czajów, historii, ciekawostek.

L a o C h e f o t . R a d e k Po l a k

Va r i é t é , f o t . J a k u b S z y m c z a k

Ponieważ prace nad płytą toczyły się niezależnie od ekipy filmowej, muzycy wrócili do swojego pierwot-nego pomysłu na album. Jak na każdej wcześniejszej płycie zespół postanowił pójść w nieznanym kierunku, pozwalając sobie na swobodne czerpanie z bogactwa muzyki, nie zważając na sztywne ramy gatunków.

VARIETE, „Piosenki kolonistów”„Nagraliśmy tę płytę tak jak trzeba, pracowaliśmy

szybko, kiedy rejestrowaliśmy pomysły, chwile olśnień i momenty harmonii; i powoli, kiedy odrzucaliśmy niepotrzebne dźwięki i słowa, tak, aż pojawiło się 9 nowych piosenek. Przez 15 miesięcy, od czerwca 2012 roku, do września 2013, na każdą sesję nagraniową przyjeżdżałem z Warszawy do Bydgoszczy, a sesji było około 30, zrobiłem 15 000 km, zobaczyłem w pociągu, autobusie i samochodzie wiele zachodów słońca, kilka razy zbaczałem z trasy, żeby wykąpać się w jeziorze, albo przejechać nową autostradą, wypiłem mnóstwo kaw na stacjach benzynowych i nazbierałem sporo punktów karnych. Stworzyliśmy z Markiem i Marcinem na nowo zespół, wyszła nam dobra płyta” – Grzegorz Kaźmierczak.

Page 59: BIK 12/2013

wydar ze n ia

grudzień 2013 | | 57

8.12.2013, niedziela 11.00, sala kinowo-widowi-skowa MCK, bilety w promocyjnej cenie 10 zł! Rezerwacje: [email protected]

Bydgoski Teatr Lalek Buratino: „Śpiąca Królewna” – spektakl

8.12.2013, niedziela, godz. 13.00, MCK, wstęp wolny

Miejskie artystyczne Spotkania Seniorów Miejskie Artystyczne Spotkania Seniorów promu-

ją działalność i uczestnictwo ludzi starszych w życiu artystycznym miasta. W trakcie Spotkania uczestnicy i  widzowie mają możliwość poznania i skonfrontowa-nia dorobku artystycznego Seniorów, które wpisuje się w realizację integracyjnej, związanej z pielęgnowaniem tożsamości regionalnej, funkcji; co więcej, bez wątpie-nia spełniają one funkcję integracyjną z młodszymi pokoleniami (pokaz efektów realizowanych wcześniej – w ramach projektu – międzypokoleniowych warszta-tów), otwierając enklawy ograniczane chorobą czy wie-kiem. Tegoroczne Spotkania to m.in.: Senioralna teka Bydgoska (warsztaty monotypii), występy: Teatru przy Stoliku, Teatru Tańca 60+, Joachima Perlika, kabaretów. Zapraszamy wszystkich, nie tylko dojrzałych mieszkań-ców Bydgoszczy.

9.12.2013, poniedziałek, godz. 19.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety: 10 zł (dostępne w kasie MCK),

Bydgoska akademia Jazzu – Jerzy Główczewski

Prezentacja najzdolniejszych studentów bydgoskiej Akademii Muzycznej oraz najciekawszych autorskich projektów wydziału jazzu uczelni.

Pierwszym punktem programu będzie recital Kamili Abrachamowicz, która od niedawna jest nauczycielem akademickim z tytułem doktora. Następnie zaprezen-tuje się Foozie Quintet w składzie: Michał Michota – tp, Wojciech Piórkowski – ts, adam Lemańczyk – p, Pa-weł Urowski – b, Grzegorz Piórkowski – de.

Gościem specjalnym całej akademii będzie Jerzy Główczewski – absolwent Wydziału Jazzu i Muzyki Roz-rywkowej Akademii Muzycznej w Katowicach. Obecnie wykładowca klasy saksofonu na Instytucie Jazzu tejże uczelni. Laureat I-szej nagrody na Ogólnopolskim Kon-kursie Improwizacji Jazzowej w Katowicach. Członek zespołu EXTRA BALL Jarosława Śmietany – wiele tras koncertowych i nagranie płyty pn. „Exta Ball”. Wielo-letni członek big bandu Akademii Muzycznej w Kato-wicach, z którym wystąpił na wielu międzynarodowych festiwalach jazzowych, takich jak: The Berkeley Jazz Festival (California), Reno(Nevada), Jazz Ost-East (No-rymberga), Jazz Jamboree (Warszawa). Od lat członek zespołu ALEX BAND Aleksandra Maliszewskiego, z któ-rym dokonał wielu nagrań płytowych i telewizyjnych, akompaniując popularnym wykonawcom na festiwa-lach w Sopocie (Jose Feliciano, Shirley Bassey), Opolu czy Witebsku.

Zwieńczeniem wydarzenia będzie koncert Big Bandu Akademii Muzycznej w Bydgoszczy pod kierownic-twem Michała Szlempo, który zaprezentuje specjalnie na tę okazję przygotowany program.

Cały koncert poprowadzi Grzegorz Nadolny.

11.12.2013, środa, godz. 18.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny,

Koncert instrumentalno-wokalnego zespołu Multiquartet „alteracje”

Alteracje (termin muzyczny), to obniżenia albo pod-wyższenia podstawowych dźwięków gamy, dla uzyska-nia i wykorzystania pięciu półtonów chromatycznych nienależących do gamy, czyli dźwięków alterowanych. Zespół podczas koncertu prezentuje się w pięciu mu-zycznych konfiguracjach.

Multiquartet „Alteracje”, z inicjatywy członków zespołu powstał w 1988 r. pod patronem Polskiego Związku Niewidomych. Kilkakrotnie był laureatem ogólnopolskich festiwali muzycznych niewidomych w Kielcach. W roku 1986, zajął II miejsce na Międzynaro-dowym festiwalu niewidomych w Berlinie.

W bieżącym roku, dzięki dofinansowaniu Urzędu Miasta Bydgoszczy w postaci stypendium artystyczne-go, projekt pn. „Alteracje reaktywacje”, zespół wznowił działalność, by kilkoma koncertami uczcić 25-lecie swe-go powstania, a występując w innych miastach będzie promować dorobek kulturalny Bydgoszczy.

Multiquartet „Alteracje” wykonuje polskie popularne piosenki oraz amerykańskie standardy jazzu tradycyj-nego i swingu. „OD ARMSTRONGA DO POŁOMSKIEGO”

J e r z y G ł ó w c z e w s k i

A l t e r a c j e

Page 60: BIK 12/2013

wydar ze n ia

58 | | grudzień 2013

12.12.2013, czwartek, godz. 17.00, ul. Dworco-wa 10 – Pracownia witrażu Justyny Żywieckiej, bilety: 10 zł (do nabycia w kasie MCK od grudnia – liczba miejsc ograniczona)

Koło Gospodyń MiejskichTym razem Justyna Żywiecka pokaże nam, jak zrobić świąteczny świecznik. Każda z nas wyjdzie z własnoręcz-nie przygotowanym bożonarodzeniowym bibelotem.

13.12.2013, piątek, godz. 10.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety: 15 zł, rezerwacje: [email protected]

MCK i Bydgoski Teatr Lalek Buratino: „Przygody Kaja i Gerdy” – spektakl

13.12.2013, piątek, godz. 18.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety: 20 zł,

Sztuka poza słowami II – czyli bydgoskie spotkania z teatrem ruchu – Teatr Pantomimy DAR „Sen Lalkarza” – spektakl, rezerwacje: [email protected]

Przedstawienie na podstawie książki Christophera Shennana pt. „Sen lalkarza Jonatana”

reżyseria; Jarosław Siech; muzyka: Paweł Lucewicz Projekt współfinansowany przez Urząd Miasta Byd-

goszczy

dnia będziecie mogli zamienić/ wymienić/ od-sprzedać/ nabyć wszystko to co jest związane jest z Maluszkami, czyli:

– ciuszki, buty, śpiworki,– płyty CD, książki, zabawki, gry,– bujaczki, leżaczki, maty edukacyjne, i inne rzeczy, które obrastają kurzem w Waszej piw-

nicy. Zapraszamy również do odwiedzenia naszych sto-isk Babcie, Dziadków, Ciocie, Wujków, bowiem tak jak w poprzednich edycjach i w tej nie zabraknie ciekawych propozycji.

14.12.2013, sobota, godz. 11.00, Kino Orzeł, bilety: 5 zł„małe anIMOCJe” zapraszają na animowa-ny kulig z filmami Studia Miniatur Filmowych z Warszawy!„Śnieżne animacje” – zestaw filmów krótkometrażowych (łączny czas 71’9”)

S e n L a l k a r z a , f o t . M a r e k H o f m a n

14.12.2013, sobota, godz. 11.00, Kawiarnia Szpulka i Foyer MCK, bilet: 5 zł,

zamiankaAkcja skierowana do rodziców dzieci 0+ - 10 lat.Jeśli chcesz się wystawić, to:

1. zgłoś udział na adres [email protected] lub na fa-cebooku lub telefonicznie 58 741 81 61

2. zabierz ze sobą koc/ stoliczek/ wieszaki na których wystawisz swoje rzeczy,

3. przyjdź 30 minut przed rozpoczęciem „Zamianki”. Bilet wstępu dla wszystkich uczestników 5 zł. Tego

zIMOWa MOda, reżyseria: Piotr Paweł Lut-czyn, Polska 1974, czas: 10’08”

Dziadek, ekologiczny aktywista znany z filmu AKCJA LAS!, tym razem wyrusza na biegun, by wspólnie z żyjącymi tam zwierzakami, rozprawić się z zagrażającym im kłusownikiem i nakłonić go do zmiany profesji.

KTO POrWaŁ BOCIany?, reżyseria: Szymon Adamski, Polska 2011, czas: 13’14”

Film z serii HIP-HIP & HURRA wg pomysłu Elż-biety Wąsik. Tym razem hipopotam-detektyw o imieniu Hip-hip I jego asystentka, łasiczka Hurra, muszą rozwikłać zagadkę tajemniczego zniknięcia bocianów…

JaK WyGLĄda ŚnIeG?, reżyseria: Jan Siupik, Polska 1976, czas: 10’06”

Film z serii GUCIO I CEZAR wg scenariusza pisar-ki i poetki, Krystyny Boglar. Niezdarny hipopotam Gucio i jego przyjaciel – rozważny pies Cezar, wy-ruszają w kolejną podróż, aby dowiedzieć się, jak wygląda śnieg.

ŚnIeŻne WOJny, reżyseria: Marcin Wasilewski, Polska 2012, czas: 10’

Film z serii MAMI FATALE. Tym razem spokojny żywot starszej pani i jej zwierzaków, Psiny i Pro-sięcia, przerywa niespodziewane nadejście zimy. Jednak jak zawsze z opresji ratuje ją jej wielka pa-sja – gotowanie.

Page 61: BIK 12/2013

wydar ze n ia

grudzień 2013 | | 59

Jeżeli nie podano inaczej, bilety: ulgowe 11 zł / normalne 14 zł

zadyMKa, reżyseria: Piotr Szpakowicz, PL 1976, czas duration: 9’36”

Młody kundelek, wbrew zakazowi starszego, wychodzi zimą z domu. W pewnym momencie jego beztroską zabawę przerywa nagła burza śnieżna. Czy pieskowi uda się odnaleźć drogę do domu?

PrzyGOda nad STaWeM, reżyseria: Wiesław Zięba, Polska 2008, czas: 5’46”

Promyczek, Sopelek i Wicherek ratują dzieci beztrosko bawiące się na zamarzniętym stawie przed wpadnięciem do przerębla. Pouczająca ani-macja z przepiękną muzyką Jana Sebastiana Bacha i Edwarda Griega.

CHOInKa, reżyseria: Teresa Badzian, Polska 1974, czas: 12’19”

Przepiękna animacja wycinankowa o Krasna-lach i Aniołkach, pomocnikach Św. Mikołaja, któ-rzy przed Gwiazdką przeprowadzają wywiad, któ-re dzieci były grzeczne i co chciałyby znaleźć pod choinką.

14.12.2013, sobota, 20.15, Kino Orzeł, wstęp wolnySPOrT LOCaL SHOrTS – przegląd filmów„na własne ryzyko” reż. Piotr Grabowski, 20 min, film

fabularny „Czarna niedziela” reż. Maciej Jasiński, Jarosław Pisko-

zub, 5 min, film dokumentalny„Sportowiec” reż. Paweł Słomkowski, 10 min, film do-

kumentalny„zawisza pany” reż. Krzysztof Nowicki, 3 min, film do-

kumentalny„Być jak Ironman” reż. Krzysztof Nowicki, 30 min, film

dokumentalny

15.12.2013, niedziela, godz. 7.50, zbiórka na dworcu PKS, wstęp wolny, zapisy: [email protected] (liczba miejsc ograniczona)

Kultura na świeżym vol. 20 – na diabelceW okresie przedświątecznym zabierzemy was

w góry zwane Czarcimi. Gdzie one są? Będziemy musie-li to sami sprawdzić, idąc wzdłuż Doliny Wisły. Zbiórka o godz. 7.50 PKS Główny, autobus mamy o 8.00; wysia-damy w Nowe Marzy o godz. 9.30, Cena: 13,5 zł. Powrót: PKS Świecie 16.32 (9,20 zł); 17:01 (10,20 zł); 18.32 (13.00 zł); Powrót autobusem potrwa ok 1 h i 10 min.

Trasa: Nowe Marzy – Sartowice Dolne – Sartowice – Czarny Szlak „Na Czarcie góry” – Świecie PKS

Dystans: ok. 22 km (5,5 godziny wolnego marszu)Główną atrakcją będzie Rezerwat Krajobrazowy

„Czarcie Góry”. W zachodniej części parowu płynie malowniczy strumień, który tworzy liczne meandry, a powalone pnie i gałęzie tworzą małe wodospady, co nadaje temu zakątkowi wiele uroku. W środkowej części rezerwatu znajduje się park w stylu angielskim z liczny-mi pomnikami przyrody jak: miłorząb japoński, dąb szy-pułkowy, kasztanowiec biały, choina kanadyjska, platan wschodni, buk zwyczajny – forma płacząca i świerk sre-

2 poniedziałek 18.00 Powtórne narodziny20.15 jego oczami

3 wtorek 18.00 Powtórne narodziny20.15 jego oczami

4 środa 18.00 Powtórne narodziny20.15 jego oczami

6 piątek 18.00 Płynące wieżowce20.15 Kamczatka

8 niedziela 20.15 Kamczatka10 wtorek 20.15 Kamczatka11 środa 20.15 Kamczatka12 czwartek 18.00 Płynące wieżowce

20.15 Kamczatka13 piątek 20.15 Pokaz specjalny „Z wnętrza”

o Zdzisławie Beksińskim oraz spotkanie z Tomaszem Szwanem, realizatorem filmu. Wstęp wolny

14 sobota 11.00 „małe ANIMOCjE”, bilety: 5 zł20.15 sPORT LOCAL sHORTs

– przegląd filmów, wstęp wolny15 niedziela ID – ważny dokument osobisty, wstęp wolny

18.00 blok 1: Dom Weroniki, Pamiętaj abyś dzień święty święcił

19.15 blok 2: Driving men20.30 blok 3: Ojciec i syn, Ojciec i syn

w podróży16 poniedziałek 18.00 Kamczatka

20.15 Płynące wieżowce17 wtorek 18.00 Kamczatka

20.15 Płynące wieżowce18 środa 20.15 Płynące wieżowce21 sobota 11.00 „małe ANIMOCjE”, Zima w dolinie

Muminków, bilety: 5 zł15.30 bilety: osoby powyżej 65 lat 5 zł, pozo-

stałe 11 zł i 14 zł, Bydgoska Tożsamość Filmowa – specjalny pokaz wigilijny w ra-mach DKF Plus „Wśród nocnej ciszy” reż. T. Chmielewski

18.00 Gdzie jest Gwiazdka?20.15 Rakieta

22 niedziela 18.00 Gdzie jest Gwiazdka?20.15 Rakieta

23 poniedziałek 18.00 Gdzie jest Gwiazdka?20.15 Rakieta

27 piątek 18.00 Gdzie jest Gwiazdka?20.15 Rakieta

29 niedziela 18.00 Gdzie jest Gwiazdka?20.15 Rakieta

30 poniedziałek 18.00 Gdzie jest Gwiazdka?20.15 Rakieta

Page 62: BIK 12/2013

wydar ze n ia

60 | | grudzień 2013

brzysty. Na terenie rezerwatu znajdują się dwa punkty widokowe na Wisłę oraz ścieżka dydaktyczna z kładka-mi, których poszukamy.

Potrzebny sprzęt: ciepła kurtka, rękawiczki, kanapki, termos z ciepłym napojem, ciepłe skarpety i przede wszystkim nieprzemakalne buty (najlepiej za kostkę).

15.12.2013, niedziela, godz. 9.30, salonik secesyjny, wstęp wolny,

Poranek Teatralny dla osób niepełnosprawnych

15.12.2013, niedziela, godz. 10.30, foyer MCK, wstęp wolny,

zatańcz ze mną mamo – zajęcia taneczne dla dzieci od lat 5 z opiekunami

Uczymy tańczyć flamenco w jazzowym opracowa-niu. Na zajęciach poznajemy popularne we flamenco palo, takie jak rumba czy tangos. Prowadzenie Dorota Dzięcioł. Konieczna rezerwacja miejsc: [email protected] i zabranie wygodnego stroju.

15.12.2013, niedziela, godz. 12.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety: 13 zł i 16 zł, rezerwacje: [email protected]

Bydgoski Teatr Lalek Buratino: „Brzydkie Kaczątko” – spektakl

15.12.2013, niedziela, godz. 18.00, Kino Orzeł, wstęp wolny

Id – ważny dokument osobisty blok 1: „Dom Weroniki” reż. Weronika Michalska

(12 min.), „Pamiętaj abyś dzień święty święcił” reż. Ma-ciej Cuske (52 min.)

15.12.2013, niedziela, godz. 19.15, Kino Orzeł, wstęp wolny

Id – ważny dokument osobistyblok 2: „Driving men” reż. Susan Mogul (68 min.)

15.12.2013, niedziela, godz. 20.30, Kino Orzeł, wstęp wolny

Id – ważny dokument osobistyblok 3: „Ojciec i syn” reż. Paweł Łoziński, (75 min.), „Oj-

ciec i syn w podróży” reż. Paweł Łoziński (54 min.)

18.12.2013, środa, godz. 17.30, sala kinowo-wido-wiskowa MCK, bilety: 10 zł. Ilość miejsc ograni-czona, decyduje kolejność rezerwacji, kontakt: [email protected]

teatr niebopiekło „Un esempio” – spektakl na motywach opowiadania Gustawa Herlin-ga – Grudzińskiego „Błogosławiona, święta”

Realizacja: Ewa Piątek, Andrzej Stróż; światła: Andrzej Szomszor

Artur Duda „Głos Uczelni”: Jest to historia prostej

(…) Marianny, która – zgwałcona jak dziesiątki kobiet przez serbskich bandytów – idzie przez świat, niosąc swój krzyż. Ta opowieść jest antyklerykalna i głęboko chrześcijańska zarazem, jest obroną drobnej słabej dziewczyny, która po najgorszym zdarzeniu w swoim życiu potrafi znaleźć w sobie wielką, ludzką siłę. Spek-takl teatru niebopiekło stanowi dla mnie nawiązanie wprost do etosu teatru alternatywnego. To więcej niż głos w  sprawie aborcji czy moralności papieża, to za-proszenie do samodzielnego myślenia ujęte w subtel-ną, teatralną formę.

19.12.2013, czwartek, godz. 14.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, wstęp wolny, ilość miejsc ograniczona, decyduje kolejność rezer-wacji, kontakt: [email protected]

zakończenie projektu LUSTra – szczegóły na stronie: 54.

20.12.2013, piątek, godz. 20.00, sala kinowo-wido-wiskowa MCK, wstęp wolny

Pierwsza Płyta – „Finally, something we can dance to” Killed by Car oraz Miasto i Soima

Zapraszamy na drugą odsłonę projektu Pierwsza Pły-ta, której bohaterem jest zespół Killed by Car i ich de-biutancki krążek Finally, something we can dance to. Przy okazji tego wydarzenia zapraszamy również na kolejny odcinek serii koncertowej Tony Clifton Presents, które-go ideą jest promocja dobrej i ambitnej muzyki.

Miasto

M i a s t o , f o t . L e c h W i l c z a s z e k

Zespół Miasto powstał w Bydgoszczy w 1997 roku. W czteroosobowym składzie Miasta znajduje się 3 mu-zyków zespołu Dubska, jednego z czołowych polskich wykonawców muzyki reggae. Wokalistą i autorem tekstów Miasta jest Marcin „Mucha” Muszyński, który śpiewał i grał na puzonie w Mieście od początku istnie-nia kapeli, zanim jeszcze znalazł się w składzie zespo-łu Dubska. Muzyka Miasta tylko momentami zahacza o  reggae, tworząc bardzo energetyczną i finezyjną mieszankę punkowego wykopu ze sprawnym technicz-nym graniem a także elementami ska, czy nawet dubu. W tej miksturze zdecydowanie przeważa pierwiastek

Page 63: BIK 12/2013

wydar ze n ia

grudzień 2013 | | 61

czadowy. Muzyka zespołu wzbogacona jest także o  brzmienie puzonu. Siłą zespołu jest ekspresja sce-niczna, świetne aranżacje, znakomita czadowa muzyka i emocjonalne teksty.

Kapela ma na swoim koncie płyty „Trze Grosze” z 2006 roku i „Każdy chce się bawić” z 2011 roku z go-ścinnym udziałem Roberta Brylewskiego, który też wy-stąpił na premierowym koncercie na Muszli Fest 2011.

Killed by CarWisienka na torcie tym razem w pozycji numer

dwa. „Finally, something we can dance to” to tytuł de-biutanckiej płyty młodych bydgoszczan spod znaku elektro punk rocka, która została wydana w ramach projektu Pierwsza Płyta przez Miejskie Centrum Kultury w  Bydgoszczy. Właśnie 20-go grudnia ujrzy ona świa-tło dzienne na przedpremierowym koncercie przy ulicy Marcinkowskiego. Krążek zawierać będzie dwanaście porcji połączeń brzmień syntetycznych z tymi nieco szybszymi i mocniejszymi. Coś w stronę Skrillex, Pen-dulum, Enter Shikari.

klawiszowe), który okazał się być tym „brakującym ogniwem”. Muzyka SOIMY nabrała nowej jakości, uda-ło się uzyskać nastrój, dojrzałość i spójność muzyczną satysfakcjonującą wszystkich członków zespołu. Zain-westowane czas i praca odpłaciły się mnogą ilością na-gród i wyróżnień, które zespół zdobył na prestiżowych festiwalach na terenie całego kraju. W międzyczasie Mi-chała na instrumentach klawiszowych zastąpił Mateusz Szałkiewicz.

21.12.2013, sobota, godz. 11.00, Kino Orzeł, bilety: 5 zł, „małe anIMOCJe” zapraszają na animowaną „Zimę w dolinie Muminków” reż. Lu-cjan Dembiński, Krystyna Kul-czycka, Jadwiga Kudrzycka, Pol-ska 1986, czas: 60’

Film opowiada o przygotowaniach rodziny Muminków do zimy oraz ich zimowym śnie, prze-rywanym jednak niespodziewanymi wydarze-niami: pojawieniem się niesfornego Gryzilepka, odwiedzinami u Tutki, mieszkającej nad morzem, przygodami małej Mi, uratowanej przez Muminka, wyczynami Paszczaka, miłośnika sportów zimo-wych itd. Opowieść kończy się nastaniem wiosny, przebudzeniem wszystkich mieszkańców Doliny Muminków i powrotem Włóczykija…

28.12.2013, sobota, godz. 17.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, bilety: 10 zł, spektakl dla widzów dorosłych

Premiera dramatu ryszarda Częstochowskiego – „zabić nie zabić”

Tragedia „Zabić nie zabić” ukazuje zło drzemiące w każdym człowieku wynikające z braku możliwości wglądu w swoje wnętrze w sposób obiektywny, który pozwala na wyzwolenie się z egocentryzmu. Pokazuje także, że nasze myślenie o sobie nie pokrywa się abso-lutnie z tym co myślą o nas inni.

Autor: ryszard Częstochowski. Występują: Michalina Olszańska, Wojciech Micha-

liński, Stefan Krzysztofiak. Realizacja: zespół.

K i l l e d b y C a r, f o t . D a r i u s z G a c k o w s k i

S o i m a , f o t . P a t r y k L e w a n d o w s k i

Killed By Car to dość nietypowe połączenie melodyj-nego punk rocka z charakterystycznymi dla dubstepu i Drum’n’bass’u elementami muzyki elektronicznej. Killed By Car istnieje od 2009 roku. Mimo młodego wieku muzyków, zespół zebrał niemałe doświadczenie sceniczne grając do tej pory ponad 80 koncertów, sup-portując przy tej okazji zespoły takie jak Dezerter, The Analogs czy Farben Lehre.

SoimaPoczątki grupy SOIMA sięgają 2005 roku, kiedy to

trójka toruńskich muzyków, tworząca zespół Noseblind (Bartosz Motławski – gitara, Piotr Niklas – bas, Łukasz Wasielewski – bębny), napotkała na swojej drodze wo-kalistę Przemka Zubowicza. Obecność nowego człon-ka w zespole nadała większej swobody i melodyjności potężnym amerykańskim brzmieniom i dynamicznym aranżacjom charakteryzującym muzykę Noseblind. Twórczość w nowym składzie uległa znacznym zmia-nom, zaczęła iść w zupełnie innym kierunku. Zespół zdecydował się zmienić nazwę na SOIMA, dając upust wszelkim zobowiązaniom wcześniejszego stylu. W roku 2009 do zespołu dołączył Michał Maciudziński (instr.

Page 64: BIK 12/2013

wydar ze n ia

62 | | grudzień 2013

f o t . D a r i u s z G a c k o w s k i

Zespół Pałacowo-Parkowy w Ostromecku

Już tylko kilka dni zostało do grudnia. Póki co, pod koniec listopada, chłód, mgły i wcale nie jest już tak fajnie, jak jeszcze niedawno. Coraz więcej osób, z któ-

rymi rozmawiam, zaczyna narzekać: że wcześnie ciemno, że już za zimno, ogólnie niezadowolenie w narodzie co-raz większe… Zmiana czasu dobiła mnie na dobre, wie-czorem snuję się jak Randall i duch Hopkirka (starsi wie-dzą o co chodzi), rano nie mogę wstać. Coraz więcej osób mówi, że ta zmiana czasu nie ma sensu. Zdecydowanie trzeba się nad tym pochylić, jak trzeba pochylić się nad naszym programem zamykającym 2013 rok.

Pierwszego grudnia mocne wejście – o godz. 12.00, w Pałacu Nowym, odbędą się zajęcia dla dzieci pro-wadzone przez pedagogów z bydgoskiej Akademii Muzycznej. O 16.00 natomiast zaśpiewa Collegium Vo-cale Bydgoszcz, koncert poprowadzi Urszula Guźlecka. Później wielka ostromecka premiera – w mikołajkowym koncercie wystąpi zespół We 4. Nasi starzy znajomi, na-wet nie bójmy się tego słowa – zaprzyjaźnieni: Piotr Bi-skupski, Karol Szymanowski i Grzegorz Nadolny, wspo-magani przez multiinstrumentalistę, w tym projekcie grającego na harmonijce monochromatycznej, Wojtka

Milewskiego. Będzie się działo, warto przyjechać na ten koncert, emocje gwarantowane.

Następny weekend to kolejna edycja naszego Jarmar-ku Bożonarodzeniowego. Jak co rok zgłosiło się do nas na wielu wystawców – jestem przekonany, że każdy z Go-ści znajdzie coś ciekawego dla siebie. Na koniec, dwa dni przed Wigilią, próba generalna wspólnego świąteczne-go śpiewania. W roli nauczycieli wystąpią chórzyści pod kierunkiem Mariana Wiśniewskiego (już teraz zapraszam także na styczniową „powtórkę z rozrywki”). Po listopa-dowym VI Śpiewniku Domowym, kiedy to pojawiło się chyba dwieście osób, doszliśmy do wniosku, że, skoro tak chętnie śpiewamy pieśni patriotyczne, to warto też pośpiewać wspólnie kolędy. O  całość zadba Krystyna Berndt, więc sukces przedsięwzięcia gwarantowany.

W związku ze zbliżającymi się Świętami i Nowym Ro-kiem, w imieniu całej załogi Zespołu Pałacowo-Parko-wego w Ostromecku składam Państwu najserdeczniej-sze życzenia zdrowych, spokojnych, rodzinnych Świąt oraz Wszystkiego Najlepszego w Nowym Roku.

Pozdrawiam i do zobaczenia w Ostromecku,

Andrzej Gawroński

KOnKUrS FOTOGraFICzny

Ostromecko, cztery pory roku w obiektywieJesienna edycja konkursu trwać będzie do początku kalendarzowej zimy. W grudniu specjalne jury oceni prace i przyzna nagrody. Zapraszamy wszystkich amatorów fotografii do odwiedzenia tego niezwykłego miejsca, ro-bienia zdjęć i przesyłania do nas. Fotografie prosimy kierować na adres: [email protected]

Każdy uczestnik może przesłać maksymalnie 3 zdjęcia. Zapraszamy – nagrody czekają!

Page 65: BIK 12/2013

wydar ze n ia

grudzień 2013 | | 63

f o t . D a r i u s z G a c k o w s k i

1.12.2013, niedziela, godz. 12.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp wolny

„akademia dzieciom – muzyczna podróż po świecie”

Głównym celem cyklicznych zajęć jest umuzy-kalnianie i rozwijanie zainteresowań muzycznych najmłodszych odbiorców. Odbywa się to poprzez prezentację twórczości polskich i zagranicznych kompozytorów, zapoznawanie z brzmieniem i bu-dową instrumentów, naukę i śpiewanie piosenek, realizację prostych układów rytmicznych i improwi-zację ruchową do muzyki. Koncerty dostosowane są do wieku i  oczekiwań słuchaczy. Prowadzący audy-cje, dr Ewelina Boesche-Kopczyńska i mgr Honorata Glaza-Gulgowska, wykorzystują metodę „aktywnego słuchania” polegającą na dodaniu do muzyki ele-mentów ruchu, form fabularyzacji, a także gry na in-strumentach oraz melorecytacji.

Grudniowy koncert nosi tytuł „W świątecznym na-stroju”.

1.12.2013, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp 10 zł

Koncert zespołu Collegium Vocale Bydgoszcz

Interpretacja muzyki dawnej wymaga dużej wie-dzy, kompetencji lecz w nie mniejszym stopniu intuicji muzycznej, przede wszystkim jednak ogromnej pa-sji. Zmusza do ciągłych poszukiwań odpowiedniego wzoru, ideału. Collegium Vocale Bydgoszcz to zespół, dla którego nie mniej ważne miejsce zajmuje radość, którą niesie wykonywanie muzyki dawnej i dzielenie tej radości z publicznością. Podczas występu kwartet – uhonorowany m.in. nagrodą Fryderyka – zaprezen-tuje obszerny program pieśni renesansowych. Zespół wystąpi w składzie: Patrycja Cywińska-Gacka – sopran, Janusz Cabała – kontratenor, Michał Zieliński – baryton, Łukasz Hermanowicz – baryton; koncert poprowadzi Urszula Guźlecka. Na uczestników wydarzenia czeka niespodzianka.

4.12.2013, środa, godz. 18.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp wolny

znaki, Obrazy i dźwięki – performance Grzegorza Pleszyńskiego z cyklu rock’ n’ roll History of art

Grzegorz Pleszyński zajmuje się malarstwem, rysun-kiem, grafiką, projektowaniem okładek i plakatów, foto-grafią, video-artem, performance, happeningiem. Arty-sta na co dzień pracuje w zakładach karnych (za swoją dziesięcioletnią działalność otrzymał srebrny medal zasługi Ministra Spraw Wewnętrznych), współtworzy z ludźmi niepełnosprawnymi i upośledzonymi, uczy dzieci i młodzież (nagroda Ministra Edukacji Narodowej i nagroda Kuratora Oświaty). Jest stypendystą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na rok 2013.

Liczne podróże i kontakty artystyczne w sposób znaczący wpłynęły na jego sposób postrzegana świata. O nim, a także o sztuce, rozmawia z artystami z  Afryki, z Indianami, z Aborygenami w australijskim buszu, a także z malarzami z Singapuru, Nowego Jor-ku, Berlina i Warszawy. Wykład obejmuje cykl Rock and Roll History of Art i dotyczy sztuki związanej z kul-turą rock ‘n’ rollową.

7.12.2013, godz. 10.00-16.00Konkurs chórów

Konkurs chórów o puchar Prezydenta Miasta Byd-goszczy organizowany przez Polski związek Chórów i Orkiestr oddział w Bydgoszczy.

7-8.12.2013, sobota-niedziela, godz. 11.00-16.00, Pałac Stary w Ostromecku, wstęp na zapisy: Fun-dacja Kultury Rozruch, 662 060 024 i 509 693 840; www.fundacjarozruch.pl, [email protected]

WnIeBOGŁOSy: warsztaty gry na instrumentach

Projekt WNIEBOGŁOSY łączy trzy oddzielne warsz-taty: śpiewu białego, improwizacji ruchu oraz gry na instrumentach. Celem warsztatu muzycznego jest upowszechnianie muzyki, zachęcanie do aktywności muzycznej, powrotu do tradycji wspólnego, sponta-nicznego muzykowania. Założeniem warsztatu impro-

Page 66: BIK 12/2013

wydar ze n ia

64 | | grudzień 2013

wizacji ruchu jest z kolei rozwój osobisty i twórcze po-łączenie fizycznej energii oraz intelektu z wrażliwością odczuwania, emocjonalną siłą i otwartością zarówno na ruch, jak i na muzykę. Uczestnicy zbudują świadomość własnego ciała, oddechu i głosu, poczucie harmonii, wzbogacą indywidualny zakresu ruchu, skonfrontu-ją techniki taneczne ze sztuką improwizacji, poznają i doświadczą takich pojęć, jak płynność ruchu, impuls, dynamika, czas, przestrzeń, forma, gest, które wspiera-ją proces przełamywania własnych schematów rucho-wych i otwierają na nowe impulsy, a także na kontakt z drugą osobą. Prowadzenie Filip Wiśniewski i Sławomir Szudrowicz.

8.12.2013, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp 10 zł

Mikołajkowy koncert jazzowy – koncert zespołu We4

We4 tworzą niezwykle doświadczeni i wszechstronni muzycy o ugruntowanej już pozycji na scenie muzyki jazzowej. Zespół tworzą: Karol Szymanowski – wibra-fon, Piotr Biskupski – perkusja, Grzegorz Nadolny – kontrabas/bas, Wojciech Milewski – harmonijka chro-matyczna. Artyści wykonają dobrze znane słuchaczom standardy muzyki jazzowej interpretując je na nowo z  dużą kulturą muzyczną, wykorzystując przy tym oryginalne zestawienie instrumentów. Zabrzmią m.in. kompozycje Sonny Rollinsa, Benny Golsona, Herbie Hancocka czy Stevie Wondera.

14-15.12.2013, sobota-niedziela, godz. 10.00-17.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp wolny

Jarmark Bożonarodzeniowy w Ostromecku

Tradycja tego rodzaju przedświątecznych spotkań sięga 1434 roku, kiedy to w Dreźnie odbył się pierwszy jarmark. Do dziś kiermasze, zwiastujące nadejście Bo-

żego Narodzenia, cieszą się ogromną popularnością. Jarmark Bożonarodzeniowy stał się tradycją również w  Zespole Pałacowo-Parkowym w Ostromecku. Pod-czas dwudniowej imprezy zobaczyć będzie można zna-komite rękodzieła, zaopatrzyć się w piękne upominki i ozdoby choinkowe, dzieła artystów ludowych, a także zasmakować wyrobów regionalnej sztuki kulinarnej.

22.12.2013, niedziela, godz. 16.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp wolny

Koncert kolędW niedzielne popołudnie w Pałacu Nowym w Ostro-

mecku wystąpią przedstawiciele Polskiego Związku Chórów i Orkiestr pod dyrekcją Mariana Wiśniewskiego, Janusza Sierszulskiego i Michaliny Spychalskiej. Zespo-ły wykonają najpiękniejsze polskie kolędy i pastorałki.

Koncert jest świątecznym prezentem dla wszystkich Gości Zespołu Pałacowo-Parkowego, stąd wstęp jest wolny.

5.01.2014, niedziela, godz. 20.00, Pałac Nowy w Ostromecku, wstęp biletowany

Bal Trzech Króli Zapraszamy serdecznie na pierwszy bal w Pałacu

Nowym w Ostromecku w 2014 roku. Na Gości czekać będzie atrakcyjne menu, do tańca zagra big band byd-goszczanina Waldemara Mateckiego. Królować będą największe przeboje muzyki rozrywkowej, przy których będzie można bawić się do rana. Impreza trwać będzie od godz. 20.00 do 4.00. Szczegóły wkrótce na stronach internetowych Miejskiego Centrum Kultury w Bydgosz-czy oraz Zespołu Pałacowo-Parkowego w Ostromecku.

Page 67: BIK 12/2013
Page 68: BIK 12/2013

gru

dz

ień

20

13