ASPHYXIA NEONATORUM

ASPHYXIA NEONATORUMASPHYXIA NEONATORUM

BARNALÆKNISFRÆÐI

HÁSKÓLI ÍSLANDS

Atli Dagbjartsson

Asphyxia neonatorum

SKILGREININGSKILGREINING

• ASPHYXIA = BLÓÐRÁSARBRESTUR

• ER HYPOXEMIA SEM VALDIÐ HEFIR METABOLÍSKRI TRUFLUN, Þ.E.

HYPERCAPNIU OG ACIDOSIS

Asphyxia neonatorum

ALVARLEIKI METINN ALVARLEIKI METINN SAMKVÆMTSAMKVÆMT

• APGAR

• FJÖLDA LÍFFÆRA

• ACIDOSIS

• E E G SÍRITUN

• HEILABLÓÐFLÆÐISHRAÐA (C B F V)

• HYPOXIC-ISCHEMIC ENCEPHALOPATHY (H I E)

Asphyxia neonatorum

APGAR STIGAPGAR STIG

• Gefin til að meta núverandi ástand

og til að meta langtíma horfur.

Asphyxia neonatorum

APGAR STIGAPGAR STIG

• Apgar við 1 mín

• Apgar við 5 mín

• Apgar við 10 mín

Asphyxia neonatorum

ALVARLEIKI METINN ALVARLEIKI METINN SAMKVÆMTSAMKVÆMT

• APGAR

• FJÖLDA LÍFFÆRA

• ACIDOSIS

• E E G SÍRITUN

• HEILABLÓÐFLÆÐISHRAÐA (C B F V)

• HYPOXIC-ISCHEMIC ENCEPHALOPATHY (H I E)

Asphyxia neonatorum

ÁHRIF Á LÍFFÆRAKERFI ÁHRIF Á LÍFFÆRAKERFI

• HJARTA- OG ÆÐAKERFI • ÖNDUNARFÆRI• MELTINGARFÆRI• NÝRU• MIÐTAUGAKERFI

Asphyxia neonatorum

ÁHRIF Á LÍFFÆRAKERFI ÁHRIF Á LÍFFÆRAKERFI

• HJARTA- OG ÆÐAKERFI

• ÖNDUNARFÆRI

• MELTINGARFÆRI

• NÝRU

• MIÐTAUGAKERFI

• selectift blóðflæði

• hypertension

• myocardial ischemia-necrosis

• hjartsláttartruflanir

• eyðsla á orkuforða (glycogeni)

• persistent pulmonal hypertension

Asphyxia neonatorum

ÁHRIF Á LÍFFÆRAKERFI ÁHRIF Á LÍFFÆRAKERFI

• HJARTA- OG ÆÐAKERFI

• ÖNDUNARFÆRI

• MELTINGARFÆRI

• NÝRU

• MIÐTAUGAKERFI

• aukið viðnám í lungnaslagæðum

• surfactant eyðsla

• edema

• hypoventilation

• meconium aspiration

Asphyxia neonatorum

ÁHRIF Á LÍFFÆRAKERFI ÁHRIF Á LÍFFÆRAKERFI

• HJARTA- OG ÆÐAKERFI

• ÖNDUNARFÆRI

• MELTINGARFÆRI

• NÝRU

• MIÐTAUGAKERFI

• þarmadrepsbólga

• perforation

Asphyxia neonatorum

ÁHRIF Á LÍFFÆRAKERFI ÁHRIF Á LÍFFÆRAKERFI

• HJARTA- OG ÆÐAKERFI

• ÖNDUNARFÆRI

• MELTINGARFÆRI

• NÝRU

• MIÐTAUGAKERFI

• tubular necrosis

• renin-angiotensin örvun

• oliguria

Asphyxia neonatorum

ÁHRIF Á LÍFFÆRAKERFI ÁHRIF Á LÍFFÆRAKERFI

• HJARTA- OG ÆÐAKERFI

• ÖNDUNARFÆRI

• MELTINGARFÆRI

• NÝRU

• MIÐTAUGAKERFI

• missir á sjálfstýringu blóðflæðis

• edema

• ischemia - necrosis

• intracranial blæðing

Asphyxia neonatorum

ALVARLEIKI METINN ALVARLEIKI METINN SAMKVÆMTSAMKVÆMT

• APGAR

• FJÖLDA LÍFFÆRA

• ACIDOSIS

• E E G SÍRITUN

• HEILABLÓÐFLÆÐISHRAÐA (C B F V)

• HYPOXIC-ISCHEMIC ENCEPHALOPATHY (H I E)

Asphyxia neonatorum

ALVARLEIKI METINN ALVARLEIKI METINN SAMKVÆMTSAMKVÆMT

• APGAR

• FJÖLDA LÍFFÆRA

• ACIDOSIS

• E E G SÍRITUN

• HEILABLÓÐFLÆÐISHRAÐA (C B F V)

• HYPOXIC-ISCHEMIC ENCEPHALOPATHY (H I E)

Asphyxia neonatorum

HYPOXIC-ISCHEMIC HYPOXIC-ISCHEMIC ENCEPHALOPATHYENCEPHALOPATHY

• óeðlilegur tónus

• næringarvandi

• skerðing á meðvitund

• krampar

• coma

Asphyxia neonatorum

ÁHÆTTUÞÆTTIRÁHÆTTUÞÆTTIR

• MÓÐUR • Í FÆÐINGU• FÓSTURS

• DIABETES MELLITUS

• TOXEMIA

• FRUMBYRJA > 35 ÁRA

• ISOIMMUNISATION

• FYLGJULOS

• ALVARLEGIR SJÚKDÓMAR

• LYFJA OG VÍMUEFNANEYSLA

• SAGA UM FYRRI ÁFÖLL Í FÆÐINGU

Asphyxia neonatorum

ÁHÆTTUÞÆTTIRÁHÆTTUÞÆTTIR

• MÓÐUR • Í FÆÐINGU• FÓSTURS

• ÞÖRF Á “INSTRUMENTAL” FÆÐINGARHJÁLP

• KEISARASKURÐIR

• SITJANDAFÆÐINGA

• NAFLASTRENGSFRAMFÖLL

• NOTKUN SEDATIVRA LYFJA

Asphyxia neonatorum

ÁHÆTTUÞÆTTIRÁHÆTTUÞÆTTIR

• MÓÐUR • Í FÆÐINGU• FÓSTURS

• FYRIRBURAFÆÐING

• FJÖLBURAFÆÐING

• FÓSTURSTREITA

hjartsláttarbreitingar

meconium í legvatni

súrt blóð

• LÉTTBURAFÆÐING

• LEGVATNSÞURRÐ

• LEGVATNSAUKI

Asphyxia neonatorum

FYRIRHYGGJA OG GREININGFYRIRHYGGJA OG GREINING

• HJARTSLÁTTARRIT

• pH MÆLING

• FÓSTURHREYFINGAR

• APGAR

• BLÓÐGÖS

Asphyxia neonatorum

MEÐFERÐ Þ.E. LÍFGUN MEÐFERÐ Þ.E. LÍFGUN NÝBURANÝBURA

• Hreinsa loftvegi• Ventilera (hyperventilera)• Gæta umhverfishita• Gæta vökvajafnvægis• Meðhöndla fylgikvilla

• Lyfjameðferð ??• Hjartahnoð, örvandi lyf ??

Asphyxia neonatorum

LÍFGUN NÝBURALÍFGUN NÝBURA

• HVENÆR SKAL REYNA LÍFGUN ?

• HVERSU LENGI SKAL HALDA ÁFRAM LÍFGUNARTILRAUNUM ?

Asphyxia neonatorum

AFLEIÐINGARAFLEIÐINGAR

• HYPOXIC-ISCHEMIC ENCEPHALOPATHY

• PERIVENTRICULAR LEUCOMALACY• CEREBRAL PALSY

Asphyxia neonatorum

HYPOXIC-ISCHEMIC HYPOXIC-ISCHEMIC ENCEPHALOPATHYENCEPHALOPATHY

• óeðlilegur tónus

• næringarvandi

• skerðing á meðvitund

• krampar

• coma

Asphyxia neonatorum

HYPOXIC-ISCHEMIC HYPOXIC-ISCHEMIC ENCEPHALOPATHYENCEPHALOPATHY

Typa Skilgreining HorfurVÆG EKKI KRAMPAR GÓÐAR

MEÐAL KRAMPAR 20-30% SKEMMD

SLÆM COMA DEYJA EÐA SKEMMDIR

Asphyxia neonatorum

RANNSÓKNIRRANNSÓKNIR

• NEUROLOGISK SKOÐUN

• E.E.G.

• C.T.

• M.R.I.

Asphyxia neonatorum

ÞEKKTIR ÞÆTTIR SEM TAKA ÞEKKTIR ÞÆTTIR SEM TAKA ÞÁTT Í H I I ÞÁTT Í H I I

• XANTHIN OXIDASI

• FRÍIR SÚREFNIS RADIKALAR

• CALCÍUM

• GLUTAMIN

Asphyxia neonatorum

MEÐFERÐ GEGN H I IMEÐFERÐ GEGN H I I

• HYPERVENTILERA

• HALDA UPPI BLÓÐÞRÍSTINGI

• RÉTT VÖKVUN

• RÉTT SYKURGJÖF

• MEÐHÖNDLA KRAMPA

• HVAÐA SÚREFNISMAGN ?

• HVAÐA UMHVERFISHITA ?

• LYF ?

ALLOPURINOL

CALCIUM CANAL BLOCKERA

MAGNECIUM