1 Verkorting van de innovatiecyclus in de GWW-sector Erik Mischgofsky Hoofd Corporate Research GeoDelft Trekker Delft Cluster-Traverse CoP Kennisontsluiting.

1Verkorting van de innovatiecyclus

in de GWW-sector

Erik Mischgofsky Hoofd Corporate Research GeoDelft

Trekker Delft Cluster-Traverse CoP Kennisontsluiting

Innovatie Platform Rail 31 januari 2006

Delft Cluster

2Historie met innovatie(programma’s)

Betrokken bij innovatieprogramma’s sinds 1978: STW, FOM, EU, EZ, ICES/Bsik, ECTP*, Innovatie Platform

Auteur WRR**-studie “Overheid en innovatie-bevordering in de GWW-sector” (1991)

Co-opsteller ICES/Bsik onderzoeksprogramma’s:COB, LWI, Nobis/SKB, Delft Cluster 1, Delft Cluster 2

Programmamanager Stedelijke Infra van Delft Cluster, onder meer gericht op onderzoek naar het verkorten van de innovatiecyclus (1999-2004)

Trekker Traverse-Delft Cluster CoP’s*** (vanaf 2003) o.a. “CoP Kennisontsluiting binnen en tussen GWW-organisaties” * European Construction Technology Platform

** Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid *** Community of Practice (kenniskring)

3Inhoud presentatie

1. Er is toch al voldoende bekend over innovatie?2. Toch Europese paradox: anderen kunnen het dus beter?

Vooral: “Bouwsector innoveert onvoldoende”3. Wat is er mis met de innovatie-stimulatie?4. Wat is er mis met de GWW-sector?5. Wat lukt wel in de GWW-sector en waarom?6. Kansen voor innovatie7. Hoe kunnen we de innovatiecyclus in de bouw verkorten?8. Hoop voor de toekomst?9. Conclusie: minimale voorwaarden voor innovatie

4

1.1 Er is toch al voldoende bekend over innovatie?

wat is en hoe bereik je succesvolle innovatie? keten sluiten en integreren vanaf het begin rond kijken, afkijken, selecteren creatie & selectie van ideeën S-curve oneindige serie S-en

5

tijd

aantal ideeën

ontwikkelkosten

1.2 Van ideeën creëren naar ideeën selecteren

valkuil 1

6

tijd

winstt

1.3 Innovatie: de S-curve

7

tijd

winstt

marktprijs winst produktkosten

winst

verlies

1.4 Continue innovatie: de (multiple) S-curve

Nieuw produkt Produktverbetering IT www Bouw

valkuil 2

8

2. De ‘Europese’ paradox en de overheid:anderen kunnen het dus beter?

Ons overheidsbeleid (valkuil 3): ieder zijn deel (Bsik: 100 indieners*300 pag.*3 jaar) technologische speerpunten (jonge) economen/ambtenaren weten hoe het moet als je maar precieze criteria oplegt en flink controleert instant succes voor weinig geld de ander verantwoordelijk

Ter vergelijking recente citaten van USA-onderzoekers:

Als je hier (USA) een goed idee hebt is er geld (Chem. Weekblad C2W)

Het ideetje van mijn prof hebben we in 1 week op papier gezet, ingestuurd en werd per kerende post gesubsidieerd (Scient. Review)

93. Wat is er mis met de innovatiestimulatie?

Conclusies WRR 1991: sector-specifiek kijken Multinationals: eigen laboratoria zijn het beste Landbouw: overheid betaalt de innovatie GWW-sector: Baten innovatie zijn voor

opdrachtgever(overheden!) Bedrijven stimuleren tot innovatie door:

– DCM*-contracten

– Grote, meerjarige contracten

– Uitdagende normen stellen + beloningen aangeven

– Rendementsgericht onderzoek financieren

– GWW-overheid first customer laten zijn (met winst- en verliespotje)

* Design, Construct & Maintenance

104.1 Wat is er mis met de bouwsector?

Bij de ““gewone” industrie zijn R&D, produktontwerp, produktie en verkoop in een hand

– verticale integratie van ontwikkeling tot verkoop en reparatie

– horizontale integratie van alle benodigde vakdisciplines

Eigen R&D varieert i.h.a. tussen 0,5-3% van de omzet De consument kiest uit het aanbod Slimme innovatie leidt tot winst

11

4.2 Wat is er mis met de GWW-sector?

Fragmentatie & segmentatie (valkuil 4): Produktontwerp door 100-den overheden en hun

100-den adviseurs:– i.h.a. alternatief ontwerp ongewenst

– i.h.a. risico mijdend (doe het eerst maar bij een ander)

– i.h.a. produkt is lokatiegebonden maatwerk

– i.h.a. alle disciplines werken separaat aan het ontwerp

Producent mag dit tegen laagste prijs uitvoeren – dus innoveert in zijn produktiemiddelen

– innovatie voor producent moeilijk te beschermen

R&D gering, vaak projectgebonden (eenmalig), vooral door een woud van overheden betaald en verspreid over een woud van partijen

Trage marktpenetratie (vaak orde 20 jaar)

Winst van innovatie is vooral voor opdrachtgeverdie met budgetten werkt i.p.v. winstdoelen

124.3 Wat is er mis met de GWW-sector?

Eenzijdig (valkuil 5): In de GWW investeren rijk en gemeenten

– elk zo’n 5 miljard/jaar in “werken”,

– kan R&D naar verwachting 5-10% besparing opleveren,

maar:– is ca 90% van het onderzoek gericht op het rijk

– hebben gemeenten geen eigen onderzoeksprogramma

– is het onderzoek i.h.a. gericht op nieuwe mogelijkheden (oplossingen voor nieuwe, vaak eenmalige, projecten/problemen)

– en niet op het goedkoper of renderender maken

hoewel dit nodig is voor:– continue produktverbetering en

– grote markten

13

tijd

winstt

marktprijs winst Produkt

kosten

winst

verlies

4.4 GWW-innovatie: de onrendabele S-curve

innovatiestopt vaak

hier

145. Wat lukt wel in de bouwsector en waarom?

1982-1988 SCW Stuurgroep Alternatieve Wegenbouw-materialen: grootste recyclestroom in een keer geregeld (>11 miljoen ton/jr bouwpuin, asfalt, slakken en vliegassen; Nederland koploper)

2004 DCMFE* waterzuivering hoogheemraadschap Delfland: bespaart meer dan 15% op LCC**

2004 Utility ducts Rotterdam: van idee tot uitvoering binnen 2 jaar

Waarom lukte het? Door verticale en horizontale integratie van alle partijen en disciplines onder aanvoering van de opdrachtgevers (= 1e belanghebbende)

* Design, Construct, Maintenance, Finance & Operate

* * Life Cycle Costing

156.1 Kansen voor innovatie

1. Integratie tussen bedrijfstakken2. Verticale integratie binnen de bouwcyclus3. Horizontale integratie tussen disciplines

16

normatief segment (rijk)

B en U

GWW gemeenten

GWW Rijk

kennissegment

bedrijfstak integratie

6.2 Integratie tussen bedrijfstakken

= GWW-beleid (=50%)= Aannemers e.d.

Bouwmarkten e.d.Shell, Akzo, Siemens …Veel R&D

30 miljard

5 miljard

5 miljard

17

Vert

ical

e in

tegr

atie

)

Beleid

Plan- en besluitvorming

Ontwerp, constructieen beheer

Kab

els

en le

idin

gen

Weg

en

Rio

len

Gro

enbe

heer

Wat

erbe

heer

Integratieruit

Alle subwereldenwerken samen bijhet (voor)ontwerp

Bod

embe

heer

6.3 Verticale (bouwcyclus) en horizontale (vakdisciplines) integratie van onafhankelijke organisaties

Horizontale integratie van onafhankelijke ontwerpers & beheerders

Nu: 15 beheerders + 15 ontwerpers per stuk straat

10 jr planvorming 2 jr hoofdontwerp10 jr uitvoering

18

6.4 Nog meer kansen voor verticale integratie

beheer

uitvoering

ontwerp

planvorming

lokale beleid

“rijks”beleidopties verbreden

overlap met de volgende fase

keuzes maken

vert

icale

in

teg

rati

e

geel = zandloper in vorige figuur

Vraagje: gaat dit beter voor spoorwegen?

19

7.1 Hoe is de GWW-innovatiecyclus te verkorten?

Sluit de ketens door de ‘hubbers’ (=netwerkkampioenen)binnen en tussen organisaties te koppelen

207.2 In- & extern: verbind de “hubbers” (CoP’s)

(bron: Squarewise)

hubber

superhubber

7.3 Intern: integratie via management

K ennismanagement

K ennisontwikkeling & Innovatie

ExterneK ennis

Projecten

KIP-leidersoverleg

Kennismanagersoverleg

Kennis & Innovatie Projecten

KBGInnovatieVakkennis

KBGFunctiekennisProjectkennis

Kennistafels

Regiegroep

Beleid

Commu-

nicatie

(bron: GWR)

22

7.4 Kennis Integratie Team (KIT):in- & externe integratie via teams

Marktteams

Jong Bouwen

Kennisteams

Werkgroep 1

Wetenschapsteam Thema 1

Thema 2 Thema 3

Kring 1 Kring 2

Kring 3Kring 4

Kring 5

Management Team

MarktteamoverlegTeam 1

Team 2Team 3

Team 4Team 5

Delft Cluster Manag.

KennisIntegratieTeam (KIT):

11 ledenbestrijken

ruim 32kennis-, management-& marktteams

DC thema 1DC thema 2

DC thema 3DC thema 4

Traverse-CUR-CROW 3 DC-CoP’s

Acht voor Ruimte

DGS 1x

ECTP

Team 6

Werkgroep 2

Innovatiekringen

23

7.5 Extern: integratie tussen organisaties

StuurgroepStuurgroep

KennisplatformsKennisplatforms

KennisteamsKennisteams

StuurgroepStuurgroep

KennisplatformsKennisplatforms

KennisteamsKennisteams

KorteKortetermijntermijn

LangeLangetermijntermijn

Organisatie XOrganisatie X

Organisatie YOrganisatie Y

CoP

24

7.6 Conclusie

Koppel de ‘hubbers’* binnen en tussen organisaties: Innovatie door integratie binnen de eigen organisatie

– Koppeling disciplines, produktgroepen en markttrekkers in CoP’s

– Koppeling onderzoekers aan projectleiders

– Koppeling (project)management aan innovatie(mangement)

Innovatie door integratie tussen organisaties– Ontwikkelingsgerichte CoP’s

* Netwerkkampioenen

258. Hoop voor de toekomst?

EU Lissabon 2000: EU in 2010 ‘s werelds sterkste innovator; R&D van bedrijven verdubbelen

EU 2006: R&D is afgenomen; inzetten op werkgelegenheid

Wijffels+Kabinet/IP SER 2003; AHC Zelfevaluatie TNO en de GTI’s 2004; IP/EZ Sleutelgebieden 2004/5; Kennis voor de samenleving, kabinet 2005:

– departementen: werk samen en neem je verantwoording– overheid ‘launching customer’ – GWW grotendeels (staats)taak– stel daarvoor 5-10 jarige programma’s op– betaal voor het taak-onderzoek– betrek markt daarbij (“Arena’s”)– bevorder samenwerking instituten (Delta Instituut; 800 fte)

1991 WRR - 1993 ICES - 2000 EU - 2003 SER - 2006 IP - 2010?– Voortschrijdend inzicht en vooruitgang in uiterst traag proces– nu aanpak structuren, maar komen er ook daden en geld?

26

9. Conclusie: minimale voorwaarden voor innovatie

1. Strategie bepalen– Kansen breed inventariseren & scherp selecteren

2. Volledige kosten/baten analyse maken– Wie & wat is nodig voor ontwikkeling (intern & extern)?– Wie heeft het nodig (opdrachtgever/koper)?– Wat zijn diens baten & lasten (financieel/bedrijfsvoering/imago…)?– Wat zijn de maatschappelijke baten & levert dit cofinanciers op?

3. Plan maken– Doet hele keten mee (afnemers, disciplines, co-ontwikkelaars)?– Betaalt hele keten mee (commitment)?– Wat zijn ieders baten (winst) & lasten (kosten/verlies)?– Wie draait op voor het verlies & wie krijgt de winst?

4. Plan uitvoeren– Periodiek KBA en Plan bijstellen– Doorgaan, koers wijzigen of stoppen?

27

Verder lezen

www.traverse.nl.sharepointsite.com/Traverse/Achtvoorruimte/Delftcluster/default.aspx

– CoP KM binnen de eigen organisatie, Position Paper KM en cases– CoP IROB (Integrale Risicobeheersing Ondergronds Bouwen)– CoP Slappe Grond

R. Bood & M. Coenders, Lemma, Utrecht, 2004:– “Communities of Practice, Bronnen van inspiratie”

Mischgofsky, WRR, Den Haag, 1991:– “Overheid en innovatiebevordering in de GWW-sector”