กระแสไฟฟ้า และความต่างศักย์dsl.ac.th/dsl/book/PDF/... · แผนผังชุดกิจกรรม 2...

ช ด ก จ ก ร ร ม ก า ร เ ร ย น ร ว ท ย า ศ า ส ต ร เ ร อ ง พ ล ง ง า น ไ ฟ ฟ า ช ด ท 2 | 1

|

นางวาสนา หนขาว

ครช านาญการ

โรงเรยนเทพศรนทรลาดหญา กาญจนบร

ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 8

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

เรอง พลงงานไฟฟา

กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

ชนมธยมศกษาปท 3

กระแสไฟฟา และความตางศกย


|

ค ำน ำ

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง พลงงานไฟฟา ชดนท 2 เรอง กระแสไฟฟา และ ความตางศกย ในจ านวน 5 ชด ไดสรางขนเพอใชประกอบการเรยน วชาวทยาศาสตรพนฐาน ว 23102 ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนเทพศรนทรลาดหญา กาญจนบร

เนอหาทส าคญภายในเลมประกอบดวย แบบทดสอบกอนเรยนซงเปนแบบรายตวเลอก จ านวน 10 ขอ พรอมกบบตรเนอหา แบบฝกหด และบตรกจกรรม ซงเกยวกบ กระแสไฟฟา และความ ตางศกย และการทดลอง เรอง การวดกระแสไฟฟา ความตางศกยไฟฟา ความตานทานไฟฟาและ กฎของโอหม ทงมแบบทดสอบหลงเรยนและเฉลยแบบทดสอบและบตรเฉลยกจกรรม ทายสดมแบบบนทกคะแนนกอนเรยน ระหวางเรยน และหลงเรยน

ชดกจกรรมน ไดรบค าแนะน าจากผเชยวชาญ และมการแกไขปรบปรงจนไดชดกจกรรมการเรยนรทสมบรณและมประสทธภาพ ผจดท าหวงเปนอยางยงวาชดกจกรรมเลมน จะเปนประโยชนแกนกเรยนและชวยพฒนาผเรยน ใหเกดการเรยนรตรงตามมาตรฐานการเรยนรอยางมประสทธภาพ และเปนแนวทางพฒนาการเรยนการสอนในกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรไดเปนอยางด สงผลใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนทสงขน ขอขอบพระคณผมสวนเกยวของทกทานทท าใหชดกจกรรมการเรยนนประสบความส าเรจ

วาสนา หนขาว

โรงเรยนเทพศรนทรลาดหญา กาญจนบร

ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต ๘


|

สำรบญ หนา

ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ชดท 2 กระแสไฟฟำ และควำมตำงศกยไฟฟำ

ค าน า ก

สารบญ ข

ค าชแจงในการใชชดกจกรรมส าหรบคร ง

ค าชแจงในการใชชดกจกรรมส าหรบนกเรยน จ

สาระส าคญ 1

มาตรฐานการเรยนร 1

ตวชวด 1

แผนผงชดกจกรรม 2

แบบทดสอบกอนเรยน 3

กระดาษค าตอบแบบทดสอบกอนเรยน 6

1. ปรมาณทางไฟฟา

บตรกจกรรมท 1 การทดลอง เรอง การวดกระแสไฟฟา 7

บตรเนอหาท 1 เรอง กระแสไฟฟาและการวดกระแสไฟฟา 10

สรปสาระส าคญ เรอง การวดกระแสไฟฟา 11

แบบฝกหดท 1 เรอง ชนงาน เรอง การวดกระแสไฟฟา 12

2. การวดคาแรงดนไฟฟาหรอความตางศกยไฟฟา

บตรกจกรรมท 2 การทดลอง เรอง การวดคาแรงดนไฟฟา 13


|

หนา


บตรเนอหาท 2 เรอง การวดคาแรงดนไฟฟาหรอความตางศกย 16

แบบฝกหดท 2 18

3. ความตานทานไฟฟาของลวดตวน า บตรกจกรรมท 3 การทดลอง เรอง ความตานทานไฟฟาของลวดตวน า 19 บตรเนอหาท 3 เรอง ความตานทานไฟฟา 22 แบบฝกหดท 3 25 แบบฝกหดท 4 26

4. กฎของโอหม บตรกจกรรมท 4 การทดลอง เรอง กฎของโอหม 27 บตรเนอหาท 4 เรอง กฎของโอหม 30 สรปสาระส าคญ 32 แบบฝกหดท 5 เรอง การน ากฎของโอหมไปใช 33

แบบทดสอบหลงเรยน 36

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน 39

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน 40

แนวค าตอบค าาามทายกจกรรมและแบบฝก

แนวค าตอบกจกรรมท 1 การทดลอง เรอง การวดกระแสไฟฟา 42

แนวค าตอบกจกรรมท 2 การทดลอง เรอง การวดคาแรงดนไฟฟา 45

แนวค าตอบกจกรรมท 3 การทดลอง เรอง ความตานทานไฟฟาของลวดตวน า 47

แนวค าตอบกจกรรมท 4 การทดลอง เรอง กฎของโอหม 50


|

หนา


แนวค าตอบแบบฝกหดท 1 53




บรรณานกรม


|

ค ำชแจงในกำรใชชดกจกรรมกำรเรยนรวทยำศำสตร

ส ำหรบคร

1. ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 3 เรอง พลงงานไฟฟา ประกอบดวยชดกจกรรมการเรยนรทงหมด 5 ชดดงน ชดกจกรรมการเรยนรชดท 1 การเกดกระแสไฟฟา ชดกจกรรมการเรยนรชดท 2 กระแสไฟฟา และความตางศกย ชดกจกรรมการเรยนรชดท 3 วงจรไฟฟา ชดกจกรรมการเรยนรชดท 4 เครองใชไฟฟาในบาน ชดกจกรรมการเรยนรชดท 5 การใชไฟฟาอยางประหยดและปลอดภย 2. ชดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรนคอชดท 2 กระแสไฟฟา และความตางศกย ใชเปน สอการเรยนรประกอบการใชแผนการจดการเรยนรท 4 าง 7 เรอง กระแสไฟฟาและความตางศกย 3. ครควรศกษาค าแนะน าในการใชชดกจกรรมการเรยนรใหเขาใจกอนจดกจกรรมการเรยนร 4. ครตองชแจงขนตอนการเรยนโดยใชชดกจกรรมการเรยนรใหนกเรยนเขาใจทกคนกอนด าเนนกจกรรมตางๆ 5. าานกเรยนศกษาชดกจกรรมการเรยนรไมเขาใจครควรแนะน าเพมเตมอาจใหนกเรยนไดปฏบตกจกรรมทงในและนอกเวลาเรยนจะท าใหผเรยนมทกษะและมความรความเขาใจมากยงขน


|

สำระ มำตรฐำนกำรเรยนร

ตวชวด

สาระการเรยนร

สาระท 5 : พลงงาน

สาระท 8 : ธรรมชาตของวทยาศาสตรและเทคโนโลย

มำตรฐำนกำรเรยนร

มำตรฐำน ว 5.1

เขาใจความสมพนธระหวางพลงงานกบการด ารงชวต การเปลยนรปพลงงาน ปฏสมพนธระหวางสารและพลงงาน ผลของการใชพลงงานตอชวตและสงแวดลอม มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนร และน าความรไปใชประโยชน

มำตรฐำน ว 8.1

ใชกระบวนการทางวทยาศาสตร และจตวทยาศาสตรในการสบเสาะหาความร การแกปญหา รวาปรากฏการณทางธรรมชาตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแนนอน สามาราอธบายและตรวจสอบไดภายใตขอมลและเครองมอทมอยในชวงเวลานน ๆ เขาใจวาวทยาศาสตร เทคโนโลย สงคม และสงแวดลอมมความเกยวของสมพนธกน

ตวชวด

ทดลองและอธบายความสมพนธระหวางความตางศกย กระแสไฟฟา ความตานทานและน าความรไปใชประโยชน (ว 5.1 ม.3/2)


|

แผนผงล ำดบกำรใช

ชดกจกรรมกำรเรยนร

ตรวจค าตอบ

แบบทดสอบกอนเรยน

ท าแบบทดสอบ กอนเรยน

ศกษามาตรฐานการเรยนรและตวชวด

ศกษาเนอหาจากใบความร

ท ากจกรรม

ตรวจค าตอบ

หลงเรยน

ตรวจค าตอบ / หาแนวค าตอบ

ท าแบบทดสอบหลงเรยน

ศกษาชดการเรยนร ชดตอไป

ไมเขาใจเนอหา หรอตอบผด

ไมผาน


|

แบบทดสอบกอนเรยน

ชดกจกรรมกำรเรยนรวทยำศำสตร ชดท 2 เรอง ปรมำณทำงไฟฟำ ควำมสมพนธของกระแสไฟฟำ ควำมตำงศกยไฟฟำ และควำมตำนทำนไฟฟำ ชนมธยมศกษำปท 3 จ ำนวน 10 ขอ คะแนน 10 คะแนน ใชเวลำ 10 นำท

ค ำชแจง: แบบทดสอบเปนแบบปรนยเลอกตอบ ก ข ค และ ง จ ำนวน 10 ขอ

ค ำสง: จงเลอกค ำตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว แลวท ำเครองหมำย × ลงในกระดำษค ำตอบ

1. ตวน าไฟฟาทดควรมคณสมบตอยางไร

ก. มความตานทานไฟฟาคงท ข. มความตานทานไฟฟานอยมาก

ค. มความตานทานไฟฟาเปนศนย ง. เปลยนแปลงความตานทานไฟฟาได

2. คาความตานทานไฟฟาของเสนลวดเสนหนงจะขนอยกบสงใด

ก. แปรผนตรงกบความยาวของเสนลวด

ข. แปรผนตรงกบพนทภาคตดขวางของเสนลวด

ค. แปรผนตรงกบความยาว แตแปรผกผนกบพนทภาคตดขวางของเสนลวด

ง. แปรผกผนกบความยาว แตแปรผนตรงกบพนทภาคตดขวางของเสนลวด

3. โวลตมเตอรมวธการตอกบสงทตองการจะวดในวงจรไฟฟาแบบใด

ก. ตอขนานกบสงทจะวด ข. ตอครอมขวแบตเตอร

ค. ตออนกรมกบสงทจะวด ง. ตอระหวางขวบวกและขวลบ

4. เมอเพมกระแสไฟฟา 20 เทาของกระแสไฟฟาเดมใหกบลวดความตานเสนหนง ขอสรปใดเปนจรง

ก. ความตานทานไฟฟาลดลง 20 เทา ข. ความตางศกยไฟฟาลดลง 20 เทา

ค. ความตางศกยไฟฟาเพมขน 20 เทา ง. ความตานทานไฟฟาเพมขน 20 เทา

5. เครองมอทใชวดความตางศกยไฟฟา คอขอใด ก. แอมมเตอร ข. โวลตมเตอร ค. โอหมมเตอร ง. กลปวานอมเตอร


|

6. พจำรณำขอควำมตอไปน

ก ชนดของลวดตวน ำ ข อณหภมของลวดตวน ำ

ค ควำมยำวของลวดตวน ำ ง พนทหนำตดของลวดตวน ำ

ปจจยทมผลตอความตานทานไฟฟาของลวดตวน าคอขอใด

ก.. ก และ ค

ข. ข และ ค

ค. ก ข และ ค

ง. ทกขอมผลตอความตานทานไฟฟาของลวดตวน า

7. การตอแอมมเตอรเพอวดกระแสไฟฟาในวงจรใดทตอไดากตอง ก. ข. ค. ง.

8. ความแตกตางของระดบพลงงานไฟฟา ระหวางจด 2 จด ในวงจรไฟฟาใดๆ คออะไร

ก. ความตานทานไฟฟา ข. ปรมาณกระแสไฟฟา

ค. ความตางศกยไฟฟา ง. ประจไฟฟา

9. เครองใชไฟฟาประเภทใหความรอนจ าเปนตองใชลวดความรอนขนาดใหญมาก ๆ เพราะตองการอะไร

ก. ก าลงไฟฟา ข. กระแสไฟฟา

ค. แรงเคลอนไฟฟา ง. ความตานทานไฟฟา

A

A

A

A


|

10. ขอสรปใดากตองเกยวกบความน าไฟฟาของโลหะ

ก. ตวน าทมความน าไฟฟานอย มความตานทานไฟฟามาก มกระแสไฟฟาไหลผานมาก

ข. ตวน าทมความน าไฟฟามาก มความตานทานไฟฟามาก มกระแสไฟฟาไหลผานมาก

ค. ตวน าทมความน าไฟฟามาก มความตานทานไฟฟานอย มกระแสไฟฟาไหลผานมาก

ง. ตวน าทมความน าไฟฟานอย มความตานทานไฟฟานอย มกระแสไฟฟาไหลผานนอย

ตงใจท ำขอสอบกนนะคะ


|

กระดำษค ำตอบแบบทดสอบกอนเรยน เรอง ปรมาณทางไฟฟา ความสมพนธของกระแสไฟฟา

ความตางศกยไฟฟา และความตานทานไฟฟา

ชอ.................................นามสกล........................................ชน ม.3/……เลขท........... ค าสง ใหนกเรยนเลอกค าตอบทากตองทสดเพยงขอเดยว โดยท าเครองหมาย × ลงในกระดาษค าตอบ ( 10 คะแนน )

ขอ ก ข ค ง

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

คะแนนเตม 10 คะแนน คะแนนทได........................... ชอผตรวจ………………............. วนทตรวจ .............................


|

บตรกจกรรมท 1

กำรทดลอง เรอง กำรวดกระแสไฟฟำ

ใหนกเรยนแบงกลม ท ำกจกรรม บนทกผล น ำเสนอผล

วเครำะหผล ตอบค ำถำมและสรปผลกำรท ำกจกรรม

จดประสงคกำรเรยนร นกเรยนสามารา 1. ก าหนดปญหาของการทดลองได 2. ตงสมมตฐานจากปญหาทก าหนดได 3. ทดลองและสรปผลการทดลองเกยวกบปรมาณกระแสไฟฟาทไดจาก าานไฟฉาย 1 กอน และ 2 กอนได 4. เปรยบเทยบความสวางของหลอดไฟทไดจากการตอาานไฟฉาย 1 กอน และ 2 กอนได วสดอปกรณ

1. กลองใสาานไฟฉายพรอมาานไฟฉาย 1 ชด 2. สายไฟพรอมแจคและคลปปากจระเข 1 ชด 3. แอมมเตอร 1 ตว 4. หลอดไฟ 1 หลอด

วธท ำ

1. ตอหลอดไฟ าานไฟฉาย 1 กอน และแอมมเตอร สงเกตความสวางของหลอดไฟ และเขมของ แอมมเตอร บนทกผล 2. เพมาานไฟฉายจาก 1 กอน เปน 2 กอน สงเกตความสวาง ของหลอดไฟ และเขมของแอมมเตอร บนทกผล

ภาพแสดงการทดลองการวดกระแสไฟฟา


|

ค ำถำมกอนท ำกจกรรม ปญหา 1. ปญหาของการทดลองนคออะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… สมมตฐาน 2. เมอตอหลอดไฟและาานไฟฉาย 1 กอน เขากบแอมมเตอร นกเรยนคดวามการเปลยนแปลงอยางไร กบหลอดไฟและเขมของแอมมเตอร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. เมอเปลยนาานไฟฉายจาก 1 กอน เปน 2 กอน นกเรยนคดวาการเปลยนแปลงของหลอดไฟและ เขมของแอมมเตอรจะเหมอนเดมหรอไม อยางไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… บนทกผลกำรท ำกจกรรมส ำหรบ

ตำรำง การเปลยนแปลงของหลอดไฟและเขมของแอมมเตอร เมอใชาานไฟฉายจ านวนตาง ๆ กน

จ านวนาานไฟฉาย

(กอน)

ผลการเปลยนแปลง

หลอดไฟ แอมมเตอร

1

2

ค ำถำมหลงท ำกจกรรม แปลความหมายและสรปผล 1. เมอตอหลอดไฟโดยใชาานไฟฉาย 1 กอน เขากบแอมมเตอร ผลการเปลยนแปลงของหลอดไฟ และเขมของแอมมเตอรเปนอยางไร ตรงตามทคาดคะเนหรอไม ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. เมอเปลยนาานไฟฉายจาก 1 กอน เปน 2 กอน ผลการเปลยนแปลงของหลอดไฟ และเขมของ แอมมเตอรเหมอนเดมหรอไม เพราะเหตใด ตรงตามทคาดคะเนหรอไม …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………


|

3. สรปผลการทดลองไดอยางไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… การน าไปใช 4. าาสลบทระหวางแอมมเตอรกบหลอดไฟในวงจร ผลการเปลยนแปลงของเขมของแอมมเตอร จะเหมอนเดมหรอไม เพราะเหตใดเหมอนเดมหรอไม เพราะเหตใด

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………


|

บตรเนอหำท 1

เรอง กระแสไฟฟำและกำรวดกระแสไฟฟำ

กระแสไฟฟำ

กระแสไฟฟาเกดขนจากการเคลอนทของอเลกตรอนจากบรเวณหนงไปอกบรเวณหนง กระแสไฟฟาเกดขนไดหลายวธ เชน เกดจากความแตกตางของพลงงานสองบรเวณ เกดจากปฏกรยาเคม เกดจ ากการเหนยวน าของวตา เปนตน

เครองมอทใชวดกระแสไฟฟาในวงจรไฟฟา เรยกวา แอมมเตอร (ammeter) มหนวยการวดคอ แอมแปร (ampere) ใชตวยอแทนกระแสไฟฟาวา I สญลกษณของแอมมเตอร คอ A

วธวดคำกระแสไฟฟำ ตวอยางการวด ท าการตอหลอดไฟฟาขนาดเลกเขากบแบตเตอร และวดกระแสไฟฟาทไหลผานหลอดไฟฟา โดยน าปลาย + ของแอมมเตอรผานหลอดไฟฟาตอกบขว + ของแบตเตอร และน าปลาย - ของแอมมเตอรตอกบขว - ของแบตเตอร ดงรป

ภาพแสดงการตอแอมมเตอรในวงจร

ขอควรระวงในกำรวดกระแสไฟฟำ ดงน

แอมมเตอรแตละเครองมการก าหนดขดจ ากดในการวดกระแสไว ดงนน ในการวดแตละครง

ควรประมาณปรมาณกระแสทจะวดกอน เพอเลอกใชแอมมเตอรทมขดจ ากดทเหมาะสม

อยาตอปลาย + และ - ของแอมมเตอรผดพลาด เพราะจะท าใหเขมของเครองวดตกลบ


|

หามตอปลายทงสองของแอมมเตอรกบขวทงสองของแบตเตอรโดยตรง เพราะเขมของเครองวดจะต จนสดสเกล อาจท าใหพงได

สรปสาระส าคญ

แอมมเตอร คอ เครองมอส าเรจรปทใชวดกระแสไฟฟาทไหลผานวงจร ความตานทานภายในของเครองแอมมเตอรมคานอยมาก วธใชตองตออนกรมกบวงจร มหนวยเปนแอมแปร (A) - +

A แอมมเตอร การตอแอมมเตอรเขากบวงจร สญลกษณการตอแอมมเตอรเขากบวงจร

สญลกษณแอมมเตอร


|

แบบฝกหดท 1 ชนงำน เรอง กำรวดกระแสไฟฟำ

ชอ ____________________________ ชน __________ เลขท _______ ค ำสง ใหนกเรยนเขยนผงความคด การวดกระแสไฟฟา

ไดคะแนน ................................

คะแนนเตม 10 คะแนน


|

บตรกจกรรมท 2 เรอง การวดคาแรงดนไฟฟาหรอความตางศกยไฟฟา


วเครำะหผล ตอบค ำถำมและสรปผลกำรท ำกจกรรม จดประสงคกำรเรยนร นกเรยนสามารา 1. ก าหนดปญหาของการทดลองได 2. ตงสมมตฐานจากปญหาทก าหนดได 3. ทดลองและสรปผลการทดลองเกยวกบการวดความตางศกยไฟฟาได 4. เปรยบเทยบความตางศกยไฟฟาของขวบวกกบขวลบของาานไฟฉาย1 กอน และาานไฟฉาย 2 กอน ทน ามาตอกนได วสดอปกรณ 1. กลองใสาานไฟฉายพรอมาานไฟฉาย 1 ชด 2. สายไฟพรอมแจคและคลปปากจระเข 1 ชด 3. โวลตมเตอร 1 ตว วธท ำ

1. ใชาานไฟฉาย 1 กอน ตอเขากบโวลตมเตอร 2. อานคาความตางศกยไฟฟา บนทกผล 3. เพมาานไฟฉายอก 1 กอน แลวอานคาความตางศกยไฟฟา บนทกผล

ส ำหรบ

กำรทดลองกำรวดควำมตำงศกยไฟฟำ ครผสอน


|

ค ำถำมกอนท ำกจกรรม ปญหา 1. ปญหาของการทดลองนคออะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… สมมตฐาน 2. าานกเรยนใชโวลตมเตอรวดความตางศกยไฟฟาของาานไฟฉายทใชในการทดลอง ส าหรบาานไฟฉาย 1 กอน นกเรยนคดวาความตางศกยไฟฟาระหวางขวบวกกบขวลบเปนเทาใด ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. เมอใชาานไฟฉาย 2 กอน นกเรยนคดวาความตางศกยไฟฟาระหวางขวบวกกบขวลบเปนเทาใด ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… บนทกผลกำรท ำกจกรรม ตำรำง คาความตางศกยไฟฟาของาานไฟฉายเมอใชจ านวนตาง ๆ กน

จ านวนาานไฟฉาย (กอน) ความตางศกยไฟฟา (โวลต)

1 2

ค ำถำมหลงท ำกจกรรม แปลความหมายและสรปผล 1. เมอใชโวลตมเตอรวดความตางศกยไฟฟาของาานไฟฉายในการทดลอง ส าหรบาานไฟฉาย 1 กอน จะไดความตางศกยไฟฟาระหวางขวบวกกบขวลบเปนเทาใด ตรงตามทคาดคะเนหรอไม ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. จากการทดลอง เมอใชาานไฟฉาย 2 กอน วดความตางศกยไฟฟาระหวางขวบวกกบขวลบเปนเทาใด ตรงตามทคาดคะเนหรอไม ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. าานไฟฉายทมขนาดตาง ๆ กน จะใหความตางศกยไฟฟาระหวางขวบวกกบขวลบเทากนหรอไม อยางไร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………


|

4. สรปผลการทดลองไดอยางไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… การน าไปใช 5. ความตางศกยไฟฟาของแบตเตอรรายนตและราจกรยานยนตเทากนหรอตางกน อยางไร

…………………………………………………………………………………………………………………………………………................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................


|

บตรเนอหำท 2

เรอง คำแรงดนไฟฟำหรอควำมตำงศกยไฟฟำ

ควำมตำงศกยไฟฟำ

ความตางศกยไฟฟา คอ ความแตกตางของพลงงานไฟฟาระหวางจดสองจด ซงท าใหเกดกระแสไฟฟาขน โดยกระแสไฟฟาจะไหลจากจดทมระดบพลงงานไฟฟาสง (ศกยไฟฟาสง) ไปยงจดทมระดบพลงงานไฟฟาต ากวา (ศกยไฟฟาต า) และจะหยดไหลเมอศกยไฟฟาทงสองจดเทากน

ขอควรร

ความตางศกยไฟฟาระหวางจดสองจดเปรยบไดกบการไหลของน า ซงจะไหลจากทสงไปยงทต า และจะหยดไหลเมอระดบน าเทากน เครองมอทใชวดความตางศกยไฟฟาในวงจรไฟฟา เรยกวา โวลตมเตอร (voltmeter) มหนวยการวด คอ โวลต (volt) ใชตวยอแทนความตางศกยวา V สญลกษณของโวลตมเตอร

คอ

ตวอยางการวด ท าการตอหลอดไฟฟาขนาดเลกเขากบแบตเตอร และวดความตางศกยครอมหลอดไฟฟา โดยตอโวลตมเตอรขนานกบหลอดไฟฟา ปลาย + ของโวลตมเตอรตอกบขว + ของแบตเตอร และปลาย - ของโวลตมเตอรตอกบขว - ของแบตเตอร ดงรป

ภาพแสดงการตอโวลตมเตอรในวงจร


|

ขอควรระวงในการวดแรงดนไฟฟา คอ

โวลตมเตอรแตละเครองมการก าหนดขดจ ากดในการวดแรงดนไฟฟาไว ดงนน ในการวดแตละครงควรประมาณปรมาณแรงดนไฟฟาทจะวด และเลอกใชโวลตมเตอรทมขดจ ากดทเหมาะสม

อยาตอปลาย + และ - ของโวลตมเตอรผดพลาด

สรปสาระส าคญ

โวลตมเตอร คอ เครองมอส าเรจรปทใชวดความตางศกยไฟฟาระหวางจด 2 จด ในวงจรความตานทานภายในโวลตมเตอรมคาสงมาก วธใชตองตอขนานกบวงจร มหนวยเปนโวลต (V) โวลตมเตอร การตอโวลตมเตอรเขากบวงจร สญลกษณการตอโวลตมเตอรเขากบวงจร

สญลกษณของโวลตมเตอร คอ


|

แบบฝกหดท 2

เมอนกเรยนศกษาใบความรแลวใหนกเรยนท าแบบฝกหดตอไปน

ค ำสง จากขอความทก าหนดให ใหนกเรยนใสเครองหมาย / หนาขอความทาก เครองหมาย x หนาขอความทผด (ขอละ 1 คะแนน)

………….1. เครองมอทใชวดกระแสไฟฟาในวงจรไฟฟา เรยกวา แอมมเตอร

…………..2. เครองแอมมเตอรมคานอยมาก วธใชตองตออนกรมกบวงจร

…………..3. คาแรงดนไฟฟา เรยกอกอยางหนงวา คาของกระแสไฟฟา

…………..4. อยาตอปลาย + และ - ของโวลตมเตอรผดพลาด เพราะจะท าใหเขมของเครองวดตกลบ

…….…… 5. Ω เปนสญลกษณของเครองวดความตานทานไฟฟา

…………. 6. ความตางศกยไฟฟา คอ ความแตกตางของพลงงานไฟฟาระหวางจดสองจด

…………...7. เครองมอวดความตางศกย คอ โอหมมเตอร

…….…….8. การตอโวลตมเตอรตองตอแบบขนานกบวงจร

……………9. การตอแอมมเตอรและโอหมมเตอร มวธการตอในวงจรแบบเดยวกน

…….……10. ความยาวของตวน า ความยาวมากจะมความตานทานมาก

ไดคะแนน ................................



|


การทดลอง เรอง ความตานทานไฟฟาของลวดตวน า



จดประสงคกำรเรยนร

นกเรยนสามารา 1. ก าหนดปญหาของการทดลองได 2. ตงสมมตฐานจากปญหาทก าหนดได 3. ทดลองและสรปผลการทดลองเกยวกบสมบตของลวดตวน าได 4. อธบายสมบตของลวดตวน าได วสดอปกรณ

1. กลองใสาานไฟฉายพรอมาานไฟฉาย 1 ชด 2. สายไฟพรอมแจคและคลปปากจระเข 1 ชด 3. แอมมเตอร 1 ตว 4. ลวดนโครม เบอร 26 ยาว 30 เซนตเมตร 1 เสน 5. ลวดนโครม เบอร 26 ยาว 60 เซนตเมตร 1 เสน 6. ลวดเหลก เบอร 26 ยาว 30 เซนตเมตร 1 เสน 7. ลวดเหลก เบอร 30 ยาว 30 เซนตเมตร 1 เสน

วธท ำ

1. ตอกลองใสาานไฟฉาย พรอมาานไฟฉายเขากบแอมมเตอร

2. น าลวดนโครม เบอร 26 ยาว 30 เซนตเมตรตอเขากบวงจรอานคากระแสไฟฟาจากแอมมเตอร บนทกผล

3. ท าการทดลองเชนเดยวกบขอ 2 แตเปลยนลวดตวน าเปนลวดนโครม เบอร 26 ยาว 60 เซนตเมตร ลวดเหลก เบอร 26 ยาว 30 เซนตเมตร และลวดเหลก เบอร 30 ยาว 30 เซนตเมตร ตามล าดบ


|

ภาพแสดงการทดลองความตานทานไฟฟาของลวดตวน า

ค ำถำมกอนท ำกจกรรม ปญหา

1. ปญหาของการทดลองนคออะไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… สมมตฐาน 2. ใหนกเรยนคาดคะเนผลการทดลองตอไปน

2.1 ลวดนโครม และลวดเหลก ซงมพนทหนาตดและความยาวเทากน จะยอมใหกระแสไฟฟา ผานไดเทากนหรอไม อยางไร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2.2 ลวดนโครม ซงมพนทหนาตดเทากนแตยาวตางกน จะยอมใหกระแสไฟฟาผานไดมากนอย ตางกนหรอไม อยางไร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2.3 ลวดเหลก ซงมความยาวเทากนแตพนทหนาตดตางกน จะยอมใหกระแสไฟฟาผานไดตางกนหรอไม อยางไร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

บนทกผลกำรท ำกจกรรม

ตำรำง คากระแสไฟฟาทอานไดเมอลวดตานทานมลกษณะตาง ๆ กน

ลกษณะของลวดตานทาน คากระแสไฟฟา (แอมแปร)

ลวดนโครมเบอร 26 ยาว 30 cm ลวดนโครมเบอร 26 ยาว 60 cm ลวดเหลกเบอร 26 ยาว 30 cm ลวดเหลกเบอร 30 ยาว 30 cm


|

ค ำถำมหลงท ำกจกรรม แปลความหมายและสรปผล 1. ลวดตางชนดกนซงพนทหนาตดเทากนและความยาวเทากน จะยอมใหกระแสไฟฟาผานไดเทากนหรอไม อยางไร ตรงตามทคาดคะเนหรอไม ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. ลวดนโครม เบอร 26 ทมความยาว 30 cm และ 60 cm เมอตอเขากบความตางศกยไฟฟาทเทากน จะเกดกระแสไฟฟาไหลผานตวน าทงสองเทากนหรอไม อยางไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. ลวดเหลกทมความยาว 30 cm เบอร 26 และเบอร 30 เมอตอเขากบความตางศกยไฟฟาทเทากน จะเกดกระแสไฟฟาไหลผานตวน าทงสองเทากนหรอไม อยางไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. ลวดนโครม เบอร 26 ทมความยาว 30 cm และลวดเหลก เบอร 26 ทมความยาว 30 cm เมอตอ เขากบความตางศกยไฟฟาทเทากน จะเกดกระแสไฟฟาไหลผานตวน าทงสองเทากนหรอไม อยางไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. ลวดตวน าทมความตานทานไฟฟามากจะยอมใหกระแสไฟฟาผานมากหรอนอย ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 6. ตวน าไฟฟาทดควรมความตานทานไฟฟามากหรอนอย อยางไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 7. ความตานทานไฟฟาของลวดตวน าขนอยกบปจจยใดบาง ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 8. สรปผลการทดลองไดอยางไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… การน าไปใช 9. สายไฟทใชอยทวไปในบานเรอนท าดวยโลหะอะไร เพราะเหตใดจงไมใชโลหะเงน ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 10. สายไฟฟาแรงสงท าดวยโลหะชนดใด เพราะเหตใดจงไมใชทองแดง ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… หรบส ำหรบ


|

บตรควำมรท 3 เรอง ควำมตำนทำนไฟฟำ

ความตานทาน เปนปรมาณอยางหนงทตานการเคลอนทของสงตางๆ เชน การไหลของน าผานทอทมขนาดตางกน จะพบวา ทอเลกมความตานทานมาก น าจงไหลผานไดนอยกวาทอใหญในชวงเวลาเทากน จงกลาวไดวา ทอเลกมความตานทานมาก น าจงไหลผานไดนอย สวนทอใหญมความตานทานนอยน าจงไหลผานไดมาก ควำมตำนไฟฟำ (resistance) คอ สมบตของตวน าไฟฟา (conductor) ทยอมใหกระแสไหลผานไดมากหรอนอย ซงเปนสมบตเฉพาะตวของตวน านนๆ จะมคาแตกตางกนไปแลวแตชนดของตวน า กลาวคอตวน าไฟฟาทยอมใหกระแสไฟฟาไหลผานไดมากจะมความตานทานนอยสวนตวน าไฟฟาทยอมใหกระแสไฟฟาไหลผานไดนอยจะมความตานทานมาก ความตานทานไฟฟามหนวยเปน โอหม (ohm) ใชสญลกษณ V ตวยอทใชแทนความตานทานไฟฟา คอ R — การวดคาความตานทานไฟฟา — โอหมมเตอรเปนเครองมอวดทสรางขนมาเพอวดอปกรณเฉพาะความตานทานและมประโยชน ตอเนองไปางการวดอปกรณอนๆ ไดดวยเชน วดการตดตอของสวตซ หนาสมผสตาง ๆ ตลอดจนวดอปกรณอเลกทรอนกสวาด , เสยไดดวย โครงสรำงของโอหมมเตอร — ประกอบดวยสวนประกอบส าคญ 3 อยางคอ ดารสนวาลมเตอร แบตเตอร (าานไฟฉาย) และตวตานทานปรบคาได โดยน าอปกรณ 3สวนดงกลาวมาตอวงจรจะไดโอหมมเตอรขนมา และปรบแตงสเกลหนาปดใหบอกคา โอหม

— ภำพแสดงวงจรกำรตอโอหมมเตอร


|

ปจจยทมผลตอควำมตำนทำนของตวน ำไฟฟำ มดงน

ควำมตำนทำนไฟฟำ ขนอยกบ

ลกษณะของลวดตวน ากบคาความตานทานไฟฟา ความตานทานไฟฟานอย ความตานทานไฟฟามาก ลวดตวน าชนดเดยวกนขนาดใหญเทากน เสนทยาวกวาจะมความตานทานมากกวา และจะยอมใหกระแสไฟฟาผานไดนอยกวาลวดเสนทสน ความตานทานไฟฟามาก ความตานทานไฟฟานอย ลวดตวน าชนดเดยวกนยาวเทากน เสนทมขนาดเลกกวาหรอมพนทหนาตดนอยกวา จะมความตานทานมากกวา และจะยอมใหกระแสไฟฟาผานไดนอยกวาลวดเสนทมขนาดใหญ

คำควำมตำนทำนไฟฟำขนอยกบ

1. ชนดของตวน ำไฟฟำ

ตวน าไฟฟาทน าไฟฟาทดทสด เรยงจากมากไปนอย

1. เงน 2. ทองแดง 3. ทองค า

4. อลมเนยม 5. สงกะส 6. แพลตตนม

7. เหลก 8. ปรอท 9. แทงาาน

ความตานทานไฟฟา เรยงจากนอยไปมาก

1. เงน 2. ทองแดง 3. ทองค า

4. อลมเนยม 5. สงกะส 6. แพลตตนม

7. เหลก 8. ปรอท 9. แทงาาน


|

สรป น าไฟฟาไดด ความตานทานนอย

น าไฟฟาไมด ความตานทานมาก

2. ความยาวของตวน า ความยาวมากจะมความตานทานมาก และความยาวนอยจะมความตานทานนอย (ความตานทานแปรผนโดยตรงกบความยาว) - ลวดตวน าชนดเดยวกน ขนาดใหญเทากน เสนทยาวกวาจะมความตานทานมากกวา และจะยอมใหกระแสไฟฟาผานไดนอยกวาเสนทสน

สรป

โลหะชนดเดยวกน โลหะเสนยาว ความตานทานมาก น าไฟฟานอย

โลหะเสนสน ความตานทานนอย น าไฟฟาไดมาก

3. พนทหนาตดของตวน า พนทหนาตดมาก (ขนาดใหญ) จะมความตานทานนอย และพนทหนาตดนอย (ขนาดเลก) จะมความตานทานมาก (ความตานทานแปรผกผนกบพนทหนาตด)

- ลวดตวน าชนดเดยวกน ยาวเทากน เสนทมขนาดเลกกวา หรอมพนทหนาตดนอยกวาจะมความตานทานมากกวา และจะยอมใหกระแสไฟฟาผานไดนอยกวาเสนทมขนาดใหญและสน

สรป พนทหนาตดมาก (ขนาดใหญ) ความตานทานนอย น าไฟฟาไดมาก

พนทหนาตดนอย (ขนาดเลก) ความตานทานมาก น าไฟฟานอย


|

4) อณหภมของตวน า อณหภมสงจะมความตานทานมาก และอณหภมต าจะมความตานทานนอย - ฉนวนไฟฟา (insulator) คอ สารทยอมใหกระแสไฟฟาไหลผานหรอมความตานทานไฟฟาสง สวนใหญเปนพวกอโลหะ เชน ยาง แกว ไม พลาสตก กระเบอง เปนตน - ตวน าไฟฟายงยวด (superconductor) คอ ตวน าไฟฟาทไมมความตานทานไฟฟาเลย ท าไดโดยน าตวน าไฟฟา เชน ดบก ปรอท มาลดอณหภมจนางระดบหนง คอประมาณ -25 องศาเซลเซยส ตวน าไฟฟากจะหมดความตานทานลง


|


ใหนกเรยนเตมค าลงในชองวางใหากตองและสมบรณ

กำรวดปรมำณทำงไฟฟำ (ขอละ 1 คะแนน)

— การวดกระแสไฟฟาใช ...1........................... หนวยวด ..2....................

ใชสญลกษณ A ..3...................... อนกรมกบวงจร

— การวด...4........................... ใช ..5.........มเตอร หนวยวด โวลต

ใชสญลกษณ......6..................... ตอแบบ ..7....................กบวงจร

— การวดความตานทานไฟฟา ใช ..8......................... หนวยวด .9..............

ใชสญลกษณ Ω ตอแบบ ...10............................

ไดคะแนน ................................



|


สรปเนอหำเปนผงมโนทศน

เมอนกเรยนศกษาเกยวกบสาระส าคญ ของการวดปรมาณทางไฟฟา ใชอปกรณและสญลกษณ แลว ใหนกเรยนน ามาเขยน ผงมโนทศนตามทนกเรยนานดและสนใจ เพอสรปสาระส าคญทก าหนดให และตกแตงใหสวยงาม

ไดคะแนน ................................



|

บตรกจกรรมท 4 การทดลอง เรอง กฎของโอหม



จดประสงคกำรเรยนร นกเรยนสามารา 1. ก าหนดปญหาของการทดลองได 2. ตงสมมตฐานจากปญหาทก าหนดได 3. ทดลองและสรปผลการทดลองเกยวกบกฎของโอหมได

วสดอปกรณ 1. กลองใสาานไฟฉายพรอมาานไฟฉาย 1 ชด 2. หลอดไฟ 1 หลอด 3. แอมมเตอร 1 ตว 3. โวลตมเตอร 1 ตว 5. สวตช 1 ตว วธท ำ 1. ตอวงจรไฟฟา ซงประกอบดวยาานไฟฉาย หลอดไฟ แอมมเตอร โวลตมเตอร และสวตช ดงภาพ 2. กดสวตช สงเกตและบนทกคากระแสไฟฟา จากแอมมเตอร คาความตางศกยไฟฟาจาก โวลตมเตอร แลวยกสวตชขน 3. ท าการทดลองซ าขอ 2 โดยเพมาานไฟฉาย ในวงจรอกครงละ 1 กอน จนใชาานไฟฉายครบ 4 กอน 4. น าผลทไดมาเขยนกราฟความสมพนธระหวางความตางศกยไฟฟากบกระแสไฟฟา

การทดลองกฎของโอหม


|


1. ปญหาของการทดลองนคออะไร

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… สมมตฐาน 2. จงคาดคะเนผลการทดลองตอไปน

2.1 เมอเพมจ านวนาานไฟฉาย คากระแสไฟฟาทอานไดจากแอมมเตอรเปลยนแปลงหรอไม อยางไร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2.2 เมอเพมจ านวนาานไฟฉาย คาความตางศกยไฟฟาทอานไดจากโวลตมเตอรเปลยนแปลง หรอไม อยางไร

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

บนทกผลกำรท ำกจกรรม ตำรำง คาทอานไดจากแอมมเตอรและโวลตมเตอร เมอตอวงจรเขากบาานไฟฉายจ านวนตาง ๆ

จ านวนาานไฟฉาย(กอน) คาทอานไดจาก แอมมเตอร (แอมแปร)

คาทอานไดจาก โวลตมเตอร (โวลต)

อตราสวนระหวางคาทอานได จากโวลตมเตอรกบคาท อานไดจากแอมมเตอร

1 2 3

4

ค ำถำมหลงท ำกจกรรม แปลความหมายและสรปผล 1. เมอเพมจ านวนาานไฟฉาย คากระแสไฟฟาทอานไดจากแอมมเตอรเปลยนแปลงหรอไม อยางไร เพราะเหตใดจงเปนเชนนน ตรงกบทคาดคะเนหรอไม ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. เมอเพมจ านวนาานไฟฉาย คาความตางศกยไฟฟาทอานไดจากโวลตมเตอรเปลยนแปลงหรอไม อยางไร เพราะเหตใดจงเปนเชนนน ตรงกบทคาดคะเนหรอไม …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………


|

3. เมอเพมจ านวนาานไฟฉาย อตราสวนระหวางคาทอานไดจากโวลตมเตอรกบคาทอานไดจาก แอมมเตอรมคาเทากนหรอไม …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. กราฟความสมพนธระหวางความตางศกยไฟฟากบกระแสไฟฟามลกษณะอยางไร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. สรปผลการทดลองไดอยางไร

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………


|

เกอรเก ซโมน โอหม (George Simon Ohm) เปนนกฟสกส

ชาวเยอรมน ทคนพบความสมพนธระหวางกระแสไฟฟา

ความตางศกยไฟฟา และความตานทานทเรยกวา กฎของโอหม (Ohm’s

Law)

(สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, 2548 : 108)

ทมาของภาพ : http://www.dlf.ac.th/dltv/dltv-

uploads/libs/html/161/electricity/dic/dic_2/dic_2.htm

บตรเนอหำท 4 เรอง กฎของโอหม

กฎของโอหม

ในป ค.ศ. 1826 โอหม (George Simon Ohm) นกฟสกสชาวเยอรมน ไดตงกฎเกยวกบวงจรไฟฟา ซงเปนททราบกนดกวาเปนพนฐานทางไฟฟา กฎนมใจความวา "เมออณหภมคงตว กระแสไฟฟำทผำนตวน ำชนดหนงจะมคำแปรผนตรงกบควำมตำงศกยไฟฟำระหวำงปลำยทงสองของลวดตวน ำนน”

ซงจากการหาอตราสวนระหวางคาความตางศกยไฟฟาระหวางปลายทงสองของลวดตวน ากบกระแสไฟฟาทผานลวดตวน านน จะไดคาเทากบคาความตานทานไฟฟาของลวดตวน านน

าาก าหนดให I คอ กระแสไฟฟา มหนวยเปนแอมแปร (A)

V คอ ความตางศกยไฟฟา มหนวยเปนโวลต (V)

R เปนคาคงตว และเรยกวาคาความตานทาน มหนวยเปน โอหม (Ω)

จะเขยนความสมพนธไดดงน

V

RI

หรอนยมเขยนวา V = IR

กำรน ำกฎของโอหมไปใช จากความสมพนธดงกลาวท าใหเราสามาราหาคาของปรมาณไฟฟาตาง ๆ ทเกยวของไดตามตวอยางตอไปน


|

สามเหลยมรปน จะชวยใหเราค านวณหาปรมาณไฟฟาตางๆ ทเกยวของไดหรอเปลานะ

ตวอยำง น าเครองใชไฟฟาชนดหนงทมความตานทาน 50 โอหม ไปตอกบแบตเตอร จากนน วดกระแสไฟฟาทไหลผานเครองใชไฟฟานได 10 แอมแปร อยากทราบวาแบตเตอรใหความตางศกยเทาใด

วธท ำ (ใหท าตามขนตอนดงน)

จากโจทย

R = 50 โอหม ()

I = 10 แอมแปร (A)

V = ?

สตร

V = IR

แทนคา

V = 10 แอมแปร (A) × 50 โอหม ()

= 500 โวลต (V)

ตอบ แบตเตอรใหความตางศกย 500 โวลต (V)

หมำยเหต ตองก ากบหนวยทางไฟฟาดวย

V

I R


|

สรปสำระส ำคญ

กำรวดปรมำณทำงไฟฟำ ใชอปกรณและสญลกษณ ดงสรปไดดงน

— การวดกระแสไฟฟาใช แอมมเตอร หนวยวด แอมแปร

ใชสญลกษณ A เวลาตอ ตอแบบ อนกรมกบวงจร

— การวดความตางศกย ใช โวลตมเตอร หนวยวด โวลต

ใชสญลกษณ V ตอแบบ ขนานกบวงจร

— การวดความตานทานไฟฟา ใช โอหมมเตอร หนวยวด โอหม

ใชสญลกษณ Ω ตอแบบ อนกรมกบวงจร


|


กำรน ำกฎของโอหมไปใช

ค ำถำม

ค ำชแจง ใหนกเรยนศกษากฎของโอหม และตวอยางการค านวณ จากนนท าแบบฝกหดทก าหนดใหตอไปน

1. เครองใชไฟฟาชนดหนงมความตานทาน 11 เมอเปดเครองมกระแสไหลผาน 20 แอมแปร อยากทราบวาเครองใชไฟฟานตอเขากบความตางศกยกโวลต (2 คะแนน)

วธท ำ จากโจทย

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

สตร

..........................................................................................................................................................................

แทนคา

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

2. เตารดเครองหนงมความตานทาน 22 โอหม ตอกบความตางศกย 220 โวลต เมอเปดใชงานจะมกระแสไฟฟาไหลผานเทาใด (2 คะแนน)


..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

สตร

..........................................................................................................................................................................

ไดคะแนน ................................



|

แทนคา

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

3. หมอหงขาวไฟฟามความตานทาน 55 โอหม ตอเขากบไฟฟาในบานของประเทศไทย เมอเปดใชงานจะมกระแสไฟฟาไหลผานเทาใด (3 คะแนน)


..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

สตร

..........................................................................................................................................................................

แทนคา

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................


|

4. เตาไฟฟาใชงานกบไฟบานในประเทศไทย เมอเปดใชมกระแสไฟฟาไหลผาน 10 แอมแปร เตาไฟฟาเครองนมความตานทานเทาไร (3 คะแนน)


..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

สตร

..........................................................................................................................................................................

แทนคา

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................


|

แบบทดสอบหลงเรยน

ชดกจกรรมเรยนรวทยำศำสตร พลงงำนไฟฟำ ชดท 2 เรอง ปรมำณทำงไฟฟำ ควำมสมพนธของกระแสไฟฟำ ควำมตำงศกยไฟฟำ และควำมตำนทำนไฟฟำ ชนมธยมศกษำปท 3 จ ำนวน 10 ขอ คะแนน 10 คะแนน ใชเวลำ 10 นำท ค ำชแจง: แบบทดสอบเปนแบบปรนยเลอกตอบ ก ข ค และ ง จ ำนวน 10 ขอ

ค ำสง: จงเลอกค ำตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว แลวท ำเครองหมำย × ลงในกระดำษค ำตอบ

1. คาความตานทานไฟฟาของเสนลวดเสนหนงจะขนอยกบสงใด

ก. แปรผนตรงกบความยาวของเสนลวด

ข. แปรผนตรงกบพนทภาคตดขวางของเสนลวด

ค. แปรผนตรงกบความยาว แตแปรผกผนกบพนทภาคตดขวางของเสนลวด

ง. แปรผกผนกบความยาว แตแปรผนตรงกบพนทภาคตดขวางของเสนลวด

2. ตวน าไฟฟาทดควรมคณสมบตอยางไร

ก. มความตานทานไฟฟาคงท

ข. มความตานทานไฟฟานอยมาก

ค. มความตานทานไฟฟาเปนศนย

ง. เปลยนแปลงความตานทานไฟฟาได

3. โวลตมเตอรมวธการตอกบสงทตองการจะวดในวงจรไฟฟาแบบใด

ก. ตอขนานกบสงทจะวด

ข. ตอครอมขวแบตเตอร

ค. ตออนกรมกบสงทจะวด

ง. ตอระหวางขวบวกและขวลบ


|

4. เครองมอทใชวดความตางศกยไฟฟา คอขอใด ก. แอมมเตอร ข. โวลตมเตอร ค. โอหมมเตอร ง. กลปวานอมเตอร

5. เมอเพมกระแสไฟฟา 20 เทาของกระแสไฟฟาเดมใหกบลวดความตานเสนหนง ขอสรปใดเปนจรง

ก. ความตานทานไฟฟาลดลง 20 เทา

ข. ความตางศกยไฟฟาลดลง 20 เทา

ค. ความตางศกยไฟฟาเพมขน 20 เทา

ง. ความตานทานไฟฟาเพมขน 20 เทา

6. พจารณาขอความตอไปน

ก ชนดของลวดตวน ำ ข อณหภมของลวดตวน ำ

ค ควำมยำวของลวดตวน ำ ง พนทหนำตดของลวดตวน ำ

ปจจยทมผลตอความตานทานไฟฟาของลวดตวน าคอขอใด

ก. ก และ ค

ข. ข และ ค

ค. ก ข และ ค

ง. ทกขอมผลตอความตานทานไฟฟาของลวดตวน า

7. การตอแอมมเตอรเพอวดกระแสไฟฟาในวงจรใดทตอไดากตอง ก. ข. ค. ง.

A

A

A

A


|

8. เครองใชไฟฟาประเภทใหความรอนจ าเปนตองใชลวดความรอนขนาดใหญมาก ๆ เพราะตองการอะไร

ก. ก าลงไฟฟา ข. กระแสไฟฟา

ค. แรงเคลอนไฟฟา ง. ความตานทานไฟฟา

9. ความแตกตางของระดบพลงงานไฟฟา ระหวางจด 2 จด ในวงจรไฟฟาใดๆ คออะไร

ก. ความตานทานไฟฟา ข. ปรมาณกระแสไฟฟา

ค. ความตางศกยไฟฟา ง. ประจไฟฟา

10. ขอสรปใดากตองเกยวกบความน าไฟฟาของโลหะ

ก. ตวน าทมความน าไฟฟานอย มความตานทานไฟฟามาก มกระแสไฟฟาไหลผานมาก

ข. ตวน าทมความน าไฟฟามาก มความตานทานไฟฟามาก มกระแสไฟฟาไหลผานมาก

ค. ตวน าทมความน าไฟฟามาก มความตานทานไฟฟานอย มกระแสไฟฟาไหลผานมาก

ง. ตวน าทมความน าไฟฟานอย มความตานทานไฟฟานอย มกระแสไฟฟาไหลผานนอย

ตงใจท ำขอสอบ

กนนะคะ


|

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน

ขอ 1

ข

ขอ 2

ง

ขอ 3

ก

ขอ 5

ข

ขอ 7

ง

ขอ 4

ค

ขอ 6

ง

ขอ 8

ค

ขอ 9

ข

ขอ 10

ค


|

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน

ขอ 1

ง

ขอ 2

ข

ขอ 3

ก

ขอ 5

ค

ขอ 7

ง

ขอ 4

ข

ขอ 6

ง

ขอ 8

ข

ขอ 9

ค

ขอ 10

ค


|

ภาคผนวก


|

แนวค ำตอบ


กำรทดลอง เรอง กำรวดกระแสไฟฟำ

จดประสงคกำรเรยนร

นกเรยนสามารา 1. ก าหนดปญหาของการทดลองได 2. ตงสมมตฐานจากปญหาทก าหนดได 3. ทดลองและสรปผลการทดลองเกยวกบปรมาณกระแสไฟฟาทไดจาก าานไฟฉาย 1 กอน และ 2 กอนได 4. เปรยบเทยบความสวางของหลอดไฟทไดจากการตอาานไฟฉาย 1 กอน และ 2 กอนได วสดอปกรณ 1. กลองใสาานไฟฉายพรอมาานไฟฉาย 1 ชด 2. สายไฟพรอมแจคและคลปปากจระเข 1 ชด 3. แอมมเตอร 1 ตว 4. หลอดไฟ 1 หลอด

วธท ำ 1. ตอหลอดไฟ าานไฟฉาย 1 กอน และแอมมเตอร สงเกตความสวางของหลอดไฟ และเขมของ แอมมเตอร บนทกผล 2. เพมาานไฟฉายจาก 1 กอน เปน 2 กอน สงเกตความสวาง ของหลอดไฟ และเขมของแอมมเตอร บนทกผล

ภาพแสดงการทดลองการวดกระแสไฟฟา


|

ค ำถำมกอนท ำกจกรรม ปญหา 1. ปญหาของการทดลองนคออะไร (ปรมาณกระแสไฟฟาทเกดขนมากหรอนอย วดไดอยางไร) สมมตฐาน 2. เมอตอหลอดไฟและาานไฟฉาย 1 กอน เขากบแอมมเตอร นกเรยนคดวามการเปลยนแปลงอยางไรกบหลอดไฟและเขมของแอมมเตอร (หลอดไฟสวาง ขณะเดยวกนเขมของเครองวดกระแสไฟฟาจะเบนไปจากเดม) 3. เมอเปลยนาานไฟฉายจาก 1 กอน เปน 2 กอน นกเรยนคดวาการเปลยนแปลงของหลอดไฟและ เขมของแอมมเตอรจะเหมอนเดมหรอไม อยางไร (ไมเหมอนเดม คอ ความสวางของหลอดไฟ มมากขน และเขมของแอมมเตอรจะเบนไปมากกวาใชถาน 1 กอน) บนทกผลกำรท ำกจกรรมส ำหรบ

ตำรำง การเปลยนแปลงของหลอดไฟและเขมของแอมมเตอร เมอใชาานไฟฉายจ านวนตาง ๆ กน

จ านวนาานไฟฉาย

(กอน)

ผลการเปลยนแปลง

หลอดไฟ แอมมเตอร

1 (สวางนอย) (เบนนอย)

2 (สวางมาก) (เบนมาก)

ค ำถำมหลงท ำกจกรรม แปลความหมายและสรปผล 1. เมอตอหลอดไฟโดยใชาานไฟฉาย 1 กอน เขากบแอมมเตอร ผลการเปลยนแปลงของหลอดไฟ และเขมของแอมมเตอรเปนอยางไร ตรงตามทคาดคะเนหรอไม (หลอดไฟสวาง และเขมของแอมมเตอรจะเบนไปจากเดม ตรงตามทคาดคะเนไว) 2. เมอเปลยนาานไฟฉายจาก 1 กอน เปน 2 กอน ผลการเปลยนแปลงของหลอดไฟ และเขมของ แอมมเตอรเหมอนเดมหรอไม เพราะเหตใด ตรงตามทคาดคะเนหรอไม (หลอดไฟจะสวางมากขน และเขมของแอมมเตอรจะเบนไปมากกวาครงแรก เพราะไดรบพลงงานไฟฟา มากขน จงมกระแสไฟฟาผานในวงจรมากกวาเดม ตรงตามทคาดคะเนไว)


|

3. สรปผลการทดลองไดอยางไร (ปรมาณกระแสไฟฟาในวงจรขนอยกบจ านวนถานไฟฉายทใช) การน าไปใช 4. าาสลบทระหวางแอมมเตอรกบหลอดไฟในวงจร ผลการเปลยนแปลงของเขมของแอมมเตอร จะเหมอนเดมหรอไม เพราะเหตใดเหมอนเดมหรอไม เพราะเหตใด

(เหมอนเดม เพราะกระแสไฟฟาทผานแอมมเตอร และหลอดไฟ เปนกระแสคาเดยวกน จงไมท าใหผลทไดตางไปจากเดม)


|



การทดลอง เรอง การวดคาแรงดนไฟฟาหรอความตางศกยไฟฟา

จดประสงคกำรเรยนร นกเรยนสามารา 1. ก าหนดปญหาของการทดลองได 2. ตงสมมตฐานจากปญหาทก าหนดได 3. ทดลองและสรปผลการทดลองเกยวกบการวดความตางศกยไฟฟาได 4. เปรยบเทยบความตางศกยไฟฟาของขวบวกกบขวลบของาานไฟฉาย1 กอน และาานไฟฉาย 2 กอน ทน ามาตอกนได วสดอปกรณ 1. กลองใสาานไฟฉายพรอมาานไฟฉาย 1 ชด 2. สายไฟพรอมแจคและคลปปากจระเข 1 ชด 3. โวลตมเตอร 1 ตว วธท ำ

1. ใชาานไฟฉาย 1 กอน ตอเขากบโวลตมเตอร 2. อานคาความตางศกยไฟฟา บนทกผล 3. เพมาานไฟฉายอก 1 กอน แลวอานคาความตางศกยไฟฟา บนทกผล

ส ำหรบ

ภำพแสดงกำรทดลองกำรวดควำมตำงศกยไฟฟำ


|

ผ สอนค ำถำมกอนท ำกจกรรม ปญหา 1. ปญหาของการทดลองนคออะไร (ความตางศกยไฟฟาวดไดอยางไร) สมมตฐาน 2. าานกเรยนใชโวลตมเตอรวดความตางศกยไฟฟาของาานไฟฉายทใชในการทดลอง ส าหรบาานไฟฉาย 1 กอน นกเรยนคดวาความตางศกยไฟฟาระหวางขวบวกกบขวลบเปนเทาใด (ประมาณ 1.5 โวลต) 3. เมอใชาานไฟฉาย 2 กอน นกเรยนคดวาความตางศกยไฟฟาระหวางขวบวกกบขวลบเปนเทาใด (3 โวลต) บนทกผลกำรท ำกจกรรม ตำรำง คาความตางศกยไฟฟาของาานไฟฉายเมอใชจ านวนตาง ๆ กน

จ านวนาานไฟฉาย (กอน) ความตางศกยไฟฟา (โวลต)

1 1.5 2 3

ค ำถำมหลงท ำกจกรรม แปลความหมายและสรปผล 1. เมอใชโวลตมเตอรวดความตางศกยไฟฟาของาานไฟฉายในการทดลอง ส าหรบาานไฟฉาย 1 กอน จะไดความตางศกยไฟฟาระหวางขวบวกกบขวลบเปนเทาใด ตรงตามทคาดคะเนหรอไม (ประมาณ 1.5 โวลต ตรงตามทคาดคะเนไว) 2. จากการทดลอง เมอใชาานไฟฉาย 2 กอน วดความตางศกยไฟฟาระหวางขวบวกกบขวลบเปนเทาใด ตรงตามทคาดคะเนหรอไม (ประมาณ 3 โวลต ตรงตามทคาดคะเนไว) 3. าานไฟฉายทมขนาดตาง ๆ กน จะใหความตางศกยไฟฟาระหวางขวบวกกบขวลบเทากนหรอไม อยางไร (เทากน คอ 1.5 โวลต) 4. สรปผลการทดลองไดอยางไร (โวลตมเตอร คอ เครองมอส าเรจรปทใชวดความตางศกยไฟฟา ระหวางจด 2 จด) การน าไปใช 5. ความตางศกยไฟฟาของแบตเตอรรายนตและราจกรยานยนตเทากนหรอตางกน อยางไร

(ตางกน แบตเตอรรถยนตมความตางศกยไฟฟา 12 โวลต สวนแบตเตอรรถจกรยานยนตมความตางศกยไฟฟา

6 โวลต)


|



การทดลอง เรอง ความตานทานไฟฟา

จดประสงคกำรเรยนร นกเรยนสามารา

1. ก าหนดปญหาของการทดลองได 2. ตงสมมตฐานจากปญหาทก าหนดได 3. ทดลองและสรปผลการทดลองเกยวกบสมบตของลวดตวน าได 4. อธบายสมบตของลวดตวน าได 5. น าความรเรองสมบตของลวดตวน าไปใชในชวตประจ าวนได

วสดอปกรณ

1. กลองใสาานไฟฉายพรอมาานไฟฉาย 1 ชด 2. สายไฟพรอมแจคและคลปปากจระเข 1 ชด 3. แอมมเตอร 1 ตว 4. ลวดนโครม เบอร 26 ยาว 30 เซนตเมตร 1 เสน 5. ลวดนโครม เบอร 26 ยาว 60 เซนตเมตร 1 เสน 6. ลวดเหลก เบอร 26 ยาว 30 เซนตเมตร 1 เสน 7. ลวดเหลก เบอร 30 ยาว 30 เซนตเมตร 1 เสน

วธท ำ

1. ตอกลองใสาานไฟฉาย พรอมาานไฟฉายเขากบแอมมเตอร

2. น าลวดนโครม เบอร 26 ยาว 30 เซนตเมตรตอเขากบวงจร

อานคากระแสไฟฟาจากแอมมเตอร บนทกผล

3. ท าการทดลองเชนเดยวกบขอ 2 แตเปลยนลวดตวน าเปนลวดนโครม เบอร 26 ยาว 60 เซนตเมตร ลวดเหลก เบอร 26 ยาว 30 เซนตเมตร และลวดเหลก เบอร 30 ยาว 30 เซนตเมตร ตามล าดบ


|

ภาพแสดงการทดลองความตานทานไฟฟาของลวดตวน า


1. ปญหาของการทดลองนคออะไร (ลวดตวน าตางชนดกนมความตานทานไฟฟาเทากนหรอไม) สมมตฐาน 2. ใหนกเรยนคาดคะเนผลการทดลองตอไปน

2.1 ลวดนโครม และลวดเหลก ซงมพนทหนาตดและความยาวเทากน จะยอมใหกระแสไฟฟา ผานไดเทากนหรอไม อยางไร (ไมเทากน ลวดเหลกยอมใหกระแสไฟฟาผานไดมากกวาลวดนโครม)

2.2 ลวดนโครม ซงมพนทหนาตดเทากนแตยาวตางกน จะยอมใหกระแสไฟฟาผานไดมากนอย ตางกนหรอไม อยางไร (ตางกน ลวดนโครมทสนกวาจะยอมใหกระแสไฟฟาผานไดมากกวา)

2.3 ลวดเหลก ซงมความยาวเทากนแตพนทหนาตดตางกน จะยอมใหกระแสไฟฟาผานไดตางกนหรอไม อยางไร (ตางกน ลวดเหลกทมพนทหนาตดใหญกวาจะยอมใหกระแสไฟฟาผานมากกวา)

บนทกผลกำรท ำกจกรรม ตำรำง คากระแสไฟฟาทอานไดเมอลวดตานทานมลกษณะตาง ๆ กน

ลกษณะของลวดตานทาน คากระแสไฟฟา (แอมแปร)

ลวดนโครมเบอร 26 ยาว 30 cm 4 ลวดนโครมเบอร 26 ยาว 60 cm 3 ลวดเหลกเบอร 26 ยาว 30 cm 4.5 ลวดเหลกเบอร 30 ยาว 30 cm 3.8


|

ค ำถำมหลงท ำกจกรรม แปลความหมายและสรปผล

1. ลวดตางชนดกนซงพนทหนาตดเทากนและความยาวเทากน จะยอมใหกระแสไฟฟาผานไดเทากน หรอไม อยางไร ตรงตามทคาดคะเนหรอไม (กระแสไฟฟาผานไดไมเทากน คอ ลวดเหลก ยอมใหกระแสไฟฟาผานไดมากกวาลวดนโครม ตรงตามทคาดคะเนไว) 2. ลวดนโครม เบอร 26 ทมความยาว 30 cm และ 60 cm เมอตอเขากบความตางศกยไฟฟาทเทากน จะเกดกระแสไฟฟาไหลผานตวน าทงสองเทากนหรอไม อยางไร (ไมเทากน ลวดนโครมทมความยาว 30 cm จะยอมใหกระแสไฟฟาผานไดมากกวา) 3. ลวดเหลกทมความยาว 30 cm เบอร 26 และเบอร 30 เมอตอเขากบความตางศกยไฟฟาทเทากน จะเกดกระแสไฟฟาไหลผานตวน าทงสองเทากนหรอไม อยางไร (ไมเทากน ลวดเหลกเบอร 26 จะยอมใหกระแสไฟฟาผานไดมากกวา) 4. ลวดนโครม เบอร 26 ทมความยาว 30 cm และลวดเหลก เบอร 26 ทมความยาว 30 cm เมอตอ เขากบความตางศกยไฟฟาทเทากน จะเกดกระแสไฟฟาไหลผานตวน าทงสองเทากนหรอไม อยางไร (ไมเทากน ลวดเหลก เบอร 26 ทมความยาว 30 cm จะยอมใหกระแสไฟฟาผานมากกวา) 5. ลวดตวน าทมความตานทานไฟฟามากจะยอมใหกระแสไฟฟาผานมากหรอนอย (นอย) 6. ตวน าไฟฟาทดควรมความตานทานไฟฟามากหรอนอย อยางไร (ควรมความตานทานไฟฟานอย และมขนาดเหมาะสมกบกระแสไฟฟาผานดวย) 7. ความตานทานไฟฟาของลวดตวน าขนอยกบปจจยใดบาง (ขนาดความยาวของลวดตวน า และขนาดพนทหนาตดของลวดตวน า) 8. สรปผลการทดลองไดอยางไร (ลวดตวน าตางชนดกนมความตานทานไฟฟาไมเทากน ความตานทานไฟฟาของลวดตวน าขนอยกบความยาว และพนทหนาตดของลวดตวน า) การน าไปใช 9. สายไฟทใชอยทวไปในบานเรอนท าดวยโลหะอะไร เพราะเหตใดจงไมใชโลหะเงน (ทองแดง เพราะโลหะเงนแมมความตานทานไฟฟานอยกวาทองแดง แตราคาแพงกวา) 10. สายไฟฟาแรงสงท าดวยโลหะชนดใด เพราะเหตใดจงไมใชทองแดง (อะลมเนยม เพราะมราคาถก และน าหนกเบากวาทองแดง และเมอใชกบไฟฟาแรงสง พลงงานทสญเสยไปไมตางกบเมอใชลวดทองแดงมากนก)หรบส ำหรบ


|


บตรกจกรรมท 4 การทดลอง เรอง กฎของโอหม

จดประสงคกำรเรยนร น นกเรยนสามารา 1. ก าหนดปญหาของการทดลองได 2. ตงสมมตฐานจากปญหาทก าหนดได 3. ทดลองและสรปผลการทดลองเกยวกบกฎของโอหมได

วสดอปกรณ

1. กลองใสาานไฟฉายพรอมาานไฟฉาย 1 ชด 2. หลอดไฟ 1 หลอด 3. แอมมเตอร 1 ตว 4. โวลตมเตอร 1 ตว 5. สวตช 1 ตว

วธท า 1. ตอวงจรไฟฟา ซงประกอบดวยาานไฟฉาย หลอดไฟ แอมมเตอร โวลตมเตอร และสวตช ดงภาพ 2. กดสวตช สงเกตและบนทกคากระแสไฟฟาจากแอมมเตอร คาความตางศกยไฟฟาจาก โวลตมเตอร แลวยกสวตชขน 3. ท าการทดลองซ าขอ 2 โดยเพมาานไฟฉาย ในวงจรอกครงละ 1 กอน จนใชาานไฟฉายครบ 4 กอน 4. น าผลทไดมาเขยนกราฟความสมพนธระหวาง ความตางศกยไฟฟากบกระแสไฟฟา

ภาพแสดงการทดลองกฎของโอหม


|

ค ำถำมกอนท ำกจกรรม ปญหา 1. ปญหาของการทดลองนคออะไร

(ความตางศกยไฟฟาและกระแสไฟฟามความสมพนธกน หรอไม อยางไร) สมมตฐาน

2. จงคาดคะเนผลการทดลองตอไปน 2.1 เมอเพมจ านวนาานไฟฉาย คากระแสไฟฟาทอานไดจากแอมมเตอรเปลยนแปลงหรอไม อยางไร (เปลยนแปลง คอ คากระแสไฟฟาทอานไดจากแอมมเตอรจะมากขน) 2.2 เมอเพมจ านวนาานไฟฉาย คาความตางศกยไฟฟาทอานไดจากโวลตมเตอรเปลยนแปลง หรอไม อยางไร (เปลยนแปลง คอ คาความตางศกยไฟฟาทอานไดจากโวลตมเตอรจะมากขน) บนทกผลกำรท ำกจกรรม ตำรำง คาทอานไดจากแอมมเตอรและโวลตมเตอร เมอตอวงจรเขากบาานไฟฉายจ านวนตาง ๆ

จ านวนาานไฟฉาย(กอน) คาทอานไดจาก แอมมเตอร (แอมแปร)

คาทอานไดจาก โวลตมเตอร

(โวลต)

อตราสวนระหวางคาทอานได

จากโวลตมเตอรกบคาท อานไดจากแอมมเตอร

1 1 1.5 1.5 2 2 3.0 1.5

3 3 4.5 1.5 4 4 6.0 1.5

ค ำถำมหลงท ำกจกรรม แปลความหมายและสรปผล 1. เมอเพมจ านวนาานไฟฉาย คากระแสไฟฟาทอานไดจากแอมมเตอรเปลยนแปลงหรอไม อยางไร เพราะเหตใดจงเปนเชนนน ตรงกบทคาดคะเนหรอไม (มการเปลยนแปลง คอ คากระแสไฟฟาทอานไดจากแอมมเตอรจะมากขน เพราะการเพมจ านวน ถานไฟฉายท าใหคากระแสไฟฟาเพมขน ตรงกบทคาดคะเนไว)


|

2. เมอเพมจ านวนาานไฟฉาย คาความตางศกยไฟฟาทอานไดจากโวลตมเตอรเปลยนแปลงหรอไม อยางไร เพราะเหตใดจงเปนเชนนน ตรงกบทคาดคะเนหรอไม (มการเปลยนแปลง คอ คาความตางศกยไฟฟาทอานไดจากโวลตมเตอรจะมากขน เพราะการเพม จ านวนถานไฟฉายท าใหความตางศกยไฟฟามากขน ตรงกบทคาดคะเนไว) 3. เมอเพมจ านวนาานไฟฉาย อตราสวนระหวางคาทอานไดจากโวลตมเตอรกบคาทอานไดจาก แอมมเตอรมคาเทากนหรอไม (เทากน) 4. กราฟความสมพนธระหวางความตางศกยไฟฟากบกระแสไฟฟามลกษณะอยางไร (เมอคาความตางศกยไฟฟาเพมขน คากระแสไฟฟาจะเพมขนดวย) 5. สรปผลการทดลองไดอยางไร (ความตางศกยไฟฟา และกระแสไฟฟามความสมพนธกน คอ เมอคาความตางศกยไฟฟาเพมขน คากระแสไฟฟาจะเพมขนดวย)


|



เมอนกเรยนศกษาใบความรแลวใหนกเรยนท าแบบฝกหดตอไปน

ค ำสง จากขอความทก าหนดให ใหนกเรยนใสเครองหมาย / หนาขอความทาก เครองหมาย x หนาขอความทผด (ขอละ 1 คะแนน)

……/…….1. เครองมอทใชวดกระแสไฟฟาในวงจรไฟฟา เรยกวา แอมมเตอร

……/……..2. เครองแอมมเตอรมคานอยมาก วธใชตองตออนกรมกบวงจร

……x……..3. คาแรงดนไฟฟา เรยกอกอยางหนงวา คาของกระแสไฟฟา

……x……..4. อยาตอปลาย + และ - ของโวลตมเตอรผดพลาด เพราะจะท าใหเขมของเครองวดตกลบ

……/.…… 5. Ω เปนสญลกษณของเครองวดความตานทานไฟฟา

……/……. 6. ความตางศกยไฟฟา คอ ความแตกตางของพลงงานไฟฟาระหวางจดสองจด

……x……...7. เครองมอวดความตางศกย คอ โอหมมเตอร

……/.……. 8. การตอโวลตมเตอรตองตอแบบขนานกบวงจร

……/………9. การตอแอมมเตอรและโอหมมเตอร มวธการตอในวงจรแบบเดยวกน

……/………10. ความยาวของตวน า ความยาวมากจะมความตานทานมาก


|



ใหนกเรยนเตมค าลงในชองวางใหากตองและสมบรณ

กำรวดปรมำณทำงไฟฟำ (ขอละ 1 คะแนน)

การวดกระแสไฟฟาใช .....แอมมเตอร.......หนวยวด ...แอมแปร.........

ใชสญลกษณ A ......ตอแบบ....... อนกรมกบวงจร

การวด.....ความตางศกย..... ใช ...โวลตมเตอร หนวยวด โวลต

ใชสญลกษณ.........V........... ตอแบบ ......ขนาน........กบวงจร

การวดความตานทานไฟฟา ใช ....โอหมมเตอร.... หนวยวด โอหม.......

ใชสญลกษณ Ω ตอแบบ .....อนกรม...........


|



สรปเนอหำเปนผงมโนทศน

เมอนกเรยนศกษาเกยวกบสาระส าคญ ของการวดปรมาณทางไฟฟา ใชอปกรณและสญลกษณ แลว ใหนกเรยนน ามาเขยน ผงมโนทศนตามทนกเรยนานดและสนใจ เพอสรปสาระส าคญทก าหนดให และตกแตงใหสวยงาม


|

เกณฑกำรใหคะแนนแบบประเมนกำรจดกระท ำและน ำเสนอผงควำมคด


ตวชวด ระดบคะแนน

10 7 5 3

การจดกระท าและน าเสนอผงความคด

จดกระท า

ผงความคดอยางเปนระบบ และน าเสนอดวยแบบทชดเจน ากตอง ครอบคลมและมการเชอมโยงใหเหนเปนภาพรวม


ผงความคดอยางเปนระบบ มการจ าแนกขอมลใหเหนความสมพนธและน าเสนอดวยแบบทครอบคลม


ผงความคดได

มการยกตวอยางเพมเตม และน าเสนอดวยแบบตาง ๆ แตยง ไมครอบคลม


ผงความคดอยางไมเปนระบบ และน าเสนอ ไมสอความหมาย

และไมชดเจน


|



กำรน ำกฎของโอหมไปใช

ขอ 1

วธท ำ


R = 11 โอหม ()


V = ?

สตร

V = IR

แทนคา

V = 20 แอมแปร (A) × 11 โอหม ()

= 220 โวลต (V)

ตอบ เครองใชไฟฟานตอเขากบความตางศกย 500 โวลต (V)

ขอ 2

วธท ำ


R = 22 โอหม ()

V = 220 โวลต (V)

I = ?

สตร


|

V

IR

แทนคา

I = 220 โวลต (V) / 22 โอหม ()

= 10 แอมแปร (A)

ตอบ เมอเปดใชงานจะมกระแสไฟฟาไหลผาน 10 แอมแปร (A)

ขอ 3

วธท ำ


R = 55 โอหม ()

V = 220 โวลต (V)

I = ?

สตร

V

IR

แทนคา

I = 220 โวลต (V) / 55 โอหม ()

= 4 แอมแปร (A)

ตอบ เมอเปดใชงานจะมกระแสไฟฟาไหลผาน 4 แอมแปร (A)


|

ขอ 4

วธท ำ


V = 220 โวลต (V)


R = ?

สตร

V

RI

แทนคา

R = 220 โวลต (V) / 10 แอมแปร (A)

= 22 โอหม ()

ตอบ เตาไฟฟาเครองนมความตานทาน โอหม ()


|

กระแสไฟฟ้า และความต่างศักย์dsl.ac.th/dsl/book/PDF/... · แผนผังชุดกิจกรรม 2...

Documents