กกกกกกกกกกกกกก - Animal Husbandry
การเลี้��ยงสั�ตว์� - Animal Husbandry
การเลี้��ยงสั�ตว์� - Animal Husbandry
• เป็�น ว์�ทยาศาสัตร� แลี้ะศ�ลี้ป็ศาสัตร� เก��ยว์ก�บการเลี้��ยงสั�ตว์� ครอบคลี้�ม ท��ง
การป็ร�บป็ร�งพั�นธุ์��แลี้ะการเลี้��ยงดู" ป็ศ�สั�ตว์� แลี้ะท�กษะการป็ฏิ�บ�ต�
• บางป็ระเทศ ม�กฎหมายเข้(มงว์ดูในการ ป็ฏิ�บ�ต�ต*อสั�ตว์� เพั+�อให(ม��นใจไดู(ว์*า สั�ตว์�
เลี้��ยงไดู(ร�บการดู"แลี้ อย*างม�มน�ษยธุ์รรม
สั�ตว์ศาสัตร� - Animal Science
• ค+อ ว์�ทยาศาสัตร� ดู(านการเลี้��ยงสั�ตว์� เป็�นสัาข้าว์�ชาท�� เป็/ดูสัอนในสัถาบ�นต*างๆท��ว์โลี้ก น�กศ3กษาทางสั�ตว์
ศาสัตร� อาจจะศ3กษาต*อ ดู(านสั�ตว์แพัทย� หร+อ ศ3กษา ต*อในระดู�บบ�ณฑิ�ตศ3กษา ป็ โท เอก ดู(าน โภชนศาสัตร�
พั�นธุ์�ศาสัตร� แลี้ะการป็ร�บป็ร�งพั�นธุ์�� หร+อว์�ทยาการ สั+บพั�นธุ์�� ผู้"(สั8าเร9จการศ3กษา ท8างานดู(าน สั�ตว์แพัทย�
แลี้ะ อ�ตสัาหกรรมยา ดู(านเก��ยว์ข้(องก�บป็ศ�สั�ตว์�แลี้ะ สั�ตว์�เลี้��ยงแลี้ะอ�ตสัาหกรรมอาหาร หร+อในว์งว์�ชาการ
• อดู�ตท��ผู้*านมา แข้นงว์�ชาช�พับางแข้นง ในสั�ตว์บาลี้ ม�ช+�อเร�ยกจ8าเพัาะ ตามสั�ตว์�ท��เก��ยว์ข้(อง
บทท��1 บทบาทแลี้ะคว์ามสั8าค�ญข้องการเลี้��ยงสั�ตว์�
ว์�ตถ�ป็ระสังค�เม+�อฟั<งค8าบรรยายน��แลี้(ว์ ผู้"(เร�ยนสัามารถ
1. อธุ์�บายสัร�ป็ 8 ป็ระเดู9นหลี้�ก 2. ค(นข้(อม"ลี้การเลี้��ยงสั�ตว์� ทาง internet
แลี้ะ จากเอกสัารในห(องสัม�ดูไดู( 3. ร"(จ�ก ค8าศ�พัท� สั8าค�ญเก��ยว์ก�บการเร�ยก
สั�ตว์�เลี้��ยงป็ระเภทต*างๆ แลี้ะผู้ลี้�ตภ�ณฑิ�จากสั�ตว์�
8 ป็ระเดู9นหลี้�ก1. คว์ามผู้"กพั�นข้องมน�ษย�ก�บสั�ตว์�เลี้��ยง2. บทบาทสั�ตว์�เลี้��ยงต*อเศรษฐก�จข้อง
ป็ระเทศ3. ว์�ทยาศาสัตร� ก�บการเลี้��ยงสั�ตว์�5. ระบบการเลี้��ยงสั�ตว์�6. ข้(อจ8าก�ดูในการพั�ฒนาป็ศ�สั�ตว์�7. ทางเลี้+อกในการเลี้��ยงสั�ตว์�8. ศ�พัท�คว์รร"(เก��ยว์ก�บการเลี้��ยงสั�ตว์�
ท8าไม ต(องเร�ยนร"(เก��ยว์ก�บสั�ตว์�
• สั�ตว์�เอ+�อป็ระโยชน� แก*มน�ษย� มากมาย แลี้ะม�คว์ามสั�มพั�นธุ์� ก�นแนบแน*น ใน
หลี้ายป็ระเดู9น• มน�ษย� จ3งไดู(น8าสั�ตว์�มาเลี้��ยง• การศ3กษาเก��ยว์ก�บสั�ตว์� ท8าให( มน�ษย�
ก8าก�บ ดู"แลี้ แลี้ะใช(ป็ระโยชน�อย*างกว์(างข้ว์าง
ป็ระว์�ต�ศาสัตร�ข้องการเลี้��ยงสั�ตว์�
… จากสั�ตว์�ป่า มาเป่ นสั�ตว์�เลี้��ยง
1.4 millionBC
12,000BC
30,000BC
8,000BC
7,000BC
5,000BC
3,000BC
1,500BC
2000AD
Human Population
Modern Human
Dogs Sheep&
Goat
Swine Cattle, &Horses
Poultry Cats Today
สั�ตว์�ป็?ากลี้ายเป็�นสั�ตว์�เลี้��ยง :
น8ามาเลี้��ยงเพั+�อจ�ดูป็ระสังค�พั�เศษ มน�ษย�เป็�นผู้"(คว์บค�มการผู้สัมพั�นธุ์�� คว์ามอย"*รอดู ข้3�นอย"*ก�บมน�ษย� สั�ตว์�พั�ฒนาลี้�กษณะท��ไม*ป็รากฎมา
ก*อน
สุสุสุสุสุสุสุสุสุ• สั�น�ข้ป็?าเอเซี�ย(The
asiatic wolf) น*าจะเป็�นสั�ตว์�ป็?าพัว์กแรกท��มน�ษย�น8ามาเลี้��ยง
• พับกระดู"กสั�น�ข้ ป็ะป็น ก�บร*องรอยมน�ษย�
Neolithic humans ซี3�งอาย�ป็ระมาณ 6000
ป็Aก*อนคร�สัตกาลี้• แลี้ะพับกระดู"ก โค
แกะ แลี้ะแพัะ เช*นก�น
การน8าสั�ตว์�ป็?ามาเลี้��ยงเป็�นสั�ตว์�บ(าน
• ม�หลี้�กฐานบ*งช��ว์*า มน�ษย� ไดู(น8า แพัะแกะมาเลี้��ยง ราว์ 8000 ป็A
ก*อนคร�สัตกาลี้ ในแถบเอเช�ย ตะว์�นตกเฉี�ยใต( (Jordan, Syria,
Israel and Iraq) . ภ"ม�ภาคน��เป็�นเข้ตท��มน�ษย�เร��มท8าการเกษตรคร��งแรกในโลี้ก
การเลี้��ยงสั�ตว์�เป็�นอาช�พัดู��งเดู�ม
Shepherding•Shepherding is one of the oldest professions, beginning some 6,000 years ago in Asia Minor . Sheep were
kept for their milk, meat, and
especially their wool .
……….จากสั�ตว์�ป่ามาเป่ นสั�ตว์�เลี้��ยง
Species Date (B.C.) LocationDog 10,000 SW Asia, China, N.
AmericaGoat & Sheep 8,000 SW AsiaPig 8,000 SW Asia, China Cattle 6,000 SW Asia
Donkey 4,000 Egypt
……….จากสั�ตว์�ป็?ามาเป็�นสั�ตว์�เลี้��ยง
Species Date (B.C.)Location
Horse 4,000 UkrainWater Buffalo 4,000 S. Asia &
ChinaLlama/alpaca 3,500 S. AmericaChicken 3,500 Central Asia
Arabian Camel 2500, Arabia Bactrian Camel2500, Central Asia
สั�ตว์�เศรษฐก�จท��สั8าค�ญ• สั�ตว์�เคี้��ยว์เอื้��อื้ง• สั�ตว์�กระเพาะเดี่��ยว์
RUMINANTS
ลี้�กษณะเฉีพัาะข้องสั�ตว์�เค��ยว์เอ+�อง
• ข้(อเดู*น ระบบการย*อย ท8าให(ก�นอาหารต*างจากมน�ษย�– สัามารถ ย*อย หญ(า ฟัาง อาหารเย+�อใย–จ�ลี้�นทร�ย�ในกระเพัาะสั�งเคราะห�โป็รต�น
ไดู(• ข้(อจ8าก�ดู ผู้ลี้�ต แก9สัม�เทน
Major Domesticated Animal Species
Ruminants• Cattle Buffalo Camels Yaks
Llama• Sheep Goats
Nonruminants• Chicken ( Broiler / Layer ) Swine
Duck•Horses Donkeys Mules
โค, ต�ว์ (FAO, 2005)World 1,355 mill. 1. Brazil1 192 2. India 1853. China115 4. USA 96 5. Argentina51 6. Ethiopia 387. Sudan 38 8. Mexico319. Australia 28 10. Colombia 26
ป็ระโยชน� เน+�อ นม หน�ง แลี้ะแรงงาน
American Cowboy circa 1887
The Vechur cow is a rare breed of Bos indicus cattle named after the village of Vechur in Kottayam district, Kerala, India. With an average length of
124 cm and height of 87 cm it is the smallest cattle breed in the world and is valued for the large
amount of milk it produces relative to the amount of food it requires.
A controversy arose when environmentalists opposed an attempt by a Scottish company to
patent the cow's genetic code.
แกะ (Sheep)
World number 1,081 mill. (2005)– China (170.8), Australia (106), India
(62.5)– Iran (54), Sudan (48) , New Zealand
(40), – UK (35.2), S. Africa (25.3), Turkey
(25.2), – Pakistan (24.9)
• ข้น เน+�อ นม
แพัะ (Goats)
•World number 807 mill. (2005)
•China (195.7), India (120), Pakistan (56.7),
•Bangladesh (36.9), Nigeria (28), Iran (26.5)
•Indonesia (13.1), Tanzania (12.5) , •Mongolia (12.2) • เน+�อ นม หน�ง แลี้ะข้น
คว์าย (Buffaloes)
• 174World number mill.2005( )
– (98), (26), (23.7)– (4), (3.9, (3.2),– (2.9) , (2.7),– 24 48Indonesia ( . ) , Thailand ( . )
• ลี้ากจ"ง เน+�อ นม หน�ง
อ"ฐ (Camel)
• World number 19 mill. (2005)
•Sudan (3.3), Mauritania (1.3),
•Kenya (0.8), Pakistan (0.8) , Chad (0.7)
•India (0.6)• ลี้ากจ"ง ข้�บข้�� บรรท�ก• เน+�อ นม หน�ง
NonruminantsNonruminants
Nonruminants
Species Leading countries•Chicken ( Broiler / Layer )•Swine•Duck•Horses•Donkeys•Mules
ไก* (Chickens)
• World number 16,740 mill. (2005)– China (4,360), USA (1,950),
Indonesia (1,249),–Brazil (1,100), India (430), Mexico (425)
–Russian Fed.(328), Turkey (296), Japan (283),
– Iran (260) , Thailand (215)• เน+�อ ไข้* ข้น
สั�กร (Swine)
•World number 960 mill. (2005)–China (488), USA (60.6), Brazil (33)–Vietnam (27) ,Germany (26.2), Spain (25.2)
–Poland (18.1), France (15.0), Canada (14.6)
–Mexico (14.6)
•เน+�อ
Global pig stocksin 2005 (million head)
China 488.8
United States 60.4
Brazil 33.2
Vietnam 27.0
Germany 26.9
Spain 25.3
Poland 18.0
France 15.0
Canada 14.7
Mexico 14.6
World Total 960.8
Source:UN Food & Agriculture Organisation(FAO)[1]
ไก*งว์ง (Turkeys)
• World number 279 mill. (2005)
- USA (88), France (36), Chile (26.5),Italy (26)
- Brazil (16.2), UK (0.8)
• เน+�อ ไข้* ข้น
เป็�ดู (Ducks)•World number 1,046 mill. (2005)
–China (725), Vietnam (50), Indonesia (34),
–India (34), France (24), Ukraine (22),
–Thailand (17), Malaysia (16), –Bangladesh (11.7), Philippines (10.4)
• เน+�อ ไข้* ข้น
ม(า (Horses)
• 55 2005World number mill. ( )
– (7.6), (6.2), (5.9)– (5.3), (3.6), (2.7),– 20Mongolia ( . ), Russian Fed.(1 .5 ),
– (1.5) , (1.1) • ลี้ากจ�ง บรรทุ ก ขั�บขั��
ลี้า (Asses)
• World number 40 mill. (2005)–China (7.9), Pakistan (4.1), Ethiopia (3.8),
–Mexico (3.2), Egypt (3.0), Iran (1.6),
–Brazil (1.2), Nigeria (1.0)– ลี้ากจ"ง บรรท�ก ข้�บข้��
ลี้*อ (Mules)• 12 2005World number mill. ( )
– 37 32China ( . ), Mexico ( . ), (1. 3),
– (0.6), (0.5)– (0.3), (0.3), (0.29)– (0.2) , (0.18)– ลี้ากจ"ง บรรท�ก ข้�บข้��